Πώς πρέπει να αποθηκεύουμε τα τρόφιμα στο σπίτι

12:41 6/12/2017 - Πηγή: Aftodioikisi

Η συσκευασία όπου αποθηκεύουμε και συντηρούμε τρόφιμα είναι ένα ζήτημα στο οποίο δεν δίνουμε και τόση σημασία οι καταναλωτές. Όμως, όπως εξηγεί αποκλειστικά στο ert.gr η επιστημονική συνεργάτιδα του εργαστηρίου Διατροφής και Κλινικής Διαιτολογίας στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, δρα Γλυκερία Ψαρρά, η σχέση της συσκευασίας και των τροφίμων διέπεται από αυστηρούς κανόνες που οφείλουμε να τους σεβόμαστε.

Συνέντευξη στην Τζένη Χαραλαμπίδου

Το food marketing θέλει τη συσκευασία να μην έχει

άλλον δρόμο παρά μόνο να πείσει για το προϊόν και να ικανοποιεί τον πελάτη. Όμως, οι ειδικοί επιστήμονες φέρνουν σε πρώτη προτεραιότητα την υγεία του καταναλωτή, η οποία έχει άμεση σχέση με το είδος της συσκευασίας και με τον τρόπο που αποθηκεύουμε και συντηρούμε τρόφιμα στα διάφορα δοχεία.

Η δρα Γλυκερία Ψαρρά αναπτύσσει στο ert.gr τη σχέση της συσκευασίας και των τροφίμων, μία σχέση που διέπεται από αυστηρούς κανόνες.

1) Σε ποιες θερμοκρασίες πρέπει να τοποθετούμε τα φαγητά μέσα σε δοχεία;
Σε περίπτωση που θέλουμε να αποθηκεύσουμε το φαγητό που έχουμε μαγειρέψει στο ψυγείο, δεν θα πρέπει να μας ανησυχεί η θερμοκρασία, καθώς μπορούμε να τοποθετήσουμε ζεστό φαγητό κατευθείαν στο ψυγείο, αρκεί να μην το κάνουμε με μεγάλες ποσότητες την ίδια στιγμή. Το ότι ένα ζεστό τρόφιμο πρέπει να κρυώσει πριν το ψύξουμε είναι μύθος, και μάλιστα δυνητικά επικίνδυνος, καθώς όσο περισσότερο το φαγητό μας μένει εκτός ψυγείου τόσο αυξάνεται η πιθανότητα να αναπτυχθούν βακτήρια. Ο θερμοστάτης, που κάθε ψυγείο διαθέτει, θα φροντίσει έτσι ώστε το ψυγείο μας να λειτουργήσει κατάλληλα και η θερμοκρασία ψύξης να παραμείνει σε ασφαλές επίπεδα (0-5 Co). Δεν σημαίνει, λοιπόν, ότι αν τοποθετήσουμε ένα ζεστό τρόφιμο στο ψυγείο αυτό θα προκαλέσει πτώση της θερμοκρασίας στο εσωτερικό του.

Στο σημείο που πρέπει να δώσουμε προσοχή όταν πρόκειται να αποθηκεύσουμε ζεστά τρόφιμα είναι στο μέγεθος του δοχείου, έτσι ώστε να διασφαλίσουμε ότι το ζεστό φαγητό θα κρυώσει αρκετά γρήγορα, όσο είναι στο ψυγείο, έτσι ώστε να φτάσει μια ασφαλή θερμοκρασία. Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούμε βαθιά αποθηκευτικά δοχεία όταν πρόκειται να ψύξουμε ζεστά τρόφιμα. Αντίθετα, θα πρέπει να χρησιμοποιούμε δοχεία που είναι αρκετά ρηχά προκειμένου το ζεστό φαγητό να μπορεί να κρυώσει γρήγορα. Για παράδειγμα, ένα ολόκληρο ψημένο κοτόπουλο θα πρέπει να το κόψουμε σε μικρότερες μερίδες και να το τοποθετήσουμε σε ένα ρηχό δοχείο πριν το ψύξουμε. Επίσης, μπορούμε να κρυώσουμε γρήγορα το φαγητό που θέλουμε να αποθηκεύσουμε, τοποθετώντας το δοχείο σε παγωμένο νερό. Σε κάθε περίπτωση, για να τηρούμε τους κανόνες υγιεινής, θα πρέπει να αποθηκεύουμε το μαγειρεμένο φαγητό μας στο ψυγείο μέσα στις 2 πρώτες ώρες.

2) Τα δοχεία που συσκευάζονται τα τρόφιμα (π.χ. πλαστικό δοχείο με φέτα, πλαστικό δοχείο με γιαούρτι, πλαστικό μπουκάλι με νερό, τενεκεδένιο κουτί με μπισκότα, πλαστικά κουτιά με έτοιμο φαγητό από εστιατόριο, γυάλινο μπουκάλι με χυμούς/νερό κ.λπ.) επαναχρησιμοποιούνται με ασφάλεια; Αν ναι, κάτω υπό ποιες προϋποθέσεις;
Η ανακύκλωση αποτελεί αναμφισβήτητα μια καλή πρακτική για το περιβάλλον, αλλά ενδεχομένως η επαναχρησιμοποίησή τους, ειδικά των πλαστικών συσκευασιών, για να αποθηκεύσουμε ή να ζεσταίνουμε φαγητό μπορεί να απειλήσει την υγεία μας. Δυο είναι τα βασικά σημεία που πρέπει να προσέξουμε όταν πρόκειται να ξαναχρησιμοποιήσουμε κάποια πλαστική συσκευασία: 1) η χρήση για την οποία έχει αρχικά σχεδιαστεί και 2) το είδος του πλαστικού που έχει χρησιμοποιηθεί από τον κατασκευαστή. Όσον αφορά στο πρώτο, αν μια συσκευασία έχει σχεδιαστεί για να διατηρεί κάποιο τρόφιμο (π.χ. πλαστικό δοχείο γιαουρτιού) δεν θα πρέπει να εκτίθεται σε υψηλές θερμοκρασίες ή στον φούρνο μικροκυμάτων καθώς είναι πολύ πιθανή η έκλυση επικίνδυνων χημικών ουσιών οι οποίες μπορεί να μεταφερθούν στο τρόφιμο. Για παράδειγμα, η χρήση πλαστικών μεμβρανών, πλαστικών δίσκων ή πιάτων που χρησιμοποιούνται για τη συσκευασία νωπών κρεάτων, λαχανικών ή άλλων τροφίμων, καθώς και οι χάρτινες συσκευασίες για τα αυγά, έχουν πάρει έγκριση για μια και μόνο χρήση και η επαναχρησιμοποίησή τους για οποιαδήποτε άλλη χρήση, συμπεριλαμβάνοντας και του μαγειρέματος, δεν έχει εγκριθεί ή εξεταστεί ως προς την ασφάλειά της. Όσον αφορά στο είδος του πλαστικού, οι συσκευασίες τροφίμων έχουν ταξινομηθεί σε 7 διαφορετικές κατηγορίες. Μπορούμε εύκολα να εντοπίσουμε σε ποια κατηγορία ανήκει η κάθε πλαστική συσκευασία απλά κοιτώντας το νούμερο το οποίο αναγράφεται πάνω της (συνήθως μαζί με το σύμβολο της ανακύκλωσης). Οι πιο βασικές κατηγορίες των πλαστικών συσκευασιών είναι:

PETE#1 ή PET (polyethylene terepththalate): Οι συσκευασίες που περιέχουν αυτό το πλαστικό τις βρίσκουμε συνήθως σε αναψυκτικά, χυμούς, κέτσαπ και νερό και, σύμφωνα με το American Chemistry Council, μπορούν να ξαναχρησιμοποιηθούν εφόσον πλυθούν. Παρόλα αυτά, επειδή αυτές οι πλαστικές συσκευασίες είναι δύσκολο να πλυθούν και μπορεί να απελευθερώσουν επικίνδυνες χημικές ουσίες αν έρθουν σε επαφή με ζέστη (π.χ. τοποθέτηση ζεστού υγρού) χρειάζονται περισσότερες μελέτες για το να καταλήξουμε στο αν μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν με ασφάλεια.HDPE#2 (πολυαιθυλένιο υψηλής πυκνότητας): Χρησιμοποιείται συνήθως για αδιαφανείς φιάλες γάλακτος, χυμών, γιαουρτιών και μαργαρινών και προτείνεται ως ένα ασφαλές υλικό για να ξαναχρησιμοποιηθεί εφόσον τηρούμε τους κανόνες υγιεινής και δεν τα εκθέτουμε σε υψηλές θερμοκρασίες.LDPE#4 (πολυαιθυλένιο χαμηλής πυκνότητας): Το πλαστικό αυτό το βρίσκουμε στις συσκευασίες του ψωμιού και στις σακούλες για τα λαχανικά και φρούτα και είναι ασφαλή για να το ξαναχρησιμοποιήσουμε. Αυτό που πρέπει να προσέξουμε είναι ότι θα πρέπει να λάβουμε υπόψη την αρχική χρήση της συσκευασίες πριν τη χρησιμοποιήσουμε για να διατηρήσουμε ή να αποθηκεύσουμε τρόφιμα. Αυτή η κατηγορία πλαστικών έχει ελαφρύτερο βάρος από άλλες και συνεπώς μπορεί να λιώσει σε υψηλές θερμοκρασίες ή στον φούρνο μικροκυμάτων και να επιμολύνει τα τρόφιμα με τοξικές χημικές ουσίες.PP#5 (πολυπροπυλένιο): Οι κατασκευαστές χρησιμοποιούν το πολυπροπυλένιο σε πλαστικά δοχεία για σιρόπι, γιαούρτι και μαργαρίνες και οι συσκευασίες αυτές μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν με ασφάλεια (όχι όμως για ζέσταμα τροφίμων) καθώς δεν υπάρχει καμία επιστημονική ένδειξη ότι μπορούν να επιμολύνουν τα τρόφιμα με επικίνδυνες χημικές ουσίες.

Σε κάθε περίπτωση, όμως, τα επαναχρησιμοποιούμενα πλαστικά δοχεία θα πρέπει να πλένονται με καυτό νερό και σαπούνι πριν ξαναχρησιμοποιηθούν.

Τέλος, όσον αφορά τις γυάλινες συσκευασίες, αυτές μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν με ασφάλεια αρκεί να φροντίζουμε να τις καθαρίζουμε σχολαστικά, κάθε φορά που τις ξαναγεμίζουμε.

3) Ποια δοχεία, ποιων προδιαγραφών, είναι κατάλληλα για να φυλάσσουμε ζεστά τρόφιμα;
Η πιο συνηθισμένη συσκευασία προκειμένου να μεταφέρουμε ζεστά τρόφιμα είναι τα σκεύη αλουμινίου μιας χρήσης καθώς το ζεστό τρόφιμο το οποίο έρχεται σε επαφή με το αλουμινόχαρτο μεταφέρει την θερμότητα σε αυτό και έτσι μπορεί να διατηρηθεί η θερμοκρασία του για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Παρόλα αυτά, αν το τρόφιμο είναι ιδιαίτερα καυτό μπορεί να υπάρξει επιμόλυνση του τρόφιμου από το αλουμίνιο και συνεπώς η κατανάλωσή του να είναι επικίνδυνη για την υγεία. Για να αποφύγουμε κάτι τέτοιο, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε χαρτί για τρόφιμα έτσι ώστε το ζεστό τρόφιμο να μην έρχεται απευθείας σε επαφή με το αλουμίνιο. Επίσης, ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στην οξύτητα του τρόφιμου, καθώς όξινα φαγητά (π.χ. παρασκευασμένα με ξίδι ή ντομάτα) μπορεί να αλλοιώσουν την αλουμίνια συσκευασία και να επιτρέψουν την υγρασία και τα βακτήρια να φτάσουν στο τρόφιμο που έχουμε αποθηκεύσει. Σύμφωνα με τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων της Αμερικής, τα πιο ασφαλή και ιδανικά δοχείαγια να αποθηκεύσουμε ζεστά τρόφιμα και υγρά είναι:

τα γυάλινα,τα πορσελάνινακαι τα ανοξείδωτα.

4) Γυάλινα δοχεία φύλαξης και συντήρησης φαγητών ή πλαστικά δοχεία; Και γιατί;
Δεδομένου ότι πάνω από το 1/3 των τροφίμων που μαγειρεύουμε καταλήγει στον κάδο απορριμμάτων, η τακτική του να διατηρούμε το φαγητό το οποίο περισσεύει αποτελεί μια πολύ καλή αρχή για ένα πιο βιώσιμο περιβάλλον. Στο πλαίσιο αυτό, μια σημαντική απόφαση που πρέπει να πάρουμε είναι το τι σκεύος θα χρησιμοποιήσουμε. Για να αποφασίσουμε, ας δούμε τα χαρακτηριστικά των 2 πιο βασικών υλικών που χρησιμοποιούνται στα δοχεία φύλαξης: πλαστικό vs γυαλί.

Πλαστικά δοχεία: Τα πλεονεκτήματα των πλαστικών δοχείων είναι ότι είναι ελαφριά, μεταφέρονται εύκολα και δεν σπάνε σε πιθανές πτώσεις. Παρόλα αυτά, μια κακή χρήση των πλαστικών δοχείων, όπως η έκθεση σε υψηλές θερμοκρασίες ή η αποθήκευση πολύ όξινων τροφίμων, μπορεί να απειλήσει την υγεία μας. Οι γενικοί κανόνες που πρέπει να ακολουθούμε προκειμένου να κάνουμε ασφαλή χρήση των πλαστικών δοχείων είναι:

Να διαβάζουμε πάντα τον κωδικό που υπάρχει στο κάτω μέρος των πλαστικών δοχείων, συνήθως σε ένα μικρό τρίγωνο και με εύρος που κυμαίνεται από το 1-7. Σε γενικές γραμμές, τα πιο ασφαλή πλαστικά δοχεία είναι αυτά με τους κωδικούς 1, 2, 4 και 5.Να μην τα εκθέτουμε σε υψηλές θερμοκρασίες καθώς το πλαστικό μπορεί να λιώσει και να μεταφέρει στο τρόφιμο επικίνδυνες για την υγεία χημικές ουσίες.

Γυάλινα δοχεία: Τα γυάλινα δοχεία είναι ασφαλέστερη επιλογή αποθήκευσης τροφίμων καθώς δεν επηρεάζονται από υψηλές θερμοκρασίες και μπορεί να χρησιμοποιηθούν για ζεστά τρόφιμα και υγρά. Επιπλέον, τα γυάλινα δοχεία έχουν και άλλα πλεονεκτήματα όπως:

Το γυαλί λόγω του ότι δεν είναι ένα πορώδες υλικό μπορεί να καθαριστεί πολύ καλύτερα και δεν απορροφά υπολείμματα τροφών και οσμές.Τα γυάλινα δοχεία μπορούν να πλυθούν με ασφάλεια σε υψηλές θερμοκρασίες στο πλυντήριο πιάτων.Το γυαλί είναι πιο ανθεκτικό υλικό από το πλαστικά και μπορεί να χρησιμοποιηθεί περισσότερες φορές, ενώ είναι 100% ανακυκλώσιμο, που σημαίνει ότι είναι φιλικό για το πορτοφόλι μας, αλλά και το περιβάλλον.

Συμπερασματικά:

τα πλαστικά δοχεία είναι πιο πρακτικά για να μεταφέρουμε τρόφιμα τα οποία δεν είναι ζεστά και όχι τόσο για να τα αποθηκεύσουμε για μεγάλο χρονικό διάστημα, ενώ χρειάζεται η κατάλληλη προσοχή κατά την επιλογή του σωστού δοχείου όσον αφορά στο είδος του πλαστικού.Για αποθήκευση τροφίμων στο σπίτι και για ζεστά τρόφιμα, τα γυάλινα δοχεία είναι η ασφαλέστερη και η προτιμότερη επιλογή.

5) Ποια δοχεία είναι κατάλληλα για φούρνο μικροκυμάτων; Προτιμάμε τα γυάλινα; Τα ειδικά πλαστικά; Με καπάκι γυάλινο; Ζεσταίνουμε χωρίς ή με καπάκι;
Ο γενικός κανόνας που πρέπει να ακολουθούμε στη χρήση δοχείων για το φούρνο μικροκυμάτων είναι να αναφέρεται από τον κατασκευαστή ότι έχουν τις προδιαγραφές για τη συγκεκριμένη χρήση.

Αναλυτικότερα τα σκεύη που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε με ασφάλειαείναι:

Όλα τα σκεύη στα οποία αναγράφεται ότι είναι κατάλληλα για χρήση σε μικροκύματαΠυρίμαχα γυάλινα σκεύηΤα περισσότερα χάρτινα πιάτα (προτιμάμε τα λευκά, χωρίς σχέδια)Χάρτινες σακούλες ψησίματος

Αντίθετα, τα σκεύη που δεν είναι ασφαλή να χρησιμοποιούμε είναι:

Δοχεία που χρησιμοποιούνται για τη διατήρηση κρύων τροφίμων (π.χ. πλαστικά δοχεία μαργαρίνης, τυριού και γιαουρτιού)Απλές χάρτινες συσκευασίες τροφίμωνΜεταλλικά σκεύηΑλουμινόχαρτοΣκεύη διογκωμένης πολυστερίνης (φελιζόλ)Πορσελάνινα σκεύη με μεταλλικά διακοσμητικάΧρησιμοποιημένες πλαστικές συσκευασίες έτοιμων γευμάτων για μικροκύματα

Σε περίπτωση που δεν αναγράφεται στο σκεύος ότι είναι κατάλληλο για χρήση σε φούρνο μικροκυμάτων, μπορούμε να κάνουμε το παρακάτω πείραμαγια να δούμε αν μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε με ασφάλεια:

Βάζουμε νερό βρύσης σε ένα γυάλινο κατάλληλο για χρήση σε μικροκύματα ποτήρι και το βάζουμε μαζί με το σκεύος που θέλουμε να ελέγξουμε στον φούρνο μικροκυμάτων.Λειτουργούμε τον φούρνο για 1 λεπτό στην υψηλή θερμοκρασία και μετά αγγίζουμε με προσοχή το σκεύος.Αν το σκεύος είναι ζεστό ή καυτό, τότε δεν μπορούμε να το χρησιμοποιούμε με ασφάλεια καθώς περιέχει κάποιο μεταλλικό στοιχείο στη σύνθεσή του.

Όσον αφορά στη χρήση καπακιού κατά το ζέσταμα ή ξεπάγωμα τροφίμων στον φούρνο μικροκυμάτων, συνίσταται:

να χρησιμοποιούμε καπάκι (με προδιαγραφές για χρήση σε μικροκύματα) προκειμένου να διατηρούμε την υγρασία στο τρόφιμο, η οποία θα βοηθήσει στο να καταστραφούν επικίνδυνα βακτήρια και να επιτρέπουμε ομοιόμορφο μαγείρεμα. Σε αυτό που πρέπει να δώσουμε ιδιαίτερη σημασία είναι να υπάρχει αρκετή απόσταση μεταξύ του τρόφιμου και του καπακιού, έτσι ώστε να μην ακουμπάει το ένα το άλλο.Πρέπει να αφήνουμε ένα μικρό κενό (αν δε χρησιμοποιούμε τα ειδικά καπάκια τα οποία έχουν τρύπες εξαερισμού) έτσι ώστε να επιτρέπουμε στους υδρατμούς που θα δημιουργηθούν να απεγκλωβιστούν. Σε περίπτωση που δεν έχουμε τα ειδικά καπάκια μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αντικολλητικό χαρτί ψησίματος, λευκές χαρτοπετσέτες ή λευκά χάρτινα πιάτα και να αποφύγουμε τη χρήση καφέ χάρτινων σακουλιών και αλουμινόχαρτου.

Πηγή: ert.gr

The post Πώς πρέπει να αποθηκεύουμε τα τρόφιμα στο σπίτι appeared first on Aftodioikisi.gr.