ΗΠΑ: Προειδοποιητικό "σήμα" από την αγορά ομολόγων για πιθανή ύφεση

08:34 29/3/2022 - Πηγή: Businessnews

Μια «αντεστραμμένη καμπύλη απόδοσης» στην αγορά ομολόγων είναι μια στρέβλωση που έχει συμβεί συχνά πριν από τις υφέσεις των ΗΠΑ.

Η αγορά ομολόγων "ανάβει" προειδοποιητικό σημάδι για την οικονομία των ΗΠΑ. Ο προάγγελος ονομάζεται «ανεστραμμένη καμπύλη απόδοσης», καθώς αυτές οι αντιστροφές στην αγορά ομολόγων υπήρξαν αξιόπιστοι προγνωστικοί παράγοντες των προηγούμενων υφέσεων. Μέρος της καμπύλης αποδόσεων αντιστράφηκε τη Δευτέρα (28/3).

Ωστόσο, μια οικονομική ύφεση δεν είναι βέβαιη, ενώ οικονομολόγοι πιστεύουν ότι η προειδοποίηση είναι ψευδής συναγερμός.

Τι είναι μια ανεστραμμένη καμπύλη απόδοσης;

Όταν η αγορά ομολόγων είναι υγιής, οι αποδόσεις είναι υψηλότερες για ομόλογα με μεγαλύτερο χρόνο λήξης. Για παράδειγμα, ένα 10ετές ομόλογο του Δημοσίου θα είχε υψηλότερη απόδοση (ή, επιτόκιο) από ένα μονοετές Δημόσιο. Με άλλα λόγια, οι βραχυπρόθεσμες αποδόσεις είναι χαμηλότερες από τις μακροπρόθεσμες αποδόσεις. Οι επενδυτές αναμένουν μεγαλύτερη ανταμοιβή για τον δανεισμό των χρημάτων τους για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, δίνοντας στην «καμπύλη απόδοσης» μια ανοδική κλίση.

Όταν η καμπύλη αντιστρέφεται, τα βραχυπρόθεσμα ομόλογα πληρώνουν υψηλότερη απόδοση από τα μακροπρόθεσμα. Είναι μια στρέβλωση στην αγορά. «Γενικά, θα έπρεπε να συμβαίνει το αντίθετο», δήλωσε η Stephanie Roth, ανώτερη οικονομολόγος αγορών για τη διαχείριση παγκόσμιου πλούτου στην J.P. Morgan.

Γιατί είναι προειδοποιητικό σημάδι;

Μια αναστροφή στην καμπύλη απόδοσης δεν προκαλεί ύφεση. Αντίθετα, υποδηλώνει ότι οι επενδυτές ομολόγων ανησυχούν για τις μακροπρόθεσμες προοπτικές της οικονομίας, είπε η Roth. Οι επενδυτές δίνουν τη μεγαλύτερη προσοχή στη διαφορά μεταξύ του διετούς Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ και του 10ετούς Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ. Αυτή η καμπύλη δεν αναβοσβήνει ακόμη ως προειδοποιητικό σημάδι. Ωστόσο, οι αποδόσεις των πενταετών και 30ετών ομολόγων των ΗΠΑ αντιστράφηκαν τη Δευτέρα, για πρώτη φορά από το 2006, πριν από τη Μεγάλη Ύφεση. «Δεν σημαίνει ότι έρχεται ύφεση», είπε ο Ροθ για τις ανατροπές. «Απλώς αντανακλά ανησυχίες για τη μελλοντική οικονομία».

Οι καμπύλες αποδόσεων του Υπουργείου Οικονομικών δύο και 10 ετών αντιστράφηκαν πριν από τις επτά τελευταίες υφέσεις από το 1970, σύμφωνα με τη Roth. Ωστόσο, τα στοιχεία υποδηλώνουν ότι μια ύφεση είναι απίθανο να είναι επικείμενη. Χρειάστηκαν 17 μήνες μετά την αναστροφή της αγοράς ομολόγων για να ξεκινήσει μια ύφεση, κατά μέσο όρο. Υπήρξε ένας ψευδής συναγερμός, το 1998, είπε. Υπήρχε επίσης μια αναστροφή ακριβώς πριν από την πανδημία του Covid-19, αλλά η Roth σημείωσε ότι μπορεί να θεωρηθεί επίσης ψευδής συναγερμός, καθώς οι επενδυτές ομολόγων δεν μπορούσαν να προβλέψουν αυτήν την κρίση υγείας. «Δεν λειτουργεί συνεχώς, αλλά έχει υψηλό ποσοστό επιτυχίας για να προμηνύει μια μελλοντική ύφεση», δήλωσε ο Brian Luke, επικεφαλής σταθερού εισοδήματος για την Αμερική στην S&P Dow Jones Indices.

Επιτόκια και ομόλογα

Η Federal Reserve, η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ, έχει μεγάλη επίδραση στις αποδόσεις των ομολόγων. Η πολιτική της Fed (δηλαδή το επιτόκιο αναφοράς της) έχει γενικά μεγαλύτερο άμεσο αντίκτυπο στις αποδόσεις των βραχυπρόθεσμων ομολόγων σε σχέση με αυτές των πιο μακροπρόθεσμων ομολόγων, είπε ο Luke. Τα μακροπρόθεσμα ομόλογα δεν κινούνται απαραίτητα παράλληλα με το σημείο αναφοράς της Fed (που ονομάζεται επιτόκιο ομοσπονδιακών κεφαλαίων).

Αντίθετα, οι προσδοκίες των επενδυτών για τη μελλοντική πολιτική της Fed επηρεάζουν περισσότερο τα μακροπρόθεσμα ομόλογα, είπε ο Luke. Η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ αύξησε το βασικό της επιτόκιο τον Μάρτιο για να χαλαρώσει η οικονομία και να χαλιναγωγήσει τον πληθωρισμό, ο οποίος βρίσκεται σε υψηλό 40 ετών. Αναμένεται να το κάνει πολλές άλλες φορές φέτος.

Αυτό συνέβαλε στην άνοδο των αποδόσεων των βραχυπρόθεσμων ομολόγων. Οι αποδόσεις των μακροπρόθεσμων ομολόγων έχουν επίσης αυξηθεί, αλλά όχι με τόσο μεγάλο περιθώριο. Η απόδοση του 10ετούς ομολόγου ήταν περίπου 0,13% υψηλότερη από εκείνη των 2ετών ομολόγων τη Δευτέρα. Η διαφορά ήταν πολύ μεγαλύτερη (0,8%) στις αρχές του 2022. Οι επενδυτές φαίνεται να ανησυχούν για τη λεγόμενη «σκληρή προσγείωση», σύμφωνα με ειδικούς της αγοράς. Αυτό θα συνέβαινε εάν η Fed αυξήσει τα επιτόκια πολύ επιθετικά για να τιθασεύσει τον πληθωρισμό και κατά λάθος πυροδοτήσει ύφεση.

Σε περιόδους ύφεσης, η Fed μειώνει το βασικό της επιτόκιο για να τονώσει την οικονομική ανάπτυξη. (Η μείωση των επιτοκίων μειώνει το κόστος δανεισμού για άτομα και εταιρείες, ενώ η αύξησή τους έχει το αντίθετο αποτέλεσμα). Έτσι, μια ανεστραμμένη καμπύλη αποδόσεων υποδηλώνει ότι οι επενδυτές βλέπουν μια ύφεση στο μέλλον και ως εκ τούτου τιμολογούν με την προσδοκία μιας μείωσης των επιτοκίων της Fed μακροπρόθεσμα. «Είναι η αγορά ομολόγων που προσπαθεί να κατανοήσει τη μελλοντική πορεία των επιτοκίων», δήλωσε ο Preston Caldwell, επικεφαλής των οικονομικών των ΗΠΑ στη Morningstar.

Τα ομόλογα του δημοσίου θεωρούνται ασφαλές περιουσιακό στοιχείο, καθώς οι ΗΠΑ είναι απίθανο να αθετήσουν το χρέος τους. Η φυγή των επενδυτών προς την ασφάλεια (και ως εκ τούτου η υψηλότερη ζήτηση) για μακροπρόθεσμα ομόλογα χρησιμεύει επίσης στη μείωση της απόδοσής τους, είπε ο Luke.

Η ύφεση δεν είναι προκαθορισμένο συμπέρασμα. Είναι πιθανό η Ομοσπονδιακή Τράπεζα να χαράξει μια πολιτική επιτοκίων και να επιτύχει τον στόχο της για «ήπια προσγείωση», με την οποία θα μειώνει τον πληθωρισμό και δεν θα προκαλεί οικονομική συρρίκνωση. Ο πόλεμος στην Ουκρανία περιέπλεξε την εικόνα, τροφοδοτώντας μια άνοδο των τιμών για εμπορεύματα όπως το πετρέλαιο και τα τρόφιμα. «Δεν υπάρχει τίποτα μαγικό σε μια αντιστροφή της καμπύλης απόδοσης», είπε ο Caldwell, προσθέτοντας ότι δεν σημαίνει ότι η οικονομία θα συρρικνωθεί. Ωστόσο, πολλοί οικονομολόγοι έχουν προσαρμόσει τις οικονομικές τους προβλέψεις. Η J.P. Morgan τοποθετεί τις πιθανότητες ύφεσης σε περίπου 30% έως 35%, το οποίο είναι αυξημένο από τον ιστορικό μέσο όρο περίπου 15%, είπε η Roth.