Οι εξορύξεις απειλούν την υδροδότηση της χώρας

18:59 3/12/2018 - Πηγή: Dimokratianews

Οι εξορύξεις απειλούν την υδροδότηση της χώρας03.12.2018Παρασκήνιο

Οι εξορύξεις απειλούν την υδροδότηση της χώρας

Από τις
Μαρία Παναγιώτου
Ντίνα Ιωακειμίδου

ΜΕΡΟΣ 2ο

Χθες, η «δημοκρατία» εγκαινίασε μια μεγάλη έρευνα για τις εξορύξεις στην Ελλάδα, θέτοντας ερωτήματα για το αν αυτές θα αποφέρουν οικονομικά οφέλη στη χώρα κι αν θα προκαλέσουν περιβαλλοντικές επιπτώσεις μη αναστρέψιμες, αλλά και καταστροφικές για την υπόλοιπη οικονομική δραστηριότητα.

Αναφερθήκαμε, επιγραμματικά, σε μελέτη, την

οποία εκπόνησε το 2011 επιστημονική ομάδα, ύστερα από εντολή του τότε υφυπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής Γιάννη Μανιάτη, όπου πρωτοστάτησε το Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΙΓΜΕ). Οπως αναφέραμε, η μελέτη αυτή έχει χαρακτηριστεί απόρρητη, καθώς, σύμφωνα με το υπουργείο, περιέχει γεωλογικές πληροφορίες για τη χώρα μας, οι οποίες πρέπει να παραμείνουν μυστικές για εθνικούς λόγους. Η «δημοκρατία» κατάφερε να ανακαλύψει τη συγκεκριμένη μελέτη και αποφασίσαμε να μην αναφερθούμε στις γεωλογικές πληροφορίες που περιέχει, παρά μόνο στους περιβαλλοντικούς κινδύνους που επίσης επισημαίνει για να καταδείξουμε τη σοβαρότητά τους.

Σκοπός της δουλειάς των επιστημόνων ήταν να ερευνήσουν την παρουσία σχιστολιθικού αερίου (shale gas) στην Ελλάδα, το οποίο εντοπίζεται σε αργιλικά σχιστολιθικά πετρώματα σε μεγάλο βάθος και εξορύσσεται με την ιδιαίτερα επιβαρυντική για το φυσικό περιβάλλον μέθοδο της υδραυλικής ρωγμάτωσης (hydraulic fracturing - fracking). Πώς γίνεται αυτή; Με τη διοχέτευση με υψηλή πίεση μεγάλων ποσοτήτων νερού, άμμου και ισχυρών χημικών (όπως υδροχλωρικό οξύ) στο υπέδαφος. Η ρύπανση των υπόγειων υδάτων από αυτή τη μέθοδο είναι καταστροφική.

Σύμφωνα με τη μελέτη, οι περιοχές οι οποίες έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να φιλοξενούν αποθέματα σχιστολιθικού αερίου είναι η Θράκη, η περιοχή της Καβάλας - Πρίνου, η λεκάνη Αξιού - Θερμαϊκού, στη δυτική Ελλάδα, η Ηπειρος, το Κατάκολο και η Ακαρνανία, και τέλος τα Γρεβενά. Μάλιστα, στο οικόπεδο Ιωαννίνων - Θεσπρωτίας έχουν ήδη αρχίσει οι συστηματικές έρευνες. Ας μην ξεχνάμε ότι τα χερσαία «οικόπεδα» που έχουν παραχωρηθεί ξεκινούν από τον Γράμμο και, χωρίς καμιά σχεδόν «διακοπή», καταλήγουν στο Κατάκολο. Η παραχώρηση ενός τέτοιου μεγέθους τμήματος της χώρας στα ιδιωτικά συμφέροντα αξίζει παρακολούθηση.

Ο Γιώργος Σταθάκης, υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, τόνισε πρόσφατα ότι θα καταθέσει σχετικές τροπολογίες για την απαγόρευση του fracking. Είμαστε, όμως, στ’ αλήθεια σε θέση να διώξουμε πολυεθνικές εταιρίες από τη χώρα μας, εάν αποφασίσουν να προχωρήσουν και στην εκμετάλλευση του σχιστολιθικού αερίου, από τη στιγμή μάλιστα που μαζί με τις συμβάσεις έρευνας παραχωρήθηκε και το δικαίωμα εμπορικής εκμετάλλευσης των εξορύξεων;

Αλλά ας δούμε τι ακριβώς έχει συμβεί στον υπόλοιπο κόσμο σε σχέση με το fracking.
«Η μέθοδος παραμένει έντονα αμφιλεγόμενη εξαιτίας των πιθανών περιβαλλοντικών κινδύνων και επιπτώσεων, συμπεριλαμβανομένης της μόλυνσης των υπόγειων υδάτων και των υψηλότερων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σε σχέση με το παραδοσιακό φυσικό αέριο» αναφέρει η μελέτη των επιστημόνων.
«Οι ειδικοί βλέπουν ότι η εκμετάλλευση φυσικού αερίου shale gas στην Ευρώπη είναι στρατηγικής σημασίας και θα είναι ένας παράγοντας μείωσης της εξάρτησής της από τις ρωσικές εισαγωγές» συνεχίζει, επισημαίνοντας ωστόσο ότι στις ΗΠΑ είναι όλο και πιο αμφιλεγόμενος αυτός ο τρόπος εξόρυξης αερίου. «Ακόμα και στον Καναδά εγείρεται αντίσταση κατά της εξόρυξης με τον τρόπο αυτόν.

Στη γαλλόφωνη περιοχή του Κεμπέκ, η επαρχιακή κυβέρνηση επέβαλε τον Μάρτιο του 2011 ένα μορατόριουμ (προσωρινή αναστολή εργασιών) για την εξερεύνηση του φυσικού αερίου από σχιστολίθους. (...) Υστερα από μεγάλες διαδηλώσεις στη Γαλλία, η κυβέρνηση απαγόρευσε διά νόμου την εξόρυξη αερίου από σχιστολίθους με fracking. Και στη Γερμανία εκφράζουν όλο και περισσότεροι πολιτικοί και πρωτοβουλίες πολιτών ανησυχίες κατά του τρόπου εξόρυξης αερίου» καταλήγει. Και φανταστείτε πως, σε χώρες όπως οι ΗΠΑ και ο Καναδάς, οι εξορύξεις πραγματοποιούνται σε αχανείς εκτάσεις, τις οποίες οι κυβερνήσεις απομονώνουν, και όχι σε χωριά και πυκνοκατοικημένες πόλεις, όπως συμβαίνει στη χώρα μας.

Επιπλέον, στη δυτική Ελλάδα υπάρχει μεγάλος υδροφόρος ορίζοντας, από τον οποίο υδροδοτείται ολόκληρη η χώρα, που παίζει προφανώς σημαντικότατο ρόλο στην αγροτική οικονομία. Μια οποιαδήποτε αστοχία θα αποβεί μοιραία για ολόκληρη την υδροδότηση της χώρας.

Βεβαίως, εκείνη η έρευνα του ΙΓΜΕ ήταν προκαταρκτική. Οι επιστήμονες πρότειναν τότε την άμεση σύσταση μιας ομάδας που θα εκπονούσε ένα ερευνητικό πρόγραμμα, πράγμα το οποίο φυσικά δεν έγινε ποτέ από την Πολιτεία και αφήνεται τώρα στην τύχη πολυεθνικών συμφερόντων.

Μηδενική συνεισφορά στην εθνική οικονομία λόγω επαχθών συμβάσεων

Εμείς, φυσικά, αναζητήσαμε, και τον Κωνσταντίνο Παπαβασιλείου, καθηγητή του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, ο οποίος ήταν εκ των βασικών επιστημόνων που συμμετείχαν στη μελέτη, καθώς ήταν τότε και γενικός διευθυντής του ΙΓΜΕ. Σχολιάζοντας εκείνη την έρευνα και το σήμερα, ο κ. Παπαβασιλείου επεσήμανε ότι τα τελευταία χρόνια έχει σημειωθεί «μεγάλη πρόοδος στο θέμα της περιβαλλοντικής προστασίας» σε σχέση με τη μέθοδο fracking, δεν αρνήθηκε ωστόσο πως πάντα είναι μια... ζαριά. Και με τι κέρδος;

Αν πάρουμε το παράδειγμα της κοινοπραξίας του Πρίνου, ΚΑΒΑΛΑ OIL A.E., τότε τα πράγματα είναι απογοητευτικά. Κατά την ετήσια έκθεσή της του 2016, η εταιρία δήλωσε ζημιές, πληρώνοντας έτσι μηδενικό φόρο εταιρικού εισοδήματος, ενώ τo 2015 συνεισέφερε στον Κρατικό Προϋπολογισμό το πενιχρό ποσό των 177.000 ευρώ.

Οι μεγάλες πετρελαϊκές εταιρίες που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας (Repsol, Total, Exxon) έχουν εμπλακεί σε αμέτρητες υποθέσεις φοροαποφυγής και φοροδιαφυγής, παγκοσμίως. Και προφανώς είναι διατεθειμένες να πάρουν όχι απλά ένα κομμάτι της πίτας, αλλά ολόκληρη την πίτα. Οι συμβάσεις που έχουμε υπογράψει τους δίνουν αυτά τα περιθώρια. Υπάρχουν, μάλιστα, εκτιμήσεις ότι τα άμεσα έσοδα του Δημοσίου θα ισοδυναμούν κατά μέσον όρο ετησίως μόλις με το 0,1% με 0,2% του σημερινού ΑΕΠ (περίπου 240.000.000 ευρώ), σε αντίθεση με όσα λέγονται κατά καιρούς για δισεκατομμύρια. Αλλά για αυτά θα μιλήσουμε στη συνέχεια.

Διαβάστε επίσης:ΜΕΡΟΣ 1ο: Εδωσαν τα κοιτάσματα για ένα κομμάτι ψωμί