Η υποβολή του Ε9 για τα ακίνητα που αποκτώνται μετά την 1η Ιανουαρίου 2019. Το πρόβλημα που προέκυψε στις κληρονομιές

07:20 5/9/2019 - Πηγή: TaxHeaven

Ορέστης Σεϊμένης - Αλεξάνδρα Γεράγγελου

Από την 1η Ιανουαρίου 2019 και εφεξής η υποβολή της δήλωσης στοιχείων ακινήτων (Ε9) προκειμένου να γνωστοποιηθεί στη Φορολογική Διοίκηση οποιαδήποτε μεταβολή σε δικαιώματα επί ακινήτων (πλήρης κυριότητα, ψιλή κυριότητα, επικαρπία, κ.λπ.) επιτρέπεται να γίνεται έως και την 31η Μαΐου του επόμενου έτους από αυτό στο οποίο έγινε η μεταβολή στα εν λόγω δικαιώματα.

Η προηγούμενη υποχρέωση του φορολογούμενου για την υποβολή της δήλωσης στοιχείων ακινήτων είχε προθεσμία τριάντα (30) ημερών από την ημέρα μεταβολής.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ

Α. Φορολογούμενος αποκτά ακίνητο από αγορά στις 2 Ιανουαρίου 2019. Το δικαίωμα επί του ακινήτου θα πρέπει να δηλωθεί εμπρόθεσμα στη δήλωση στοιχείων ακινήτων έτους 2020 μέχρι την 31η Μαΐου 2020.

Β. Φορολογούμενος αποκτά δύο ακίνητα Α και Β από αγορά την 15η Απριλίου 2019 και πωλεί το Α ακίνητο στις 11 Ιουνίου 2019. Στη δήλωση στοιχείων ακινήτων έτους 2020, η οποία θα πρέπει να υποβληθεί εμπρόθεσμα μέχρι την 31η Μαΐου 2020, ο φορολογούμενος υποχρεούται να δηλώσει μόνο το δικαίωμα επί του Β ακινήτου.

Γ. Έστω ότι πεθαίνει ο Α την 20ή Ιανουαρίου 2019 και αφήνει κληρονόμο εξ αδιαθέτου το μοναδικό του τέκνο. Η δήλωση Ε9 2020 για την απόκτηση του ακινήτου από το τέκνο, υποβάλλεται εμπρόθεσμα έως την 31η Μαΐου 2020. Αν στην ίδια περίπτωση δημοσιευθεί διαθήκη εντός του έτους του 2019, που καθιστά μοναδικό κληρονόμο τον εγγονό του θανόντος, τότε δεν υποβάλλεται δήλωση από το εξ αδιαθέτου κληρονόμο-τέκνο του αλλά απευθείας από τον εκ διαθήκης εγγονό του μέχρι την 31η Μαΐου 2020. Επισημαίνεται ότι η υποβολή δήλωσης από τον κληρονόμο συνιστά και σιωπηρή αποδοχή της κληρονομιάς.

Ν. 4607/2019 άρθρο 73, Ν.3427/2010 άρθρο 23 παρ. 3α
Ε.2082/2019

Η ισχύς της παραπάνω διάταξης και στους κληρονόμους που αποκτούν ακίνητα όταν ο κληρονομούμενος ήταν κάτοικος Ελλάδος.

Η παραπάνω υποχρέωση για την υποβολή του Ε9 μέχρι την 31η Μαΐου του επομένου έτους για τα ακίνητα κλπ δικαιώματα που απέκτησαν οι κληρονόμοι μετά την 1η Ιανουαρίου 2019

Πρέπει να τα δηλώνουν στο Ε9 μέχρι και την 31η Μαΐου του επόμενου έτους από αυτό στο οποίο έγινε η μεταβολή λόγω θανάτου στα ακίνητα αυτά.

Παράδειγμα: Ο «Θ.Ν.» πέθανε την 10/4/2019 και ο «Κ.Λ» κληρονόμησε την ακίνητη περιουσία του. Ο «Κ.Λ.» πρέπει να υποβάλλει το Ε9 για τα ακίνητα που κληρονόμησε, μέχρι την 31/5/2020 (δηλαδή από την 1/1/2019 και μετά δεν ισχύουν οι τέσσερις μήνες από την άπρακτη ημερομηνία της αποποίησης, και οι επί πλέον 30 ημέρες). Στο παράδειγμά μας αυτό η υποβολή του Ε9 δεν θα γίνει εντός 150 ημερών από του θανάτου (τέσσερις μήνες της προθεσμίας της αποποίησης συν 30 ημέρες=150 ημέρες), αλλά σε 417 ημέρες (265 ημέρες της περιόδου 20/4/2019 έως 31/12/2019, συν 152 ημέρες της περιόδου 1/1/2020 έως 31/5/2020=417 ημέρες)

Περιουσία που κληρονομήθηκε από την 1/1/2019 και μετά, όταν κληρονομούμενος είχε την τελευταία κατοικία του στο εξωτερικό, ή όταν ο κληρονόμος έμαθε την επαγωγή της κληρονομίας σε αυτόν όταν κατοικούσε στο εξωτερικό.

Σύμφωνα με το άρθρο 1847 Α.Κ. ο κληρονόμος μπορεί να αποποιηθεί την κληρονομηθείσα ακίνητη περιουσία σε προθεσμία 12 μηνών αν ο κληρονομούμενος είχε την τελευταία του κατοικία στο εξωτερικό, ή αν ο ίδιος ο κληρονόμος έμαθε την επαγωγή της κληρονομίας όταν κατοικούσε στο εξωτερικό.

Με την νέα παραπάνω προθεσμία, η υποβολή της δήλωσης Ε9, για τα κληρονομούμενα ακίνητα κ.λπ. δικαιώματα στην Ελλάδα, κυριότητος κατοίκων εξωτερικού, πρέπει να γίνεται μέχρι την 31 Μαΐου του επόμενου έτους, για την περιουσία που κληρονομήθηκε από την 1η Ιανουαρίου 2019 και μετά.

Στην πράξη όμως υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες περιορίζεται κατά πολύ η παραπάνω προθεσμία και μικραίνει το χρονικό διάστημα (σε σχέση με την μέχρι σήμερα ισχύουσα προθεσμία) στο οποίο ο κληρονόμος υποχρεούται να υποβάλλει την δήλωση Ε9 για την περιουσία του κληρονόμησε από τον θανόντα συγγενή ή μη στο εξωτερικό.

Σ.Σ. Η προθεσμία του δικαιώματος της αποποίησης, στην περίπτωση των κατοίκων εξωτερικού, όπως ίσχυσε μέχρι την 31/12/2018, είναι δωδεκάμηνη συν ένα μήνα

Παράδειγμα: Ο «Θ.Ν.» πέθανε στο εξωτερικό την 15/11/2019 και ο «Κ.Λ» κληρονόμησε την ακίνητη περιουσία του. Ο «Κ.Λ.» πρέπει, σύμφωνα με την νέα ρύθμιση, να υποβάλλει το Ε9 για τα ακίνητα που κληρονόμησε, μέχρι την 31/5/2020.

Ο «Κ.Λ.» όμως μέχρι σήμερα είχε το δικαίωμα να αποποιηθεί την ακίνητη περιουσία που κληρονόμησε μέσα σε ένα έτος από την ημερομηνία του θανάτου ή από την ημερομηνία δημοσίευσης της διαθήκης. Τώρα, με την νέα διάταξη, θα πρέπει να υποβάλλει το Ε9 του στις 31/5/2020 ενώ είχε, μέχρι την 31/12/2018, το δικαίωμα να αποποιηθεί την κληρονομιαία περιουσία μέχρι την 15/12/2020 (δηλαδή: 12 μήνες συν ένα μήνα=13 μήνες) και να υποβάλλει το Ε9 του μέχρι την ημερομηνία αυτή (15/12/2020)

Το πρόβλημα που δημιουργείται είναι εάν ο κληρονόμος υποβάλλει το Ε9 του στις 31/5/2020 και μετά αποποιηθεί το ακίνητο στις 10/11/2020, δηλαδή μέσα στην προθεσμία της αποποίησης του Α.Κ., τότε το Ε9 θα έχει υποβληθεί χωρίς λόγο. Και θα πρέπει να υποβάλλει τροποποιητική δήλωση για να διαγράψει το ακίνητο.

Επίσης μειώνεται ο χρόνος που του έδινε μέχρι σήμερα ο νομοθέτης για πιθανή καθυστερημένη πληροφόρηση του θανάτου ή και η ευχέρεια που έχει για να διερευνήσει τα σχετικά έγγραφα εάν υπάρχουν χρέη ή βάρη στην κληρονομιαία περιουσία.

Θέσαμε το πρόβλημα αυτό στο Υπουργείο Οικονομικών στις 14/8/2019 και μας υποσχέθηκαν ότι θα το ρυθμίσουν σύντομα με νέα νομοθετική διάταξη.