ΕΕ: Έτοιμη για τη διακοπή ρωσικού αερίου–Ο ρόλος της Ελλάδας

11:54 3/1/2025 - Πηγή: Reporter

H πάλαι ποτέ Ρωσική κυριαρχία στην προμήθεια φυσικού αερίου προς την Ευρώπη μέσω της Ουκρανίας, έληξε την 1η Ιανουαρίου 2025 με τον τερματισμό της πενταετούς συμφωνίας μεταξύ των δύο αντιμαχόμενων χωρών, που παρείχε δισεκατομμύρια στη Μόσχα ως έσοδα από το φυσικό αέριο και στο Κίεβο ως τέλη διέλευσης.

Ήδη όμως από το 2022 και μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία η ΕΕ ξεκίνησε μια μεγάλη προσπάθεια ώστε να μειώσει την εξάρτησή της από το ρωσικό φυσικό αέριο.

Στοιχεία που δημοσιεύθηκαν από τις Βρυξέλλες

δείχνουν ότι το ρωσικό φυσικό αέριο αντιπροσώπευε περίπου το 8% των συνολικών εισαγωγών φυσικού αερίου της ΕΕ το 2023, σε σύγκριση με πάνω από 40% το 2021 καθώς η ΕΕ στράφηκε σε εναλλακτικές πηγές ενέργειας, όπως το Κατάρ και οι Ηνωμένες Πολιτείες.

Η αλλαγή αυτή, όπως αναφέρει το Euronews, φαίνεται αποτελεσματική, καθώς η Gazprom κατέγραψε απώλειες 7 δις δολαρίων για πρώτη φορά εδώ και δυόμισι δεκαετίες.

Παρόλο που οι Βρυξέλλες έχουν μειώσει σημαντικά τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου, αρκετά κράτη-μέλη της Ανατολικής Ευρώπης εξακολουθούν να εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από αυτό και χώρες όπως η Αυστρία και η Σλοβακία εξακολουθούσαν να εισάγουν σημαντικές ποσότητες ρωσικού φυσικού αερίου, αποφέροντας περίπου €5 δισ. ετησίως στη Μόσχα.

Η Βιέννη δηλώνει ότι δεν αναμένονται διακοπές στην παροχή, καθώς έχει διαφοροποιήσει τις πηγές της, εισάγοντας LNG μέσω Ιταλίας και Γερμανίας και έχοντας υγιή αποθέματα.

Η Σλοβακία επίσης έχει προετοιμαστεί και δεν αναφέρει έλλειμμα, αν και η Μπρατισλάβα θα αντιμετωπίσει επιπλέον περίπου €177 εκατ. σε τέλη διέλευσης από εναλλακτικές διαδρομές, καθώς το φυσικό αέριο θα εισάγεται πλέον από τη Δύση αντί για την Ανατολή.

Ωστόσο παρά τις προσπάθειες της ΕΕ να αντικαταστήσει το ρωσικό φυσικό αέριο, η Ευρώπη αισθάνεται ήδη τον αντίκτυπο, με τις τιμές ενέργειας να εκτοξεύονται, επηρεάζοντας την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας σε σύγκριση με τις ΗΠΑ και την Κίνα.

Πολλές χώρες έχουν βιώσει οικονομική επιβράδυνση, καθώς οι ρυθμοί πληθωρισμού αυξήθηκαν, επιδεινώνοντας περαιτέρω την κρίση του κόστους ζωής. Η Ουκρανία αναμένεται να χάσει περίπου €1 δισ. ετησίως από τα τέλη διέλευσης, ποσό μικρό σε σύγκριση με τα €5 δισ. που προβλέπεται να χάσει η Gazprom από τα έσοδα που διευκολύνονταν μέσω της συμφωνίας.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε σχέδια τον Δεκέμβριο για να βοηθήσει τα κράτη-μέλη να αντικαταστήσουν πλήρως το ρωσικό φυσικό αέριο, με εναλλακτικά σενάρια μέσω φυσικού αερίου από την Ελλάδα, την Τουρκία και τη Ρουμανία μέσω του διαδρόμου Trans-Balkan.

Την ίδια ώρα στην Ουκρανία, η μεγαλύτερη ιδιωτική ενεργειακή εταιρεία της Ουκρανίας DTEK, σχεδιάζει να φέρνει δύο έως τρία φορτία υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) τον μήνα στην Ευρώπη, δια θαλάσσης.

Η μονάδα D.Trading της εταιρείας αγόρασε την περασμένη εβδομάδα το πρώτο της φορτίο υγροποιημένου φυσικού αερίου για την Ουκρανία, παραδίδοντας αμερικανικό καύσιμο σε τερματικό σταθμό εισαγωγής στην Ελλάδα, ενώ όπως επισημαίνει ο Bloomberg, σχεδιάζει να αυξήσει σταδιακά τις παραδόσεις, στοχεύοντας κυρίως στις αμερικανικές προμήθειες.

Για να αποφύγει το υψηλό κόστος μεταφοράς, η D.Trading θα χρησιμοποιήσει τερματικούς σταθμούς στην Ευρώπη για να φέρει LNG και να το πουλήσει σε εταίρους στην Ελλάδα, τη Βουλγαρία ή την Ουγγαρία. Στη συνέχεια, η εταιρεία θα χρησιμοποιήσει swaps για τη φυσική έγχυση φυσικού αερίου στην Ουκρανία από το ευρωπαϊκό σύστημα φυσικού αερίου.