Μοναξιά και απομόνωση στις σύγχρονες κοινωνίες: Η περίπτωση της Νότιας Κορέας

13:35 12/12/2024 - Πηγή: FlashNews

Η Νότια Κορέα έχει το υψηλότερο ποσοστό αυτοκτονιών στις χώρες του ΟΟΣΑ, με όλες τις ηλικιακές ομάδες να αντιμετωπίζουν προβλήματα που τους οδηγούν στο απονενοημένο διάβημα να αφαιρέσουν τη ζωή τους. Χαρακτηριστικά, η αυτοκτονία ήταν ο νούμερο 1 παράγοντας θανάτου στις ηλικίες 10-39.

Ο πρόσφατος θάνατος του γνωστού Νοτιοκορεάτη ηθοποιού Song Jae-lim έφερε και πάλι στο προσκήνιο ένα μεγάλο ζήτημα που αντιμετωπίζει η Νότια Κορέα:

την άνοδο του godoska, του αποκαλούμενου «μοναχικού θανάτου». Πρόκειται για ένα ζήτημα που φτάνει στα όρια της επιδημίας στην χώρα της ανατολικής Ασίας, με τα θύματα να φτάνουν σε χιλιάδες κάθε χρόνο και να αφορούν κυρίως μεσήλικες άντρες. Τα στατιστικά αναφέρουν ότι το 84% των θανάτων που αποδίδονται σε godoksa εντοπίζονται κυρίως στην ηλικιακή ομάδα ανδρών ηλικίας μεταξύ 50 και 60 ετών.

Οι θάνατοι στη Νότια Κορέα

Ενώ προς το παρόν δεν έχουν δημοσιοποιηθεί οι συνθήκες κάτω από τις οποίες βρέθηκε νεκρός ο Song Jae-lim, τα δημοσιεύματα κάνουν λόγο για ένα ακόμα περιστατικό αυτοκτονίας λόγω μοναξιάς. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας της Νότιας Κορέας, ο αριθμός των θανάτων λόγω μοναξιάς ανήλθαν στις 3.661 το 2023, ενώ αντίστοιχα το 2022 υπήρξαν 3.559 θύματα της μοναξιάς. Φυσικά οι αριθμοί αυτοί είναι τεράστιοι και η νοτιοκορεάτικη κοινωνία έχει θορυβηθεί.

Πώς οδηγούνται τόσοι άνθρωποι σε godoksa

Οι μοναχικοί άνθρωποι αντιμετωπίζουν προβλήματα στη ζωή τους, τα οποία σε πολλές περιπτώσεις τους στρέφουν προς τον εθισμό. Ο αλκοολισμός στη Νότια Κορέα έχει αυξηθεί. Το ίδιο έχει αυξηθεί και η χρήση ναρκωτικών ουσιών, παρά το γεγονός ότι οι χρήστες ναρκωτικών, ακόμα και ελαφρών όπως η μαριχουάνα, η οποία σε πολλές χώρες του δυτικού κόσμου έχουν νομιμοποιηθεί, τιμωρούνται με φυλάκιση έως και ενός έτους και με χρηματικό πρόστιμο. Πρόσφατα, μάλιστα, είχαμε την αυτοκτονία του Lee Sun-kyun, του πρωταγωνιστή της οσκαρικής ταινίας Parasite, ο οποίος κατηγορήθηκε για χρήση ναρκωτικών ουσιών, ενώ υπέστη ανελέητη κριτική από τα ΜΜΕ της χώρας.

Ένας παράγοντας που επίσης παίζει μεγάλο ρόλο είναι και ο εθισμός στον τζόγο. Η Εθνική Επιτροπή Τυχερών Παιχνιδιών της Νότιας Κορέας να αναφέρει ότι πάνω από 5% του πληθυσμού της χώρας έχει προδιάθεση να αναπτύξει εθισμό στον τζόγο, και στη Νότια Κορέα δεν είναι λίγοι αυτοί που παρασύρονται και λόγω έλλειψης υποστηρικτικού περιβάλλοντος, οικογένειας και φίλων, βάζουν τα τυχερά παιχνίδια στη ζωή τους χωρίς, όμως, κανένα μέτρο, κάτι που έχει αρνητικές επιπτώσεις τόσο στην ψυχολογία του όσο και στην κάλυψη των οικονομικών υποχρεώσεών τους.

Το πρόβλημα των αυτοκτονιών στην Κορέα

Δεν είναι όμως μόνο η μοναξιά που οδηγεί τους Νοτιοκορεάτες στην αυτοκτονία. Οι επιπτώσεις της πανδημίας του κορονοϊού είναι ακόμα εδώ, με πολλούς ανθρώπους να έχουν επηρεαστεί σε τεράστιο βαθμό. Όχι ότι πριν την καραντίνα ήταν όλα ρόδινα, αλλά ο κορονοϊός ανέδειξε πολλά προβλήματα που προϋπήρχαν. Ειδικά στην κατηγορία των ηλικιωμένων, τα στοιχεία είναι αμείλικτα: περισσότεροι από τους μισούς ηλικιωμένους ζουν κάτω από το όριο της φτώχιας. Αν στην πρόσφατη οικονομική κρίση που πέρασε η χώρα προσθέσουμε και τις συνέπειες της πανδημίας, είναι εύκολο να φτάσουμε στο συμπέρασμα ότι έχει δημιουργηθεί ένα εκρηκτικό μείγμα που κάνει πολλούς ανθρώπους να φτάνουν στα όριά τους.

Η εξάπλωση της μοναξιάς στη Νότια Κορέα

Στη Νότια Κορέα η κοινωνική απομόνωση ήταν πάντα πρόβλημα. Πολλοί ενήλικες κλειδώνονται στο σπίτι τους, κάτι που οδηγεί σε σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα. Σύμφωνα με έρευνες δεν είναι λίγοι οι Κορεάτες που καθορίζουν την αξία τους με βάση τη συνεισφορά τους στην κοινωνία. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να νιώθουν μοναξιά ακόμα και αν περιτριγυρίζονται από άλλους ανθρώπους ή ακόμα και φίλους. Και αυτό είναι ένα συναίσθημα με το οποίο μεγαλώνουν, ενώ αντιμετωπίζουν κριτική τόσο από την κοινωνία, όσο και από την οικογένεια αλλά και από τον ίδιο τους τον εαυτό.

Η αντιμετώπιση του φαινομένου

Η κυβέρνηση της Νότιας Κορέας φαίνεται αποφασισμένη να αντιμετωπίσει το πρόβλημα. Ήδη από το 2023 έχει ψηφιστεί ο νόμος για την Καταπολέμηση και Διαχείριση των Θανάτων λόγω Μοναξιάς, ο οποίος προβλέπει διάφορα μέτρα για τη στήριξη ατόμων που κινδυνεύουν από godoska. Στη Σεούλ η τοπική αυτοδιοίκηση παίρνει σημαντικά μέτρα, των οποίων το κόστος θα ξεπεράσει τα 450 δισεκατομμύρια κορεατικά γουόν (300 εκατομμύρια ευρώ). Με τη διάθεση αυτού του ποσού θα δημιουργηθούν τηλεφωνικές γραμμές που θα λειτουργούν 24 ώρες το 24ωρο, με ειδικά εκπαιδευμένο προσωπικό που μπορεί να προσφέρει ψυχολογική υποστήριξη.

Μακροπρόθεσμα, και με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής, το πλάνο της Σεούλ περιλαμβάνει τη δημιουργία πράσινων περιοχών, τη διοργάνωση περισσότερων δραστηριοτήτων, με τους ηλικιωμένους στο επίκεντρο, καθώς και τη στήριξη, σε οικονομικό επίπεδο αλλά και σε επίπεδο υποδομών, τη δημιουργίας λεσχών βιβλίου, κηπουρικής και άλλων δραστηριοτήτων που θα φέρουν τους κατοίκους της πόλης πιο κοντά και θα τους βοηθήσουν να κοινωνικοποιηθούν, ξεφεύγοντας έτσι από τη μοναξιά και τη μονοτονία της ζωής τους.

Ψυχολόγοι και κοινωνιολόγοι έχουν σχολιάσει θετικά αυτές τις εξελίξεις. Ωστόσο, πολλοί θεωρούν ότι αποτελεί μόνο το πρώτο βήμα προς την αντιμετώπιση των μοναχικών θανάτων. Δεν είναι λίγοι αυτοί που πιστεύουν ότι θα πρέπει να υπάρξουν πιο στιβαρά βήματα που θα προσφέρουν πιο εξειδικευμένη βοήθεια που θα στοχεύει εξατομικευμένα και θα αντιμετωπίζει το πρόβλημα στη ρίζα του.