Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS: Τι αποκαλύπτουν τα στοιχεία για τη μετάδοση του ιού στην Ελλάδα

15:50 1/12/2020 - Πηγή: Dimoprasion

Εν μέσω της πανδημίας του κορονοϊού βρίσκει φέτος τη διεθνή κοινότητα η Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS, το οποίο παραμένει «ανοιχτή πληγή» για τη δημόσια υγεία.
Μπορεί η ιατρική κοινότητα να έχει ρίξει το περισσότερο βάρος της στην αντιμετώπιση της πανδημίας του κορονοϊού, που αποτελεί αυτήν τη στιγμή τον νούμερο «1» κίνδυνο για την παγκόσμια Υγεία, ωστόσο το AIDS παραμένει μία από τις φονικότερες επιδημίες στην παγκόσμια ιστορία και

μάστιγα της δημόσιας υγείας σε παγκόσμια κλίμακα.
Αν και ο φετινός εορτασμός της Παγκόσμιας Ημέρας κατά του AIDS, την 1η Δεκεμβρίου 2020, βρίσκει τη διεθνή κοινότητα εν μέσω της πανδημίας της COVID-19, οι ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, καθώς το διακύβευμα της κοινής ευθύνης για τις μεταδιδόμενες λοιμώξεις παραμένει διαρκές, ενώ ο στόχος, σύμφωνα με το πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών (UNAIDS) είναι η εξάλειψη της επιδημίας μέχρι το 2030.
Κάθε Παγκόσμια Ημέρα για το AIDS επικεντρώνεται σε ένα συγκεκριμένο θέμα, το οποίο φέτος είναι «η παγκόσμια αλληλεγγύη και η κοινή ευθύνη». Μια ημέρα ωστόσο που φέτος δεν μοιάζει με καμία άλλη, καθώς η COVID-19 απειλεί μέχρι και την πρόοδο που έχει κάνει η ιατρική κοινότητα τις τελευταίες δεκαετίες κατά του AIDS.
Πώς καθιερώθηκε η Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS
Η 1η Δεκεμβρίου καθιερώθηκε ως Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS το 1988, με απόφαση της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας και στη συνέχεια της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.
Εκείνη την εποχή, οι άνθρωποι έχαναν ακόμα και τη δουλειά τους εξαιτίας της νόσου, ενώ άλλοι αποκλείονταν από παροχές κοινωνικής ασφάλισης και παραμερίζονταν από τις οικογένειές τους, επειδή ήταν άρρωστοι και πέθαιναν.
Πώς η πανδημία του κορονοϊού απειλεί τη θεραπεία του HIV
Η πανδημία του κορονοϊού απειλεί την πρόληψη, τον έλεγχο και τη θεραπεία του HIV, καθώς οι υπηρεσίες αυτές μπαίνουν σε αναστολή, κυρίως σε χώρες με προβληματικά συστήματα υγείας.
Οποιαδήποτε καθυστέρηση της παροχής αυτών των υπηρεσιών εκθέτει έτσι τους ευάλωτους πληθυσμούς σε μεγαλύτερο κίνδυνο μόλυνσης από τον ιό HIV, ενώ αυξάνονται και οι θάνατοι που σχετίζονται με το AIDS.
Τι δείχνουν τα στοιχεία για το AIDS στην Ελλάδα
Σύμφωνα με το σύστημα υποχρεωτικής δήλωσης, μέχρι και την 31η Οκτωβρίου του 2020, είχαν καταγραφεί στον ΕΟΔΥ 18.574 περιστατικά HIV λοίμωξης (82,61% άνδρες). Από το σύνολο των ατόμων αυτών, 4.414 εμφάνισαν AIDS, ενώ 11.044 βρίσκονται υπό αντιρετροϊκή αγωγή.
Την ίδια ώρα, ο συνολικός αριθμός των θανάτων ανέρχεται στους 3.078.
Τους πρώτους δέκα μήνες του χρόνου διαγνώστηκαν και δηλώθηκαν στον ΕΟΔΥ 471 νέα περιστατικά HIV λοίμωξης (4,4 ανά 100.000 πληθυσμού), εκ των οποίων τα 367 (77,92%) αφορούσαν σε άνδρες (μεταξύ των οποίων και 2 διεμφυλικά άτομα) και τα 104 (22,08%) σε γυναίκες.
Και μπορεί οι νέες διαγνώσεις HIV ανά 100.000 πληθυσμού για το δεκάμηνο του 2020, να βρίσκονται σε χαμηλότερα επίπεδα συγκριτικά με εκείνες που δηλώθηκαν τα αντίστοιχα χρονικά διαστήματα των 10 προηγούμενων ετών, ωστόσο τα πορίσματα που προκύπτουν από τις πιο πρόσφατες έρευνες αποκαλύπτουν πως τα βήματα που έγιναν, αν και σημαντικά, δεν έχουν φέρει ακόμα το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, στην Ελλάδα, ο κύριος λόγος μετάδοσης του HIV είναι η απροφύλακτη σεξουαλική επαφή, κυρίως μεταξύ ανδρών. Συγκεκριμένα, το πρώτο δεκάμηνο του έτους το 42,04% των νέων HIV διαγνώσεων αφορούσε σε άνδρες που είχαν απροφύλακτες σεξουαλικές επαφές με άνδρες, ενώ το 19,75% μολύνθηκε μέσω απροφύλακτης ετεροφυλοφιλικής σεξουαλικής επαφής. Η χρήση ενδοφλέβιων εξαρτησιογόνων ουσιών δηλώθηκε ως πιθανός τρόπος μόλυνσης για το 11,46% των νέων περιστατικών.
Κατά τους πρώτους 10 μήνες του 2020 δηλώθηκαν επίσης δύο περιστατικά κάθετης μετάδοσης του ιού, οι μητέρες των οποίων προέρχονται από την Υποσαχάριο Αφρική (το ένα παιδί γεννήθηκε στην Υποσαχάριο Αφρική το 2018 και διαγνώστηκε φέτος με HIV στη χώρα μας).
H παρατηρούμενη, πάντως, μείωση στις νέες διαγνώσεις τα τελευταία έτη συνδέεται κυρίως με το γεγονός πως τα περιστατικά που διαγιγνώσκονται με HIV υποβάλλονται πλέον άμεσα σε αντιρετροϊκή θεραπεία, σύμφωνα με τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες που έχουν υιοθετηθεί και στη χώρα μας, μειώνοντας έτσι αποδεδειγμένα την πιθανότητα μετάδοσης του HIV.
Όπως χαρακτηριστικά σημειώνει ο ΕΟΔΥ, η μείωση που παρατηρείται στις νέες διαγνώσεις HIV, για τους πρώτους δέκα μήνες «θα πρέπει να ερμηνευτεί με προσοχή, δεδομένων των συνθηκών της πανδημίας SARS-CoV-2, η οποία ενδεχομένως να περιόρισε την πρόσβαση στον διαγνωστικό έλεγχο για τον HIV».
Παράλληλα, εστιάζει στη σημασία της συστηματικής και ασφαλούς χρήσης του προφυλακτικού, της στοχευμένης αγωγής υγείας, του τακτικού ελέγχου για τον HIV και τα άλλα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα, της άμεσης έναρξης και της συστηματικής λήψης της αντιρετροϊκής αγωγής μετά τη διάγνωση, της απρόσκοπτης πρόσβασης σε εξειδικευμένες υπηρεσίες υγείας και τη εξάλειψης του στίγματος, προκειμένου να επιτευχθεί ο βασικός στόχος του UNAIDS, στο πλαίσιο της καταπολέμησης της επιδημίας στην Ελλάδα».
Περισσότερα από 38 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν με τον ιό
Αξίζει επίσης να σημειωθεί πως 39 χρόνια μετά την πρώτη περιγραφή κρούσματος AIDS, το 1981, υπολογίζεται ότι περισσότερα από 38 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν με τον ιό, ενώ περίπου 27 εκατομμύρια έχουν χάσει τη ζωή τους.
Τα τελευταία χρόνια, πάντως, η ζωή όσων φέρουν τον ιό είναι πολύ διαφορετική από εκείνη προηγούμενων δεκαετιών, καθώς χάρη στη σύγχρονη αντιρετροϊκή θεραπεία, οι ασθενείς δεν νοσούν πλέον και το προσδόκιμο επιβίωσης προσεγγίζει εκείνο του γενικού πληθυσμού.
Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στο ΑIDS και στον ιό HIV
Ανάμεσα στις ονομασίες HIV και AIDS παρατηρείται σύγχυση, καθώς και οι δύο αυτοί όροι περιγράφουν την ίδια νόσο.
Το AIDS είναι στην ουσία η νόσος HIV σε προχωρημένο στάδιο. Το ανοσοποιητικό σύστημα ενός ασθενούς με AIDS είναι ιδιαίτερα αποδυναμωμένο και ευάλωτο σε λοιμώξεις, ωστόσο αυτό συνήθως συμβαίνει αρκετό καιρό μετά τη μόλυνση με HIV (2 έως 10 χρόνια ή και περισσότερο).
Τα αντιρετροϊκά φάρμακα, που χορηγούνται πλέον σε όσους έχουν μολυνθεί από τον HIV, μπορούν να ελέγξουν τον ιό, να σταματήσουν την εξέλιξή του και να βοηθήσουν στην αποτροπή της μετάδοσής του σε άλλους ανθρώπους.
Πηγή: Sputniknews