Η Θεσσαλονίκη, άγονη γραμμή!

16:26 23/7/2018 - Πηγή: Dimokratianews

Η Θεσσαλονίκη, άγονη γραμμή!23.07.2018Άρθρα

Ο «ναυτικός αποκλεισμός» της πόλης, ένα δηκτικό δημοσίευμα και ο νόμος που την έβαζε στην ίδια μοίρα με μικρά νησιά του Αιγαίου που δεν έχουν ακτοπλοϊκή σύνδεση

Από τον
Στέλιο Κούκο*

Προκειμένου περί Θεσσαλονίκης, η είσοδος του κόσμου να γίνεται απ’ τη θάλασσα».
Ν. Γ. Πεντζίκης, «Μητέρα Θεσσαλονίκη»

Συνέπεσε, όταν είχα διευθυντική

θέση σε εφημερίδα της Θεσσαλονίκης, η πόλη, όπως και η λοιπή βόρεια Ελλάδα, να βρίσκεται σε... ναυτικό αποκλεισμό. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού κανένα επιβατικό πλοίο δεν έπιανε Θεσσαλονίκη, και έτσι τόσο οι Θεσσαλονικείς όσο και οι λοιποί Βορειοελλαδίτες ήταν αποκλεισμένοι από τον νησιωτικό κόσμο της χώρας, τον κατ’ εξοχήν προορισμό και τόπο θερινών διακοπών των Νεοελλήνων...

Επρεπε όλοι οι βόρειοι Ελληνες, Μακεδόνες και Θράκες, αλλά και Ηπειρώτες και Βορειοθετταλοί να μεταβούν στον Πειραιά και από εκεί να επιβιβαστούν στα πλοία για Κυκλάδες, Δωδεκάνησα, Κρήτη. Προκειμένου για τις Σποράδες και τα «Ρόδινα ακρογιάλια» της Σκιάθου και του Μεγαλέξανδρου Παπαδιαμάντη, θα έπρεπε να ταξιδέψουν μέχρι τον Βόλο και από εκεί να... μπαρκάρουν. Και, αντιθέτως, περατώνοντας τις διακοπές τους δεν μπορούσαν να αποβιβαστούν στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, όπου θα τους έφερναν του «Βοριά τα κύματα» του άλλου εκλεκτού και σημαντικότατου Αλέξανδρου, του Μωραϊτίδη, του ξαδέλφου του Παπαδιαμάντη. Θα έπρεπε, δηλαδή, με άλλους ούριους ανέμους να επιστρέψουν στον Πειραιά ή στον Βόλο.

Εκείνη, λοιπόν, την εποχή του αποκλεισμού κάποιος δημοτικός σύμβουλος της πόλης, κρητικής καταγωγής, με επίθετο που παραπέμπει σε θαλασσινό είδος, είχε κάνει μια προσπάθεια δημιουργίας εταιρίας λαϊκής βάσης για την καθέλκυση καραβιού, για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Αλλωστε, με ανάλογες κινήσεις πήραν οι συμπατριώτες του Κρητικοί τη μοίρα τους στα χέρια τους. Πρωτοπόρος στο εγχείρημα αυτό ήταν ο λαοπρόβλητος ιεράρχης, μητροπολίτης Κισσάμου και Σελίνου Ειρηναίος (Γαλανάκης)! Δυστυχώς, όμως, οι προσπάθειες του δημοτικού συμβόλου της Θεσσαλονίκης δεν ευοδώθηκαν και έτσι για σειρά ετών η Θεσσαλονίκη ζούσε πράγματι σε θαλάσσιο αποκλεισμό. Εκτός από τις Σποράδες, η Θάσος μέσω Καβάλας ήταν η άλλη κοντινή νησιωτική λύση για τους αποκλεισμένους.

Μια ιουλιανή Κυριακή είχαμε ως κύριο θέμα στην εφημερίδα την αδυναμία της κυβέρνησης να δώσει λύση στο... καυτό και φλέγον αυτό ζήτημα! Ο κόσμος ζητούσε επειγόντως θαλασσινή αναψυχή, αύρες δροσιάς! Εστω αλμυρές! Ετσι, μετά τη δημοσιογραφική έρευνα που έφεραν σε πέρας οι συνάδελφοι του ελεύθερου και του οικονομικού ρεπορτάζ, ήρθε η ώρα της τελετουργίας του στησίματος της πρώτης σελίδας της εφημερίδας.

Ηταν Σάββατο μεσημέρι προς το απόγευμα. Ο αρχισυντάκτης τα είχε ετοιμάσει όλα. Δεν θυμάμαι αν είχα λάβει μέρος ο ίδιος στη σύσκεψη για την εξεύρεση του «τραβηχτικού» τίτλου της έκδοσης της ημέρας εκείνης. Ηταν η εποχή που ακόμη οι εφημερίδες ήταν στις δόξες τους και αναρτημένες στα πολυπληθή περίπτερα, και η μάχη του τίτλου καλά κρατούσε. Θα έπρεπε να «αρπάξεις» τον αναγνώστη από τις λοιπές ανταγωνίστριες εφημερίδες με συνοπτικότατες διαδικασίες και με διαφορά... τίτλου! Και, προπαντός, με ένα εξαιρετικό cd -αλλά αυτό σίγουρα δεν το είχαμε- και γι’ αυτό ο τίτλος μας θα έπρεπε να είναι όχι μόνο «τραβηχτικός», αλλά και «αρπακτικός»!

Και να’μαστε ενώπιον της μεγάλης οθόνης του Macintosh με την αρχισελιδοποιό, ελληνιστί αρτ νταϊρέκτορ(α), και τον αρχισυντάκτη να στήνουμε το πρωτοσέλιδο. Και όταν πλέον ήταν όλα έτοιμα, αίφνης ανεφώνησα: «Αλλάξτε τον τίτλο! Δεν θυμάμαι τι ακριβώς είχαμε βάλει στην αρχή. Γράψτε: “Θεσσαλονίκη, άγονη γραμμή”»!

Συνηγορούντος, την ίδια στιγμή, και του αρχισυντάκτη, η φράση αυτή έγινε αμέσως πρωτοσέλιδος τίτλος της εφημερίδας. Ετσι πορευτήκαμε εκείνη την Κυριακή. Φαντάζομαι θα πήγαμε καλά!
Δεν πέρασε πολύς καιρός και πληροφορηθήκαμε πως το υπουργείο Ναυτιλίας πρότεινε νόμο, που ψηφίστηκε, με τον οποίο η Θεσσαλονίκη, μαζί με κάποια μικρά νησιά, ανακηρύχθηκε άγονη γραμμή!
Η συμπρωτεύουσα, άγονη γραμμή; Ποιος ήταν ο εμπνευστής του προσβλητικού αυτού νόμου; Ο Νίκος Καββαδίας έγραψε πως «Της Σαλονίκης μοναχά της πρέπει το καράβι...» και αυτοί λένε: «Στη Σαλονίκη που ’ναι άγονη γραμμή/, βάλτε και κανένα καράβι/ τώρα που γυρίζει». Αστεία πράγματα! Δεν ήταν δυνατόν! Να γελάς και να κλαις...

Ο λόγος, βεβαίως, της θέσπισης της... απαξιωτικής αυτής ρύθμισης ήταν αγαθός, αφού με το νομοσχέδιο αυτό η κυβέρνηση προσδοκούσε προσέλκυση ναυτιλιακών επενδυτών. Η προσβολή όμως για την πόλη ήταν μεγάλη! Πώς η πόλη και η αγορά της Θεσσαλονίκης αλλά και όλη η βόρεια Ελλάδα θεωρούνται άγονη γραμμή; Αλλά μήπως και οι ναυτιλιακές εταιρίες αυτό επιδίωκαν; Να βάλουν, δηλαδή, κάποια καράβια στη γραμμή αυτή με ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους; Αδηλον!

Και να σου μια μέρα ο ίδιος ο ευθυτενής υπουργός Ναυτιλίας για εθιμοτυπική επίσκεψη στην εφημερίδα. Τον συνοδέψαμε ευγενικά στην αίθουσα των συσκέψεων, ενώ ζήτησα από τους συνεργάτες μου να μου βρουν και να μου φέρουν την εφημερίδα με το θέμα αυτό. Αρχίσαμε λοιπόν να μιλάμε για το φλέγον αυτό ζήτημα, αφού βεβαίως είχε παρέλθει το θέρος, και εν τω μεταξύ μου έφεραν και την εφημερίδα. Εγώ τότε την άπλωσα περήφανα και πανηγυρικά μπροστά του, παρουσιάζοντάς τη με ελάχιστα λόγια.
«Ναι, μου λέει, την έχω δει. Μας έρχεται στο υπουργείο και τη διαβάζουμε!»

Σάστισα! Ο ίδιος ο υπουργός ήταν ο δράστης της προσβολής! Αναλαμβάνει την πολιτική ευθύνη! Ο εμπνευστής της ένταξης της μεγαλόπολης Θεσσαλονίκης, της πρωτεύουσας των Βαλκανίων, στις άγονες γραμμές! Συγχαρητήρια! Δεν κατάλαβε το νόημα του πρωτοσέλιδού μας, που προφανώς ήταν κραυγή των αποκλεισμένων! Και αυτός τη θεσμοθέτησε! Θεσμοθετούνται οι κραυγές; Ή αποκωδικοποιούνται και ερμηνεύονται; Ξεσκεπάστηκε μπροστά μας!

Μόνο που εγώ με την εξέλιξη αυτή δεν μπορούσα να χαίρομαι ή και να επαίρομαι για την όποια δημοσιογραφική επιτυχία που κανονάρχησε τον υπουργό να δράσει έτσι αγόνως, όπως έδρασε!
Την ίδια στιγμή αυτοφωτογραφιζόμουν -και μάλιστα πολλά χρόνια πριν από τις σέλφι (selfies)- ως ηθικός αυτουργός του δικού του ατοπήματος!
Καλούς πλόες!

*Συγγραφέας