Έξι θάνατοι την ημέρα στη Μεσόγειο το 2018 – 68.5 εκατομμύρια οι εκτοπισμένοι

10:49 3/2/2019 - Πηγή: News 24|7

Κάθε άλλο παρά παρελθόν είναι η προσφυγική κρίση παγκοσμίως, παρά το γεγονός πως το 2018 ήταν η χρονιά με τις λιγότερες αφίξεις στην Ευρώπη. Συνολικά 139.300 πρόσφυγες και μετανάστες έφτασαν σε ολόκληρη την ήπειρο τη χρονιά που πέρασε, αριθμός που είναι ο χαμηλότερος της τελευταίας πενταετίας, ωστόσο 2.275 άνθρωποι δεν κατάφεραν ποτέ να ολοκληρώσουν το ταξίδι τους σύμφωνα με τα στοιχεία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.

Οι υπογραφές του συμφώνου του Μαρακές για τη Μετανάστευση αλλά και του Παγκοσμίου συμφώνου για

τους Πρόσφυγες, θεωρούνται σημαντικές κινήσεις για την βελτίωση της κατάστασης παγκοσμίως, ωστόσο η παροιμιώδης αποτυχία της Ευρωπαϊκής Ένωσης να υιοθετήσει κοινά μέτρα για την υποδοχή, την προστασία και την ενσωμάτωση των προσφύγων και των μεταναστών, εξακολουθεί να θέτει σημαντικά προσκόμματα στην επιβίωση των εκτοπισμένων.

Αύξηση των αφίξεων στον Έβρο και καταγγελίες παράνομων επαναπροωθήσεων

Στην Ελλάδα, που το 2018 έφτασαν 50.500 πρόσφυγες και μετανάστες, παρατηρήθηκε σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της Ύπατης Αρμοστείας Φιλίπ Λεκλέρκ, αύξηση των αφίξεων στον Έβρο. Συγκεκριμένα, 18.014 αιτούντες άσυλο έφτασαν στην περιοχή το 2018, με αποτέλεσμα να ξεπεράσουν κατά πολύ τα όρια χωρητικότητάς τους το Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης στο Φυλάκιο, όπου υπάρχουν 100 ασυνόδευτοι ανήλικοι, αλλά και τα κέντρα φιλοξενίας στα Διαβατά και τις Σέρρες.

Μάλιστα, ήδη και τον πρώτο μήνα του 2019, καταγράφηκαν 596 αφίξεις, εκ των οποίων οι 202 έγιναν μέσω θαλάσσης, με βάρκες που έφτασαν στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης. Πλέον οι αφίξεις μέσω ξηράς, δηλαδή από τον Έβρο, έχουν αυξητική τάση σε σχέση με τις αφίξεις μέσω θαλάσσης στα νησιά του Αιγαίου. Με αυτόν τον τρόπο, περνούν τα σύνορα με την Τουρκία, σε ποσοστό 40% Τούρκοι υπήκοοι, ενώ ακολουθούν Σύροι, Ιρακινοί, Αφγανοί και Πακιστανοί.

Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ, έχει συγκεντρώσει μαρτυρίες που αφορούν περίπου 300 αιτούντες άσυλο, οι οποίοι καταγγέλλουν συστηματικές προσπάθειες των ελληνικών αρχών να τους επαναπροωθήσουν παράνομα στην Τουρκία. Όπως λέει μάλιστα η Υ.Α. έχει παραδώσει τις σχετικές καταγγελίες στα αρμόδια υπουργεία, ωστόσο δεν είναι καθόλου ικανοποιημένοι από την ανταπόκριση που έλαβαν σχετικά με την αξιοποίηση και την εξέτασή τους.

Περίπου 2.000 ασυνόδευτοι ανήλικοι χωρίς κατάλληλη φιλοξενία

Από την άλλη, μέσω θαλάσσης, το 2018, έφτασαν στην Ελλάδα, σε ποσοστό 28% Αφγανοί, σε ποσοστό 24% Σύροι, σε ποσοστό 18% Ιρακινοί, ενώ ακολουθούν Κονγκολέζοι και Παλαιστίνιοι που έχουν φτάσει στο Φαρμακονήσι και τη Λέρο.

Τα στοιχεία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ, καταγράφουν πως στη χώρα μας βρίσκονται 3.741 ασυνόδευτοι ανήλικοι, την ώρα που οι θέσεις φιλοξενίας είναι μόλις 1.007. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα αρκετά από τα παιδιά αυτά να ζουν στους δρόμους της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης και της Πάτρας, ενώ 840 από αυτά ζουν στις ακατάλληλες συνθήκες των hot spot των νησιών και άλλα 100 στον Έβρο.

Ως θετικό, καταγράφηκε το γεγονός πως το 2018 υπήρξε σημαντική αύξηση των παιδιών που εντάχθηκαν στο εκπαιδευτικό σύστημα, καθώς 18.700 είναι πλέον οι ανήλικοι που πηγαίνουν στο σχολείο την σεζόν 2018-19, έναντι 8.000 που παρακολούθησαν μαθήματα την σεζόν 2017-18.

Με την Ελλάδα να είναι η τρίτη χώρα σε αιτήσεις ασύλου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, μετά την Γερμανία και τη Γαλλία, αλλά η πρώτη σε αναλογία πληθυσμού, οι σημαντικές καθυστερήσεις στο σύστημα χορήγησης ασύλου δυσχεραίνουν πολύ την εικόνα. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός πως από την άφιξη μέχρι την πρώτη συνέντευξη, ο μέσος όρος αναμονής είναι 4 μήνες, ενώ μέχρι την έκδοση της απόφασης χορήγησης ασύλου ή μη, προστίθενται από 1 έως 3 μήνες. Πιθανή προσφυγή δε, προσθέτει ακόμη 3 μήνες αναμονής. Το ποσοστό αναγνώρισης του στάτους του πρόσφυγα αυξήθηκε σε 49% των αιτήσεων που εξετάστηκαν το 2018, με 15.205 άτομα να αναγνωρίζονται ως πρόσφυγες, κάτι που ο κ. Λεκλέρκ σημειώνει ως θετικό, ωστόσο είναι σημαντικός ο προβληματισμός για το πολύ μεγάλο ποσοστό απόρριψης των αιτήσεων (97%) από τις 20 Επιτροπές Προσφυγών.

Στο κόκκινο Σάμος και Λέσβος

Πέντε ολόκληρα χρόνια μετά την έναρξη της προσφυγικής κρίσης, η συζήτηση περιστρέφεται ακόμη γύρω από την ίδια θεματολογία, πράγμα που δείχνει την παταγώδη αποτυχία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της ελληνικής κυβέρνησης να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων. Ο εγκλωβισμός των προσφύγων και των μεταναστών στα νησιά του Αιγαίου συνεχίζεται, με τον καταυλισμό της Σάμου να έχει πλέον ξεπεράσει προ πολλού το όριο, όπως φυσικά και η διαρκώς ασφυκτικά γεμάτη Μόρια.

Η κατάσταση στη Σάμο είναι πολύ δύσκολα αντιμετωπίσιμη, με τον πληθυσμό των αιτούντων άσυλο να βρίσκεται 5 ή και 6 φορές πάνω από την δυνατότητα υποδοχής του Κέντρου Υποδοχής και Ταυτοποίησης, το οποίο έχει προδιαγραφές για 900 άτομα. Μάλιστα το 24% όσων παραμένουν σήμερα εκεί, είναι ασυνόδευτοι ανήλικοι. Εξίσου ασφυκτική είναι η κατάσταση και στη Μόρια.

Ο εκπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, σημειώνει πως για την πρέπει να γίνει ταχύτερη κινητοποίηση και άρση γεωγραφικού περιορισμού ειδικά για τους ανήλικους, ενώ διαψεύδει κατηγορηματικά δημοσιεύματα του γερμανικού τύπου, πως οι μεταφορές αιτούντων άσυλο από τα νησιά στην ενδοχώρα έχουν ως συνέπεια την αύξηση των αφίξεων από την Τουρκία.

Παράλληλα, στο πλαίσιο της εφαρμογής του Δουβλίνου, η Ελλάδα έχει δεχτεί την επιστροφή μόλις 307 ατόμων, από τα 8.190 που έχουν ζητήσει οι υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να επιστρέψουν στην Ελλάδα. Μάλιστα, από τις 307 επιστροφές που έχουν γίνει αποδεκτές, μόλις οι 24 έχουν πραγματοποιηθεί.

Στα 68.5 εκατομμύρια οι εκτοπισμένοι – Μόλις ένας στους δέκα πρόσφυγες βρίσκεται στην Ευρώπη

Κλείνοντας, στη μεγαλύτερη εικόνα αναφορικά με τους εκτοπισμένους σε όλο τον πλανήτη, ο αριθμός όσων έχουν αναγκαστεί να ζουν μακριά από τα σπίτια τους, φτάνει τα 68.5 εκατομμύρια, ενώ τα 25 εκατομμύρια είναι πρόσφυγες. Αξίζει να σημειωθεί πως, εννιά στους δέκα πρόσφυγες παγκοσμίως δεν βρίσκονται στην Ευρώπη. Μεγάλος αριθμός εξ αυτών, κυρίως Σύρων, βρίσκεται στη Μέση Ανατολή, ενώ οι νέες κρίσεις που έχουν αναπτυχθεί στην Κεντρική Αφρική, το Νότιο Σουδάν, τη Μιανμάρ, αλλά και στη Νότια Αμερική έχουν οδηγήσει ολοένα και περισσότερους ανθρώπους να αφήνουν τα σπίτια τους και να μεταναστεύουν.