Ακράτεια εντέρου: Το «σιωπηλό» γυναικείο βασανιστήριο και η λύση του

09:00 25/7/2020 - Πηγή: Newsitamea.gr

Η ακράτεια του εντέρου, γνωστή και ως πρωκτική ακράτεια ή ακράτεια κοπράνων ταλαιπωρεί περίπου το 5% του πληθυσμού. Λόγω του κοινωνικού στίγματος μάλιστα, παραμένει μια νόσος για την οποία δεν υπάρχει επαρκής πληροφόρηση, ενώ πολλοί θεωρούν ότι αυτή δεν αντιμετωπίζεται.

Σημαντικές κοινωνικές και ψυχολογικές προεκτάσεις έχει το πρόβλημα της ακράτειας του εντέρου και κυρίως στις γυναίκες. Λίγοι γνωρίζουν τις αιτίες αυτού του προβλήματος και ακόμη λιγότεροι, ότι για το πρόβλημα αυτό, η επιστήμη έχει πλέον να προτείνει λύσεις.

Η ακράτεια

του εντέρου, γνωστή και ως πρωκτική ακράτεια ή ακράτεια κοπράνων ορίζεται ως η απώλεια της σωστής λειτουργίας του σφιγκτηριακού μηχανισμού του πρωκτού και η αδυναμία του ασθενούς να καθυστερήσει την αφόδευση έως ότου βρεθεί σε κοινωνικά αποδεκτές συνθήκες (π.χ. τουαλέτα) για την επίτευξη του σκοπού αυτού.

Ο ασθενής που πλήγεται από συμπτώματα ακράτειας βασανίζεται, συνεπώς, από μια συνεχή ή διαλείπουσα ακούσια απώλεια εντερικού περιεχομένου, δηλαδή αερίων, υγρών ή και στερεών κοπράνων. Αποτελεί, αναντίρρητα, μια νοσολογική οντότητα με κυριολεκτικά αναπηρική επίδραση στην ποιότητα ζωής του ή της άτυχου ασθενούς. Η παρουσία της έχει την πλέον δυσμενή συνέπεια στη σημαντική λειτουργία της αφόδευσης.

Η ακράτεια αυτού του τύπου, περισσότερο και από την άλλη γνωστή ακράτεια, αυτή των ούρων, προκαλεί καταστροφική υποβάθμιση της καθημερινότητας των ασθενών που πάσχουν από αυτή, λόγω των σημαντικών σωματικών, ψυχολογικών και κοινωνικών περιορισμών. Έτσι, οι ασθενείς που είναι ακόμη δραστήριοι αναγκάζονται να τροποποιήσουν την εργασία τους, τα ταξίδια τους και τα χόμπυ τους και, αν δεν τα καταφέρουν να τα προσαρμόσουν στο πρόβλημά τους, πολλές φορές, αναγκάζονται ακόμη και να αποσυρθούν από πολλές κοινωνικές δραστηριότητες.

Η κατάσταση αυτή καθίσταται ακόμη πιο σοβαρή και η ουσιαστική αντιμετώπισή της γίνεται πιο δύσκολη, διότι οι συγκεκριμένοι ασθενείς αισθάνονται ιδιαίτερη αμηχανία για το πρόβλημά τους και, τις περισσότερες φορές, δεν προστρέχουν στην αναζήτηση ιατρικής βοήθειας. Αντιθέτως επαφίενται στην καθημερινή χρήση απορροφητικής πάνας, στον περιορισμό των εξόδων από το σπίτι και στην απόσυρση. Έτσι, η απραγία στην αναζήτηση θεραπείας μπορεί να οδηγήσει σε κοινωνική απομόνωση και σε σημαντική μείωση της ποιότητας της ζωής του ασθενούς. Η αποκάλυψη της κατάστασης αυτής γίνεται από τον ειδικό ιατρό μετά από ερωτήσεις προς τον ασθενή, με τις οποίες μπορεί να εκμαιεύσει την ύπαρξη και το μέγεθος του προβλήματος.

Πέρα από την αμηχανία και την ντροπή, οι περισσότεροι ασθενείς θεωρούν το πρόβλημά τους μη θεραπεύσιμο, πράγμα, βέβαια το οποίο δεν αληθεύει. Το ατυχές γεγονός της υπόθεσης αυτής είναι το ότι και οι φορείς της υγείας, ιατροί ή και νοσηλευτές που τυχαίνει να έρχονται σε επαφή με περιπτώσεις ακράτειας εντέρου δεν γνωρίζουν, πάντα, ότι οι περισσότερες μορφές ακράτειας είναι θεραπεύσιμες. Ακόμη και οι ιατροί, που θέλουν να βοηθήσουν τέτοιους άτυχους ασθενείς, πολλές φορές τους κατευθύνουν στο να χρησιμοποιούν πάνες.

Εντερική ακράτεια: Περίπου 5 στους 100 ανθρώπους ταλαιπωρούνται

Λόγω του κοινωνικού «στίγματος» που συνοδεύει την εντερική ακράτεια η συχνότητα του προβλήματος είναι δύσκολο να υπολογιστεί. Επιδημιολογικές μελέτες που έγιναν στο γενικό πληθυσμό και καθοδηγήθηκαν από τα τμήματα Χειρουργικής Παχέος Εντέρου και Πρωκτού γνωστών νοσηλευτικών ιδρυμάτων της Αμερικής, όπως της Mayo Clinic, έδειξαν πως η συχνότητα της ακράτειας μπορεί να φθάνει ή και να ξεπερνά το 5%, ποσοστό σημαντικά υπολογίσιμο όταν αναφερόμαστε στο γενικό πληθυσμό.

Ένας στους τρεις ασθενείς είναι πάνω από 65 ετών και δύο στους τρεις γυναίκες. Μάλιστα το ένα τρίτο από αυτούς βασανίζονται από τη σοβαρότερη μορφή ακράτειας, την ακράτεια των στερεών κοπράνων, ενώ οι υπόλοιποι από αδυναμία συγκράτησης αερίων. Από τέτοιες ολοκληρωμένες μελέτες ευρέους βεληνεκούς φάνηκε ότι μόνο ένας στους τρεις ασθενείς είχε ποτέ συζητήσει το πρόβλημά του με κάποιον ιατρό.

Οι παραπάνω παρατηρήσεις επιφώτισαν και έδωσαν νέες διαστάσεις σε αυτό το μάλλον υποτιμημένο αριθμητικά «σιωπηλό βασανιστήριο». Το κοινωνικο-οικονομικό αντίκτυπο διαφαίνεται και από το ότι η ακράτεια αποτελεί τη δεύτερη αιτία εγκλεισμού των ηλικιωμένων στα Αμερικάνικα γηροκομεία.

Οι μαιευτικές κακώσεις αποτελούν την πιο συχνή αιτία ακράτειας, αν μάλιστα ληφθεί υπόψη ότι μία στις τρεις γυναίκες παρουσιάζουν κάποια, έστω και παροδική ακράτεια κοπράνων μετά από ακόμη και φυσιολογικό κολπικό τοκετό. Ρήξεις των σφιγκτήρων του πρωκτού που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια του τοκετού μπορεί να εμφανίσουν τα δυσμενή τους αποτελέσματα στην εγκράτεια των κοπράνων ακόμη και πολλά χρόνια μετά, όταν η γυναίκα μπαίνει στη λεγόμενη τρίτη ηλικία με τα γνωστά συνεπακόλουθα της γήρανσης και χαλάρωσης των ιστών. Η αναπόφευκτη χάλαση των σφιγκτήρων σε συνδυασμό με τους τραυματισμούς που είχε υποστεί ο σφιγκτήρας του πρωκτού στους προηγούμενους τοκετούς μπορεί να αποτελέσουν το έδαφος για την ανάπτυξη ακράτειας.

Εκτός όμως από την τυπική ηλικιωμένη ασθενή με προηγούμενες μαιευτικές κακώσεις, η ακράτεια του εντέρου μπορεί να συμβεί μετά από δύσκολες επεμβάσεις στην ορθοπρωκτική χώρα, όπως για αιμορροΐδες, συρίγγια ή ραγάδες ή και τραυματισμούς της πυέλου μετά από ατυχήματα. Συγγενείς ανατομικές ανωμαλίες και νευρολογικές παθήσεις μπορούν να αποτελέσουν αίτια ακράτειας..

Ακράτεια εντέρου: Πως αντιμετωπίζεται χειρουργικά

Ελαφριές μορφές ακράτειας μπορούν να αντιμετωπιστούν με τροποποιήσεις στη διατροφή, με φαρμακευτική αγωγή (χρήση σκευασμάτων που προκαλούν  δυσκοιλιότητα, λήψη φαρμάκων για συνυπάρχουσα κολίτιδα ή διάρροια) και με κάποια συντηρητικά μέσα όπως η βιοανάδραση. Είναι γεγονός πως οι συντηρητικές μέθοδοι θεραπείας μπορούν να επιτύχουν θετικά αποτελέσματα σε μικρής βαρύτητας ακράτειες, δεν είναι όμως ικανοποιητικές σε ακράτειες μεγαλύτερης βαρύτητας.

Η σοβαρή ακράτεια και η ακράτεια στερεών κοπράνων αντιμετωπίζεται με κάποια χειρουργική μέθοδο. Στην Αμερική και σε ορισμένα κέντρα της Ευρώπης χειρουργοί με ιδιαίτερη εξειδίκευση στην αντιμετώπιση παθήσεων παχέος εντέρου, ορθού και πρωκτού χρησιμοποιούν μεθόδους όπως τη σφιγκτηροπλαστική, τη μεταφορά μυός από το μηρό και την τοποθέτηση του τεχνητού σφιγκτήρα με ποσοστά επιτυχίας πάνω από 60%. Οι επεμβάσεις αυτές, ωστόσο δεν παύει να αποτελούν εξειδικευμένα χειρουργεία, που απαιτούν εκπαίδευση και ειδική ενασχόληση. Οι περισσότερες μαιευτικές κακώσεις μπορούν ναν διορθωθούν με χειρουργική αποκατάσταση των μυών ακολουθώντας την εφαρμογή της επέμβασης που είναι γνωστή ως αλληλοεπικαλυπτόμενη σφιγκτηροπλαστική.

Πολλοί τύποι ακράτειας ανταποκρίνονται ικανοποιητικά με τη διέγερση των νεύρων που ελέγχουν τους μύες και το δέρμα του πρωκτού, η οποία επιτυγχάνεται με την εμφύτευση ηλεκτροδίων στη σπονδυλική στήλη και ειδικού βηματοδότη κάτω αοπό το δέρμα του/της ασθενούς για τον έλεγχο των συσπάσεων του σφιγκτήρα. Αυτή η ιδιαίτερα δημοφιλής μέθοδος σε Ευρώπη και Αμερική είναι γνωστή ως ιερά νευροδιέγερση (Sacral Neurostimulation, SNS).

Γεώργιος Θεοδωρόπουλος

ΠΗΓΗ :Iatropedia.gr

The post Ακράτεια εντέρου: Το «σιωπηλό» γυναικείο βασανιστήριο και η λύση του appeared first on Newsitamea.gr.