Ινστιτούτο ΕΝΑ: Αναπτυξιακές και δημοσιονομικές προοπτικές - προκλήσεις μετά την πανδημία

11:55 21/10/2020 - Πηγή: News 24|7

Την πρώτη του δημόσια διαδικτυακή συζήτηση για την περίοδο 2020-21, με θέμα «Αναπτυξιακές και δημοσιονομικές προοπτικές και προκλήσεις μετά την πανδημία – Προετοιμάζοντας την επόμενη δεκαετία», πραγματοποίησε την Τρίτη 20 Οκτωβρίου, το Ινστιτούτο Εναλλακτικών Πολιτικών ΕΝΑ.

Η συζήτηση αυτή εγκαινιάζει έναν κύκλο δημόσιας δραστηριότητας για επίκαιρες θεματικές που συνιστούν προκλήσεις, αλλά και διαμορφώνουν προοπτικές για την επόμενη δεκαετία, για την Ελλάδα και την Ευρώπη.

Στη συζήτηση, για την οποία υπήρξε έντονο

ενδιαφέρον παρακολούθησης και διαδραστικότητα μέσω διατύπωσης ερωτήσεων από το κοινό, φιλοξενήθηκαν ο Βουλευτής, πρώην Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και πρώην Υπουργός Οικονομίας & Ανάπτυξης Γιάννης Δραγασάκης, ο οποίος ήταν και συντονιστής της, ο Επικεφαλής του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή Φραγκίσκος Κουτεντάκης, ο Senior Fellow στο Ηarvard Kennedy School και πρώην Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών Γιώργος Χουλιαράκης, ο Υπεύθυνος Ανάπτυξης του ΕΝΑ και πρώην Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ Παναγιώτης Κορκολής, καθώς και ο Υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Θεόδωρος Μητράκος.

Στις σταθερές και στις μεταβλητές του άμεσου μέλλοντος εστίασε ο Γιάννης Δραγασάκης στην εισήγησή του, θέτοντας ένα κεντρικό δίλημμα της εποχής μας: «Θα υπάρξουν οι αναγκαίες πολιτικές ή οδεύουμε σε μια ακόμη χαμένη δεκαετία για μεγάλα τμήματα του κόσμου και των κοινωνιών ή ακόμη και σε ανεξέλεγκτες καταστροφές για όλο τον πλανήτη;». Στο πλαίσιο αυτό τόνισε ότι σε ευρωπαϊκή κλίμακα είναι αναγκαίο «να διεκδικήσουμε το Ταμείο Ανάκαμψης να αποτελέσει ένα μόνιμο μηχανισμό αντικυκλικής πολιτικής», ενώ εξειδικεύοντας για την Ελλάδα, υποστήριξε «να θεσμοθετήσουμε το "μαξιλάρι" ως διαρκές εργαλείο θωράκισης και ενίσχυσης της ανθεκτικότητας της χώρας απέναντι σε κρίσεις».

Ο Φραγκίσκος Κουτεντάκης αναλύοντας τα μακροοικονομικά δεδομένα εστίασε στη μείωση της δημόσιας κατανάλωσης και στη μεγάλη μείωση των εξαγωγών στο β’ τρίμηνο. Συνεχίζοντας, επισήμανε «καμία πρόβλεψη δεν είναι αξιόπιστη στις σημερινές συνθήκες», καθώς «δε γνωρίζουμε την έκταση της διαταραχής, τη διάρκειά της αλλά ούτε και την ταχύτητα επαναφοράς». Πάντως, συνέχισε «με δεδομένη τη μικρή ύφεση του α' τριμήνου (είχε περιληφθεί στις προβλέψεις), τη μεγαλύτερη ύφεση του β' (σε σχέση με τις προβλέψεις) και τη σημασία των εξαγωγών, δεν είμαστε αισιόδοξοι για το σύνολο του έτους (σε σχέση με την αρχική πρόβλεψη)», οπότε «για την ανάσχεση της ύφεσης θα πρέπει η δημοσιονομική επέκταση να στραφεί περισσότερο προς αγορές αγαθών και υπηρεσιών, δηλαδή δημόσια κατανάλωση και επένδυση».

Ο Γιώργος Χουλιαράκης, στην παρέμβασή του για τις δημοσιονομικές δυναμικές και το δημόσιο χρέος στην Ελλάδα και την Ευρώπη, υπογράμμισε ότι «ο κίνδυνος για την οικονομία τα επόμενα χρόνια είναι η παγίδευση σε αναιμικούς ρυθμούς ανάπτυξης» επισημαίνοντας ότι «σήμερα, σε σχέση με το παρελθόν, υπάρχουν τέσσερα πλεονεκτήματα:

Ταμειακά αποθέματα Εξαίρεση από δημοσιονομικό κανόνα Χαμηλότοκος δανεισμός Πόροι Ταμείου Ανάκαμψης».

Ταυτόχρονα ο πρώην Αναπληρωτής ΥΠΟΙΚ σημείωσε ότι «είναι ανησυχητικό το σήμα που δίνει το Υπουργείο Οικονομικών λέγοντας "οι δαπάνες του σήμερα είναι οι φόροι του αύριο". Αφενός οι δημόσιες δαπάνες έχουν ισχυρό πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα αφετέρου αυτός είναι ο αντικυκλικός χαρακτήρας της δημοσιονομικής πολιτικής», ενώ τόνισε ότι «με την αυξημένη αισιοδοξία της στο προσχέδιο Προϋπολογισμού 2020, η κυβέρνηση διακινδυνεύει, χωρίς λόγο, να υστερήσει σε σχέση με τις προβλέψεις της».

Μιλώντας για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης και ιδιαίτερα για τις προκλήσεις και τα εμπόδια που το συνοδεύουν, ο Παναγιώτης Κορκολής ανέφερε ότι το Ταμείο αποτελεί «ένα ισχυρό εργαλείο που μαζί με τα υπόλοιπα Πολυετή Δημοσιονομικά Πλαίσια (ΕΣΠΑ, ΚΑΠ, κ.ά.) διαμορφώνουν ένα αναπτυξιακό χρηματοδοτικό πακέτο 72 περίπου δισ. για την Ελλάδα. Στην ερώτηση αν αυτό το πακέτο είναι επαρκές, η απάντηση θα εξαρτηθεί από τη διάρκεια και το βάθος της υγειονομικής κρίσης και από τον τρόπο αξιοποίησής του και όχι τόσο από το απόλυτο μέγεθός του».

Μιλώντας για τις πολιτικές επιλογές και τα κριτήρια για την αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας σημείωσε ότι «και στο παρελθόν και συγκεκριμένα τη δεκαετία του 2000 εισέρευσαν ακόμη περισσότεροι πόροι, χωρίς αυτοί να αξιοποιηθούν προς όφελος μια βιώσιμης, δίκαιης και διατηρήσιμης ανάκαμψης».

Ο Θεόδωρος Μητράκος, από την πλευρά του, μιλώντας για τη χρηματοδότηση της οικονομίας και το ιδιωτικό χρέος, ανέφερε ότι «η ρευστότητα των τραπεζών τονώθηκε λόγω αύξησης των καταθέσεων και ενίσχυσης από το ευρωσύστημα. Στο πλαίσιο αυτό, το οκτάμηνο του 2020 σημειώθηκε θετικός ρυθμός πιστωτικής επέκτασης προς επιχειρήσεις και αρνητικός προς νοικοκυριά. Ειδικά για τις επιχειρήσεις όμως, αυξήθηκε κατά 9,2% η χρηματοδότηση προς μεγαλύτερες επιχειρήσεις και μειώθηκε κατά 0,5% προς τις ΜμΕ. Μάλιστα το 50% των επιχειρηματικών δανείων κατευθύνθηκε προς έξι πολύ μεγάλες επιχειρήσεις». Απαντώντας σε σχετική ερώτηση επισήμανε «είναι εύλογο η κοινωνία και οι επιχειρήσεις, έπειτα από δεκαετή κρίση, να μην αισθάνονται ικανοποίηση από την πρόσβασή τους σε χρήμα. Όμως και οι τράπεζες λειτουργούν εντός συγκεκριμένου ευρωπαϊκού πλαισίου. Εκεί, λοιπόν, το κράτος οφείλει να αναλάβει το ρίσκο που δεν μπορεί να αναλάβει το τραπεζικό σύστημα, μέσω μιας σειράς εργαλείων (εγγυήσεις, πιστώσεις κ.λπ)», χαρακτηρίζοντας ως «ιδιαίτερα σημαντικό το ρόλο των κρατικών παρεμβάσεων και της Αναπτυξιακής Τράπεζας στη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας».

Δείτε όλη τη διαδικτυακή εκδήλωση του ΕΝΑ:

*Οι αναλυτικές εισηγήσεις της εκδήλωσης εδώ