Τρόπος ζωής ανάμεσα στις αβύσσους

15:51 18/3/2019 - Πηγή: Dimokratianews

Τρόπος ζωής ανάμεσα στις αβύσσους18.03.2019Άρθρα

Το άλμα πιο γρήγορο από τη φθορά αρμόζει γάντι στο είδος μας. Ο ανθρώπινος πολιτισμός εν τω συνόλω αποτελεί μια ιαχή που ζητάει τάξη και ελευθερία, νόημα και αθανασία

Eρχόμαστε από μια σκοτεινή άβυσσο· καταλήγουμε σε μια σκοτεινή άβυσσο· το μεταξύ φωτεινό διάστημα το λέμε Ζωή».

Νίκου Καζαντζάκη, «Ασκητική», 20ή ανατύπωση, Αθήνα: 2007, εκδόσεις Καζαντζάκη, σελ. 9.

Από τη μια άβυσσο στην

άλλη ο χρόνος φαντάζει, βιώνεται και -σε κοσμικά μεγέθη κρινόμενος- είναι μια ανάσα. Το μεσοδιάστημα απασχολεί τους θνητούς, αυτούς τους παράξενους διαβάτες της ζωής που έχουν τελικό στόχο και προορισμό τον θάνατο. Τι κάνεις σε αυτό το μεσοδιάστημα; Πώς πορεύεσαι;
Κάθε άνθρωπος είναι αυτό που λένε στις θετικές επιστήμες singularity, δηλαδή μοναδική περίπτωση. Δεν υπάρχει άλλη ίδια σαν τον α, τη β, σαν εσένα. Ολοι πολύτιμοι, όλοι περαστικοί, όλοι ανεπανάληπτοι κι όλοι αντικαταστάσιμοι. Ο ασήμαντος, γκρίζος άνθρωπος με το σύννεφο των σκέψεων πάνω από το κεφάλι του, που περνά μόλις τώρα από δίπλα σου, αυτός που πιθανότατα δεν πρόκειται να ξαναδείς (σ' αυτή τη ζωή τουλάχιστον) μπορεί άθελά του και εν αγνοία του να κρατά τα κλειδιά για ένα μπαούλο με αινίγματα που σε ταλανίζουν. Ισως να έχει λύσεις για γρίφους που οι εκδηλώσεις τους, οι αποτυπώσεις στην απτή πραγματικότητα σε ταλαιπωρούν, αλλά δεν γνωρίζεις καν ότι υπάρχουν οι βασικές, πρωταρχικές πηγές τους. Ποιους ανθρώπους προσπερνάς και σε ποιους να δώσεις σημασία;

Απ' όλα όσα μπορείς να επιλέξεις για να διαθέσεις ό,τι πολυτιμότερο έχεις, τον χρόνο σου, ποια έχουν προτεραιότητα; Πώς επιμερίζεις το όλον, πώς ταξινομείς το χάος;

Να μια πρώτη αποστολή· η επιβολή της τάξης στο χάος. Ο Ελύτης, στη «Μαρία Νεφέλη», το έχει εκφράσει πιο δυναμικά και πολύ πιο ανθρώπινα και τραγικά συνάμα: «Κάνε άλμα πιο γρήγορο από τη φθορά». Οι σπίθες που βγαίνουν από τις διασταυρούμενες λάμες στη μάχη της τάξης με το χάος, της οργάνωσης με την εντροπία, της ζωής με την αποσύνθεση είναι το σύμπαν που βλέπουμε, ακούμε, αισθανόμαστε, ονειρευόμαστε και υπηρετούμε - θέλοντας και μη το τελευταίο. Σ' αυτή τη μάχη ο άνθρωπος έχει οριστεί να ματώνει και να ιδρώνει και να ξεφυσά και να παλεύει σαν οπλίτης στο στράτευμα της τάξης. Σ' αυτόν τον αγώνα δεν είναι μόνος ο άνθρωπος. Εχει στο πλάι του οτιδήποτε ζωντανό, υπαρκτό, μεριστό και προσανατολισμένο προς εκεί που νοούμε ως «άνω», προς την αμέριστη ουσία: από ορυκτό και φυτό μέχρι μετεωρίτης και γαλαξίας για την τάξη αγωνίζονται. Ετσι ορίστηκε, έτσι είναι, έτσι πράττουν.

Αριθμητής είναι ο κόσμος και διαιρέτης η βαρύτητα και οι ιδιότητες του χρόνου, του Κρόνου που τρώει τα παιδιά του και αποσυνθέτει τη δημιουργία. Το άλμα πιο γρήγορο από τη φθορά αρμόζει γάντι στο είδος μας. Ο ανθρώπινος πολιτισμός εν τω συνόλω αποτελεί μια ιαχή που ζητάει τάξη και ελευθερία, νόημα και αθανασία.

Η τάξη στο χάος ξεκινά από τον μικρόκοσμο και καταλήγει στο μέγα Εν, το Παν. Εκδηλώνεται με κάθε τρόπο από μόνη της και καταλύεται με κάθε τρόπο. Ο πολιτισμός μας έχει την υποχρέωση σε ό,τι τον αφορά να παίξει το ρόλο ενός μετρονόμου στην κοσμική συμφωνία. Να επιβραδύνει την εντροπία, να επιταχύνει τη δημιουργία. Αυτή η (εκ πρώτης όψεως σισύφεια) αποστολή μπορεί να εξυπηρετηθεί με μια σειρά από πράξεις και σκέψεις: η πιο μικρή και η πιο μεγάλη προωθούν το σχέδιο. Να στρώσεις το κρεβάτι σου μόλις σηκωθείς, να σέβεσαι τις μικρές ιεροτελεστίες και συνήθειες που εσύ θεσμοθέτησες για να βελτιώνεις τη ζωή και το είναι σου, να τηρείς τα ήθη και τα έθιμα της πατρίδας σου, να σέβεσαι την παράδοση της οικογένειας και του τόπου σου, να επαναλαμβάνεις σαν τη γη την τροχιά σου γύρω απ' όσα σε φωτίζουν, σου προσφέρουν γνώση και πλουτίζουν τα αποθέματα της αρετής σου...

Παναγιώτης Λιάκος

Αποκαλύψεις για τον Ομηρο

Αύριο Δευτέρα 18 Μαρτίου, ώρα 19.30, στο βιβλιοπωλείο Αιγιής (Βασιλέως Γεωργίου Α΄, αρ. 11), ο κ. Κώστας Δούκας, ο σημαντικότερος ομηριστής στην Ελλάδα (βλ. συνέντευξη στην «κυριακάτικη δημοκρατία» στις 24/2/2019), θα υπογράψει αντίτυπα της «Ιλιάδος» και της «Οδύσσειας» που απέδωσε με τον μοναδικά ακριβή και εμπνευσμένο τρόπο του και θα μοιραστεί με το κοινό τις πολύτιμες γνώσεις του, οι οποίες αποκτήθηκαν με έρευνα και μελέτη 50 ετών. Ο συντονισμός της βραδιάς θα γίνει από τον συντάκτη της «κυριακάτικης δημοκρατίας» Παναγιώτη Λιάκο.