Δραματική επιδείνωση της ποιότητας του αέρα στο Ηράκλειο – Τι δείχνει η έκθεση IQAir

16:48 22/3/2023 - Πηγή: zarpanews

Την αρνητική πρωτιά στην ετήσια συγκέντρωση των επιβλαβών αιωρούμενων μικροσωματιδίων PM2.5 (σε μg/m³) το 2022 κατέχουν στη χώρα μας τα Βασιλικά Θεσσαλονίκης και το Ηράκλειο, όπως προκύπτει από τη νέα έκθεση της ελβετικής εταιρείας τεχνολογίας ποιότητας αέρα, IQAir.

Η έκθεση αυτή δείχνει ότι την περασμένη χρονιά περίπου το 90% της ανθρωπότητας

ήρθε αντιμέτωπο με ανθυγιεινή ποιότητα αέρα και μόνον 6 χώρες και 7 νησιά-αποικίες πληρούσαν τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για ασφαλή επίπεδα ατμοσφαιρικών ρύπων.

Το IQAir μέτρησε τα επίπεδα ποιότητας του αέρα σε χιλιάδες περιοχές σε όλον τον πλανήτη, με βάση τη συγκέντρωση των αερομεταφερόμενων σωματιδίων που βλάπτουν τους πνεύμονες και είναι γνωστά ως PM2.5. Πολλές έρευνες έχουν δείξει ότι η έκθεση σε αυτά τα σωματίδια μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακές προσβολές, κρίσεις άσθματος και πρόωρο θάνατο, ενώ μελέτες έχουν, επίσης, συνδέσει τη μακροχρόνια έκθεση σε PM2.5 με υψηλότερα ποσοστά θανάτου από την Covid-19, δηλαδή τον κορονοϊό.

Όταν ο ΠΟΥ δημοσίευσε για πρώτη φορά οδηγίες για την ποιότητα του αέρα, το 2005, ανέφερε ότι τα αποδεκτά επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης είναι λιγότερα από 10 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο. Το 2021, ο ΠΟΥ άλλαξε τις κατευθυντήριες γραμμές αναφοράς σε επίπεδα κάτω των 5 μικρογραμμαρίων ανά κυβικό μέτρο.

Συγκεκριμένα, στα Βασιλικά, που βρίσκονται στην 59η χειρότερη θέση στην Ευρώπη σε ό,τι αφορά την ποιότητα του αέρα και την ατμοσφαιρική ρύπανση, με τον ετήσιο μέσο όρο συγκέντρωσης σωματιδίων PM2.5 στα 23,9 μg/m³, ελαφρά επιδεινωμένος σε σχέση με το 2021 (23,2 μg/m³). Οι τρεις μήνες με τη μεγαλύτερη επιβάρυνση στην περιοχή, σύμφωνα με τις μετρήσεις της IQAir, είναι ο Ιανουάριος, ο Μάρτιος και ο Δεκέμβριος του 2022, όταν οι τιμές εκτοξεύτηκαν σε τουλάχιστον επταπλάσια (!) επίπεδα από αυτά που ο ΠΟΥ κρίνει ως αποδεκτά (5 µg/m3 ή λιγότερα).

Αμέσως μετά τα Βασιλικά, στη δεύτερη θέση βρίσκεται το Ηράκλειο στην Κρήτη, με 23,6 μg/m³ για το 2022, η πόλη της Ελλάδας με τη δραματικότερη επιδείνωση στην ποιότητα του αέρα, αφού το 2021 η συγκέντρωση ήταν στα 20,8 μg/m³.

Στην τρίτη θέση βρίσκεται το Πλαγιάρι Θεσσαλονίκης, με ετήσια συγκέντρωση τα 22,9 μg/m³ (από 22,1 το 2021) -ευρισκόμενο στην 68η θέση πανευρωπαϊκά-, μαζί με τα Ιωάννινα (69η θέση στην Ευρώπη), όπου τα επίπεδα ρύπανσης μένουν αμετάβλητα σε σχέση με το 2021.

Την πρώτη πεντάδα κλείνει η Καρδία, και πάλι στη Θεσσαλονίκη, με μέσο όρο 22,6 μg/m³, έναντι 22,1 μg/m³ το 2021. Η Καρδία είναι στην 71η χειρότερη θέση στην Ευρώπη.

Στην 8η χειρότερη θέση στη χώρα μας βρίσκεται η περιοχή της Περαίας (21,3 μg/m³) και στην 11η η Θέρμη (20,4 μg/m³).

«Αθήνα-Θεσσαλονίκη, σημειώσατε διπλό» στο γήπεδο της ατμοσφαιρικής ρύπανσης

Η πόλη της Θεσσαλονίκης βρίσκεται στην 17η θέση (19,7 μg/m³) σε ό,τι αφορά τις υπό εξέταση περιοχές της χώρας, σε χειρότερη μοίρα από την Αθήνα (19,2 μg/m³), που όμως παρουσιάζει σαφή βελτίωση σε σχέση με το 2021, όταν ο μέσος όρος ήταν 20,8 μικρογραμμάρια. Η συγκέντρωση σωματιδίων στη Θεσσαλονίκη, που βρίσκεται στην 119η θέση πανευρωπαϊκά, είναι 3,8 φορές υψηλότερη από τις κατευθυντήριες γραμμές αναφοράς που δίνει ο ΠΟΥ ως αποδεκτά επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης σε μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο! Σύμφωνα με τον αμερικανικό δείκτη ποιότητας του αέρα (US AQI), η ατμοσφαιρική ρύπανση στη Θεσσαλονίκη αποτιμάται ως «μέτρια-ήπια».

Ως περιφερειακή ενότητα, η Θεσσαλονίκη στη συγκεκριμένη λίστα έχει και τις επτά περιοχές με διαθέσιμα στοιχεία στις 20 χειρότερες στη χώρα.

Στον αντίποδα, η πιο… καθαρή περιοχή στην Ελλάδα είναι η πόλη της Κέρκυρας, η μοναδική σε όλη τη χώρα που πληροί τις κατευθυντήριες οδηγίες του ΠΟΥ! Σημειώνει, μάλιστα, και αισθητή βελτίωση στον συγκεκριμένο δείκτη σε σχέση με το 2021 (3,1 μg/m³), με συγκέντρωση μόλις 2,3 μικρογραμμαρίων ανά κυβικό μέτρο.

Οι πέντε πιο ρυπασμένες πόλεις στη Γη

Η ίδια έκθεση διαπιστώνει ότι οι πέντε πρώτες χώρες με τη μεγαλύτερη ρύπανση το 2022 ήταν το Τσαντ, το Ιράκ, το Πακιστάν, το Μπαχρέιν και το Μπαγκλαντές. Οι πιο μολυσμένες πόλεις παγκοσμίως ήταν η Λαχόρη στο Πακιστάν, η Χοτάν στην Κίνα, το Μπιουάντι στην Ινδία, το Δελχί στην Ινδία και η Πεσαβάρ στο Πακιστάν.

Η ποιότητα του αέρα της Λαχόρης επιδεινώθηκε σε 97,4 μικρογραμμάρια σωματιδίων PM 2,5 ανά κυβικό μέτρο το 2022 -σχεδόν πενταπλάσια επίπεδα από αυτά της Θεσσαλονίκης-, από 86,5 το προηγούμενο έτος, καθιστώντας την την πιο μολυσμένη πόλη στον κόσμο.

Κολόμπους του Οχάιο όπως… Τήνος

Προκύπτει, ακόμη, πως η Ινδία και το Πακιστάν είναι οι δύο χώρες που βρίσκονται αντιμέτωπες με τη χειρότερη ποιότητα του αέρα στην περιοχή της κεντρονότιας Ασίας, όπου πάνω από το ήμισυ του πληθυσμού κατοικεί σε περιοχές στις οποίες η συγκέντρωση των σωματιδίων PM 2.5 είναι κατά 10 φορές (!) υψηλότερη από τα προτεινόμενα από τον ΠΟΥ επίπεδα. Στις ΗΠΑ, οι πιο μολυσμένες μεγάλες πόλεις ήταν το Κολόμπους του Οχάιο, ακολουθούμενες από την Ατλάντα, το Σικάγο, την Ινδιανάπολη και το Ντάλας. Η ποιότητα του αέρα στο Κολόμπους έφτασε τα 13,1 μικρογραμμάρια σωματιδίων PM 2,5 ανά κυβικό μέτρο το 2022 -τιμή ίδια με αυτήν που προκύπτει για την Τήνο στην Ελλάδα- καθιστώντας την την πιο ρυπασμένη μεγάλη πόλη στις ΗΠΑ. Η πιο «καθαρή» πόλη στις Ηνωμένης Πολιτείες είναι το Λας Βέγκας.

Η Ελλάδα ως χώρα βρίσκεται στην 50ή θέση από σύνολο 131 χωρών (οι 118 με επιβαρυμένη ποιότητα αέρα), με μέσο όρο συγκέντρωσης σωματιδίων PM 2.5 στα 19 μικρογραμμάρια, 3,9 φορές πάνω από τα εγκεκριμένα όρια του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.

Μόλις 6 χώρες πληρούν τα ενδεδειγμένα όρια του ΠΟΥ

Μόνον 6 χώρες και 7 νησιά-αποικίες, σύμφωνα πάντα με την έκθεση της IQAir, πληρούσαν -κατά φθίνουσα σειρά- τα επικαιροποιημένα όρια υγείας του ΠΟΥ: Φινλανδία, Εσθονία, Νέα Ζηλανδία, Πουέρτο Ρίκο, Αυστραλία, Γρενάδα, Νέα Καληδονία, Ισλανδία, Μπονέρ (ολλανδικό νησί στις Υπήνεμες Αντίλλες), Βερμούδες, Αμερικανικές Παρθένες Νήσοι, Γαλλική Πολυνησία και, τελευταίο και καλύτερο, το ηφαιστειογενές νησί Γκουάμ.

Αφρική και Κεντρική και Νότια Ασία… υπερεκπροσωπήθηκαν στη λίστα κατάταξης πόλεων στις θέσεις που αφορούν τις υψηλότερες μέσες ετήσιες συγκεντρώσεις PM2,5 σταθμισμένες ανά πληθυσμό. Ωστόσο, μόνον 19 από τις 54 αφρικανικές χώρες διέθεσαν επαρκή δεδομένα για να μπορούν να αξιοποιηθούν από την IQAir.

Η έκθεση του 2022 χρησιμοποίησε δεδομένα για την ποιότητα του αέρα από περισσότερους από 30.000 ρυθμιστικούς σταθμούς παρακολούθησης της ποιότητας του αέρα και αισθητήρες ποιότητας του αέρα από 7.323 πόλεις σε 131 χώρες, περιφέρειες και εδάφη. Αυτούς τους σταθμούς και αισθητήρες διαχειρίζονται κυβερνητικοί φορείς, ερευνητικά ινστιτούτα, μη κερδοσκοπικές και μη κυβερνητικές οργανώσεις, πανεπιστήμια και εκπαιδευτικά ιδρύματα, ιδιωτικές επιχειρήσεις και μεμονωμένοι επιστήμονες ως ευαισθητοποιημένοι πολίτες σε όλη την υφήλιο.

Όπως επισημαίνεται στην έκθεση, η ατμοσφαιρική ρύπανση επηρεάζει κυρίως τις ήδη ευάλωτες κοινότητες, με ποσοστό άνω του 90% των θανάτων που σχετίζονται με αυτήν να καταγράφονται σε κράτη με χαμηλά και μεσαία εισοδήματα.

Σύμφωνα με αμερικανική μελέτη, η ατμοσφαιρική ρύπανση αφαιρεί περισσότερα από δύο χρόνια από το μέσο παγκόσμιο προσδόκιμο ζωής, ενώ το 60% της ρύπανσης από αιωρούμενα σωματίδια έχει προέλευση την καύση ορυκτών καυσίμων, η οποία θεωρείται ο επιταχυντής της κλιματικής αλλαγής και της υπερθέρμανσης του πλανήτη μας.

neakriti.gr

The post Δραματική επιδείνωση της ποιότητας του αέρα στο Ηράκλειο – Τι δείχνει η έκθεση IQAir appeared first on zarpanews.gr.