Τα "θετικά" για τον πολιτισμό στη Θεσσαλονίκη

21:35 27/1/2019 - Πηγή: thestival.gr

*Του Μάκη Κυριζίδη

Τι καραμέλα, ο πολιτισμός! Ποιος δεν τον θέλει, έχει όλα τα καλά, είναι και soft θέμα αρκεί να αποφεύγεις τις ακρότητες (φαντάζεστε για παράδειγμα, να ήταν ο Πολάκης στη θέση του Ζορμπά;). Εδώ, στη Θεσσαλονίκη μάλιστα, ο πολιτισμός έχει τη τιμητική του: τι πολιτιστική πρωτεύουσα, τι σταυροδρόμι πολιτισμού, τι φεστιβάλ, τι μουσεία, τι μνημεία, τι μέγαρα, τι καταγώγια, τι σχολές, τι μουσικές, τι γαστρονομία, τι τέχνες… έχουμε απ’ όλα! Ακόμα και οι κάλτσες του δημάρχου

μας έγιναν (όχι άστοχα) δείκτης ανώτερου στυλ! Υπό φυσιολογικές συνθήκες, με την πολυπολιτισμικότητα και την πολιτιστική φόρα που έχουμε, θα γίνουμε οι ευτυχέστεροι άνθρωποι του κόσμου. Πόσο λάθος!

Ο πολιτισμός είναι, αθροιστικά και μέσα στο χρόνο, η επιρροή που έχουν οι τέχνες στην κοινωνική μας ζωή, πόσο ήμερη, πόσο ευχάριστη και ευεργετική την κάνουν για τον καθένα από μας. Σινεμά, θέατρο, μουσική, φωτογραφία, λογοτεχνία και κάθε δημιουργική έκφραση που απευθύνεται στο κοινό, το εκ-παιδεύει, το καλλιεργεί. Χρειάζεται όμως ένα φροντισμένο χωράφι, ένα ευνοϊκό κλίμα, τον κατάλληλο σπόρο. Εμάς εδώ μας παιδεύει η ασχήμια. Την εποχή των γονιών μου το ρητό στα σχολεία ήταν “η καθαριότητα είναι μισή αρχοντιά”. Κορόιδευαν τότε οι πιτσιρικάδες “κι η άλλη μισή είναι η βρώμα”. Τελικά φαίνεται ότι το πιστέψαμε και εφαρμόσαμε το δεύτερο μισό σε μια ολόκληρη πόλη. Την αρχοντιά δεν βλέπω…

Ή, για να το πω αλλιώς, αν έχεις το καλύτερο φεστιβάλ κινηματογράφου στην πόλη σου, αλλά οι κάτοικοι πνίγονται στη βρώμα και στην κακή αισθητική του δημόσιου χώρου, δεν έχεις πολιτισμό, αλλά μια μπίζνα που μπορεί να μη βγάζει ούτε τα λεφτά της. Και δεν φτάνει που εκτίθεσαι εντός και εκτός, το χειρότερο είναι ότι αναπαράγεις την ασχήμια. Αν έχεις πάψει να ενοχλείσαι από τον μισοκαταστραμμένο κάδο που ξεχειλίζει απ’ τα σκουπίδια στο κέντρο και στις γειτονιές, φαντάσου σε τι εκπαιδεύεις τα παιδιά και τι λογής πολιτισμό θα παράγουν στην μέρα τους.

Ιδού, λοιπόν, η θέση μου, η θέση του “Θεσσαλονίκη Θετικά” : oύτε μια έστω πολιτιστική εκδήλωση παραπάνω στο δήμο Θεσσαλονίκης, ούτε ένα ευρώ για νέους θεσμούς και “πρωτοβουλίες”, αν πρώτα δεν καθαρίσουμε την πόλη μας, αν δεν μάθουμε να την κρατάμε καθαρή και όμορφη.

Και αφού έγινε σαφές ότι δεν είναι άλλο ο πολιτισμός και άλλο η πολιτισμένη πόλη, δείτε μερικά ενδεικτικά παραδείγματα της προσέγγισής μας για να καταλάβετε τον πολιτικό μας πολιτισμό.

> Έχουμε μια υπέροχη συμφωνική ορχήστρα, έχουμε και καλύτερο καιρό από τις περισσότερες ευρωπαϊκές πόλεις, αλλά δεν έχουμε μια στοιχειώδη εγκατάσταση, ένα έστω κιόσκι σε ανοιχτό δημόσιο χώρο για να φέρουμε κοντά στο κοινό την μαγεία της συμφωνικής μουσικής. Σημειώστε, λοιπόν: η πλατεία Αριστοτέλους θα είναι ο ένας από τους τέσσερις χώρους που θα φιλοξενεί τακτικά όχι μόνο τα σχήματα της ορχήστρας μας αλλά και σπουδαστές ωδείων και μουσικών σχολείων όπως και μουσικά σύνολα και γκρουπάκια της πόλης που μπορούν να ετοιμάσουν μια σύντομη παράσταση. “Ώπα” θα μου πείτε, για άλλη πόλη μιλάς. Κάνετε λάθος! Στη Θεσσαλονίκη, όλα έχουν θέση και όλα τα χαιρόμαστε, και τα ώπα και τα μαρς και τις βαρκαρόλες! Έτσι ήταν πάντα η πόλη έτσι θα είναι και τώρα. Όχι το Μέγαρο μόνο για τους δανδήδες και η νύχτα για μας τους υπόλοιπους!

> Πολιτισμός δεν είναι μόνο οι Καλές Τέχνες, είναι και η καινοτομία, οι νέες τεχνολογίες, το design, η δημιουργική, δηλαδή, δουλειά στην επιστήμη, την επιχειρηματικότητα και το περιβάλλον. Γι αυτό στην πόλη-μάνα των εκθέσεων, οι ανοιχτοί χώροι θα φιλοξενούν μικρές κινητές εκθέσεις για να μπορεί το κοινό να θαυμάζει την έρευνα, την πρωτοπορία και τις επιτυχίες των συμπολιτών μας. Ο δήμος φιλοξενεί στο χώρο του και με τις υποδομές του, ο εκθέτης υιοθετεί ή χορηγεί, οι πολίτες μαθαίνουν και απολαμβάνουν. Το app του δήμου για τις εκδηλώσεις της μουσικής θα δημοσιεύει και αυτές τις εκθέσεις, μαζί με τα προγράμματα όλων των υπόλοιπων εκδηλώσεων στη Θεσσαλονίκη.

> Κανένας δήμαρχος, όσο μεγάλη προσωπικότητα κι αν είναι, δεν μπορεί να οδηγήσει τον πολιτισμό μια πόλης. Χρειάζεται δίπλα του τους εκλεκτούς (όχι απαραίτητα τους εκλεγμένους) της πόλης. Στο εξής, λοιπόν, αρχιτέκτονες, γραφίστες, άνθρωποι του θεάτρου και curators τεχνών κάθε λογής θα αποτελούν αμισθί μέλη του "design tank" της Θεσσαλονίκης.

> Για να συμπληρώσω την εικόνα, δίπλα στις προσθέσεις, ιδού και μια αφαίρεση: το να κολλάς ή να γράφεις ό,τι σου κατέβει στο δημόσιο τοίχο ή στον αστικό εξοπλισμό δεν είναι δημιουργική έκφραση, αλλά άτεχνη, αυθαίρετη, αντιδημοκρατική επιβολή άποψης, δωρεάν διαφήμιση, φθορά ξένης ιδιοκτησίας, προσβολή της προσωπικότητας των δημοτών. Άρα, οι χώροι για την καλλιτεχνική δημιουργία του γκράφιτι ή των murals προσφέρονται από τον δήμο και κατά τα λοιπά, λερώνεις - πληρώνεις. Και πληρώνεις ακριβά γιατί τα ειδικά χρώματα κοστίζουν.

*Ο Μάκης Κυριζίδης είναι υποψήφιος δήμαρχος Θεσσαλονίκης και επικεφαλής του συνδυασμού "Θεσσαλονίκη Θετικά"