Τουρκία: Οδυνηρή ήττα για τον Ερντογάν - Στα χέρια της αντιπολίτευσης οι τρεις μεγάλοι δήμοι

11:17 1/4/2024 - Πηγή: Businessnews

Νίκες της αντιπολίτευσης με μεγάλη διαφορά σε Κωνσταντινούπολη, Άγκυρα και Σμύρνη

Το κεμαλικό Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) της αξιωματικής αντιπολίτευσης κρατάει τους τρεις μεγάλους μητροπολιτικούς δήμους της Τουρκίας, στις κρίσιμες δημοτικές εκλογές της γειτονικής χώρας.

Μεγάλος κερδισμένος ο δήμαρχος Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου, ο οποίος με καταμετρημένο το 60% των ψήφων εξασφαλίζει ποσοστό περίπου 50%, έναντι του εκλεκτού του προέδρου Ερντογάν, Μουράτ Κουρούμ.

Στην πρωτεύουσα 'Αγκυρα ο νυν δήμαρχος

Μανσούρ Γιαβάς εξασφαλίζει άνετη επανεκλογή, έναντι του υποψηφίου του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ), Τουργκούτ Αλτίνοκ, καθώς εκτός από τη στήριξη του CHP, χαίρει ευρύτερης εκτιμήσεως από εθνικιστικούς και συντηρητικούς κύκλους.

Στη Σμύρνη, προπύργιο των κεμαλικών του CHP φαίνεται να εκλέγεται δήμαρχος με καταμετρημένο πάνω του 60% Τουντζάι Οζκάν, εκλεκτός της ηγεσίας του κόμματος, γεγονός που οδήγησε σε σύγκρουση σε τοπικό επίπεδο με τον απερχόμενο δήμαρχο Τουντς Σογιέρ.

Σημαντικό στοιχείο που προκύπτει από αυτές τις εκλογές είναι το γεγονός ότι το ΑΚΡ είναι πλέον το δεύτερο κόμμα σε επίπεδο επικράτειας και το CHP πρώτο. Στις βουλευτικές εκλογές, στις 14 Μαΐου πέρυσι η εικόνα ήταν αντίστροφη, το ΑΚΡ ήταν πρώτο με ποσοστό 36,30% και το CHΡ δεύτερο με 25,80%.

Το ενδιαφέρον, σε κάθε περίπτωση, σε αυτές τις εκλογές επικεντρώθηκε στην Κωνσταντινούπολη, καθώς η πραγματική μονομαχία δεν διεξήχθη μεταξύ του Ιμάμογλου και του Κουρούμ, αλλά μεταξύ του Ιμάμογλου με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Ο πρώτος είχε πάρει τον δήμο της Κωνσταντινούπολης από το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, στις εκλογές του 2019, έπειτα από 25 χρόνια. Για τον Ερντογάν η ανάκτηση του δήμου της Κωνσταντινούπολης, από όπου ξεκίνησε την αναρρίχησή του στην πολιτική έγινε έκτοτε στόχος ζωής.

Ο Ερντογάν είχε αναλάβει προσωπικά το βάρος της προεκλογικής εκστρατείας. Μόνο το τελευταίο 48ωρο πριν από τις εκλογές οργάνωσε έξι προεκλογικές συγκεντρώσεις, όλες στην Κωνσταντινούπολη. Το ίδιο πράττουν και οι υπουργοί του που «όργωσαν» την τελευταία εβδομάδα πριν από τις εκλογές την Κωνσταντινούπολη, γεγονός που οδήγησε όμως στη αφάνεια τον Μουράτ Κουρούμ, ο οποίος ούτως ή άλλως δεν είναι ιδιαίτερα χαρισματικός.

Μέσω της νίκης του Κουρούμ ο Ερντογάν ήλπιζε ότι θα αποκτούσε πολιτικό εκτόπισμα για να χαλυβδώσει ακόμη περισσότερο την εξουσία του, ίσως και με Συνταγματική αλλαγή.

Η Κωνσταντινούπολη των 16 εκατομμυρίων κατοίκων επισήμως, ίσως και των 20 εκατομμυρίων ανεπίσημα, πληθυσμιακά είναι μεγαλύτερη από 131 χώρες του κόσμου, παράγει το 30 έως 40% του τουρκικού ΑΕΠ, διαχειρίζεται έναν τεράστιο προϋπολογισμό και κατέχει τα ακριβότερα «φιλέτα» ακίνητης περιουσίας στη χώρα. Η μεγαλούπολη θα ήταν σημαντικό «περιουσιακό στοιχείο» για να ενισχύσει την εξουσία του ο Ερντογάν.

Το πολιτικό σκηνικό τώρα την επόμενη ημέρα για τον Ερντογάν, μετά τη νίκη Ιμάμογλου, είναι εντελώς διαφορετικό και ο Τούρκος πρόεδρος θα πρέπει να βρει τρόπους διαχείρισης με το μικρότερο δυνατό κόστος.

Με το εκλογικό αυτό αποτέλεσμα ανοίγει ο δρόμος για τον νυν δήμαρχο Εκρέμ Ιμάμογλου να γίνει ο ηγέτης της αντιπολίτευσης, αν το επιτρέψουν οι εσωτερικές έριδες στο Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP), στο οποίο ανήκει.

Σε όλη τη διάρκεια της δημαρχιακής θητείας του και της προεκλογικής εκστρατείας ο Ιμάμογλου είχε να αντιμετωπίσει ολόκληρο τον κυβερνητικό μηχανισμό, αλλά και τα άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης. Η ετερόκλητη συμμαχία των κομμάτων της αντιπολίτευσης στις περυσινές προεδρικές εκλογές διελύθη εις τα εξ ων συνετέθη και κατέρχεται σε αυτές τις εκλογές κατακερματισμένη.

Αυτό σημαίνει ότι ο Ιμάμογλου κατόρθωσε να συσπειρώσει ένα ευρύτερο κοινό από τους ψηφοφόρους του CHP, που είναι λιγότερο από το 30% στην Κωνσταντινούπολη. Το κοινό αυτό εκτιμάται ότι προέρχεται κυρίως από τους Κούρδους ψηφοφόρους και τους νέους και το δεξιό Καλό Κόμμα της πρώην υπουργού Εσωτερικών, Μεράλ 'Ακσενερ.

«Η 31η Μαρτίου για εμάς δεν είναι το τέλος, είναι σημείο καμπής»

Στο πλήθος που συγκεντρώθηκε έξω από τα κεντρικά γραφεία του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) στην Άγκυρα απευθύνθηκε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μετά την εκλογική ήττα της παράταξής του στις δημοτικές εκλογές της Κυριακής.

Μετά το ξεκαθάρισμα της της τελικής εικόνας του εκλογικού αποτελέσματος, ο Τούρκος πρόεδρος αναχώρησε αεροπορικώς από την Κωνσταντινούπολη για την Άγκυρα όπου εκφώνησε λόγο, όπως έπειτα από κάθε εκλογική αναμέτρηση.

Ο Τούρκος πρόεδρος τόνισε ότι «η 31η Μαρτίου για εμάς δεν είναι το τέλος, είναι σημείο καμπής».

«Αν και δεν έχουν ακόμη οριστικοποιηθεί, τα αποτελέσματα της κάλπης δείχνουν ότι έχουμε χάσει ύψος σε όλη τη χώρα. Φυσικά, θα αναλύσουμε τους λόγους αυτής της πτώσης σε τοπικό επίπεδο. Όπου χάνουμε, όπου μένουμε πίσω, θα εντοπίσουμε (...) τους λόγους και θα κάνουμε τις απαραίτητες παρεμβάσεις».

Ο πρόεδρος Ερντογάν διαβεβαίωσε ακόμα ότι η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων των εκλογών της 31ης Μαρτίου θα διεξαχθεί στα όργανα του κόμματος «με ανοιχτή καρδιά» και θα γίνει αυτοκριτική «με θάρρος». Αν και δεν έχουν ακόμη οριστικοποιηθεί, τα αποτελέσματα (...) μας δείχνουν ότι το ΑΚΡ «έχασε ύψος σε όλη τη χώρα» παραδέχτηκε.

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν φάνηκε ακόμη να διαψεύδει σενάρια περί πρόωρων εκλογών μετά το εκλογικό αποτέλεσμα, λέγοντας ότι «η Τουρκία έχει μπροστά της πάνω από τέσσερα χρόνια» ως τις επόμενες εκλογές, «τα οποία αξίζουν όσο ένας θησαυρός».

«Δεν μπορούμε να χάσουμε αυτή την περίοδο με συζητήσεις που θα σπαταλήσουν τον χρόνο του έθνους και της χώρας. Ως πολιτικό κόμμα που συμπλήρωσε τον 21ο χρόνο του στην εξουσία, έχουμε επίγνωση των ευθυνών μας, στην κυβέρνηση, όσο και στην τοπική αυτοδιοίκηση. Θα δώσουμε μεγαλύτερη προσοχή στα επείγοντα προβλήματα της χώρας μας, ιδίως στην ανοικοδόμηση της σεισμόπληκτης περιοχής και στην εξάλειψη των οικονομικών μας προβλημάτων», επέμεινε.

Παράλληλα, επιχείρησε να καθησυχάσει τις αγορές, διαβεβαιώνοντας ότι μέχρι σήμερα η κυβέρνηση εφάρμοσε με αποφασιστικότητα το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα και το 12ο αναπτυξιακό σχέδιο.

«Μείναμε μακριά από τον λαϊκισμό που θα κόστιζε στη χώρα μας, στο έθνος μας και στις μελλοντικές γενιές», είπε. Θα αρχίσουμε να βλέπουμε τα θετικά αποτελέσματα του οικονομικού μας προγράμματος, ιδίως στον πληθωρισμό, από το δεύτερο εξάμηνο του έτους», υποσχέθηκε. «Όλοι, από τον επιχειρηματικό μας κόσμο μέχρι τη γραφειοκρατία, από τους εμπόρους μέχρι τους αγρότες, τους εμπόρους, τους εργαζόμενους και τους φοιτητές, θα μπορέσουν να επικεντρωθούν σε αυτά που τους ενδιαφέρουν πραγματικά».

«Ανεξάρτητα από τα αποτελέσματα, ο νικητής αυτών των εκλογών είναι πρωτίστως η δημοκρατία μας, η εθνική βούληση και το σύνολο των 85 εκατομμυρίων ανθρώπων, ανεξάρτητα από τις πολιτικές τους απόψεις», έκρινε ο Τούρκος πρόεδρος. «Ο νικητής του εκλογικού μαραθωνίου ήταν η Τουρκία, το έθνος μας και η δημοκρατία μας, για την οποία πληρώσαμε βαρύ τίμημα», συμπλήρωσε.

«Αυτή δεν είναι παρά μόνο η αρχή!»

Μπροστά στην έδρα του δήμου της Κωνσταντινούπολης, μέγα πλήθος γιόρτασε χθες Κυριακή το βράδυ την επανεκλογή του αντιπολιτευόμενου δημάρχου Εκρέμ Ιμάμογλου, πολύ προβεβλημένης από τουρκικά και δυτικά ΜΜΕ μορφής του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP).

Μπροστά στη θάλασσα από κόκκινες σημαίες της Τουρκίας και οπαδούς του σε αγαλλίαση, ο δήμαρχος που κατάφερε νέα ήττα στον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εμφανίστηκε επί σκηνής με λευκό πουκάμισο, τη στολή μάχης του.

«Κερδίσαμε τις εκλογές!» διαβεβαίωσε νωρίτερα, χωρίς να περιμένει τα επίσημα αποτελέσματα, που πάντως άφηναν να εννοηθεί από νωρίς το βράδυ πως το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) όδευε σε πανωλεθρία.

Νεαροί στο πλήθος είχαν ανάψει τους φακούς των κινητών τηλεφώνων τους και καπνογόνα, όπως συνηθίζουν οι οπαδοί σε ποδοσφαιρικούς αγώνες.

Η νίκη είναι διπλή για τον δήμαρχο Ιμάμογλου, 52 ετών, καθώς όχι μόνο διατηρεί το αξίωμα που κέρδισε έπειτα από σκληρή μάχη το 2019, αλλά κατάφερε θεαματικό χαστούκι στον πρόεδρο Ερντογάν, που είχε αφιερώσει μεγάλο μέρος της ενέργειάς του τελευταία για να υποστηρίξει τον υποψήφιο της ισλαμοσυντηρητικής παράταξής του, τον μηχανικό και πρώην υπουργό Περιβάλλοντος Μουράτ Κουρούμ, 47 ετών, που διεκδίκησε το αξίωμα για πρώτη φορά,

«Άνοιξαν τα μάτια» των Τούρκων;

Όταν έγινε σαφές το αποτέλεσμα στους δρόμους της μεγαλούπολης, στη μια και στην άλλη πλευρά, ακούγονταν ασταμάτητα κόρνες αυτοκινήτων και κραυγών χαράς.

«Η Τουρκία είναι λαϊκή και θα παραμείνει», φώναζαν συγκεντρωμένοι, «Ερντογάν, παραιτήσου!» πλειοδοτούσαν άλλοι, αν και τους επανέφερε στην τάξη ο νικητής της αναμέτρησης στην Κωνσταντινούπολη, που τους κάλεσε να μην αποδοκιμάζουν τον αρχηγό του κράτους.

«Αυτή δεν είναι παρά μόνο η αρχή», έλεγε η Έγκε Έρσοζ, 19 ετών, στην πλατεία μπροστά στο δημαρχείο.

Αυτή «είναι η πρώτη φορά που το AKP χάνει τόσο. Άνοιξαν τα μάτια των Τούρκων και ψήφισαν τους υποψήφιους που σκέφτονται πρώτα την οικονομία, την παιδεία και το μέλλον της νεολαίας», έκρινε.

«Η νίκη ήρθε λίγο αργά, αλλά καταφέραμε αποφασιστικό χτύπημα στο AKP και ελπίζω πως θα το δούμε να χάνει εντελώς την εξουσία», πρόσθεσε η νεαρή.

Για την Αρζού Ούλοτζακ, 47 χρονιών, ήταν «η οργή του πληθυσμού εξαιτίας της χειροτέρευσης των οικονομικών συνθηκών» αυτή που οδήγησε στην ήττα της κυβερνητικής παράταξης.

«Κάθε μέρα, οι τιμές ανεβαίνουν, ο κόσμος βρίσκεται σε απελπιστική κατάσταση», εξήγησε.

Για την Εσρά Παλάσογλου, άλλη υποστηρίκτρια της αντιπολίτευσης, πλέον στην Τουρκία «ο κόσμος αφυπνίστηκε» και «αυτή είναι η δημοκρατία».

«Με μαντίλα, χωρίς μαντίλα, δεξιοί, αριστεροί, όλοι ξύπνησαν κι έδωσαν ένα μάθημα στον Ερντογάν», κατέληξε.