Το σύνδρομο του “καλού παιδιού”: Τι είναι, πώς το αναγνωρίζουμε και πώς μπορεί κάποιος να ξεφύγει από αυτό

11:33 20/4/2023 - Πηγή: zarpanews

Για το «σύνδρομο το καλού παιδιού» και τη σημασία της οικογένειας και του περίγυρου στην ανάπτυξης της συμπεριφοράς μας μίλησε η Βίβιαν Μυτιληνάκη, σύμβουλος ψυχικής υγείας και συνεργάτης του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου συμβουλευτικής και ψυχοθεραπείας, στο Zarpa Radio 89,6 και την Ανδρονίκη Κοκοτσάκη.

Η κ. Μυτιληνάκη αναφέρθηκε στο «καλό παιδί», σαν συμπεριφορά και σαν σύνδρομο, ως δύο διαφορετικές έννοιες κι έδωσε τρόπους, με τους οποίους μπορούμε να απαλλαχθούμε από μια τέτοια κατάσταση.

Καλό παιδί: Το σύνδρομο κι η συμπεριφορά

«Είναι

ωφέλιμο να κάνουμε αυτόν τον διαχωρισμό στις δύο αυτές έννοιες και αρχικά να αναφερθούμε σε μια σωστή ανατροφή του παιδιού, σε ένα υγιές, λειτουργικό περιβάλλον. Ένα παιδί είναι σημαντικό να μεγαλώνει με αγάπη, μέσα σε ασφάλεια κι επιβράβευση. Όταν νιώσει ασφαλές μπορεί να εκφράζεται, να σκέφτεται και να ενεργεί ελεύθερα. Όταν νιώθει ότι το αγαπούν και το σέβονται, τότε δημιουργεί, τολμά, δοκιμάζει και ρισκάρει. Όταν παίρνει στήριξη από τη ζεστή αγκαλιά και την σίγουρη φωνή που του δηλώνει αποδοχή, νιώθει ότι μπορεί να τα καταφέρει.

Όταν το παιδί επιβραβεύεται για κάθε του προσπάθεια, νιώθει δύναμη, για να προχωρήσει παρακάτω. Μαθαίνει από την αποτυχία και δυναμώνει από την επιτυχία. Έτσι, η συμπεριφορά του παιδιού αυτού γίνεται ευγενική, καλοσυνάτη και εγκάρδια. Δείχνει σεβασμό, εμπιστοσύνη, συνεργατική και αλληλέγγυα διάθεση. Τα παραπάνω χαρακτηριστικά συνθέτουν ένα καλό κι ευγενικό άτομο».

Πώς ένας γονέας θα συμπεριφερθεί στο παιδί του, όταν ο ίδιος μεγάλωσε σε ένα στερητικό περιβάλλον

«Αυτό συμβαίνει όταν, για να μπορέσουν οι γονείς να εκφράσουν την αγάπη τους, θα πρέπει να είναι “το καλό παιδί”, ικανοποιώντας επιθυμίες των δικών τους γονέων. Η αγάπη θα πρέπει να δίνεται άμεσα και χωρίς όρους, διαφορετικά το παιδί δε μαθαίνει να είναι αυτόνομο και ανεξάρτητο. Αποτέλεσμα είναι να αναπτύσσει “το σύνδρομο του καλού παιδιού”. Του παιδιού δηλαδή, που δε μπορεί να πει ποτέ “όχι”. Και “όχι” που; Στις απατήσεις και τις ανάγκες των άλλων, βάζοντας στο περιθώριο τις δικές του επιθυμίες».

Καλό παιδί γεννιέσαι ή γίνεσαι;

«Πολλές οι έρευνες που έχουν γίνει για το συγκεκριμένο ερώτημα. Καθοριστικός παράγοντας είναι το περιβάλλον που μεγαλώνει το παιδί και το “σχετίζεσθε” στην οικογένεια, το πώς αλληλοεπιδρούν δηλαδή, τα μέλη μεταξύ τους. Το σύνολο των κανόνων και των αξιών, που υιοθετούνται στο πλαίσιο μιας οικογένειας, διαμορφώνουν αυτό που ονομάζουμε οικογενειακό περιβάλλον. Τον περασμένο αιώνα, ο πολύ σημαντικός ψυχολόγος, Άλφρεντ Άντλερ, μίλησε για τους παράγοντες που επηρεάζουν για τη διαμόρφωση του χαρακτήρα: η κληρονομικότητα, οι αξίες, ο ρόλος των γονέων και οι μεταξύ τους σχέσεις.

Έτσι, κάθε άτομο που γεννιέται, φέρει μαζί του ένα μοναδικό γενετικό υλικό, η μοίρα του οποίου θα εξαρτηθεί, από το πόσο κατάλληλο, για τη σωματική και ψυχοκοινωνική του εξέλιξη, είναι το περιβάλλον, όπου τυχαίνει να αναπτυχθεί. Η εν δυνάμει συμπεριφορά του βρέφους, θα διαμορφωθεί μέσα από τις ασυνείδητες ταυτίσεις και τις επιρροές που θα δεχθεί από τον περίγυρό του».

Σύντροφος με «σύνδρομο καλού παιδιού»

«Η ανασφάλεια που νιώσαμε σαν παιδιά, η επιβεβαίωση που λαχταρούσαμε να πάρουμε στο βλέμμα των γονιών μας, για να αισθανθούμε σίγουροι για τον εαυτό μας, γίνεται σαράκι στην ενήλικη ζωή μας. Αφού δε μάθαμε να την δίνουμε στον εαυτό μας, την ζητιανεύουμε από τους άλλους. Όταν εκείνη δεν έρχεται, ή έρχεται μετά από πολύ κόπο, την ματαιώνουμε άμεσα. Αισθανόμαστε πιο κενοί και ανασφαλείς, απ’ ότι αρχικά. Έτσι, ψάχνουμε την επιβεβαίωσης της ομορφιάς, της ικανότητας, της επιτυχίας, στην αγκαλιά της ασφάλειας, σε ματαιόδοξες σχέσεις. Οι σχέσεις δεν είναι αυθεντικές, αφού ένεκα του φόβου απόρριψης δεν αποκαλύπτονται οι γνήσιες ανάγκες.

Ως ενήλικας, το “καλό παιδί” παραμένει πιστό στο ρόλο του, σε όλες τις διαπροσωπικές του σχέσεις, συμπεριλαμβανομένων και των ερωτικών συντρόφων. Ο σύντροφος έχει την τάση της προσκόλλησης. Τα άτομα αυτά δένονται με ανθρώπους που ενδεχομένως, έχουν μια τοξικότητα. Έτσι νιώθουν χρήσιμα, προσφέροντας την βοήθειά τους και πολλές φορές πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης. Όσον αφορά τον σύντροφό τους, μπορεί να γίνει θύτης, καθώς υπάρχει πιθανότητα να εκδηλώσει και μια παθητική επιθετικότητα».

Πώς μπορεί κάποιος να ξεφύγει από αυτό σύνδρομο

«Πάντα υπάρχουν τρόποι να ξεφύγουμε από μια κατάσταση. Η διεκδικητικότητα είναι ο δρόμος για τον αυτοσεβασμό. Αυτό σημαίνει, να εκφράζουμε ελεύθερα τα συναισθήματα και τις απόψεις μας, να έχουμε τόλμη και αυτοπεποίθηση και να διαφωνούμε ανοιχτά. Αντί να παίρνουμε το ρόλο του μάρτυρα που υποφέρει σιωπηλά, κατονομάζουμε το τί θα θέλαμε να κάνουμε ή να έχουμε.

Το να αγνοεί το άτομο τις προσωπικές του επιθυμίες, συνδέεται με δυσκολίες στην εγκαθίδρυση των προσωπικών του ορίων, οπότε και στη μειωμένη αίσθηση ελέγχου, στις καταστάσεις της ζωής του και της σχέσης του. Εξασκούμαστε λοιπόν, στην απόκτηση επίγνωσης των συναισθημάτων μας και των αρνητικών, χωρίς να τα κρίνουμε και μαθαίνουμε να τα διαχειριζόμαστε.

Ας πούμε “όχι” χωρίς ενοχές, να ζητάμε να μας φέρονται δίκαια. Να εκφραζόμαστε χωρίς άγχος, αλλά ενεργητικά, άμεσα και να δείχνουμε την αγωνία μας. Μη δικαιολογείτε κάθε άποψη που εκφράζετε, έχετε το δικαίωμα να πείτε “έτσι νιώθω”. Θέστε υγιή όρια, μέσα στα οποία θα φροντίσετε τον εαυτό σας. Σεβαστείτε τον και νιώστε ασφαλής. Αν θέλεις κάτι να αλλάξει, πρέπει κάτι να αλλάξεις».

zarpanews.gr

The post Το σύνδρομο του “καλού παιδιού”: Τι είναι, πώς το αναγνωρίζουμε και πώς μπορεί κάποιος να ξεφύγει από αυτό appeared first on zarpanews.gr.