Η Κίνα παρακολουθεί επιφυλακτικά τις εξελίξεις, ενώ η Δύση ενισχύει τη συμμαχία της

11:09 9/3/2022 - Πηγή: Businessnews

Η προσπάθεια της Κίνας να υποστηρίξει αθόρυβα τη Ρωσία, διατηρώντας παράλληλα τις σχέσεις με την Ευρώπη, φαίνεται «όλο και πιο δύσκολη».

Από την ανάληψη των καθηκόντων του πέρυσι, ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν ακολούθησε μια στρατηγική αποκατάστασης των σχέσεων με τους συμμάχους για να ασκήσει πίεση στο Πεκίνο. Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία πριν από σχεδόν δύο εβδομάδες έδειξε τι μπορούν να κάνουν αυτοί οι σύμμαχοι.

Για την Κίνα, η ταχύτητα και η αυστηρότητα με την οποία οι ΗΠΑ

και οι σύμμαχοί τους επέβαλαν κυρώσεις στη Ρωσία είναι ένα προειδοποιητικό σημάδι που θα μπορούσε να καθοδηγήσει τη μελλοντική οικονομική και εξωτερική της πολιτική.

Κινέζοι αξιωματούχοι έχουν εντείνει τις προσπάθειες για να στηρίξουν την αυτοδυναμία της χώρας τους από τότε που ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ επέβαλε κυρώσεις στον τηλεπικοινωνιακό κολοσσό Huawei και επέβαλε δασμούς σε κινεζικά προϊόντα αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων. Αλλά ο Τραμπ τα έκανε όλα αυτά μόνος του, ενώ ταυτόχρονα έβλαπτε τους δεσμούς με την Ευρώπη και προκαλούσε αβεβαιότητα μεταξύ των συμμάχων των ΗΠΑ στην Ασία.

Η απάντηση στην Ουκρανία ήταν κάθε άλλο παρά μια κίνηση μόνο από τις Ηνωμένες Πολιτείες. «Δεδομένης της επιτυχίας που είχαν οι ΗΠΑ στον συντονισμό των οικονομικών κυρώσεων και των ελέγχων των εξαγωγών όχι μόνο με την Ευρώπη αλλά και με την Ιαπωνία, βασικό παράγοντα στις τεχνολογικές αλυσίδες αξίας — αυτό είναι εξαιρετικά ανησυχητικό για την Κίνα», δήλωσε ο Reva Goujon, ανώτερος διευθυντής της Εταιρική συμβουλευτική ομάδα της Κίνας στον Όμιλο Rhodium . «Σε υψηλό επίπεδο, θα νόμιζε κανείς ότι η Κίνα θα επωφεληθεί από το γεγονός ότι [οι ΗΠΑ] έχουν μεγάλο περισπασμό στην Ευρώπη, αλλά στην πραγματικότητα [αυτό] τονίζει μόνο τις συζητήσεις πολιτικής σχετικά με την κρίσιμη έκθεση και την ευπάθεια στις κινεζικές αλυσίδες εφοδιασμού».

Από τη Γερμανία μέχρι την Ιαπωνία, πολλές χώρες έχουν προσχωρήσει με τις ΗΠΑ στο πάγωμα των περιουσιακών στοιχείων των Ρώσων ολιγαρχών, στον περιορισμό της πρόσβασης των μεγαλύτερων ρωσικών τραπεζών στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα και στην αποκοπή της Ρωσίας από την κρίσιμη τεχνολογία.

Ο Κινέζος υπουργός Εξωτερικών Γουάνγκ Γι είπε ότι η φιλία μεταξύ Κίνας και Ρωσίας είναι «σταθερή». Επισήμανε συγκεκριμένα μια κοινή δήλωση μεταξύ του Κινέζου Προέδρου Σι Τζινπίνγκ και του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν τον περασμένο μήνα, στην οποία η Κίνα και η Ρωσία περιέγραψαν πως «οι διεθνείς σχέσεις εισέρχονται σε μια νέα εποχή» και «χωρίς όρια» στη συνεργασία των χωρών τους.

Το Πεκίνο αρνήθηκε να χαρακτηρίσει την επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία ως εισβολή. Η Κίνα έχει επικεντρωθεί στην προώθηση των διαπραγματεύσεων μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας και αντιτίθεται στα οικονομικά μέτρα που έχουν ληφθεί κατά της Ρωσίας.

Το υπουργείο Εξωτερικών της Κίνας έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι «αντιτίθεται σε όλες τις παράνομες μονομερείς κυρώσεις». Δεν έχει διευκρινίσει πώς οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας, οι οποίες έχουν επιβληθεί από πολλές χώρες, θα μπορούσαν να θεωρηθούν μονομερείς.

Όταν ρωτήθηκε για μια «συμμαχία δυτικών εθνών» που ωθεί τη Ρωσία έξω από το τραπεζικό δίκτυο SWIFT, ο εκπρόσωπος Τύπου του Υπουργείου Εξωτερικών Wang Wenbin είπε την περασμένη εβδομάδα ότι «η Κίνα δεν συμφωνεί με την επίλυση ζητημάτων με κυρώσεις, ακόμη λιγότερο μονομερείς κυρώσεις που στερούνται τη βάση του διεθνούς δικαίου» . Ο εκπρόσωπος Γουάνγκ επανέλαβε αυτή τη θέση απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με το εάν οι δυτικές κυρώσεις στο εμπόριο με τη Ρωσία θα επηρεάσουν την Κίνα.

Οι κυρώσεις «δημιουργούν μόνο σοβαρές δυσκολίες στην οικονομία και τα μέσα διαβίωσης των σχετικών χωρών και εντείνουν περαιτέρω τον διχασμό και την αντιπαράθεση», είπε.

Η κλιμάκωση των εμπορικών εντάσεων μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας τα τελευταία χρόνια είχε ήδη επιταχύνει τις προσπάθειες του Πεκίνου να συσφίξει τους δεσμούς με την Ευρώπη και ο πόλεμος της Ουκρανίας απειλεί όλα αυτά.

Η «εξισορροπητική πράξη» της Κίνας να προσπαθεί να υποστηρίξει αθόρυβα τη Ρωσία διατηρώντας παράλληλα τις σχέσεις με την Ευρώπη «θα είναι όλο και πιο δύσκολη. Αυτό έχει συνέπειες για τους εμπορικούς δεσμούς, κυρίως με την ΕΕ», εκτίμησε ο Νικ Μάρο, στέλεχος του The Economist Intelligence Unit.

Ο Μάρο σημείωσε ότι οι κίνδυνοι για την Κίνα αυξάνονται «όσο περισσότερο η χώρα προσπαθεί να παρακάμψει τη στάση της απέναντι στη Ρωσία και να επικεντρώσει την κριτική της στο ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ».

«Η Κίνα ήλπιζε να χρησιμοποιήσει την ΕΕ ως τρόπο για να αντισταθμίσει την πίεση που αντιμετώπιζε από τις ΗΠΑ», είπε ο Μάρο και «αυτή τη στιγμή, η Ευρώπη βλέπει τη Ρωσία ως υπαρξιακή απειλή».

«Αυτή τη στιγμή ο αντίκτυπος για την Κίνα [από τις κυρώσεις] είναι πραγματικά δευτερεύων», συνέχισε. «Αυτή η σύγκρουση εγείρει μεγαλύτερα ερωτήματα σχετικά με τη βιομηχανική πολιτική και τις διπλωματικές σχέσεις της Κίνας με τη Δύση».

Η Κίνα αντιμετωπίζει μια σειρά από τις δικές της οικονομικές προκλήσεις, από την υποτονική καταναλωτική ζήτηση έως την επιβράδυνση στον τεράστιο τομέα ακινήτων της. Πολιτικά, το Πεκίνο ενδιαφέρεται για τη σταθερότητα φέτος, καθώς οι ηγέτες πρόκειται να συναντηθούν το φθινόπωρο για να δώσουν στον Σι μια άνευ προηγουμένου τρίτη θητεία.

Η Κίνα είναι πιο εδραιωμένη στην παγκόσμια οικονομία από ό,τι η Ρωσία και δεν έχει τις ίδιες ευπάθειες - για παράδειγμα σε κυρώσεις - που έχει η Ρωσία.

Η Ευρώπη βασίζεται στο ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο, αλλά η Ρωσία είναι κατά τα άλλα μικρή σε παγκόσμιο επίπεδο, με οικονομία στο μέγεθος της πολιτείας του Τέξας των ΗΠΑ.

Επειδή το εμπόριο της Δύσης με την Κίνα είναι πολύ μεγαλύτερο από ό,τι με τη Ρωσία, ένας πλήρης εμπορικός πόλεμος με την Κίνα «θα ήταν αρκετά δαπανηρός [για τη Δύση] και δεν θα ήταν προς το συμφέρον κανενός», δήλωσε ο Alexander-Nikolai Sandkamp, ​​συνεργάτης του Διεθνούς Οικονομικού Ινστιτούτου στο Kiel με έδρα τη Γερμανία.

«Η Δύση θα το καλωσόριζε εάν η Κίνα έπαιρνε θέση εναντίον της Ρωσίας και συμμετείχε πιο ενεργά στις δυτικές διαδηλώσεις», είπε. «Τώρα που η Κίνα παραμένει σχετικά ουδέτερη, αυτό είναι ίσως το καλύτερο που μπορούμε να περιμένουμε».

Ο πόλεμος και οι κυρώσεις στην Ουκρανία πιθανότατα θα μειώσουν το παγκόσμιο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν μόνο κατά 0,2% φέτος, με μεγαλύτερο αντίκτυπο στην Ευρώπη, σύμφωνα με τον Tommy Wu, επικεφαλής οικονομολόγο στην Oxford Economics.

Η παγκόσμια χρηματοδότηση παρέχει ένα σαφές παράδειγμα των ορίων στην ικανότητα της Κίνας να υποστηρίξει τη Ρωσία. Λίγες μέρες μετά την έναρξη του πολέμου, οι ΗΠΑ και η ΕΕ δεσμεύτηκαν να αφαιρέσουν ορισμένες ρωσικές τράπεζες από το SWIFT, το τυπικό σύστημα διατραπεζικών μηνυμάτων για τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.

Η Ασιατική Τράπεζα Επενδύσεων Υποδομής με έδρα το Πεκίνο ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα ότι ανέστειλε δραστηριότητες που σχετίζονται με τη Ρωσία και τη Λευκορωσία.

Η κυβέρνηση Μπάιντεν προσπαθεί σκληρά να ενώσει τις δημοκρατίες του κόσμου, από τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος στην Ουκρανία, και οι περισσότεροι από αυτούς φαίνεται να ακούνε.

Την περασμένη εβδομάδα, οι ηγέτες της Quad — Αυστραλία, Ινδία, Ιαπωνία και ΗΠΑ — προσκλήθηκαν να επιβεβαιώσουν τη δέσμευσή τους να εργαστούν μαζί ως ομάδα. Ωστόσο, η Ινδία δεν έχει ακόμη καταδικάσει την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Η ενίσχυση τηε Quad αποτελεί μέρος της στρατηγικής του Μπάιντεν «για την αποκατάσταση της αμερικανικής ηγεσίας στον Ινδο-Ειρηνικό». Αμερικανός αξιωματούχος είπε σε δημοσιογράφους ότι δεν υπάρχει πρόθεση να εμπλακεί το Πεκίνο στο θέμα οικοδόμησης οικονομικών σχέσεων του Ινδο-Ειρηνικού.

Όταν ρωτήθηκε για τη στρατηγική του Μπάιντεν στον Ινδο-Ειρηνικό, ο Κινέζος υπουργός Εξωτερικών Ουάνγκ ισχυρίστηκε ότι ο στόχος των ΗΠΑ είναι να δημιουργήσουν μια Ινδο-Ειρηνική εκδοχή του ΝΑΤΟ. «Η Κίνα θέλει όλα τα μέρη να ενωθούν μαζί μας για να κάνουμε το σωστό», είπε . «Μαζί θα απορρίψουμε τις προσπάθειες δημιουργίας μικρών, διχαστικών κύκλων στον Ειρηνικό».

Ο Wang τόνισε ότι η Κίνα αντιτίθεται στην πολιτική του μπλοκ. Απεικόνισε τους δεσμούς του Πεκίνου με την Ευρώπη, την Ινδία, τη Νοτιοανατολική Ασία, τη Λατινική Αμερική, την Αφρική και άλλες χώρες και περιοχές ξεχωριστά από τις άλλες εξωτερικές σχέσεις της Κίνας.