Hράκλειο: Πάνω από 5.000 επισκέπτες στις “Γραμμές πλόων και ονείρων” στην Βασιλική του Αγ. Μάρκου

14:39 10/1/2025 - Πηγή: FlashNews

Περισσότερους από 5.000 επισκέπτες έχει “μαγνητίσει” η έκθεση Ζωγραφικής: «Γραμμές Πλόων και Ονείρων» του Γιάννη Ζαχαράκη που πραγματοποιείται με επιτυχία στην Βασιλική του Αγ. Μάρκου στο Ηράκλειο. Η έκθεση πραγματοποιείται σε συνδιοργάνωση της Αντιδημαρχίας Πολιτισμού, της Δημοτικής πινακοθήκης και το ενδιαφέρων των φιλότεχνων πολιτών, φοιτητών, μαθητών είναι καθημερινό από τα εγκαίνια της που έγιναν πριν τις γιορτές παρουσία της Αντιδημάρχου Πολιτισμού Ρένας Παπαδάκη, του Αναπληρωτή

Περιφερειάρχη Κρήτης Γιώργου Πιτσούλη, άλλων θεσμικών εκπροσώπων και πλήθος κόσμου.

Για την έκθεση «Γραμμές Πλόων και Ονείρων» που θα είναι ανοιχτή πρωί -βράδι μέχρι την Τρίτη 14 Ιανουαρίου, ο γνωστός συγγραφέας, Δρ φιλολογίας Αντώνης Καρτσάκης, γράφει:

Μετά τις έξοχες θαλασσογραφίες και τη ζωγραφική περιήγηση στον θαλασσινό κόσμο από τον Κωνσταντίνο Βολανάκη στη Βασιλική του Αγίου Μάρκου, η έκθεση του Γιάννη Ζαχαράκη στον ίδιο χώρο, με τον τίτλο «Γραμμές πλόων και ονείρων» είναι το πολιτιστικό γεγονός των ημερών.

Πρόκειται για ένα ταξίδι ανάμεσα στο όνειρο και την πραγματικότητα. Με γραμμές ορατές ή νοητές, ο Ζαχαράκης αισθητοποιεί το αόρατο, διαχωρίζει  το θεατό από το αθέατο, το όνειρο από την πραγματικότητα. Συλλαμβάνει και μνημειώνει με την τέχνη του την ίσαλο γραμμή των πλοίων, των πλοίων της ζωής. Είναι εκείνη που χωρίζει τα μέρη των πλευρών του σκάφους από τη θάλασσα και είναι ορατή στην απόλυτη ηρεμία, αλλά χάνεται στους κλυδωνισμούς. «Αυτή η γραμμή», σημειώνει ο ζωγράφος στον περιεκτικό Πρόλογο του καταλόγου του, «υπάρχει στη ζωή μας, την κουβαλάμε στον στίβο τής κάθε μέρας, χωρίς τα ίχνη της να είναι ορατά, γιατί είναι χαραγμένη στο σώμα και την ψυχή μας».

Είναι η γραμμή που σηκώνει το βάρος της ζωής, που δηλώνει τις αντοχές μας στους κλυδωνισμούς του βίου, απορροφά τις διακυμάνσεις της καθημερινότητας, διασφαλίζει την ισορροπία του «καραβιού» και τη διάρκεια του ταξιδιού. Είναι η ιδέα που συνέχει το έργο του Γιάννη Ζαχαράκη. Γεμάτη με εικόνες κίνησης και ακινησίας, εικόνες μιας αέναης πορείας, με βιώματα, χαρές και υπόκωφους πόνους, η γραμμή-ιδέα χαράσσει το προσωπικό μας ταξίδι: τις σχέσεις μας με τους άλλους, τις μνήμες που δεν ξεθώριασαν, τους έρωτες που χάθηκαν, τις αναζητήσεις που ματαιώθηκαν.

Με εντελώς σύγχρονη τεχνοτροπία, μοντερνιστική και αφαιρετική, ο Γιάννης Ζαχαράκης μας αποσπά με τις γραμμές του από τα γήινα και μας ταξιδεύει στο όνειρο. Οι μνήμες του, τα αισθήματά του, που αποτυπώνονται με αδρές πινελιές, αισθητοποιούνται άλλοτε με τη νηνεμία του θαλασσινού τοπίου, άλλοτε με την αγριάδα του, ενώ η ανθρώπινη μορφή, απουσία και παρουσία ταυτόχρονα, νοηματοδοτεί τις παραστάσεις, ανασυνθέτοντας στον καμβά τα σπαράγματα της μνήμης που έχουν παραδοθεί πλέον στις γραμμές και στα χρώματα.

Ο Γιάννης Ζαχαράκης είναι γνωστός ως ερασιτέχνης (: εραστής της τέχνης) και ενδελεχής μελετητής της ζωγραφικής. Οι μελέτες των συνθέσεών του ξεκινούν από τη φωτογράφιση θαλασσινών τοπίων του γενέθλιου τόπου (βλ. την προηγούμενη έκθεσή του «Άκρες του νότου»), πριν ακόμη ξεκινήσει τη στρατιωτική του ζωή. Διαμένοντας για μεγάλα χρονικά διαστήματα σε νησιωτικές περιοχές της χώρας μας, ανέπτυξε έντονο ενδιαφέρον για την κίνηση και την ασφάλεια στο θαλασσινό τοπίο. Στο βίωμα αυτό ανιχνεύονται οι πυρήνες των συνθέσεών του. Η λιτή ζωγραφική αποτύπωση της ανθρώπινης φιγούρας ή η απουσία της δεν αφαιρεί από τις δημιουργίες του την αρμονία του θαλασσινού τοπίου, την ύπαρξη της αστικής ζωής και των χαρακτηριστικών της παράλιας ξηράς. Ο ουρανός, πάντα συνδετικό στοιχείο, ανάμεσα στη θάλασσα και τα πλεούμενα που τη διασχίζουν.

Στην έκθεση αυτή ο θεατής συγκινείται από την καλλιτεχνική απόδοση (η έμπνευση, υποψιάζομαι, προέρχεται από το κρητικό θαλασσινό τοπίο), χωρίς απαραίτητα να γνωρίζει τα θεωρητικά μυστικά της τέχνης του ζωγράφου. Αν και πρόκειται για τέχνη μη παραστατική, που υιοθετεί τα αιτήματα του εξπρεσιονισμού (ο όρος εισάγεται από τον Τσέχο Antonin Matějček το 1910 ως αντίθετη στον ιμπρεσιονισμό – «ένας εξπρεσιονιστής επιθυμεί πάνω από όλα να εκφράσει τον εαυτό του»), ο θεατής, μέσα από τις αδρές πινελιές, ανασυνθέτει εύκολα ψυχικές καταστάσεις και πτυχές της καθημερινότητας. Ο αυτοσχεδιασμός και η χρήση ελεύθερης φόρμας (χαρακτηριστικά του αφηρημένου εξπρεσιονισμού), η τεχνική του action painting (: ζωγραφική δράσης), κυρίως, οι επιρροές από έργα Ελλήνων εξπρεσιονιστών είναι ορατές στα έργα του Γιάννη Ζαχαράκη.

Στην τρίτη αυτή ατομική του έκθεση ο καλλιτέχνης εκθέτει έργα που θυμίζουν ελεύθερες αποδόσεις έργων του Γιάννη Σπυρόπουλου (1912-1990), με ιδιαίτερη έμφαση στις εικαστικές ποιότητες και την εκφραστική δύναμη του χρώματος. Παράλληλα, τίτλοι των έργων του παραπέμπουν σε απόλυτη προσωπική σημειολογία, σε έννοιες ιστών, αγκύρας, ιστίων, ανοικτού φεγγαρόφωτου χώρου και άλλων σχετικών με τις ονειρικές του πλεύσεις. Κάποια, τέλος, από τα έργα του Ζαχαράκη φαίνεται να επηρεάζονται από το αίτημα του Πωλ Σεζάν (1839-1906) για τη ζωγραφική δημιουργία: «μια εικόνα πρέπει να μας δίνει μια άβυσσο στην οποία χάνεται το μάτι».

Γραμμές και συμβολισμοί, λοιπόν, που οδηγούν στο ηδύ (ή το πικρό;) της αβύσσου του βίου, διαρκείς διακυμάνσεις που συγκροτούν την αφηγηματική δομή, ένας κώδικας νοημάτων και ερμηνειών, με άπειρες δυνατότητες. Πολυσημία στην ομορφιά. Αυτή είναι η δύναμη της τέχνης. Όπου το φαντασιακό δίνει τη θέση του στο πραγματικό με διαφυγές στο όνειρο. Σε ένα όνειρο που τέρπει και αφυπνίζει.

Πρόκειται, εντέλει, για τη μυστική εμπειρία που οδηγεί τον καλλιτέχνη στην «έλλαμψη», μέσω της οποίας φτάνει στην τέλεια γνώση, όπως εύστοχα είπε ο ποιητής: «να κοιτάξω μπόρεσα τη μέσα όψη του καρπού / από την οπή που το κεντρί ενός εντόμου / για της αβύσσου το ηδύ είχε ανοίξει» (Χριστόφορος Λιοντάκης, Στο τέρμα της πλάνης).