Το Ασφαλιστικό θα καταρρεύσει, αν δεν αλλάξει ο «νόμος Κατρούγκαλου»

16:50 11/11/2018 - Πηγή: Dimokratianews

Το Ασφαλιστικό θα καταρρεύσει, αν δεν αλλάξει ο «νόμος Κατρούγκαλου»11.11.2018Οικονομία

Εως 40% μειωμένες είναι οι περισσότερες κύριες που εκδόθηκαν μετά το 2016, αποκαλύπτει ο πρόεδρος της ΠΟΣΕ - ΙΚΑ Βαγγέλης Θεοδωρίδης

Συνέντευξη στον
Νάσο Χατζητσάκο

Μειωμένες έως 40% είναι στην πλειονότητά τους οι περίπου 200.000 «νέες» συντάξεις που έχουν εκδοθεί με τις διατάξεις του «νόμου Κατρούγκαλου», από τις 13 Μαΐου 2016 μέχρι σήμερα, σύμφωνα με

τα αποκαλυπτικά στοιχεία που παραθέτει στην «κυριακάτικη δημοκρατία» ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων Εργαζομένων ΙΚΑ Βαγγέλης Θεοδωρίδης. Μάλιστα, ο κ. Θεοδωρίδης εκτιμά ότι ο τρόπος με τον οποίο μειώθηκαν το 2016 οι επικουρικές συντάξεις μπορεί να ανοίξει έναν νέο κύκλο προσφυγών για τη διεκδίκηση αναδρομικών και τονίζει ότι η χώρα χρειάζεται άμεσα ένα νέο ασφαλιστικό σύστημα.

Ο πρόεδρος της ΠΟΣΕ - ΙΚΑ εκτιμά ότι, με τα σημερινά δεδομένα, το δημόσιο ασφαλιστικό σύστημα θα οδηγηθεί σε κατάρρευση, «η οποία είχε ήδη δρομολογηθεί από τους προηγούμενους μνημονιακούς αντιασφαλιστικούς νόμους και θα ολοκληρωθεί από την πλήρη εφαρμογή του “νόμου Κατρούγκαλου”». Υποστηρίζει ότι υπάρχει ανάγκη για τη δημιουργία ενός νέου δημόσιου ασφαλιστικού συστήματος, το οποίο θα προέλθει μέσα από μια ουσιαστική και ευρεία συζήτηση σε σχέση με το επίπεδο των παροχών, το ύψος των συντάξεων και τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης. Επίσης, ο κ. Θεοδωρίδης αναφέρεται στις επιπτώσεις που ήδη έχει προκαλέσει ο «νόμος Κατρούγκαλου» στους «νέους» συνταξιούχους, επισημαίνοντας ότι τις μεγαλύτερες απώλειες στις συντάξεις σε σχέση με το προηγούμενο καθεστώς έχουν όσοι συγκεντρώνουν πάνω από 25 έτη ασφάλισης και έχουν υψηλές αποδοχές. Στο ίδιο πλαίσιο, ερωτηθείς για το -άγνωστο... πώς έγινε- «κούρεμα» στις επικουρικές το 2016, αναφέρει ότι το ΕΤΕΑΕΠ πράγματι προχώρησε χωρίς καμία απολύτως αιτιολογία στη μείωσή τους κατά 80%! Προσθέτει, δε, ότι «αναμενόμενο είναι όλοι αυτοί οι συνταξιούχοι να καταφύγουν στη δικαστική οδό, προκειμένου να δικαιωθούν».

Ολόκληρη η συνέντευξη του προέδρου της ΠΟΣΕ - ΙΚΑ στην «κυριακάτικη δημοκρατία» για όλα τα θέματα που αφορούν τους ασφαλισμένους και τους συνταξιούχους (μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνεται το επίκαιρο ζήτημα της διεκδίκησης αναδρομικών από τις παράνομες περικοπές των μνημονιακών νόμων του 2012 που έκρινε αντισυνταγματικούς η Ολομέλεια του ΣτΕ) ακολουθεί στη συνέχεια:

Σε λίγο καιρό θα «κλείσουν» δύο χρόνια από την έναρξη λειτουργίας του ΕΦΚΑ. Ποια είναι η εικόνα που έχετε σχηματίσει; Προχωρά το εγχείρημα ή υπάρχουν προβλήματα;

Η αρχή είναι το ήμισυ του παντός. Σχεδόν δύο χρόνια από τη σύσταση και λειτουργία του, ο ΕΦΚΑ παραμένει στα χαρτιά. Η κατάσταση στις υπηρεσίες είναι χαοτική. Η ενοποίηση των ασφαλιστικών ταμείων, αντί να επιλύσει τα χρονίζοντα προβλήματα του ασφαλιστικού συστήματος, δημιούργησε και νέα.
Ενα τόσο σοβαρό θέμα, όπως αυτό της δημόσιας κοινωνικής ασφάλισης, δυστυχώς, αντιμετωπίστηκε από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας και κατ' επέκταση από τη σημερινή κυβέρνηση με εμμονές, εγωισμούς και, κυρίως, με μια άνευ προηγουμένου προχειρότητα. Επομένως, το εγχείρημα όχι μόνο δεν προχωρά, αλλά δεν έχει καν ξεκινήσει. Αποδεικνύεται περίτρανα ότι ο μοναδικός στόχος της πολιτικής ηγεσίας ήταν και παραμένει να είναι ο έλεγχος και η μείωση της συνταξιοδοτικής δαπάνης, κάτι που είχαμε επισημάνει ως ομοσπονδία πριν από την ψήφιση του σχετικού «νόμου Κατρούγκαλου».

Διοικητικά και οργανωτικά, η ενοποίηση του ΕΦΚΑ συνεχίζεται; Η «δημοκρατία» αποκάλυψε πριν από λίγο καιρό ότι το ΣτΕ ζήτησε στα μέσα του καλοκαιριού από το υπ. Εργασίας να βάλει «στον πάγο» (τουλάχιστον μέχρι την έκδοση των αποφάσεων του ΣτΕ για τις εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών και τις προσφυγές κατά του «νόμου Κατρούγκαλου») το σχέδιο του Προεδρικού Διατάγματος (Π.Δ.) για το οργανόγραμμα του ΕΦΚΑ. Είχατε κάποια σχετική ενημέρωση; Αποτελεί πραγματικό πρόβλημα η έλλειψη οργανογράμματος ή είναι καθαρά τυπικό ζήτημα;

Στην παράγραφο 1 του άρθρου 52 του ιδρυτικού νομού 4387/16 του ΕΦΚΑ αναφέρεται ότι «με Π.Δ. που εκδίδεται μέχρι 31/12/2016… καταρτίζεται ο οργανισμός του ΕΦΚ». Σήμερα, 22 μήνες μετά, οργανόγραμμα δεν υπάρχει. Επομένως η έλλειψή του κάθε άλλο παρά τυπικό πρόβλημα αποτελεί. Δεν είναι δυνατόν ένας τέτοιος οργανισμός να λειτουργήσει χωρίς οργανόγραμμα.
Μέχρι στιγμής και ελλείψει αυτού του οργανογράμματος, έχουν κληθεί οι υφιστάμενες οργανωτικές δομές των πρώην Ταμείων να φέρουν εις πέρας το συγκεκριμένο έργο. Με ανύπαρκτο λοιπόν στοιχειώδη σχεδιασμό για την ενοποίηση, είναι φανερό πόσο ακόμα θα διευρυνθεί το υφιστάμενο οργανωτικό χάος. Οσο για την ενημέρωση, είναι άγνωστη λέξη για τη διοίκηση του ΕΦΚΑ και την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας. Προτού ακόμα ψηφιστεί ο ιδρυτικός νόμος, είχαμε αποκλειστεί από κάθε διάλογο, και μάλιστα ο υφυπουργός Εργασίας κ. Πετρόπουλος μας είχε δηλώσει τότε χαρακτηριστικά ότι θα είμαστε τροχοπέδη στα πόδια του. Η μη ενημέρωση για θέματα που αφορούν τους εργαζομένους είναι πρωτόγνωρη για εμάς.

Θεωρείτε πιθανό το ενδεχόμενο μετά την καθαρογραφή της απόφασης του ΣτΕ για τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αγρότες να χρειαστεί η ολική επαναφορά του τ. ΟΓΑ και του τ. ΟΑΕΕ;

Βασική θέση της ομοσπονδίας μας, ήδη από το 2000, ήταν και παραμένει είναι η σύσταση τριών Ταμείων (μισθωτών, αυτοαπασχολούμενων, αγροτών). Δυστυχώς δεν εισακουστήκαμε. Θεωρώ ότι η σημερινή πολιτική ηγεσία του υπουργείου, για λόγους δογματικούς και εγωιστικούς, θα αναζητήσει τρόπους για τη μη εφαρμογή της απόφασης του ΣτΕ, αν και θα μπορούσε να γίνει αυτή η ολική επαναφορά του τ. ΟΑΕΕ και τ. ΟΓΑ, καθώς, εκτός του μη υφιστάμενου οργανογράμματος, επιπλέον δεν υπάρχει μέχρι σήμερα ενιαίος κανονισμός παροχών και ασφάλισης.

Ενα από τα ζητήματα που αφορά τους συνταξιούχους, και δη τους «παλαιούς» (όσους συνταξιοδοτήθηκαν μέχρι και τις 12 Μαΐου 2016, δηλαδή πριν από την ισχύ του «νόμου Κατρούγκαλου»), είναι το θέμα του επανυπολογισμού - περικοπών ή όχι από το 2019, βάσει των ισχυόντων νόμων του 3ου Μνημονίου. Για ποιον λόγο εκτιμάτε ότι από τον ΕΦΚΑ δεν γνωστοποιήθηκαν έγκαιρα στους δικαιούχους τα νέα ποσά που θα λάβουν, εάν ισχύσει τελικά ο επανυπολογισμός;

Ο επανυπολογισμός των συντάξεων του τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ (ο «κορμός» των συνταξιούχων) από πληροφορίες έχει ολοκληρωθεί από τον Απρίλιο του 2018. Δεν έχει όμως ολοκληρωθεί σε όλα τα Ταμεία. Ο λόγος για τον οποίο αποφάσισε το υπουργείο Εργασίας τη μη δημοσιοποίηση (αναφέρω το υπουργείο Εργασίας και όχι τη διοίκηση του ΕΦΚΑ, διότι όλες οι αποφάσεις από εκεί εκπορεύονται), παρ’ όλη την υποχρέωση γνωστοποίησης των ποσών στους συνταξιούχους, είναι προφανής. Περικοπές όμως συντάξεων έχουν γίνει γνωστές μέσω των οριστικών αποφάσεων συντάξεων λόγω θανάτου (χηρείας), στις οποίες έγινε πρώτα ο επανυπολογισμός και που έχουν ήδη εκδοθεί (αυθεντικά παραδείγματα έχουν γνωστοποιηθεί από την ομοσπονδία μας).
Επ’ ευκαιρία της ερώτησής σας, θα ήθελα να τονίσω ότι σημασία δεν έχει τόσο η ανακοίνωση του ποσού του επανυπολογισμού των συντάξεων, αλλά κυρίως η μη επιβολή περικοπών σε αυτές.

Εφόσον ο επανυπολογισμός των «παλαιών» συντάξεων δεν αποφευχθεί, ποιοι συνταξιούχοι θα έχουν τις πιο επώδυνες μειώσεις;

Στην περίπτωση αυτή, κάτι που απεύχομαι, μεγαλύτερες μειώσεις θα έχουν οι συνταξιούχοι με περισσότερα έτη ασφάλισης και μεγαλύτερα ποσά συντάξεων. Αυτό προκύπτει όχι από εκτιμήσεις και προσεγγίσεις μας, αλλά από τις οριστικές αποφάσεις συνταξιοδότησης λόγω θανάτου (χηρείας), όπως προαναφέρθηκε.
Να μην ξεχάσουμε τους «νέους» συνταξιούχους, δηλαδή όσους συνταξιοδοτήθηκαν από τις 13 Μαΐου 2016 και μετά, με βάση τις διατάξεις του «νόμου Κατρούγκαλου». Σε τι ποσοστό οι συντάξεις τους είναι πιο χαμηλές σε σχέση με το προϊσχύον καθεστώς υπολογισμού και ποιοι φαίνεται από τα πρώτα στοιχεία να πλήττονται περισσότερο;
Εχουν εκδοθεί 200.000 συντάξεις που αφορούν αιτήσεις οι οποίες υποβλήθηκαν μετά τις 13/5/2016. Η μείωση αγγίζει το 40% και πλήττονται περισσότερο όσοι έχουν πολλά έτη ασφάλισης (πάνω από 25) και υψηλές αποδοχές (άρα, και υψηλές κρατήσεις). Αυθεντικά και πάλι παραδείγματα έχουν δοθεί στη δημοσιότητα από την ομοσπονδία μας στο πρόσφατο συνέδριό μας τον Μάιο του 2018. Με λίγα λόγια, «τιμωρούνται» όσοι ασφαλίστηκαν πολλά χρόνια και κατέβαλαν υψηλές εισφορές.

Πάντως, το θέμα των αναδρομικών αλλά και η σωρεία αποφάσεων από τα δικαστήρια για αντισυνταγματικές ρυθμίσεις κατά τη διάρκεια της «εποχής των Μνημονίων» δείχνει ότι το ζήτημα του δημόσιου ασφαλιστικού συστήματος παραμένει «ανοιχτό». Ποια θεωρείτε ότι θα είναι η εξέλιξη; Μήπως, θα πρέπει να περιμένουμε ακόμη έναν μεταρρυθμιστικό ασφαλιστικό νόμο από την επόμενη κυβέρνηση;

Για εμάς, το δημόσιο ασφαλιστικό σύστημα αποτελεί εθνική υπόθεση. Η χώρα μας χρειάζεται νέο ασφαλιστικό σύστημα, το οποίο θα προέλθει από ουσιαστική συζήτηση σχετικά με το επίπεδο των παροχών, το ύψος των συντάξεων καθώς και τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης. Εχουν υποχρέωση τα πολιτικά κόμματα του λεγόμενου δημοκρατικού τόξου καθώς και οι κοινωνικοί φορείς να εργαστούν για ένα βιώσιμο δημόσιο, καθολικό, υποχρεωτικό κοινωνικό ασφαλιστικό σύστημα, που να παρέχει αξιοπρεπείς συντάξεις και παροχές. Και όλα αυτά μέσα σε πνεύμα εθνικής συνεννόησης και συναίνεσης.
Πολύ φοβάμαι ότι, σε διαφορετική περίπτωση, το δημόσιο ασφαλιστικό σύστημα θα οδηγηθεί σε κατάρρευση, η οποία είχε ήδη δρομολογηθεί από τους προηγούμενους μνημονιακούς αντιασφαλιστικούς νόμους και θα ολοκληρωθεί με την πλήρη εφαρμογή του «νόμου Κατρούγκαλου».

Από την πλευρά σας τι συμβουλεύετε τους συνταξιούχους αλλά και τους εν ενεργεία συναδέλφους σας για να διεκδικήσουν, τα αναδρομικά τους;

Από την κυβέρνηση ζητάμε την επιστροφή όλων των αναδρομικών στους δικαιούχους, συνταξιούχους και εν ενεργεία συναδέλφους, και επειδή δεν τρέφω αυταπάτες ότι αυτό θα συμβεί, μία είναι η συμβουλή, η προτροπή προς τους συνταξιούχους και εργαζομένους: συμμετοχή στις αγωνιστικές κινητοποιήσεις. Η απαρχή ας γίνει την Τετάρτη 14 Νοεμβρίου, στην εικοσιτετράωρη απεργία που προκήρυξε η ΑΔΕΔΥ.

«Ψαλίδι» 80% στις επικουρικές

Ανάλογο «μαύρο» έπεσε στην ενημέρωση των συνταξιούχων για τον επανυπολογισμό - μειώσεις των επικουρικών το 2016. Αρκετοί εργατολόγοι ισχυρίζονται ότι δεν εφαρμόστηκε ο νόμος και οι επικουρικές μειώθηκαν με άγνωστο τρόπο, δηλαδή «κουρεύτηκαν», χωρίς κανείς να ξέρει πώς, με αποτέλεσμα -ειδικά για τους δικαιούχους του τ. ΕΤΕΑΜ- οι μειώσεις να φτάνουν στο 80%. Εχετε γνώση του θέματος και αν ναι, ποια είναι η άποψή σας;

Οι επικουρικές συντάξεις -και ειδικότερα του τ. ΕΤΕΑΜ- άρχισαν να εκδίδονται τις τελευταίες μέρες και αναφέρομαι σε αιτήσεις που υποβλήθηκαν μετά την 1/1/2015. Από τις 91.000 ληξιπρόθεσμες αιτήσεις, περίπου οι 40.000 αφορούν το τ. ΕΤΕΑΜ. Το ποσοστό μείωσης αυτών των συντάξεων μεσοσταθμικά ανέρχεται σε 35% έως 40%. Θα ήθελα, επίσης, να καταγγείλω τη στάση του εν λόγω Ταμείου, δηλαδή του ΕΤΕΑΕΠ, το οποίο, χωρίς καμία απολύτως αιτιολογία, πράγματι προχώρησε στη μείωση των επικουρικών συντάξεων, των οποίων η αίτηση είχε υποβληθεί έως 31/12/2014, σε ποσοστό 80%. Ολοι αυτοί οι συνταξιούχοι αναμενόμενο είναι ότι θα καταφύγουν στη δικαστική οδό προκειμένου να δικαιωθούν.

Επιστροφή αναδρομικών σε όλους τους δικαιούχους

Να περάσουμε στο θέμα της επικαιρότητας που αφορά τα αναδρομικά από τις παράνομες περικοπές στις συντάξεις στα δώρα και στο επίδομα αδείας. Τα αρμόδια κυβερνητικά στελέχη θεωρούν ότι δεν δημιουργείται πρόβλημα, αφού, λίγο πολύ, μπορούν να δικαιωθούν μόνο όσοι έχουν προσφύγει πριν από το 2015. Εχετε την ίδια άποψη ή γεννάται ζήτημα επιστροφής αναδρομικών στο σύνολο των συνταξιούχων οι οποίοι υπέστησαν τις εν λόγω περικοπές;

Αναφαίρετο δικαίωμα κάθε πολίτη είναι η προστασία των συμφερόντων του με κάθε πρόσφορο τρόπο. Ενας από αυτούς τους τρόπους είναι και η δικαστική οδός. Επειδή όμως δεν έχουν όλοι την οικονομική δυνατότητα της προσφυγής στη Δικαιοσύνη, θα πρέπει, από τότε που ξεκίνησαν οι περικοπές, να επιστραφούν τα αναδρομικά στο σύνολο των συνταξιούχων με πολιτική απόφαση και όχι να καλύπτεται η κυβέρνηση πίσω από νομικά τεχνάσματα.