Ανακαλύφθηκε εξωπλανήτης κατάλληλος για ζωή

11:12 12/2/2021 - Πηγή: Businessnews

Ένας εξωπλανήτης στο μέγεθος του Ποσειδώνα και του Κρόνου που «θα μπορούσε να είναι κατάλληλος για τη ζωή» ανακαλύφθηκε στην κατοικήσιμη ζώνη ενός γειτονικού συστήματος αστεριών.

Ο εξωπλανήτης, που ονομάστηκε «C1», εντοπίστηκε στο σύστημα τριπλών αστεριών Alpha Centauri, 4,4 έτη φωτός από τη Γη, το οποίο φιλοξενεί τα Alpha Centauri A και B, καθώς και τα Proxima Centauri.

Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι ο C1 έχει ακτίνα μεταξύ πέντε έως επτά φορές μεγαλύτερη

από αυτή της Γης, ενώ η μάζα του είναι περίπου 20 έως 50 φορές μεγαλύτερη.

«Εάν αυτό που είδαμε είναι όντως ένας πλανήτης, τότε η πιο συναρπαστική πιθανότητα για μένα θα ήταν να έχει μικρότερα φεγγάρια σε τροχιά», δήλωσε στην βρετανική εφημερίδα «DailyMail», ο Κέβιν Γουάγκνερ από το πρόγραμμα Hubble Fellowship της NASA στο Παρατηρητήριο Steward του Πανεπιστημίου της Αριζόνα. «Αυτά, αν υπάρχουν, πιθανότατα θα ήταν βραχώδη και θα μπορούσαν να είναι καλύτερα μέρη για τη ζωή από ό, τι τα σύννεφα ενός γιγαντιαίου πλανήτη».

Η ανακάλυψη έγινε δυνατή με ένα πρόσφατα ανεπτυγμένο σύστημα απεικόνισης εξωπλανητών μεσαίου υπέρυθρου, σε συνδυασμό με τον μεγάλο χρόνο παρατήρησης του εξωπλανήτη μέσω του Πολύ Μεγάλου Τηλεσκόπιου που βρίσκεται στη Χιλή.

Παράλληλα οι αστρονόμοι κατάφεραν να μειώσουν τα ανεπιθύμητα σήματα που προήλθαν από το τηλεσκόπιο και την κάμερα, και απέκλεισαν ορισμένους ήχους, με τον ίδιο τρόπο που μπλοκάρουν τους θορύβους τα ακουστικά. Αυτό τους επέτρεψε να ανιχνεύσουν ελαφρά σήματα που προέρχονται από τον πιθανό πλανήτη.

Οι νέες δυνατότητες αναπτύχθηκαν από μια ομάδα διεθνών αστρονόμων, σε συνεργασία με την πρωτοβουλία Breakthrough Watch / NEAR ένα παγκόσμιο αστρονομικό πρόγραμμα που αναζητά πλανήτες σαν τη Γη γύρω από τα γύρω αστέρια. «Το NEAR είναι ένα σκαλοπάτι στο μεγαλύτερο πεδίο της απεικόνισης εξωπλανητών, το οποίο για λίγο περιορίστηκε σε πλανήτες σούπερ-Δία ευρείας τροχιάς και μόλις τώρα αρχίζει να φτάνει στις κατοικήσιμες ζώνες των κοντινών αστεριών», δήλωσε ο Γουάγκνερ.

Ωστόσο, η ομάδα των διεθνών επιστημόνων δηλώνει σαφώς ότι χωρίς επακόλουθο έλεγχο, δεν μπορεί να αποκλειστεί η πιθανότητα ότι η ύπαρξη του C1 μπορεί να οφείλεται σε κάποιο άγνωστο τεχνούργημα που προκαλείται από το ίδιο το τηλεσκόπιο.

Οι υπολογισμοί

«Αυτό που μπορούμε να μετρήσουμε πραγματικά είναι μόνο η φωτεινότητα και η θέση του. Αν υποθέσουμε ότι πρόκειται όντως για έναν πλανήτη, τότε μπορούμε να υπολογίσουμε ένα πιθανό εύρος τροχιών, ακτινών και θερμοκρασιών», εξήγησε ο Γουάγκνερ.

«Η ακτίνα και η θερμοκρασία συμβάλλουν στη συνολική φωτεινότητα, όπως και οι τροχιές καθώς οι κοντινότερες οδηγούν σε υψηλότερες θερμοκρασίες. Είναι ένας πολύπλοκος πολυδιάστατος χώρος όπου μια παράμετρος εξαρτάται από τις άλλες, οπότε οι εκτιμήσεις μας αυτήν τη στιγμή έχουν πολύ μεγάλα εύρη. Για παράδειγμα, ένα από τα γνωστά τεχνουργήματα είναι ένα φαινόμενο επιμονής (ή εγκαύματος) που αναγκάζει την κάμερα να διατηρήσει το σήμα των αστεριών κατά τη διάρκεια της κοπής, σαν αυτό που θα συνέβαινε στα λογότυπα που εμφανίζονταν για πολύ καιρό στις γωνίες των παλιών τηλεοράσεων με οθόνη plasma», εξήγησε ο επιστήμονας.

«Το συγκεκριμένο τεχνούργημα δημιουργεί γραμμές στην εικόνα που κατανοούμε και γνωρίζουμε πώς να μοντελοποιήσουμε και να αφαιρέσουμε από τα δεδομένα. Δεν έχουμε παρόμοια εξήγηση για τον C1, αλλά σίγουρα θα μπορούσε να υπάρξει κάτι που δεν έχουμε σκεφτεί», συμπλήρωσε. Η νέα μέθοδος παρέχει περισσότερο από δεκαπλάσια βελτίωση από τις τρέχουσες δυνατότητες που παρατηρούν άμεσα εξωπλανήτες.

«Οι περισσότερες προηγούμενες μελέτες επικεντρώθηκαν σε 1-5 μικρούς πλανήτες, κάτι που είναι εξαιρετικό για την ανίχνευση νέων σούπερ-Jovian πλανητών. Όμως οι πλανήτες που μοιάζουν με τη Γη είναι πιο φωτεινοί», επεσήμανε. Το πρόγραμμα NEAR εστιάζεται σε 10-12,5 μικρά αστέρια, που είναι κοντά στην κορυφή των θερμικών εκπομπών της Γης.

Το Alpha Centauri επιλέχθηκε επειδή βρίσκεται στην κατοικήσιμη ζώνη, που είναι η περιοχή όπου ένας πλανήτης μπορεί να συγκρατεί υγρό νερό στην επιφάνειά του, καθιστώντας έτσι την περιοχή κατάλληλη για ζωή. Οι τρέχουσες δυνατότητες έχουν ανιχνεύσει έμμεσα έναν πλανήτη σχεδόν διπλάσιο από το μέγεθος της Γης που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από το Proxima Centauri. Η ανίχνευσή του έγινε χρησιμοποιώντας τη διακύμανση της ακτινικής ταχύτητας του αστεριού ή τη μικροσκοπική ταλάντευση που εκθέτει ένα αστέρι κάτω από το τράβηγμα του αόρατου πλανήτη. Ωστόσο σύμφωνα με τον επιστήμονα, τέτοιες μέθοδοι δεν είναι ικανές για να εντοπιστούν βραχώδεις πλανήτες σε διαχωρισμένες κατοικίσιμες ζώνες. Πάντως, η ομάδα του Γουάγκνερ κατάφερε να μειώσει τον θόρυβο της απευθείας εικόνας των πλανητών που θα μπορούσαν να κρύβονται στη συγκεκριμένη περιοχή.

Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν αυτό που αποκαλούν ένα προσαρμοστικό δευτερεύον τηλεσκόπιο καθρέφτη για να ενισχύσουν την ευαισθησία του συστήματος απεικόνισης, το οποίο διορθώνει οποιαδήποτε παραμόρφωση του φωτός από την ατμόσφαιρα της Γης. Χρησιμοποίησαν επίσης και μια συσκευή που ονομάζεται «κορονογράφος», η οποία αποκλείει το φως από τα αστέρια.

Τέλος, η ομάδα ανέπτυξε μια εντελώς νέα τεχνική που επιτρέπει να γίνεται πολύ γρήγορα μπρος – πίσω η παρατήρηση του Alpha Centauri A και Alpha Centauri B. Οι επιστήμονες παρατήρησαν το σύστημα Alpha Centauri για σχεδόν 100 ώρες κατά τη διάρκεια ενός μήνα το 2019 και συνέλλεξε περισσότερες από 5 εκατομμύρια εικόνες.