ΑΑΔΕ: Διευκρινίσεις για τη φορολογία των αναδρομικών σε συνταξιούχους

15:44 27/7/2020 - Πηγή: Reporter

Με την εγκύκλιό της η ΑΑΔΕ προχωρά σε διευκρινίσεις για τις πράξεις Διοικητικού Προσδιορισμού Φόρου που εκδόθηκαν εντός του 2019 με βάση στοιχεία που είχε στη διάθεσή της η Φορολογική Διοίκηση και αφορούσαν αναδρομικές αποδοχές και συντάξεις που εισπράχθηκαν το έτος 2013.

Πιο συγκεκριμένα:

→ Με την παρ. 53 περίπτωση α' προβλέπεται ότι, κατ' εξαίρεση, άμεσος προσδιορισμός φόρου ή πράξεις προσδιορισμού

φόρου ή επιβολής προστίμου που εκδόθηκαν εντός του 2019, για τις οποίες συντρέχει οποιοσδήποτε από τους λόγους που αναφέρονται στις περ. α' και β' της παρ. 1 του άρθρου 63Β του ν. 4174/2013, όπως αυτό προστέθηκε με το άρθρο 30 του ν. 4701/2020 και για τις οποίες δεν έχει ασκηθεί ενδικοφανής προσφυγή ή προσφυγή ενώπιον του δικαστηρίου έως την ημερομηνία έναρξης ισχύος του άρθρου 63Β (ήτοι έως 30.6.2020, ημερομηνία δημοσίευσης του ν. 4701/2020), δύνανται να ακυρωθούν ή να τροποποιηθούν κατ' εφαρμογή των οριζομένων στην παρ. 2 του άρθρου 63Β ΚΦΔ, δηλαδή κατόπιν αίτησης του φορολογούμενου. Για τον σκοπό αυτό η αίτηση του φορολογούμενου για ακύρωση ή τροποποίηση υποβάλλεται έως τις 31.7.2020 και η πράξη της Φορολογικής Διοίκησης εκδίδεται μέχρι τις 30.9.2020. Επισημαίνεται ότι με το άρθρο 19 του Σχεδίου Νόμου Υπουργείου Οικονομικών «Φορολογικές παρεμβάσεις για την ενίσχυση της αναπτυξιακής διαδικασίας της ελληνικής οικονομίας, ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία των Οδηγιών (ΕΕ) 2017/1852, (ΕΕ) 2018/822, (ΕΕ) 2020/876, (ΕΕ) 2016/1164, (ΕΕ) 2018/1910 ΚΑΙ (ΕΕ) 2019/475, συνεισφορά Δημοσίου για την αποπληρωμή δανείων πληγέντων δανειοληπτών λόγω των δυσμενών συνεπειών της νόσου COVID- 19 και άλλες διατάξεις» που κατατέθηκε στη Βουλή στις 18.7.2020, προβλέπεται ότι με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και του Διοικητή της ΑΑΔΕ οι προθεσμίες που προβλέπονται στην παρ. 53α του άρθρου 72ΚΦΔ μπορούν να τροποποιούνται με σκοπό την καλύτερη εξυπηρέτηση των φορολογούμενων και την εύρυθμη λειτουργία των υπηρεσιών.

→ Έως τις 30.9.2020 δύναται να γίνει και η ακύρωση ή τροποποίηση άμεσου προσδιορισμού φόρου, της πράξης προσδιορισμού του φόρου και της πράξης επιβολής προστίμου, εφόσον έχει εκδοθεί, χωρίς αίτηση του φορολογούμενου, κατ' ανάλογη εφαρμογή των οριζόμενων στην παρ. 3 του άρθρου 63Β ΚΦΔ.

→ Στις περιπτώσεις που έχει ασκηθεί ενδικοφανής προσφυγή της οποίας η προθεσμία εξέτασης παρατάθηκε έως την 30.9.2020 (άρθρο έκτο περ. 4 ΠΝΠ Α' 75/30.3.2020, όπως κυρώθηκε και ισχύει με το άρθρο 1 ν. 4684/2020 και Α.1122/2020 Κοινή Απόφαση Υπουργού Οικονομικών και Διοικητή ΑΑΔΕ), η προθεσμία αυτή διακόπτεται από την έναρξη ισχύος του άρθρου 63Β ΚΦΔ (ήτοι από 30.6.2020) και η ασκηθείσα ενδικοφανής προσφυγή λογίζεται ως αίτηση του φορολογούμενου για την ακύρωση ή τροποποίηση, εξετάζεται ως τέτοια και η σχετική πράξη εκδίδεται έως τις 30.9.2020. Η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών αποστέλλει κατάσταση των σχετικών ενδικοφανών προσφυγών ανά αρμόδια Δ.Ο.Υ. για την άμεση ενημέρωση και την έγκαιρη οργάνωση των απαιτούμενων ενεργειών εκ μέρους των Δ.Ο.Υ. Η αποστολή των φυσικών φακέλων θα πραγματοποιηθεί, όπου αυτό χρειασθεί, σταδιακά λόγω του χρόνου που απαιτεί η διαχείριση του μεγάλου πλήθους των ενδικοφανών προσφυγών. Στην περίπτωση ήδη ασκηθείσας ενδικοφανούς προσφυγής, ο φορολογούμενος έχει το δικαίωμα να προβάλει ως επιπρόσθετους λόγους τους λόγους που προβλέπονται στην παρ. 1 του άρθρου 63Β ΚΦΔ.

Για τις υποθέσεις αυτές και σε περίπτωση ρητής απόρριψης του αιτήματος ακύρωσης ή τροποποίησης, επιτρέπεται η άσκηση ενδικοφανούς προσφυγής κατά της πράξης απόρριψης, κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 63 ΚΦΔ, με την οποία μπορούν να προβάλλονται και οι λόγοι που έχουν ήδη προβληθεί με την αρχικώς ασκηθείσα ενδικοφανή προσφυγή.

→ Σε περίπτωση σιωπηρής απόρριψης του αιτήματος ακύρωσης ή τροποποίησης λόγω άπρακτης παρέλευσης της προθεσμίας του προηγουμένου εδαφίου, η αρχικώς ασκηθείσα ενδικοφανής προσφυγή και κάθε σχετικό έγγραφο διαβιβάζεται προς τη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών μέχρι τις 31.10.2020 και η προθεσμία εξέτασης της ενδικοφανούς προσφυγής εκκινεί εκ νέου από την 1η.11.2020.

→ Περαιτέρω, ορίζεται ότι οι διατάξεις της παρ.3 του άρθρου 63 ΚΦΔ (αναστολή καταβολής ποσοστού πενήντα τοις εκατό κατά την άσκηση ενδικοφανούς προσφυγής) εφαρμόζονται κατ' εξαίρεση και για όλες τις υποθέσεις της περίπτωσης αυτής.

→ Μαζί με την αίτηση για ακύρωση ή τροποποίηση ο φορολογούμενος πρέπει να υποβάλει και δικαιολογητικά από τα οποία να προκύπτουν τα έτη στα οποία ανάγονται τα αναδρομικά. Τέτοια δικαιολογητικά είναι ενδεικτικά:

- η ετήσια βεβαίωση αποδοχών που εκδίδεται από τον αρμόδιο φορέα στην οποία αναφέρονται διακεκριμένα τα εισοδήματα ανά έτος ή
- τα ενημερωτικά σημειώματα συντάξεων.

Στη βάση των δικαιολογητικών αυτών υποβάλλονται, αν δεν έχουν υποβληθεί σε προγενέστερο χρόνο, οι σχετικές τροποποιητικές δηλώσεις που συνοδεύουν την αίτηση. Επισημαίνεται ότι κατά την παραλαβή των δηλώσεων αυτών ελέγχεται ότι στις εν λόγω τροποποιητικές περιλαμβάνεται αθροιστικά το σύνολο του ποσού το οποίο προκύπτει από την βεβαίωση αποδοχών που είχε αποσταλεί από τον φορέα και είναι διαθέσιμη στη φορολογική διοίκηση.

Αν για οποιονδήποτε λόγο ο φορολογούμενος αδυνατεί να προσκομίσει δικαιολογητικά από τα οποία να προκύπτει διακεκριμένα ανά έτος το ποσό που εισέπραξε, η κατανομή των εισοδημάτων γίνεται στα τρία (3) προηγούμενα της είσπραξης των αναδρομικών εισοδημάτων έτη, δηλαδή στα οικονομικά έτη 2011, 2012 και 2013, εφόσον γίνεται αντίστοιχα και η υποβολή των τροποποιητικών δηλώσεων από τους φορολογούμενους, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην Α.1169/2020 Απόφαση του Υπουργού Οικονομικών. Δηλώσεις που υποβάλλονται, στο στάδιο αυτό και στο πλαίσιο της ως άνω διαδικασίας, με την επιφύλαξη του άρθρου 20 ΚΦΔ δεν γίνονται δεκτές και η αίτηση του φορολογούμενου θα απορρίπτεται.

→ Αν έχουν υποβληθεί τροποποιητικές δηλώσεις από τον φορολογούμενο με τα αναδρομικά εισοδήματα που εισπράχθηκαν το 2013 και έχουν εκκαθαριστεί πριν την έκδοση της πράξης διοικητικού προσδιορισμού φόρου του άρθρου 32 παρ. 2 ΚΦΔ που πραγματοποιήθηκε εντός του 2019 βάσει των οδηγιών του ΔΕΑΦ Α 1174594 ΕΞ 2019/17-12-2019 εγγράφου, η Δ.Ο.Υ προβαίνει σε ακύρωση της σχετικής πράξης χωρίς άλλη ενέργεια, κατόπιν αιτήματος του φορολογούμενου.

→ Με την περίπτωση β' της παρ.53 του άρθρου 72 ΚΦΔ, ορίζεται ότι πράξεις επιβολής προστίμου που αφορούν χρήσεις έως τις 31.12.2013 και εκδόθηκαν κατ' εφαρμογή της παρ.2 του άρθρου 32 ΚΦΔ με βάση στοιχεία που είχε στη διάθεσή της η Φορολογική Διοίκηση, ακυρώνονται από την Φορολογική Διοίκηση και χωρίς να απαιτείται αίτηση του φορολογούμενου, εφόσον κατά την έκδοση της πράξης προσδιορισμού φόρου δεν προκύπτει ποσό φόρου προς καταβολή (όταν δηλαδή το αποτέλεσμα είναι μηδενικό ή πιστωτικό). Διευκρινίζεται ότι στην έννοια του πιστωτικού αποτελέσματος περιλαμβάνονται και περιπτώσεις με μικρότερο πιστωτικό ποσό σε σχέση με το αποτέλεσμα της αρχικής υποβληθείσας δήλωσης. Η ακύρωση των σχετικών πράξεων διενεργείται οίκοθεν, σύμφωνα με την Α.1169/2020 Απόφαση, ωστόσο, παρέχεται η δυνατότητα στον φορολογούμενο να υποβάλει σχετικό αίτημα.

→ Με την περίπτωση β' της παραγράφου 54 του άρθρου 72 ΚΦΔ προβλέπεται ότι οι πρόσθετοι φόροι ή το πρόστιμο του άρθρου 54 ΚΦΔ και οι τόκοι εκπρόθεσμης καταβολής του άρθρου 53 ΚΦΔ που επιβλήθηκαν με πράξεις διοικητικού προσδιορισμού φόρου που αφορούν σε χρήσεις έως τις 31.12.2013 και εκδόθηκαν εντός του έτους 2019, κατ' εφαρμογή της παρ. 2 του άρθρου 32 ΚΦΔ, με βάση στοιχεία που είχε στη διάθεσή της η Φορολογική Διοίκηση, για αποδοχές που εισπράχθηκαν αναδρομικά εντός του 2013, δεν δύναται να υπερβούν το 20% του κύριου φόρου που προσδιορίσθηκε κατά την έκδοση της πράξης, εφόσον πρόκειται για το πρώτο έτος καταβολής σύνταξης, η οποία έγινε καθυστερημένα από τον οικείο ασφαλιστικό φορέα.

→ Διευκρινίζεται ότι στον νόμο δεν γίνεται αναφορά στο είδος της σύνταξης (κύρια, επικουρική, Μετοχικά Ταμεία κ.λπ.). Συνεπώς, η ευεργετική αυτή ρύθμιση καταλαμβάνει το πρώτο έτος καταβολής της σύνταξης για όλες τις συντάξεις, ανεξαρτήτως αν είναι κύριες ή επικουρικές.

→ Ο περιορισμός των πρόσθετων φόρων ή του προστίμου του άρθρου 54 ΚΦΔ και των τόκων εκπρόθεσμης καταβολής του άρθρου 53 ΚΦΔ στο 20% του κύριου φόρου ισχύει για τα ανωτέρω εισοδήματα που θα εκκαθαριστούν εκ νέου από την αρμόδια υπηρεσία κατ' εφαρμογή των διατάξεων της παρ. 53α του άρθρου 72 ΚΦΔ και της διαδικασίας που περιγράφεται στην παρ.6 της παρούσας, δηλαδή για τις τροποποιητικές δηλώσεις όλων των ετών που ανάγονται τα σχετικά ποσά των αναδρομικών συντάξεων και θα υποβληθούν από τον φορολογούμενο. Ισχύει επίσης και για τους φορολογούμενους που δεν επιθυμούν να αμφισβητήσουν την πράξη που εκδόθηκε με βάση την παρ. 2 του άρθρου 32 ΚΦΔ για τα αναδρομικά που καταβλήθηκαν το 2013 και επιθυμούν να τύχουν μόνο του περιορισμού των πρόσθετων φόρων ή τόκου και προστίμου, κατά τα ανωτέρω. Για το σκοπό αυτό απαιτείται σχετικό αίτημα του φορολογουμένου, προκειμένου να εκδοθεί η νέα πράξη από τη Φορολογική Διοίκηση με την οποία οι πρόσθετοι φόροι ή οι τόκοι εκπρόθεσμης καταβολής του άρθρου 53 ΚΦΔ περιορίζονται σε ποσοστό είκοσι τοις εκατό (20%) του κύριου φόρου και το πρόστιμο του άρθρου 54 ΚΦΔ διαγράφεται. Το αίτημα υποβάλλεται με τη διαδικασία που προβλέπεται στην Α.1169/2020 Απόφαση και συνοδεύεται από κάθε πρόσφορο μέσο (απόφαση συνταξιοδότησης συμπεριλαμβανομένης της προσωρινής) με το οποίο πρέπει να αποδεικνύεται ότι εντός του 2013 ο φορολογούμενος εισέπραξε καθυστερημένα για πρώτη φόρα σύνταξη από τον ασφαλιστικό του φορέα.

→ Σε περίπτωση κατάργησης ή αναστολής λειτουργίας της Δ.Ο.Υ. που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη, η αίτηση υποβάλλεται στην Υπηρεσία υποδοχής.

Συγκεκριμένα, εντός του 2020 επήλθαν οι κάτωθι μεταβολές:

α. ΠΑΥΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΩΝ ΔΟΥ Α' και Β' ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΟΥ και ΣΥΣΤΑΣΗ ΔΟΥ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΟΥ
β. ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΗ ΔΟΥ ΓΑΛΑΤΣΙΟΥ Α'-Β' Τάξεως στη ΔΟΥ ΙΓ Αθηνών
γ. ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΗ ΔΟΥ Χαλανδρίου Α'- Β' Τάξεως στη ΔΟΥ Χολαργού

Από 10/8/2020:

α. ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΗ ΔΟΥ Νέας Σμύρνης Α'-Β' Τάξεως στη ΔΟΥ Καλλιθέας
β. ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΗ ΔΟΥ Αγίου Δημητρίου Α'-Β' Τάξεως στη ΔΟΥ Ηλιούπολης
γ. ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΗ ΔΟΥ Παλαιού Φαλήρου Α'-Β' Τάξεως στη ΔΟΥ Γλυφάδας

Από 7-9-2020:

ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΗ ΔΟΥ Αχαρνών Α'-Β' Τάξεως στη ΔΟΥ Αγίων Αναργύρων.

Σε περίπτωση υποβολής αίτησης σε αναρμόδια Δ.Ο.Υ., η αίτηση διαβιβάζεται άμεσα από την υπηρεσία παραλαβής στην αρμόδια υπηρεσία, είτε ταχυδρομικά είτε ηλεκτρονικά, ανάλογα με τον τρόπο υποβολής της, με παράλληλη ενημέρωση του αιτούντος.

→ Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος επιλέγει την αποστολή αίτησης με ψηφιακή απεικόνιση (scan) μέσω μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, μπορεί να ανατρέξει στην ιστοσελίδα της ΑΑΔΕ (www.aade.gr) στην οποία δημοσιοποιείται ο κατάλογος των διευθύνσεων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου των αρμοδίων υπηρεσιών της ΑΑΔΕ για την αποστολή μηνυμάτων (https://www.aade.gr/menoy/aade/epikoinonia).

→ Επιπλέον, γίνεται δεκτό ότι εφόσον η αίτηση υποβληθεί εμπρόθεσμα παραλαμβάνεται ακόμα και αν ο φορολογούμενος δεν συνυποβάλλει κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης τα σχετικά δικαιολογητικά, υπό την προϋπόθεση ότι δηλώνει ότι σε μεταγενέστερο χρόνο και το αργότερο δεκαπέντε μέρες πριν την εκπνοή της προθεσμίας εξέτασης, θα υποβάλει τα απαιτούμενα δικαιολογητικά/ δηλώσεις. Στην περίπτωση αυτή η αρμόδια υπηρεσία δεν προβαίνει σε καμία ενέργεια ως την συμπλήρωση του φακέλου από τον φορολογούμενο. Αν η εν λόγω προθεσμία παρέλθει και ο φορολογούμενος δεν έχει συμπληρώσει το φάκελο με το απαιτούμενο δικαιολογητικό, η αίτηση απορρίπτεται.

→ Εάν ο φορολογούμενος ζητά την ακύρωση πράξης προσδιορισμού φόρου για το λόγο ότι είχε υποβάλει σε προγενέστερο χρόνο δηλώσεις αναδρομικών (ετών 2012 και πιο παλιά), οι οποίες, όμως, δεν είχαν εκκαθαριστεί, η Δ.Ο.Υ. προβαίνει πρώτα σε άμεση εκκαθάριση αυτών και το εκπρόθεσμο υπολογίζεται μέχρι την ημερομηνία υποβολής αυτών των δηλώσεων, εκτός εάν οι δηλώσεις είχαν υποβληθεί εντός του 2014 (έτος χορήγησης της βεβαίωσης των αναδρομικών), οπότε και δεν επιβάλλονται κυρώσεις καθώς αυτές θεωρούνται εμπρόθεσμες. Επισημαίνεται, ότι δεν τίθεται ζήτημα παραγραφής, διότι η Φορολογική Διοίκηση, με την έκδοση της πράξης δυνάμει της παρ.2 του άρθρου 32 ΚΦΔ εντός του 2019 διέκοψε την παραγραφή για τα εισοδήματα αυτά.

→ Όμοια, δεν γεννάται ζήτημα παραγραφής και για τις αρχικές/συμπληρωματικές δηλώσεις που υποβάλλονται κατόπιν αίτησης σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 53α του άρθρου 72 ΚΦΔ, προκειμένου να κατανεμηθεί το ποσό των αναδρομικών σε περισσότερα έτη, καθόσον για τα αναδρομικά που καταβλήθηκαν το 2013, η προθεσμία υποβολής των δηλώσεων ήταν η 31.12.2014 (ανεξάρτητα από το έτος/έτη που αφορούσαν τα αναδρομικά εισοδήματα). Ο χρόνος παραγραφής ξεκινά από την 31.12.2014 και συμπληρώνεται την 31.12.2019 εφαρμοζόμενων των διατάξεων της παρ.11 του άρθρου 72ΚΦΔ και παρ.1 άρθρου 84 ν.2238/1994, συνεπώς με την έκδοση των πράξεων προσδιορισμού φόρου εντός του 2019 σύμφωνα με την παρ.2 άρθρου 32 ΚΦΔ διακόπηκε ο χρόνος παραγραφής.

→ Σε περίπτωση ρητής απόρριψης της αίτησης, εκδίδεται πράξη απόρριψης ως συνημμένο ενδεικτικό υπόδειγμα. Ο φορολογούμενος έχει δικαίωμα άσκησης ενδικοφανούς προσφυγής κατά της απορριπτικής πράξης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 63 ΚΦΔ. Ειδικά στην περίπτωση προηγηθείσας ενδικοφανούς προσφυγής η οποία εξετάστηκε από τον Προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. ως αίτηση και απορρίφθηκε σιωπηρά λόγω άπρακτης παρέλευσης της προθεσμίας (30.9.2020), η αρχικώς ασκηθείσα ενδικοφανής προσφυγή και κάθε σχετικό έγγραφο διαβιβάζεται προς τη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών μέχρι τις 31.10.2020 και η προθεσμία εξέτασης της ενδικοφανούς προσφυγής εκκινεί εκ νέου από την 1.11.2020.

→ Οι νέες πράξεις προσδιορισμού φόρου που εκδίδονται με βάση τα ανωτέρω, η διαγραφή των προστίμων καθώς και η απόρριψη της αίτησης του φορολογουμένου αναρτώνται στη θυρίδα του φορολογουμένου στην προσωποποιημένη πληροφόρηση στο myTAXISnet της ΑΑΔΕ κατά τα οριζόμενα στην Α.1169/2020 Απόφαση.

→ Ο φόρος που βεβαιώνεται από την εκκαθάριση των αρχικών ή συμπληρωματικών δηλώσεων καταβάλλεται εφάπαξ μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μεθεπόμενου μήνα από τη βεβαίωσή του φόρου, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 10 του άρθρου 9 του προϊσχύοντος Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν.2238/1994).

ΑΑΔΕΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑσυνταξιούχοι