Οι αρχαίοι Έλληνες εκμεταλλεύθηκαν τις κλιματολογικές συνθήκες στη Σαλαμίνα για να νικήσουν τους Πέρσες
11:08 21/9/2020
- Πηγή: Dimoprasion
Η επιλογή του σημείου της σύγκρουσης με τους Πέρσες στη Σαλαμίνα ήταν άριστα μελετημένη από τους αρχαίους Έλληνες και καθόλου τυχαία, καθώς βασιζόταν στη γνώση των τοπικών κλιματολογικών συνθηκών. Αυτό δείχνει μία νέα μελέτη από το Κέντρο Ερεύνης Φυσικής της Ατμόσφαιρας και Κλιματολογίας της Ακαδημίας Αθηνών, με επικεφαλής τον ακαδημαϊκό καθηγητή Χρήστο Ζερεφό, η οποία δημοσιεύθηκε στο διεθνές επιστημονικό
Ο φετινός Σεπτέμβριος σηματοδοτεί την επέτειο των 2.500 ετών από τη ναυμαχία της Σαλαμίνας. Στα τέλη του Σεπτεμβρίου του 480 π.Χ. ο ελληνικός στόλος, με μικρές δυνάμεις αλλά με άριστη τακτική και υπό την ηγεσία του Θεμιστοκλή, πραγματοποίησε μία από τις αποφασιστικότερες νίκες της ιστορίας. Η νέα μελέτη δείχνει ότι η εμπνευσμένη στρατηγική τού μεγάλου ηγέτη βασίστηκε σε μεγάλο βαθμό στο γεγονός ότι οι αρχαίοι Έλληνες και ο ίδιος ο Θεμιστοκλής γνώριζαν τις κλιματολογικές συνθήκες και ιδιαίτερα τους ανέμους που έπνεαν στο στενό της Σαλαμίνας, προσαρμόζοντας τον στρατηγικό σχεδιασμό τους ανάλογα, ώστε να επωφεληθούν από την ημερήσια διακύμανσή τους.
Τα επιστημονικά ευρήματα δείχνουν πως ο συνδυασμός ενός βορειοδυτικού ανέμου που έπνεε κατά τη διάρκεια της νύχτας, με τη θαλάσσια αύρα που σηκώθηκε μετά τις 10:00, σχημάτισε μία «λαβίδα» ανέμου, η οποία, όσο περνούσε η μέρα, εγκλώβισε τον περσικό στόλο στη Σαλαμίνα. Η κλιματολογική ανάλυση του ανεμολογικού πεδίου στην περιοχή όπου διεξήχθη η ναυμαχία βασίστηκε στις διαθέσιμες μετρήσεις των μετεωρολογικών σταθμών στην περιοχή, καθώς και σε δεδομένα των κλιματικών και μετεωρολογικών μοντέλων ERA5 και WRF για το χρονικό διάστημα 1960-2019, παράλληλα με τις ιστορικές μαρτυρίες από τις αρχαίες πηγές («Ιστορίαι» του Ηρόδοτου, «Πέρσαι» του Αισχύλου κ.ά.).
Όπως προκύπτει από τα αποτελέσματα της έρευνας, οι κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούν σήμερα στην περιοχή είναι παρόμοιες με αυτές που επικρατούσαν πριν από 2.500 χρόνια. Η κυριότερη αιτία του μελτεμιού, που πνέει από βόρειες, γενικά, διευθύνσεις στο Αιγαίο κατά τη διάρκεια της θερμής περιόδου, είναι ο συνδυασμός του μουσωνικού χαμηλού, δηλαδή ενός θερμικού χαμηλού που δημιουργείται πάνω από την ευρύτερη περιοχή της Ινδικής Χερσονήσου, με τις υψηλές πιέσεις που επικρατούν κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού πάνω από τα Βαλκάνια και την Κεντρική Ευρώπη.
Ο παραπάνω συνδυασμός έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός ενισχυμένου βορείου ρεύματος στο Αιγαίο με την ονομασία «ετησίαι» (που σημαίνει «ετησίως επαναλαμβανόμενοι»). Οι εν λόγω κλιματολογικές συνθήκες περιγράφηκαν για πρώτη φορά από τον Αριστοτέλη στο βιβλίο του «Μετεωρολογικά». Σε τοπικό επίπεδο, η αποδυνάμωσή των μελτεμιών τον Σεπτέμβριο ευνοεί την επικράτηση μικρότερων συστημάτων κυκλοφορίας, όπως είναι οι θαλάσσιες αύρες (μπάτης-μπουκαδούρα).
Οι Έλληνες είχαν γνώση της τοπικής κλιματολογίας και προσάρμοσαν ανάλογα το στρατηγικό σχέδιό τους. Ο περσικός στόλος έλαβε θέσεις μάχης στην ακτή της Αττικής (Αμφιάλη-Πέραμα) κατά τη διάρκεια της νύχτας. Ωστόσο, με το πρώτο φως της ημέρας τα ελληνικά πλοία, αντί να προσπαθήσουν να διαφύγουν, όπως περίμεναν οι Πέρσες, εμφανίστηκαν επίσης παρατεταγμένα σε σχηματισμό μάχης από την πλευρά της Σαλαμίνας.
Όταν ο περσικός στόλος κινήθηκε εναντίον του ελληνικού, τα ελληνικά πλοία κινήθηκαν ανάποδα, κωπηλατώντας συντεταγμένα μέχρι την ακτή της Σαλαμίνας. Σύμφωνα με τον Πλούταρχο, αυτός ο ελιγμός αποτελούσε μέρος του στρατηγικού σχεδίου του Θεμιστοκλή και αποσκοπούσε στο να παρασύρει τους Πέρσες βαθύτερα μέσα στο στενό και να καθυστερήσει τη σύγκρουση, περιμένοντας την αλλαγή του ανέμου. Πράγματι, μετά τις 10:00 ο άνεμος στράφηκε σε νοτιοδυτικό (θαλάσσια αύρα) και μόνο τότε ξεκίνησε η ελληνική αντεπίθεση.
Η θαλάσσια αύρα, σε συνδυασμό με τη στενότητα του διαύλου, αποδιοργάνωσε τον περσικό στόλο. Τα ψηλότερα περσικά πλοία ήταν πιο δύσκολο να κυβερνηθούν, καθώς στρέφονταν πλάγια από τον άνεμο και το κύμα, και έτσι έγιναν εύκολος στόχος για τα έμβολα των ελληνικών τριήρεων. Επιπλέον, η ισχυρή νοτιοανατολική αύρα δεν επέτρεψε στους Πέρσες να ανοίξουν πανιά για να υποχωρήσουν γρήγορα προς τον ανοιχτό Σαρωνικό Κόλπο και να μεταφέρουν εκεί τη σύγκρουση.
Τελικά, ένα μεγάλο μέρος του περσικού στόλου χάθηκε, ενώ τα υπόλοιπα πλοία διέφυγαν προς τον Κόλπο του Φαλήρου κατά τις απογευματινές ώρες, όταν οι άνεμοι ολοκλήρωσαν τον καθημερινό κύκλο τους και γύρισαν ξανά σε βορειοδυτικούς. Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, ο δυτικός άνεμος «Ζέφυρος» μετέφερε τα συντρίμμια του περσικού στόλου μέχρι την περιοχή του σημερινού Αγίου Κοσμά, σηματοδοτώντας το τέλος της περσικής παρουσίας στη Μεσόγειο.
Η ερευνητική ομάδα περιελάμβανε, πέρα από τον Χρήστο Ζερεφό, τους ερευνητές της Ακαδημίας Αθηνών Σταύρο Σολωμό, Ιωάννη Καψωμενάκη και Χρήστο Ρεπαπή, καθώς επίσης τον καθηγητή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Δημήτρη Μελά. Η μελέτη χρηματοδοτήθηκε από το Μαριολοπούλειο – Καναγκίνειο Ίδρυμα Επιστημών Περιβάλλοντος.
Σύνδεσμος για την επιστημονική δημοσίευση:
https://www.mdpi.com/2073-4433/11/8/838
ΠΔΡ
Keywords
σαλαμινα, εν λόγω, νέα, αθηνα, αιγαιο, σημαίνει, φως, θεσσαλονικη, https, τελη κυκλοφοριας, αποτελεσματα δημοτικων εκλογων 2010, εκλογες 2010 αποτελεσματα , Πρώτη ημέρα του Καλοκαιριού, σταυρος δημας, Καλή Χρονιά, τελος του κοσμου, τελη κυκλοφοριας 2014, τελη κυκλοφοριας 2015, τελη κυκλοφοριας 2016, ξανα, αποτελεσματα, γνωση, ηγεσια, ημερησια, φως, αυρα, βαλκανια, βιβλιο, γεγονος, διαστημα, δειχνει, εν λόγω, ετων, ευρωπη, ιδρυμα, κυμα, ομαδα, πλοια, σχεδιο, φορα, χαθηκε, ωρες, ελληνικα, ιδιαιτερα, μελετη, πηγες, σημαίνει, θεσεις, ξεκινησε
Τυχαία Θέματα
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Κατηγορίας Οικονομία
- Σύψας: Το μοναδικό μέτρο με θεαματική επίδραση ήταν το lockdown -Έχουμε ένα κακό σκηνικό
- Τα νέα μέτρα για τον κορονοϊό που ισχύουν από σήμερα στην Αττική
- Σύψας: "Lockdown"στην Αττική για να χτυπήσουμε την επιδημία πριν ξεφύγει
- ΕΝΦΙΑ: Αναρτώνται εντός εβδομάδας τα εκκαθαριστικά-Πότε πληρώνεται η πρώτη δόση
- Ξενοδοχεία: Στο ναδίρ οι πληρότητες στην Αθήνα- Στο 80% οι ακυρώσεις στα συνέδρια
- Σταμάτησαν ξανά οι δοκιμές για το εμβόλιο της AstraZeneca- Αρρώστησε δεύτερη εθελόντρια
- Νησί στη Σκωτία αναζητεί νέους κατοίκους
- Μεγάλες καθυστερήσεις στο τελωνείο Κρυσταλλοπηγής καταγγέλλουν βιοτέχνες
- Μεταναστευτικό: Έκλεισαν εννιά ξενοδοχεία φιλοξενίας αιτούντων άσυλο στη Βόρεια Ελλάδα
- Σε καθεστώς νέων έκτακτων μέτρων η Αττική
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Dimoprasion
- Τα νέα μέτρα για τον κορονοϊό που ισχύουν από σήμερα στην Αττική
- Οι αρχαίοι Έλληνες εκμεταλλεύθηκαν τις κλιματολογικές συνθήκες στη Σαλαμίνα για να νικήσουν τους Πέρσες
- Αλ. Τσίπρας – Thessaloniki Helexpo Forum: Κυβερνήσαμε σε πολύ πιο δύσκολες συνθήκες-μαζέψαμε και τα ασυμάζευτα των προηγούμενων κυβερνήσεων
- Ο «Ιανός», ένας από τους πιο ισχυρούς μεσογειακούς κυκλώνες από το 1969
- Από σήμερα υποχρεωτική η τηλεργασία για το 40% των εργαζομένων στην Αττική
- Τρεις νεκροί και τεράστιες καταστροφές από τον «Ιανό»
- Τελευταία Νέα Dimoprasion
- Οι αρχαίοι Έλληνες εκμεταλλεύθηκαν τις κλιματολογικές συνθήκες στη Σαλαμίνα για να νικήσουν τους Πέρσες
- Αλ. Τσίπρας – Thessaloniki Helexpo Forum: Κυβερνήσαμε σε πολύ πιο δύσκολες συνθήκες-μαζέψαμε και τα ασυμάζευτα των προηγούμενων κυβερνήσεων
- Από σήμερα υποχρεωτική η τηλεργασία για το 40% των εργαζομένων στην Αττική
- Τα νέα μέτρα για τον κορονοϊό που ισχύουν από σήμερα στην Αττική
- Ο «Ιανός», ένας από τους πιο ισχυρούς μεσογειακούς κυκλώνες από το 1969
- Τρεις νεκροί και τεράστιες καταστροφές από τον «Ιανό»
- Ο Λαβρόφ στο Sputnik: «Το τελεσίγραφο δεν είναι διάλογος, ανάξιος ο πολιτικός που δεν το καταλαβαίνει»
- Παράταση στις δηλώσεις αυθαιρέτων ζητά το ΤΕΕ
- Μια «κακή τράπεζα» για τα κόκκινα δάνεια
- Τα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα με σύμβαση σταθμό επιστρέφουν στην διεθνή αγορά μέσω Αιγύπτου
- Τελευταία Νέα Κατηγορίας Οικονομία
- Θεσσαλονίκη: Ένοπλη συμπλοκή με πυροβολισμούς και έναν τραυματία
- Με το «αριστερό» μπήκαν στην καινούργια εβδομάδα τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια
- Τι να τρώνε τα παιδιά στο σχολείο; Ο ειδικός απαντά
- Όροι δόμησης... εμπιστοσύνης
- Πτώση 10,8% της εγχώριας κατανάλωσης οίνου το 2019
- Deutsche Bank: Στα μέσα 2021 η επιστροφή του παγκόσμιου ΑΕΠ σε προ πανδημίας επίπεδα
- Μετά τις βόλτες του Oruc Reis και την αγορά όπλων εκατέρωθεν Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν διάλογο
- Αποτελέσματα ελέγχων για την εποπτεία της αγοράς
- Αυτοί είναι οι νέοι κανόνες που ισχύουν στις λαϊκές αγορές για την Αττική
- Σοφία Νικολάου: Το σχέδιο για το “νέο Κορυδαλλό” και οι έρευνες στις φυλακές