Νέα περίοδος συντήρησης – αναστήλωσης για το αρχαίο θέατρο της Θάσου

14:03 1/8/2018 - Πηγή: Dimoprasion

Κατασκευασμένο σε μία φυσική κοιλότητα του λόφου της πρωτεύουσας του νησιού, στο Λιμένα, το αρχαίο θέατρο της Θάσου ετοιμάζεται να περάσει σε μια νέα περίοδο συντήρησης και αναστήλωσης, σχεδόν ένα αιώνα μετά την πρώτη ανασκαφή που διενήργησε (το 1921) η Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή, αποκαλύπτοντας το κοίλο του εντυπωσιακού θεάτρου, την ορχήστρα, τις παρόδους κι ένα τμήμα της σκηνής.
Το θέατρο

χτίστηκε στις αρχές του 3ου π.Χ. αιώνα με σκηνή που είχε μαρμάρινη πρόσοψη, ενώ το προσκήνιο αφιερώθηκε στο θεό Διόνυσο.
Η δεύτερη φάση της αναστήλωσης του σημαντικού αυτού αρχαιολογικού μνημείου με την απαράμιλλη θέα στο λιμάνι του νησιού, θα ενταχθεί και θα χρηματοδοτηθεί από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης με το ποσό των 3.500.000 ευρώ, σύμφωνα με την ανακοίνωση του Περιφερειάρχη, Χρήστου Μέτιου.
Η δεύτερη αυτή φάση προβλέπει την αποκατάσταση ενός μεγάλου μέρους των μαρμάρινων εδωλίων, την ενίσχυση της ανατολικής παρόδου, την αποκατάσταση μέρους του προσκηνίου, τη βελτίωση της πρόσβασης στο θέατρο για τους πεζούς, καθώς και τη δημιουργία εικονικής περιήγησης για άτομα με αναπηρία.
Ο δήμαρχος Θάσου, Κώστας Χατζηεμμανουήλ, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη σημαντική αυτή εξέλιξη καθώς, χρόνο με τον χρόνο, το σημαντικότερο αρχαιολογικό μνημείο του νησιού «μεταμορφώνεται» αποκτώντας σταδιακά την παλιά του αίγλη, ώστε να μπορέσει και πάλι να ανοίξει στο κοινό φιλοξενώντας σημαντικές παραστάσεις αρχαίου δράματος και αττικής κωμωδίας και πολλές άλλες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις.
Επένδυση εξ ολοκλήρου με λευκό μάρμαρο
Ο κ. Χατζηεμμανουήλ είχε πρωτοστατήσει στη αναστήλωση του αρχαίου θεάτρου και μάλιστα με την επένδυση εξ ολοκλήρου με το φημισμένο λευκό μάρμαρο του νησιού. «Νιώθω δικαιωμένος», τονίζει, «καθώς μία πολυετής προσπάθεια που άρχισε το 2011, κι ένας προσωπικός αγώνας, δείχνουν να μπαίνουν στην τελική ευθεία. Αισθάνομαι ότι κέρδισα ένα προσωπικό στοίχημα κι εκπληρώνω μία δέσμευσή μου στον κόσμο της Θάσου, όταν το 2010 υποσχέθηκα ότι θα πετάξω τα σάπια κόντρα πλακέ από το αρχαίο θέατρο του νησιού και θα τα αντικαταστήσω με ολόλευκο μάρμαρο Θάσου».
«Τον πρώτο κιόλας μήνα της ανάληψης καθηκόντων μου, το 2011», εξήγησε ο δήμαρχος, «επισκέφθηκα το υπουργείο Πολιτισμού και την τότε γενική γραμματέα, Λίνα Μενδώνη, με τον περιφερειάρχη ΑΜΘ, Αρη Γιαννακίδη, σε μια καθοριστική συνάντηση για την ένταξη του έργου στο ΕΣΠΑ. Κάλεσα το σύνδεσμο μαρμαρολατόμων Θάσου και απέσπασα τη γραπτή τους δέσμευση να χορηγήσουν δωρεάν όσο μάρμαρο χρειαστεί για την αναστήλωση του μνημείου. Φιλοξενήσαμε μεταπτυχιακούς του ΑΠΘ, οι οποίοι βοήθησαν το έργο αναστήλωσης αλλά και την ίδια τη γενική γραμματέα κ. Μενδώνη στην οποία παρουσιάσαμε επί τόπου όλες τις προτάσεις μας για το έργο».
Η πρώτη φάση του έργου που πραγματοποιήθηκε με αυτεπιστασία και χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ ήταν κόστους 1,8 εκατ. ευρώ και περιελάμβανε τη διαμόρφωση της ανατολικής και δυτικής παρόδου, καμαρίνια, χώρους υγιεινής, ύδρευση, αποχέτευση, φωτισμό, περίφραξη κ.ά. Παράλληλα, εξετάστηκαν τρόποι πυροπροστασίας και πυρόσβεσης, που μπορούν να προστατεύσουν το μνημείο και την ευρύτερη περιοχή.
Συνέχιση του αναστηλωτικού έργου
Σήμερα, επτά χρόνια μετά, το σημαντικό αυτό αναστηλωτικό έργο περνάει στην επόμενη φάση με τη διάθεση νέων πιστώσεων για την ολοκλήρωση του μνημείου. Ο δήμαρχος είχε μακρά συνεργασία με τη σημερινή γενική γραμματέα του υπουργείου Πολιτισμού, Μαρία Βλαζάκη, και στη συνεδρίαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συνεδρίου, όπου είχε παραβρεθεί, υποστήριξε: «το μνημείο πρέπει να αποκατασταθεί με μάρμαρο Θάσου και όχι με άλλο υλικό. Στο ΚΑΣ κατέθεσα και τη χορηγία του συνδέσμου επιχειρήσεων μαρμάρου υπογραμμίζοντας ότι το θέατρο της Θάσου για μένα δεν είναι ένα απλό αρχαιολογικό μνημείο αλλά οι πέτρες του είναι οι τροφοί μου, είναι το πρώτο μου σχολείο. Πριν διδαχθώ γραφή και ανάγνωση, στον χώρο του άκουσα τη φωνή των ποιητών».
Η απόφαση του ΚΑΣ υπήρξε ομόφωνη και στηρίχθηκε στην άρτια αποτύπωση του εξαιρετικού αρχαιολόγου και αρχιτέκτονα, Τόνι Κοζέλι, ο οποίος ζει μόνιμα στο νησί προσφέροντας σημαντικό έργο, όπως επίσης στη μελέτη αποκατάστασης του καθηγητή Αρχιτεκτονικής, Γιώργου Καραδέδου, η οποία προέβλεπε αποκατάσταση του κοίλου με όγκους μαρμάρου στις διαστάσεις των αρχαίων εδωλίων, εδραζόμενους σε πλακαρές πέτρες, όπως ακριβώς γινόταν στην αρχαιότητα.
Επίσης, η υπουργός Πολιτισμού, Λυδία Κονιόρδου, σε ανοιχτή εκδήλωση στο νησί πριν δύο χρόνια είχε εκφράσει την πολιτική βούληση να συνεχιστεί και να ολοκληρωθεί η αναστήλωση του μνημείου ώστε να παραδοθεί στο λαό του νησιού.
Τον πρώτο και σπουδαιότερο ρόλο στην υλοποίηση της δεύτερης φάσης της αναστήλωσης έχει πλέον η Εφορεία Αρχαιοτήτων Καβάλας – Θάσου και η έφορος αρχαιοτήτων, Σταυρούλα Δαδάκη, η οποία ωρίμασε τις απαιτούμενες διαδικασίες, διευκρινίζοντας όλα εκείνα τα σημεία, τα οποία είναι απαραίτητα για να εξελιχθεί μια μελέτη σε έργο.
Το αρχαίο θέατρο της Θάσου σε λίγα χρόνια θα είναι έτοιμο να «μιλήσει» στους χιλιάδες θεατές μεταφέροντας την ιστορία του, τις περιπέτειες και την πορεία που χάραξε στο χρόνο. Είναι αυτή η ιστορία που μεταφέρουν στου νεότερους τα ονόματα των ανθρώπων που είναι χαραγμένα πάνω στα μαρμάρινα εδώλια του κοίλου όταν τον 1ο αιώνα μ.Χ. το θέατρο χρησιμοποιήθηκε για μονομαχίες, η ορχήστρα μετατράπηκε σε αρένα και οι πόρτες έκλεισαν τις παρόδους.
Βασίλης Λωλίδης