Τι είναι ο νέος θεσμός του δημοτικού και του περιφερειακού δημοψηφίσματος

09:37 6/7/2018 - Πηγή: Dimosio

Με το νέο νομοσχέδιο για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, προβλέπεται ο θεσμός του δημοτικού και του περιφερειακού δημοψηφίσματος (σε Δήμους και Κοινότητες).

Συγκεκριμένα, ορίζονται τα ακόλουθα:

1.α. Προσδιορίζεται το αντικείμενο του δημοτικού και περιφερειακού δημοψηφίσματος, η διεξαγωγή του οποίου διενεργείται είτε μετά από απόφαση του δημοτικού ή περιφερειακού

συμβουλίου, είτε μετά από αίτηση των εγγεγραμμένων εκλογέων του οικείου ο.τ.α. α’ ή β’ βαθμού, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα.
β. Μνημονεύονται οι περιορισμοί στη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος και επανακαθορίζεται η διαδικασία διεξαγωγής αυτού.
Με την απόφαση προκήρυξης του δημοψηφίσματος προσδιορίζονται, μεταξύ άλλων, το ερώτημα που θα τεθεί σε ψηφοφορία και οι εναλλακτικές απαντήσεις που θα τεθούν υπόψη των εκλογέων, καθώς και το ύψος της προκαλούμενης δαπάνης, η οποία βαρύνει το δήμο ή την περιφέρεια που προκηρύσσει το δημοψήφισμα.
γ. Ρυθμίζονται θέματα σχετικά με τη διαδικασία υποχρεωτικού ελέγχου νομιμότητας, από τον Επόπτη Ο.Τ.Α., της οικείας απόφασης περί διενέργειας δημοψηφίσματος, σύμφωνα με τα οριζόμενα.
δ. Καθορίζεται η διαδικασία ψηφοφορίας και ορίζονται οι φορείς που μπορούν να συμμετάσχουν στο δημόσιο διάλογο (πολιτικά κόμματα, τοπικές και περιφερειακές ενώσεις προσώπων και επιστημονικές ενώσεις, συνδικαλιστικές οργανώσεις κ.λπ.).
Οι ανωτέρω φορείς έχουν τη δυνατότητα συγκρότησης Επιτροπών Πρωτοβουλίας για την υποστήριξη και προβολή κάποιας από τις εναλλακτικές απαντήσεις στο ερώτημα του δημοψηφίσματος.
Παρέχεται η δυνατότητα συγκρότησης, από το δημοτικό ή περιφερειακό συμβούλιο, ειδικής επιτροπής, για την οργάνωση και προαγωγή του δημοσίου διαλόγου, κατά τα ειδικότερα προβλεπόμενα. (άρθρα 133 – 139)

2.α. Διευκρινίζεται το διάστημα της προεκλογικής περιόδου και ορίζεται ότι, τα έσοδα και οι δαπάνες όσων μετέχουν στο δημόσιο διάλογο, θεωρούνται εκλογικές.
β. Προβλέπεται ρητά ότι, στους συμμετέχοντες στο δημοψήφισμα δεν διατίθεται κρατική χρηματοδότηση, απαριθμούνται δε οι φορείς, οι οποίοι απαγορεύεται να προβαίνουν σε χρηματοδότηση και κάθε άλλου είδους παροχές ή διευκολύνσεις προς τους συμμετέχοντες στο δημοψήφισμα (φυσικά πρόσωπα που δεν έχουν την ελληνική ιθαγένεια, φυσικά ή νομικά πρόσωπα που είναι ιδιοκτήτες ή εκδότες ημερήσιων ή περιοδικών εντύπων πανελλήνιας ή τοπικής κυκλοφορίας ή ιδιοκτήτες ραδιοφωνικών ή τηλεοπτικών σταθμών κ.λπ.).
Επιβάλλεται πρόστιμο: i) ύψους έως δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ, σε όποιον από τους συμμετέχοντες στις Επιτροπές Πρωτοβουλίας ή στη διενέργεια δημοψηφίσματος λαμβάνει χρηματοδότηση κατά παράβαση της ανωτέρω ρύθμισης, ii) τουλάχιστον πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ και φυλάκιση έως δύο έτη, σε όποιον χρηματοδοτεί τους εν λόγω συμμετέχοντες στις Επιτροπές Πρωτοβουλίας ή στη διενέργεια δημοψηφίσματος, κατά παράβαση της ανωτέρω ρύθμισης.
Ορίζεται ότι, η χρηματοδότηση από το ίδιο φυσικό πρόσωπο δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει το ποσό των εκατό (100) ευρώ.
Επιβάλλεται, επίσης, πρόστιμο: i) ίσο με το εκατονταπλάσιο της υπέρβασης, σε όποιον από τους συμμετέχοντες στις Επιτροπές Πρωτοβουλίας ή στη διενέργεια δημοψηφίσματος λαμβάνει χρηματοδότηση, από το ίδιο φυσικό πρόσωπο, μεγαλύτερη από το ποσό των εκατό (100) ευρώ, ii) τουλάχιστον χιλίων (1.000) ευρώ και φυλάκιση έως ένα έτος, σε όποιον χρηματοδοτεί τους εν λόγω συμμετέχοντες στις Επιτροπές Πρωτοβουλίας ή στη διενέργεια δημοψηφίσματος, με ποσό μεγαλύτερο των εκατό (100) ευρώ, κατά παράβαση της ανωτέρω ρύθμισης.
Θεσπίζεται κοινό όριο δαπανών, το οποίο για κάθε Επιτροπή Πρωτοβουλίας, πολιτικό κόμμα, δημοτική ή περιφερειακή παράταξη ή άλλο φορέα είναι ίσο με ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%) του ορίου δαπανών που ίσχυσε κατά τις τελευταίες πριν τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος δημοτικές ή περιφερειακές εκλογές.
Σε περίπτωση υπέρβασης του εν λόγω ορίου δαπανών, επιβάλλεται πρόστιμο, ίσο με το πενταπλάσιο του ποσού της υπέρβασης.
Τα ως άνω αναφερόμενα πρόστιμα επιβάλλονται με απόφαση της προβλεπόμενης Επιτροπής Ελέγχου Δαπανών και Εκλογικών Παραβάσεων. (άρθρο 140)

3.α. Ρυθμίζεται η διαδικασία οικονομικής διαχείρισης και διαφάνειας των εκλογικών δαπανών και εφαρμόζονται οι ισχύουσες για τις βουλευτικές εκλογές απαγορεύσεις (άρθρα 46 και 49 του π.δ/τος 26/2012).
β. Συγκροτείται η Επιτροπή Ελέγχου Δαπανών και Εκλογικών Παραβάσεων (άρθρο 12 του ν.3870/2010) για τον έλεγχο των δαπανών και των εκλογικών παραβάσεων των συμμετεχόντων.
Εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας (άρθρο 13 του ν.3870/2010) ως προς την επιβολή των κυρώσεων από την Επιτροπή.
γ. Το κατά τόπον αρμόδιο Πρωτοδικείο του οικείου ο.τ.α. είναι αρμόδιο για τον ορισμό των αντιπροσώπων και των εφόρων της δικαστικής αρχής και των εφορευτικών επιτροπών, τα καθήκοντα και τις εξουσίες αυτών και κάθε άλλο σχετικό θέμα.
Προβλέπεται ότι, η αμοιβή των ανωτέρω αντιπροσώπων και των εφόρων της δικαστικής αρχής καταβάλλεται από τον προϋπολογισμό του οικείου ο.τ.α., με απόφαση δε του δημάρχου ή του περιφερειάρχη, καθορίζεται το ποσό της εν λόγω αμοιβής, ο τρόπος και ο χρόνος καταβολής αυτής και κάθε άλλο σχετικό θέμα.
δ. Διευκρινίζεται ότι, το δημοψήφισμα διεξάγεται στα ίδια εκλογικά τμήματα όπου διεξήχθησαν οι τελευταίες αυτοδιοικητικές εκλογές στον οικείο ο.τ.α. και ρυθμίζονται οι λεπτομέρειες κατασκευής των ψηφοδελτίων και των φακέλων, με φροντίδα του οικείου δήμου ή περιφέρειας.
ε. Καθορίζονται ο τρόπος ψηφοφορίας, η διαλογή των ψήφων και η διαδικασία εξαγωγής των αποτελεσμάτων της ψηφοφορίας.
στ. Ρυθμίζεται η διαδικασία ελέγχου του κύρους του δημοψηφίσματος και του αποτελέσματος της ψηφοφορίας και μεταξύ άλλων, προβλέπεται η δυνατότητα άσκησης ένστασης, με δικόγραφο, κατά την ειδικότερα προβλεπόμενη διαδικασία.
ζ. Περιλαμβάνονται μεταβατικής ισχύος διατάξεις και καταργούνται οι διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας σχετικά με: i) τη διενέργεια τοπικού δημοψηφίσματος (άρθρο 216 του ν.3463/2006) και ii) τη διαδικασία υποχρεωτικού ελέγχου νομιμότητας από την Αυτοτελή Υπηρεσία Εποπτείας Ο.Τ.Α., αναφορικά με τη διενέργεια του τοπικού δημοψηφίσματος (άρθρο 225 του ν.3 852/2010).