Το ΤΑΙΠΕΔ ονειρεύεται ένα «μικρό Ελληνικό» στις Γούρνες Ηρακλείου!

17:56 4/3/2018 - Πηγή: Dimokratianews

Το ΤΑΙΠΕΔ ονειρεύεται ένα «μικρό Ελληνικό» στις Γούρνες Ηρακλείου!04.03.2018Οικονομία

Δύο πολυτελή ξενοδοχεία, 80 παραθεριστικές κατοικίες και μαρίνα θέλει το Ταμείο εκεί όπου βρισκόταν η πρώην αμερικανική βάση, όταν ολοκληρωθεί το νέο χωροταξικό σχέδιο

Από τον
Φώτη Κόλλια

Ενα «μικρό Ελληνικό» θέλουν να αναπτύξουν από το ΤΑΙΠΕΔ στο ακίνητο της πρώην αμερικανικής βάσης Γουρνών στο Ηράκλειο, με τη διοίκηση του Ταμείου να προσπαθεί να βγάλει από τη ναφθαλίνη έναν διαγωνισμό

που άρχισε το 2014, αλλά σταμάτησε εν μέσω τοπικών αντιδράσεων και τεράστιων προβλημάτων με τις χρήσεις γης. Ο νέος σχεδιασμός του Ταμείου προβλέπει την αξιοποίηση 350 στρεμμάτων από τα περίπου 708 στρέμματα της έκτασης που κάλυπτε η πρώην αμερικανική βάση, η οποία έκλεισε το 1993. Αν και έχουν περάσει 25 χρόνια, οι τοπικοί φορείς και η κεντρική κυβέρνηση δεν έχουν καταφέρει να προχωρήσουν ένα ουσιαστικό σχέδιο αξιοποίησης της έκτασης-φιλέτου.

Τώρα στο ΤΑΙΠΕΔ υποστηρίζουν πως με την ολοκλήρωση του νέου ειδικού χωροταξικού σχεδίου (ΕΣΧΑΔΑ) θα είναι έτοιμοι σύντομα για την προκήρυξη του διαγωνισμού μακροχρόνιας παραχώρησης της έκτασης, ώστε να κατασκευαστούν ξενοδοχεία και παραθεριστικές κατοικίες. Το Ταμείο έχει προσλάβει τη Eurobank ως χρηματοοικονομικό σύμβουλο, το Γραφείο Μπερνίτσα ως νομικό σύμβουλο, ενώ τεχνικός σύμβουλος είναι η Δέκαθλον.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο νέος σχεδιασμός προβλέπει, μεταξύ άλλων, την κατασκευή δύο πολυτελών ξενοδοχείων και περίπου 80 παραθεριστικών κατοικιών καθώς και άλλων τουριστικών υποδομών, όπως ξενοδοχειακή μαρίνα (τουριστικό καταφύγιο). Ο νέος σχεδιασμός αντιμετωπίζει και το πρόβλημα με το Ενυδρείο CRETΑquarium του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ) και την οδική πρόσβαση σ’ αυτό. Το ΕΛΚΕΘΕ είναι ένας από τους υφιστάμενους χρήστες στην πρώην αμερικανική βάση, ενώ άλλα τμήματα (δεν περιλαμβάνονται στο σχέδιο αξιοποίησης) έχουν παραχωρηθεί σε Περιφέρεια Κρήτης, Δήμο Χερσονήσου κ.α.

Δεν είναι η πρώτη φορά που το ΤΑΙΠΕΔ προχωρεί σε διαγωνισμό για την παραχώρηση της πρώην αμερικανικής βάσης. Τον Αύγουστο του 2014 είχε ανακοινώσει την εκκίνηση του πρώτου διαγωνισμού, ο οποίος τελικά ακυρώθηκε, ενώ από τότε αναμορφώθηκε το ΕΣΧΑΔΑ. Στον πρώτο διαγωνισμό το ακίνητο πωλούνταν σε δύο τμήματα, ένα παραθαλάσσιο έκτασης 316 στρεμμάτων και ένα που βλέπει στον δρόμο έκτασης περί τα 30 στρέμματα. Μάλιστα για το παραθαλάσσιο ακίνητο ουδείς είχε ενδιαφερθεί, ενώ για την έκταση των 30 στρεμμάτων είχαν εκδηλώσει ενδιαφέρον η Jumbo του Απ. Βακάκη και η εταιρία ακινήτων Dimand, που διοικείται από τον Δημ. Ανδριόπουλο. Τελικά, όπως προαναφέρθηκε, ο διαγωνισμός ακυρώθηκε.

Για να «αναστηθεί» ο διαγωνισμός χρειάστηκε νέο ΕΣΧΑΔΑ, το οποίο εξακολουθεί να προβλέπει εμπορικές και συνεδριακές χρήσεις για το βόρειο τμήμα της έκτασης (αυτό που βλέπει στον δρόμο και είναι έκτασης περί τα 30 στρέμματα). Προβλέπονται, επίσης, μονοπάτια που θα επιτρέπουν στο κοινό να φτάνει μέχρι τη θάλασσα, ενώ καταργήθηκε η πρόβλεψη για γήπεδο γκολφ που υπήρχε στο αρχικό σχέδιο. Η κύρια επένδυση θα γίνει στην παραθαλάσσια έκταση των 316 στρεμμάτων, ενώ έκταση περί τα 100 στρέμματα, στο δυτικό τμήμα της πρώην αμερικανικής βάσης, δεν περιλαμβάνει στην ανάπτυξη, καθώς τη διεκδικούσε προς παραχώρηση ο Δήμος Χερσονήσου.

Στην παρουσίαση του ΤΑΙΠΕΔ αναφέρεται ότι τα δύο ακίνητα της πρώην αμερικανικής βάσης «είναι εύκολα προσβάσιμα, καθώς τοποθετούνται επί του Βόρειου Οδικού Αξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ) και απέχουν 16 χλμ. από το λιμάνι Ηρακλείου, 13 χλμ. από τον Κρατικό Αερολιμένα Ηρακλείου “Νίκος Καζαντζάκης” και 10 χλμ. από τον εξαιρετικά δημοφιλή οικισμό της Χερσονήσου». Επιπλέον, «τα ποιοτικά και ποσοτικά χαρακτηριστικά των ακινήτων προσφέρουν μοναδικές δυνατότητες αστικής ανάπλασης και αξιοποίησης, με παράλληλη δημιουργική χρήση της παραλιακής ζώνης, για τη δημιουργία μιας περιοχής-οροσήμου μεικτών χρήσεων με εθνική σημασία και διεθνή προβολή, ενισχύοντας την ελκυστικότητα της ευρύτερης περιοχής της Κρήτης ως τουριστικού προορισμού».

Η συμφωνία για την κατασκευή και τη λειτουργία της αμερικανικής βάσης στην Κρήτη είχε υπογραφεί στις αρχές της δεκαετίας του ’50 και προέβλεπε πως η έκταση έπειτα από 100 χρόνια θα περνούσε στην ιδιοκτησία των ΗΠΑ! Η λειτουργία της βάσης άρχισε επισήμως τον Οκτώβριο του 1954. Τα περίπου 740 στρέμματα που καταλάμβανε η βάση είχαν παραχωρηθεί στις ΗΠΑ από πολλούς ιδιώτες που στην αρχή έπαιρναν ενοίκιο και στη συνέχεια έλαβαν σημαντικό τίμημα αντί της πολυετούς παραχώρησης / πώλησης. Η αμερικανική βάση παραδόθηκε στο Ελληνικό Δημόσιο επισήμως τον Ιούνιο του 1994, ενώ έναν χρόνο νωρίτερα είχαν ξεκινήσει οι σχετικές διαδικασίες. Την περίοδο της ακμής της η βάση απασχολούσε εντός και εκτός περί τους 3.000 ανθρώπους.

Τα άλλα ακίνητα που έχουν μείνει στο χαρτοφυλάκιο

Η πρώην αμερικανική βάση στις Γούρνες είναι ένα από τα 91 ακίνητα που παρέμειναν στο ΤΑΙΠΕΔ μετά τη μεταφορά των υπολοίπων (μέσω της ΕΤΑΔ) στο Υπερταμείο. Στο χαρτοφυλάκιο του ΤΑΙΠΕΔ έχουν μείνει αρκετά κτίρια και οικόπεδα που πωλούνται σταδιακά μέσω ηλεκτρονικών δημοπρασιών καθώς και κάποια σημαντικά ακίνητα, όπως ιαματικές πηγές, το ιστορικό Castello Bibelli Κέρκυρας, το Ολυμπιακό Ιππικό Κέντρο Μαρκοπούλου.

Οι τεράστιες καθυστερήσεις στην ανάπτυξη του ακινήτου της Κασσιόπης στην Κέρκυρα και τα αντίστοιχα προβλήματα με το μεγάλο ακίνητο της Αφάντου στη Ρόδο δεν βοηθούν στην εικόνα της χώρας ως επενδυτικού προορισμού. Ούτε στην εικόνα του ΤΑΙΠΕΔ ως μηχανισμού ωρίμανσης επενδύσεων, αφού σε αρκετές περιπτώσεις οι διαγωνισμοί ακινήτων προκηρύχθηκαν εσπευσμένα, προέκυψαν εκπλήξεις από τις δασικές και άλλες υπηρεσίες, και στο τέλος ακυρώθηκαν ή ήταν άγονοι.

Στην Κασσιόπη συνεχίζονται εδώ και χρόνια οι αντιδράσεις από τοπικούς παράγοντες στην τουριστική επένδυση που προωθεί η NCH Capital, η οποία είχε κερδίσει τον διαγωνισμό από το 2013! Στην Αφάντου, από τη συνολική έκταση 1.615 στρεμμάτων των δύο ακινήτων (1.360 στρέμματα το Βόρειο Αφάντου ή γκολφ Αφάντου και 255 στρέμματα το Νότιο Αφάντου), τα 815 στρέμματα παραχωρούνται για διάστημα 50 ετών με τον θεσμό της επιφάνειας, εκ των οποίων τα 530 στρέμματα αφορούν το γκολφ, το οποίο θα αναβαθμιστεί και θα εκσυγχρονιστεί. Για το πρώτο ακίνητο πλειοδότησε εδώ και σχεδόν τέσσερα χρόνια η M.A. Angeliades Inc. του Ελληνοαμερικανού Μ. Αγγελιάδη αντί 26.900.000 ευρώ και για το δεύτερο η Aegean Sun Investments του Κύπριου επιχειρηματία Νικολή Νικολαΐδη αντί 15.200.000 ευρώ. Μετά την επιλογή των επενδυτών προέκυψε ζήτημα με την Αρχαιολογία, το οποίο δεν έχει λυθεί έως σήμερα, παρά τις συνεχείς ανακοινώσεις κυβέρνησης και ΤΑΙΠΕΔ.

Για δεύτερη φορά επιχειρεί το ΤΑΙΠΕΔ να παραχωρήσει το Castello Bibelli στην Κέρκυρα, ακίνητο συνολικής έκτασης 83,8 στρεμμάτων, εκ των οποίων τα 77 στρέμματα αποτέλεσαν αντικείμενο διαγωνισμού που επαναπροκηρύχθηκε τον περασμένο Ιούνιο. Εκταση 6.825 τ.μ. έχει παραχωρηθεί στην Εθνική Πινακοθήκη και εξαιρείται. Το ακίνητο περιλαμβάνει το ιστορικό κτίριο του Castello (1.968,25 τ.μ.), ένα νεογοτθικού ρυθμού κτίριο χτισμένο το 1900 και τέσσερα βοηθητικά κτίρια (457,44 τ.μ.). Το Castello και τρία βοηθητικά κτίρια έχουν κηρυχθεί από το υπ. Πολιτισμού ως «ακίνητα» - διατηρητέα μνημεία. Το σχέδιο (ΕΣΧΑΔΑ) προβλέπει τη λειτουργία ξενοδοχείου και παραθεριστικών κατοικιών, αλλά νεότερα για τον διαγωνισμό δεν υπάρχουν εδώ και μήνες. Η μία οικονομική προσφορά που φαίνεται πως κατατέθηκε στα τέλη Οκτωβρίου δεν ικανοποίησε το ΤΑΙΠΕΔ.

Στο γόνατο είχε σχεδιαστεί, όπως αποδείχτηκε στην πορεία, και ο πρώτος διαγωνισμός για την παραχώρηση του Ολυμπιακού Ιππικού Κέντρου στο Μαρκόπουλο και συγκεκριμένα «εκτός σχεδίου γηπεδικής έκτασης στον Δήμο Μαρκοπούλου Αττικής, επιφάνειας περίπου 1.000 στρεμμάτων, με κτιριακές αθλητικές και υποστηρικτικές εγκαταστάσεις του Ολυμπιακού Ιππικού Κέντρου». Στον πρώτο διαγωνισμό είχαν εμφανιστεί μάλιστα και τρεις τέσσερις υποψήφιοι, οι οποίοι στη συνέχεια διαπίστωσαν πως δεν έχουν οριστικοποιηθεί (ούτε σήμερα έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία!) τα όρια του προς παραχώρηση ακινήτου. Στο Σχέδιο Αξιοποίησης (ADP) του ΤΑΙΠΕΔ αναφέρεται, επίσης, πως εκκρεμεί και η «διευκρίνιση καθεστώτος δασικών εκτάσεων» στο ακίνητο, ενώ στη συνέχεια πρέπει να γίνει επικαιροποίηση ΕΣΧΑΔΑ και ΣΜΠΕ (Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων), ώστε να προκηρυχθεί νέος διαγωνισμός.

Οι ιαματικές πηγές που θέλουν οι Γερμανοί

Το ΤΑΙΠΕΔ διαθέτει σημαντικό χαρτοφυλάκιο ακινήτων εντός των οποίων υπάρχουν ιαματικές πηγές. Το μεγαλύτερο μέρος του χαρτοφυλακίου βρίσκεται γεωγραφικά στον νομό Φθιώτιδας και περιλαμβάνει τα ακίνητα: Ιαματικές Πηγές (Ι.Π.) Θερμοπυλών, Ι.Π. Λουτρόπολης Καμένων Βούρλων, Ι.Π. Camping Καμένων Βούρλων, Ι.Π. Υπάτης και Ι.Π. Πλατυστόμου. Επιπλέον, στο Ταμείο ανήκει το ακίνητο των Ι.Π. Κύθνου και το συγκρότημα του Υδροθεραπευτηρίου Αιδηψού.

Τα σχέδια του Ταμείου και της κυβέρνησης για την αξιοποίηση συνολικά των ιαματικών πηγών παρουσιάστηκαν στις αρχές της εβδομάδας σε εκδήλωση που διοργανώθηκε από τον Οργανισμό Enterprise Greece και το υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης με την υποστήριξη του ΤΑΙΠΕΔ και της γερμανικής πρεσβείας στην Αθήνα. Οι ομιλητές επισήμαναν τα επερχόμενα έργα ιαματικού τουρισμού της ΕΤΑΔ που αφορούν την ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό των πηγών σε Μέθανα και Καϊάφα, καθώς και την αξιοποίηση «εντός του τρέχοντος έτους», μέσω ΤΑΙΠΕΔ, των ακινήτων Κύθνου, Φθιώτιδας, Καμένων Βούρλων και Κονιαβίτη, και εντός 2019 των πηγών σε Αιδηψό, θέρμες Πλατυστόμου και Λουτρά Υπάτης. Ο πρόεδρος του ΤΑΙΠΕΔ Αρης Ξενόφος είχε υποστηρίξει:

Η ευκαιρία

«Εχουμε την ευκαιρία να προσελκύσουμε αφενός σημαντικές επενδύσεις για την ανάπτυξη ιαματικών υποδομών και αφετέρου τουρίστες υψηλής οικονομικής στάθμης, δημιουργώντας έναν ακόμη πυλώνα για τη βαριά μας βιομηχανία, τον τουρισμό».
Στην ίδια εκδήλωση είχε παρουσιαστεί από τον Detlef Jarosch η μελέτη Project M, που εκπονήθηκε για λογαριασμό του ΤΑΙΠΕΔ, η οποία αφορά την ολοκληρωμένη ανάπτυξη ακινήτων που περιλαμβάνουν ιαματικές πηγές (Αιδηψός, Καμένα Βούρλα, Θερμοπύλες, Υπάτη, Πλατύστομο και Κύθνος), με στόχο η Ελλάδα να καταστεί μεσομακροπρόθεσμα προορισμός παροχής υψηλής ποιότητας υπηρεσιών τουρισμού υγείας.

Για την ανάπτυξη των ιαματικών πηγών φαίνεται πως υπάρχει σοβαρότατο γερμανικό ενδιαφέρον. Ο πρέσβης της Γερμανίας στη χώρα μας Jens Plotner, στην εκδήλωση της περασμένης Δευτέρας, αναφέρθηκε στην ανάγκη να διευκολυνθούν και να υποστηριχτούν στον μέγιστο δυνατό βαθμό οι επενδύσεις στον ιαματικό τουρισμό, γιατί η ανάπτυξη έργων θερμαλισμού είναι ιδιαίτερα πολύπλοκη. Στόχος, όπως σημείωσε, είναι να μετατρέψουμε την υλοποίηση των επενδύσεων αυτών σε παράδειγμα και για άλλους τομείς και να αυξήσουμε περαιτέρω την εισροή Γερμανών τουριστών στην Ελλάδα, ώστε να καταστούν σύντομα οι πρώτοι επισκέπτες στα ιαματικά λουτρά της χώρας.

25 χρόνια «φαγούρα»

Από το 1993 έως σήμερα έχουν ανακοινωθεί διάφορα σχέδια «αξιοποίησης», χωρίς να προχωρήσει κάποιο, ενώ χρειάστηκαν περί τα έξι χρόνια μέχρι να καταγραφεί η έκταση ως δημόσιο ακίνητο το 1999! Στο μεσοδιάστημα τμήματα της έκτασης παραχωρήθηκαν σε διάφορους φορείς, όπως τα 121 στρέμματα που είχαν αποδοθεί στο Γενικό Επιτελείο Αεροπορίας για τη στέγαση του προσωπικού της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας και άλλα 150 στρέμματα σε «τοπικούς αναπτυξιακούς και ερευνητικούς φορείς του νομού Ηρακλείου».
Η πρώην Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου (η ΚΕΔ, η οποία στη συνέχεια απορροφήθηκε από την ΕΤΑ και δημιουργήθηκε η Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου - ΕΤΑΔ) είχε αναθέσει μελέτη αξιοποίησης στα μέσα της δεκαετίας του 2000. Η μελέτη προέβλεπε την ανάπτυξη «Επιχειρηματικού Πάρκου και Πάρκου Αναψυχής» σε έκταση περί τα 450 στρέμματα που είχε απομείνει. Τελικά το ΤΑΙΠΕΔ θα αξιοποιήσει γύρω στα 350 στρέμματα, εφόσον καταφέρει να ξεπεράσει τις τοπικές αντιδράσεις.