Φοροδιαφυγή: «Μαύρη τρύπα» στην είσπραξη ΦΠΑ-Μειώσεις συντελεστών ζητά η αγορά

13:03 11/9/2020 - Πηγή: Reporter

Η Ελλάδα έχει τη δεύτερη χειρότερη επίδοση στην Ευρώπη, μετά τη Ρουμανία ως προς τις απώλειες ΦΠΑ. Αυτό δείχνουν τα στοιχεία που ανακοίνωσε για το έτος 2018 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καθώς περίπου 1 στα 3 ευρώ των δυνητικών εσόδων από τον ΦΠΑ δεν εισπράττεται στην Ελλάδα λόγω φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής.

Βέβαια με βάση τα όσα αναφέρει η

έκθεση οι απώλειες στις εισπράξεις του ΦΠΑ μειώθηκαν το 2018 κατά περίπου 1 δισ σε σχέση με το 2017, και διαμορφώθηκαν στα 6,570 δισ ευρώ, δηλαδή στο 30,1% των δυνητικών εσόδων, όταν ο μέσος όρος στην Ευρώπη είναι 9,2%.

Συνολικά πάντως με βάση μάλιστα τα στοιχεία της Κομισιόν σε σύγκριση με το 2014, η «μαύρη τρύπα» έχει ανοίξει κατά 3,4 μονάδες, παρά την αύξηση συντελεστών και την κατάργηση εξαιρέσεων. Όπως φαίνεται μέσα σε αυτήν την 5ετία χάθηκαν εισπράξεις ΦΠΑ άνω των 30 δισ και κάθε χρόνο χάνονται εισπράξεις 2-3 φορές που αντιστοιχούν στις ετήσιες εισπράξεις του ΕΝΦΙΑ.

Συνολικά στην Ευρώπη χάθηκαν γύρω στα 140 δισ ευρώ το 2018, με τη τάση για το 2019 να είναι πτωτική. Ωστόσο, σύμφωνα με τον αρμόδιο Επίτροπο Τζεντιλόνι, η κρίση του 2020 υπολογίζεται ότι θα εκτινάξει τις απώλειες στα 164 δισ ευρώ.

Είναι προφανές ότι η εικόνα αυτή παραπέμπει στην ανάγκη για μια άμεση παρέμβαση τόσο στο σύστημα με τους πολλαπλούς συντελεστές όσο και στο ύψος τους. Άλλωστε οι πολλαπλοί και υψηλοί συντελεστές ΦΠΑ λειτουργούν ανασχετικά σε έναν εξορθολογισμό των φορολογικών διαδικασιών, κάτι που επανειλημμένα έχει τονιστεί τα τελευταία χρόνια.

Με δεδομένη επίσης και την απειλή που κρύβει το εύρος αυτό της φοροδιαφυγής για την οικονομία συνολικά δεν είναι λίγοι που τονίζουν ότι η φορολογική παρέμβαση πρέπει να είναι οριζόντια σε όλο το πακέτο της προσφερόμενης υπηρεσίας, καθώς έτσι πέρα από τη στήριξη της ζήτησης και των επιχειρήσεων θα δοθεί ένα σήμα για ανάσχεση της φοροδιαφυγής, που ειδικά, όπως φαίνεται, στο ΦΠΑ είναι μεγάλη.

Σε ορισμένους κλάδους, δε, όπως η εστίαση ή τα ποτά η εικόνα είναι ακόμη πιο τραγική. Είναι ενδεικτικό ότι ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης (ΕΦΚ) στα οινοπνευματώδη ποτά και ειδικότερα στην κατηγορία των αλκοολούχων (ουίσκι, βότκα, τζιν, αποστάγματα, κλπ), σε συνδυασμό με τον υψηλό ΦΠΑ εκτινάχτηκε στα ύψη με αύξηση +125% μέσα στην κρίση, χωρίς όμως ουσιαστικό αποτέλεσμα για το κρατικό ταμείο ΕΕ. Καθώς μάλιστα στην κατάταξη της Eurostat, οι γειτονικές μας Ρουμανία (76,4 μονάδες) και Βουλγαρία (78,7) έχουν τις χαμηλότερες τιμές π.χ. στην αγορά των οινοπνευματωδών ποτών, η τεράστια ψαλίδα του φόρου με την Ελλάδα γίνεται μαγνήτης για διασυνοριακό εμπόριο, νόμιμο και παράνομο, κάτι που αποτελεί έναν από τους παράγοντες της απώλειας εσόδων τόσο ΦΠΑ όσο και ΕΦΚ. Είναι χαρακτηριστικό ότι τη χρονιά που έγιναν οι φορολογικές αλλαγές στην Ελλάδα (2010), οι πωλήσεις του «καλαθιού» αλκοολούχων ποτών στη Βουλγαρία διπλασιάστηκαν σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος (από 38 χιλ. 9λιτρα κιβώτια το 2009 σε 78 χιλ. το 2010), ενώ την επόμενη χρονιά, οι πωλήσεις ήταν 4 φορές υψηλότερες συγκριτικά με το 2009.

Πρέπει να σημειωθεί βέβαια ότι η αύξηση της έμμεσης φορολογίας στην Ελλάδα όχι μόνο δεν έφερε τα προσδοκώμενα έσοδα στον κρατικό κορβανά παρά μόνο πρόσκαιρα που πολύ σύντομα επέστρεψαν στα επίπεδα προ φόρων ακυρώνοντας έτσι το όποιο δημοσιονομικό όφελος επεδίωκε, αλλά κυρίως έστρεψε τους καταναλωτές στην παράνομη αγορά..

Αναχώματα σε κύμα λουκέτων

Στο φόντο αυτό και με αδήριτη την ανάγκη να στηθούν αναχώματα σε κύμα λουκέτων στην αγορά και αύξησης της ανεργίας υπόμνημα προς τον Πρωθυπουργό κ. Κυριάκο Μητσοτάκη και όλους τους Πολιτικούς Αρχηγούς, με θέμα «Ώρα μηδέν για επιχειρήσεις και εργαζόμενους. Χωρίς στήριξη από την Πολιτεία είναι αδύνατη η αντιμετώπιση της ύφεσης», απέστειλε σήμερα το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών.

Το ΕΕΑ μάλιστα καταθέτει μια δέσμη προτάσεων όπου τονίζει μεταξύ άλλων την ανάγκη παροχής επιχορηγήσεων 5-10.000 ευρώ στις επιχειρήσεις, παράταση του μέτρου κουρέματος των ενοικίων αλλά και ορίζονται μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση στο 6% και παράταση του ωραρίου λειτουργίας των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος.

Ήδη, δε, από τον Ιούνιο ο κλάδος της εστίασης αλλά και αλκοολούχων ποτών έχει τονίσει την ανάγκη λήψης άμεσων μέτρων καθώς καταγράφει κατακόρυφη πτώση των πωλήσεων κατά περίπου 60- 70% σε σχέση με πέρυσι από την ύφεση, το lockdown και το υφιστάμενο κλείσιμο των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος τα μεσάνυχτα.

Σημαντικό μέτρο, τονίζουν κύκλοι της αγοράς, θα ήταν και η αποκλιμάκωση των έμμεσων φόρων όπως ΦΠΑ και ΕΦΚ ώστε να συγκλίνουν προς τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, προκειμένου να στηριχθεί η βιωσιμότητα του κλάδου και πρακτικά η επιβίωση των εργαζομένων που συντηρούνται άμεσα και έμμεσα από τη δραστηριότητα του κλάδου υγειονομικού ενδιαφέροντος (π.χ. μπάρμεν, σερβιτόροι, χώροι μαζικής εστίασης και διασκέδασης, παραγωγοί, προμηθευτές και μια σειρά συναφών επαγγελμάτων).

Γιώργος Αλεξάκης

είσπραξηΦΠΑφοροιΕΛΛΑΔΑσυναλλαγές