Τα όπλα των Αγωνιστών της Ελληνικής Επανάστασης

10:09 24/3/2021 - Πηγή: Dimokratianews

Ο εξοπλισμός των ηρώων από τα λάφυρα των αντιπάλων, οι εισαγωγές και η βοήθεια από φιλέλληνες και πλούσιους ομογενείς

Από τον Μενέλαο Δανέλλη

Τα όπλα των μαχητών της Ελληνικής Επανάστασης στη μάχη ενάντια στον οθωμανικό ζυγό προέρχονταν από διάφορες περιοχές εντός και εκτός της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και ξεχωρίζουν έως σήμερα για την ποικιλομορφία τους αλλά και για την κατασκευαστική τους δεξιοτεχνία.

Η Ελληνική Επανάσταση εκτυλίσσεται στην αρχή του 19ου αιώνα, μια προβιομηχανική εποχή, κατά την οποία δεν υπήρχε τυποποιημένη και μαζική παραγωγή ειδών.

Τα όπλα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας κατασκευάζονταν ή συναρμολογούνταν από μικρά τοπικά εργαστήρια σε διάφορα κέντρα της τότε επικράτειας. Τις περισσότερες φορές τα εργαστήρια συναρμολογούσαν όπλα χρησιμοποιώντας μηχανισμούς και κάννες που εισάγονταν από περιοχές εκτός της αυτοκρατορίας και διακοσμούνταν σύμφωνα με τις προσωπικές προτιμήσεις των αγωνιστών.

Θα πρέπει να σημειωθεί πως οι συνθήκες διέφεραν μεταξύ των Ελλήνων της ηπειρωτικής χώρας και των Ελλήνων ναυτικών. Οι Έλληνες ναυτικοί, λόγω της πειρατείας, έφεραν νόμιμα οπλισμό, συνήθως δυτικής προέλευσης. Αντίθετα, οι κάτοικοι της ηπειρωτικής Ελλάδας δεν είχαν δικαίωμα κατοχής οπλισμού τα χρόνια πριν από την έναρξη της Επανάστασης, με εξαίρεση τους κλέφτες (παράνομα) και τους αρματολούς (νόμιμα). Παρ’ όλα αυτά, λόγω των μικρότερων εξεγέρσεων που προηγήθηκαν της Επανάστασης, υπήρχε ένας μικρός αριθμός όπλων που εισάγονταν κυρίως από την Ευρώπη και παρέμεναν κρυμμένα.

«Όταν αποφασίσαμε να κάμωμε την Επανάσταση, δεν εσυλλογισθήκαμε ούτε πόσοι είμεθα ούτε πως δεν έχομε άρματα». (Θ. Κολοκοτρώνης)

Η επανάσταση ξεκίνησε τον Μάρτιο του 1821 και οι Έλληνες πολέμησαν με τα λίγα διαθέσιμα όπλα, καθώς και με αυτοσχέδια πολεμικά είδη που δημιούργησαν. Ολα άλλαξαν μετά τις πρώτες νικηφόρες μάχες, όπως αυτή του Βαλτετσίου, όταν οι επαναστατημένοι Έλληνες μπόρεσαν να εξοπλιστούν από τα λάφυρα των αντιπάλων.

Μεγάλη βοήθεια παρείχαν επίσης οι φιλέλληνες και οι πλούσιοι ομογενείς, οι οποίοι με την έναρξη του Αγώνα άρχισαν να στέλνουν όπλα στους αγωνιστές. Ο οπλισμός δεν ήταν ομοιογενής, καθώς εισάγονταν όπλα από διαφορετικές χώρες. Έτσι οι αγωνιστές ήταν εξοπλισμένοι με όπλα ανατολίτικης προέλευσης, του οθωμανικού στρατού, όπλα δυτικής προέλευσης, τα οποία είτε δωρήθηκαν από τους ξένους υποστηρικτές είτε αγοράστηκαν από εύπορους Έλληνες, όπως επίσης και όπλα αφρικανικής προέλευσης από το εμπόριο και κάθε άλλη διαθέσιμη πηγή. Ο βασικός οπλισμός των αγωνιστών συνήθως συμπεριλάμβανε ένα μακρύκαννο τουφέκι, ένα ξίφος, ένα ζεύγος πιστόλες και ένα γιαταγάνι. Ο οπλισμός συμπληρωνόταν από το σελάχι, μια δερμάτινη ζώνη-θήκη που δενόταν στη μέση του αγωνιστή, κατά κανόνα προς την αριστερή πλευρά, μέσα στην οποία τοποθετούνταν τα όπλα και άλλα μικροαντικείμενα, όπως πουγκιά με χρήματα ή έγγραφα.