«Πειράματα» στου... κασίδη το κεφάλι

17:12 10/12/2018 - Πηγή: Dimokratianews

«Πειράματα» στου... κασίδη το κεφάλι10.12.2018Παρασκήνιο

Οι εταιρίες έχουν στα σκαριά γεωτρήσεις στα υπερβαθέα νερά της Κρήτης, αν και η σχετική τεχνολογία δεν είναι έτοιμη

Από τις
Μαρία Παναγιώτου
Ντίνα Ιωακειμίδου

ΜΕΡΟΣ 8ο

Τον Σεπτέμβριο του τρέχοντος έτους υπεγράφη η σύμβαση παραχώρησης και εμπορικής εκμετάλλευσης 40.000 τ.χλμ. δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης. Οι ερευνητικές

γεωτρήσεις στην Κρήτη, όπως και στο Ιόνιο, θα διενεργηθούν, όπως προγραμματίζεται, σε υπερβαθέα βάθη, που θα ξεπερνούν τα 1.200 μέτρα, φτάνοντας έως και τα 3.200 μέτρα.

Ο επικεφαλής της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρίας Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ) Γ. Μπασιάς οραματίζεται τη ζώνη του Ιονίου και του Λιβυκού ως δυτικό σύνορο της χώρας, που θα αποτυπώνεται από τις πλωτές εξέδρες των πετρελαϊκών πολυεθνικών.

Το γεγονός ότι στα λεγόμενα υπερβαθέα ύδατα η τεχνολογία δεν έχει προχωρήσει ακόμη αρκετά, κατά δήλωση του ίδιου του κ. Μπασιά, ουδόλως φαίνεται να απασχολεί. Εχει ο Θεός, γιατί «σε πέντε χρόνια αναμένεται να έχουν ωριμάσει οι τεχνολογίες εξόρυξης για τόσο μεγάλα βάθη», σύμφωνα με τον ίδιο. Η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για την εξόρυξη υδρογονανθράκων προκάλεσε πολλές αντιδράσεις ακόμη και στον ΣΥΡΙΖΑ, που την καταψήφισε στο Περιφερειακό Συμβούλιο της Κρήτης, χαρακτηρίστηκε ελλιπής και σε σημεία της άκρως αντιεπιστημονική έως και αστεία.

«Συνολικά 90 προστατευόμενες περιοχές (τέσσερα εθνικά πάρκα, δύο εθνικοί δρυμοί, 21 καταφύγια άγριας ζωής και 63 περιοχές του δικτύου Natura) γειτνιάζουν με τα οικόπεδα που έχουν παραχωρηθεί από την κυβέρνηση σε πετρελαϊκές επιχειρήσεις για έρευνα και εξόρυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου σε Ιόνιο και Κρήτη», σύμφωνα με την αγωνιώδη έκκληση της WWF. Προστίθεται δε χαρακτηριστικά: «Ο εκκωφαντικός θόρυβος από τις σεισμικές έρευνες, η αύξηση των διελεύσεων πλοίων κατά τη διαδικασία της εξόρυξης, καθώς και η ρύπανση (είτε επιχειρησιακή είτε ρύπανση που προκαλείται από ατύχημα) δεν γνωρίζουν σύνορα, ιδιαίτερα όταν οι εργασίες αυτές υλοποιούνται μέσα στη θάλασσα.

Συνεπώς, το πρόγραμμα έρευνας και εξόρυξης πετρελαίου και φυσικού αερίου που έχει σχεδιαστεί για να υλοποιηθεί στη χώρα μας απειλεί μια τεράστιας έκτασης θαλάσσια περιοχή (περίπου 60.000 τ.χλμ.), που καλύπτει σχεδόν το σύνολο του Ιονίου Πελάγους και της Κρήτης, η οποία φιλοξενεί παγκοσμίως σπάνια είδη, θέτοντας παράλληλα σε άμεσο κίνδυνο τις παράκτιες κοινότητες και την τουριστική οικονομία.

Μάλιστα, η “ζώνη ασφαλείας”, πλάτους μόλις 1 χιλιομέτρου, που διατηρείται βάσει της υπουργικής απόφασης έγκρισης της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) γύρω από τις περιοχές του δικτύου Natura 2000 που βρίσκονται εντός ή κοντά στις παραχωρημένες εκτάσεις του Ιονίου, δεν έχει κανένα νόημα, καθώς δεν διασφαλίζει την ουσιαστική προστασία σημαντικών περιοχών και οικοτόπων από τις επιβλαβείς εργασίες έρευνας και εξορύξεων».

Αλματα λογικής για την απειλή στην ελληνική τάφρο

Ενα μεγάλο μέρος των θαλάσσιων οικοπέδων που έχουν παραχωρηθεί στο Ιόνιο και στην Κρήτη βρίσκεται πάνω από την ελληνική τάφρο, η οποία «λόγω περιβαλλοντικών χαρακτηριστικών είναι σημαντική για την επιβίωση των απειλούμενων, βαθιά καταδυόμενων θαλάσσιων θηλαστικών στην Αν. Μεσόγειο Θάλασσα, συμπεριλαμβανομένων των κητωδών (φυσητήρες και ζιφιοί), παράκτιων θαλάσσιων θηλαστικών (μεσογειακές φώκιες και κοινά δελφίνια)» σημειώνεται στη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ).

Με δυο λόγια, θέτουμε σε κίνδυνο ένα από τα σημαντικότερα θαλάσσια οικοσυστήματα ολόκληρης της Μεσογείου. Ειδικότερα, η θαλάσσια περιοχή «Νοτιοδυτική Κρήτη - Ελληνική Τάφρος» είναι η μόνη στη Μεσόγειο «Περιοχή Ειδικής Σημασίας» για τους φυσητήρες που έχει οριστεί από τη Διεθνή Συμφωνία για τη Διατήρηση των Κητωδών της Μαύρης Θάλασσας, της Μεσογείου και της Συγκεκριμένης Ζώνης του Ατλαντικού (ACCOBAMS), ενώ έχει οριστεί ως «Σημαντική Περιοχή για τα Θαλάσσια Θηλαστικά» από την ειδική επιτροπή για την προστασία των θαλάσσιων θηλαστικών της Διεθνούς Ενωσης για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN).

Επιπλέον, η Ελληνική Τάφρος έχει χαρακτηριστεί Οικολογικά και Βιολογικά Σημαντική Περιοχή (EBSA) από τη Σύμβαση για τη Βιολογική Ποικιλότητα (CBD). Και ενώ στη ΣΜΠΕ μια σειρά περιβαλλοντικών και άλλων καταστροφών παρακάμπτονται με χαρακτηριστική κομψότητα (ακόμη και ο κίνδυνος τσουνάμι!) τελικά καταλήγει με ένα εντυπωσιακό άλμα λογικής στο φαιδρό συμπέρασμα ότι «η μη υλοποίηση του σχεδίου της εξόρυξης, η οποία συνιστά μία έντονα αντιαναπτυξιακή επιλογή, αποτελεί κατ' ουσίαν και ένα έντονα αντιπεριβαλλοντικό ενδεχόμενο»!

Τεράστιοι κίνδυνοι για τη θαλάσσια ζωή και τον άνθρωπο

Οι εξορύξεις σε μεγάλα βάθη είναι πολύ πιο ακριβές από μια συμβατική εξόρυξη. Επομένως, για να είναι επενδυτικά βιώσιμες, απαιτούνται τεράστιες ποσότητες κοιτασμάτων. Εξάλλου μη λησμονούμε πως τα κόστη των εξορυκτικών δραστηριοτήτων αφαιρούνται από τα δικαιώματα (μερίσματα) που λαμβάνει το Δημόσιο.

Επίσης, είναι εξαιρετικά επικίνδυνες, καθώς οι πιθανότητες ατυχημάτων αυξάνονται όσο μεγαλύτερο είναι το βάθος, ενώ, αντίστοιχα, μειώνονται οι δυνατότητες έγκαιρης παρέμβασης για εξάλειψη των πετρελαιοκηλίδων. «Οι δυνητικές αρνητικές συνέπειες του προγράμματος σχετίζονται με τον υποθαλάσσιο θόρυβο, τη μεταφορά χωροκατακτητικών ξένων ειδών, τη ρύπανση των ιζημάτων και του πυθμένα, τη ρύπανση από ατυχηματική διαρροή υδρογονανθράκων και χημικών, την κάλυψη του πυθμένα από εγκαταστάσεις, την απόρριψη παραγόμενου νερού και άμμου, με τη διαχείριση των διατρητικών ιλυών και διατρημάτων κ.λπ.

Σημαντικές επιπτώσεις αναμένονται στην περίπτωση ατυχηματικής ρύπανσης, η έκταση και η ένταση της οποίας μπορεί να είναι ιδιαίτερα μεγάλες ανάλογα με το επίπεδο της κηλίδας και το μέγεθος της διαρροής», όπως ομολογείται στη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων Κρήτης.

Αρχικά το πετρέλαιο λειτουργεί σαν μια τεράστια μεμβράνη, εμποδίζοντας τη φυσική εναλλαγή αέρος-θάλασσας, τη διέλευση του φωτός στο νερό, επομένως και τη φωτοσύνθεση των θαλάσσιων φυτών. Για τα είδη που ζουν στον βυθό (καβούρια, μύδια κ.λπ.) σημαίνει εξάλειψη κάθε ζωής, ενώ για τα ψάρια (κυρίως για τα πλαγκτονικά αβγά και τις προνύμφες) η επαφή με το πετρέλαιο σημαίνει θάνατο, δηλαδή ερημοποίηση.

Εξίσου καταστροφικές είναι οι επιπτώσεις για όλα τα είδη που ζουν στην ανοιχτή θάλασσα, όπως θαλάσσια θηλαστικά, χελώνες και θαλασσοπούλια, αλλά και για είδη και οικοτόπους που βρίσκονται στα ρηχά, όπως πτηνά, λιβάδια ποσειδωνίας κ.λπ.

Τελικά, το ανθρώπινο είδος θεωρεί ότι θα τη γλιτώσει; Πώς; Οταν μέσω της τροφικής αλυσίδας τα συστατικά του πετρελαίου καταλήγουν στον ίδιο τον άνθρωπο, όπως ευλόγως επισημαίνει η WWF;

Διαβάστε επίσης:ΜΕΡΟΣ 1ο: Εδωσαν τα κοιτάσματα για ένα κομμάτι ψωμίΜΕΡΟΣ 2ο: Οι εξορύξεις απειλούν την υδροδότηση της χώραςΜΕΡΟΣ 3ο: «Ψίχουλα» τα έσοδα από τις εξορύξειςΜΕΡΟΣ 4ο: «Παραμύθια» και οι θέσεις εργασίας!ΜΕΡΟΣ 5ο: Τους παίρνουν τη γη με το «έτσι θέλω»ΜΕΡΟΣ 6ο: Βάζουν χέρι και στις περιοχές Natura!ΜΕΡΟΣ 7ο:«Νταβατζιλίκι» άνευ ορίων από τη Repsol