Φράγμα του Μαραθώνα: 90 χρόνια ιστορίας σε μια έκθεση «σταθμό»

13:09 20/12/2019 - Πηγή: Reporter

Αναρωτιέστε πως έπιναν νερό οι Αθηναίοι στα αρχαία χρόνια, πως κατασκευάστηκε το φράγμα του Μαραθώνα και πως εξελίχθηκε το σύστημα ύδρευσης της Αθήνας στη σύγχρονη εποχή;

Απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά έρχεται να δώσει η ΕΥΔΑΠ που για πρώτη φορά εκθέτει τεκμήρια από το Ιστορικό της Αρχείο, προσφέροντας πρόσβαση στο κοινό σε αδημοσίευτο και πρωτογενές

υλικό, σχετικό με τι άλλο; Το νερό.

Με αφορμή την ολοκλήρωση των 90 χρόνων (1929-2019) από τα Εγκαίνια των έργων κατασκευής του Φράγματος, καθώς και της τεχνητής Λίμνης του Μαραθώνα, η ΕΥΔΑΠ προσφέρει την ευκαιρία στο κοινό να περιηγηθεί από τις 12 Νοεμβρίου 2019 έως και τις 7 Φεβρουαρίου 2020 σε ένα ταξίδι στο χρόνο, από τους αρχαίους Έλληνες και τις εφευρέσεις τους μέχρι και το σύγχρονο σύστημα υδροδότησης της Αθήνας.

Η έκθεση πραγματοποιείται στο Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος» (Πειραιώς 254, Ταύρος) και είναι ανοιχτή στο κοινό (με ελεύθερη είσοδο).

Τι θα δείτε

Εμπλουτισμένη με στοιχεία του τεκμηριωμένου υλικού του Ιστορικού Αρχείου της ΕΥΔΑΠ, στην έκθεση θα παρακολουθήσετε από έντυπο υλικό μέχρι και ταινία μικρού μήκους. Και η εμπειρία του επισκέπτη δεν σταματά εκεί, αφού θα μπορέσει να δει και αντικείμενα και συνήθειες φερμένα από μια άλλη εποχή, αποκτώντας με αυτό τον τρόπο μια βαθύτερη γνώση της ιστορίας του φράγματος.

Κατασκευή υδαταποθήκης στο Γαλάτσι, 1929 Πηγή: Ιστορικό Αρχείο EYΔΑΠ

Αναλυτικά, ο επισκέπτης θα έχει πρόσβαση σε:

Φωτογραφικό υλικό (σε έντυπη και ψηφιακή παρουσίαση), Αρχιτεκτονικά Σχέδια και Χάρτες (σε έντυπη και ψηφιακή παρουσίαση),Έγγραφα τεκμήρια (Συμβάσεις, επιστολές και άλλα επίσημα έγγραφα, βιβλία),Αντικείμενα, όπως εργαλεία χρήσης της κατασκευής και της καθημερινής ζωής του Φράγματος του Μαραθώνα στα τέλη της δεκαετίας 1920,Τρισδιάστατη αναπαράσταση της κατασκευής του Φράγματος του Μαραθώνα,Κινηματογραφική ταινία μικρού μήκους της εποχής με πλάνα από τις φάσεις του εργοταξίου του Φράγματος του Μαραθώνα. Τα πλάνα είχαν γυριστεί με την τεχνική του βωβού κινηματογράφου, έχουν μονταριστεί για το σκοπό της έκθεσης και έχουν επενδυθεί ηχητικά.

Ταξίδι στο χρόνο

Η έκθεση βασίζεται σε τρεις κεντρικές θεματικές ενότητες. Κάθε μια σηματοδοτεί μια διαφορετική εποχή στην ιστορία κατασκευής του συστήματος υδροδότησης της Αθήνας, παρέχοντας πληροφορίες όχι μόνο για το νερό αλλά και για τον τρόπο ζωής των ανθρώπων.

Αναβρυτήρια που τοποθέτησε η Ελληνική Εταιρεία Υδάτων για τους διερχόμενους στο Ζάππειο Πηγή: Ιστορικό Αρχείο EYΔΑΠ

Αρχικά, ο επισκέπτης θα μπορέσει να πάρει μια «γεύση» για το πώς έπιναν νερό οι Αθηναίοι πριν από το Φράγμα του Μαραθώνα, για την ανάγκη που προέκυψε να αξιοποιηθεί η επιστήμη και η τεχνολογία στον τομέα της υγιεινής, για τον κόσμο του Μεσοπολέμου αλλά και για τη διαδρομή του νερού από τη σύσταση του νέου ελληνικού κράτους.

Στιγμιότυπο από την τελετή εγκαινίων του νέου δικτύου ύδρευσης των πόλεων Αθηνών, Πειραιώς και περιχώρων, στους Στύλους του Ολυμπίου Διός, 03 Ιουνίου 1931. Η Ελληνική Εταιρεία Υδάτων διαφημίζεται μέσω της τοποθέτησης πιδάκων νερού στην τελετή των εγκαινίων. Πηγή: Ιστορικό Αρχείο EYΔΑΠ

Μια σύνθετη κατασκευή, το φράγμα του Μαραθώνα «κρύβει» μια περίπλοκη και ενδιαφέρουσα ιστορία. Αυτή θα μπορέσει να ανακαλύψει ο επισκέπτης στην πρώτη ενότητα της έκθεσης, στην οποία θα αντλήσει πληροφορίες για την εταιρεία ULEN και τη σύμβαση με το ελληνικό κράτος, για τα συνοδευτικά έργα, όπως η κατασκευή της Σήραγγας Μπογιατίου, Μονάδες Επεξεργασίας Νερού και το δίκτυο διανομής νερού στην πόλη. Η περιήγηση συνεχίζεται στο λιμάνι της Χαλκίδας, τον σταθμό άντλησης θαλάσσιου ύδατος στο Φάληρο και τον ηλεκτροπαραγωγικό σταθμό στο Καστρί, ενώ στα περίχωρα του φράγματος θα συναντήσει κανείς τον οικισμό του εργοταξίου, τον υδατόπυργο και τον ναό.

Άποψη του Φράγματος Μαραθώνα, π. 1930-1931 Πηγή: Ιστορικό Αρχείο EYΔΑΠ

Ποιοι εργάστηκαν για αυτό το έργο; Ποιές μεθόδους χρησιμοποίησαν; Ποιοι έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην πορεία του; Στη δεύτερη ενότητα ακολουθούν στοιχεία για τη ζωή και τα πρόσωπα στο πολυπληθές εργοτάξιο του πρότυπου και καινοτόμου έργου για την εποχή, του Φράγματος του Μαραθώνα.

Συνεργείο που εργάστηκε στη διάνοιξη της Σήραγγας Μπογιατίου, σε αναμνηστική φωτογραφία Πηγή: Ιστορικό Αρχείο EYΔΑΠ

Ο επισκέπτης στην τρίτη ενότητα θα παρακολουθήσει μέσα από μια βιωματική και πολυεπίπεδη διαδικασία το εργοτάξιο. Πρωταγωνιστές εικόνες και πλάνα από το ιστορικό αρχείο της ΕΥΔΑΠ, ώστε το έργο κατασκευής του φράγματος να αποτυπωθεί στη μνήμη κάθε θεατή.

Εργασίες μηχανικών για την κατασκευή της Σήραγγας Μπογιατίου Πηγή: Ιστορικό Αρχείο EYΔΑΠ

Μέσα από τα ποικίλης μορφής τεκμήρια, ξετυλίγεται η πολυετής ιστορία και η διαδοχική λειτουργία της ΕΥΔΑΠ από την Ελληνική Εταιρεία Υδάτων των Πόλεων Αθηνών-Πειραιώς και Περιχώρων και του Οργανισμού Αποχετεύσεως Πρωτευούσης) μέχρι την εξέλιξη του υδροδοτικού και αποχετευτικού συστήματος στο σήμερα.

Την έκθεση επιμελείται η Ερατώ Κουτσουδάκη.

Ώρες και ημέρες λειτουργίας

Δευτέρα ΚλειστάΤρίτη, Τετάρτη, Πέμπτη 9:00-13:30Παρασκευή 9:00-20:00Σάββατο 11:00-16:00Κυριακή 10:00-18:00

Πρόσβαση στο κοινό

Λεωφορείο 049 (Πειραιάς – Ομόνοια) Στάση Σχολή Καλών Τεχνών.Λεωφορείο 914 (Ομόνοια – Λαχαναγορά – Παλαιά Κοκκινιά) Στάση: Σχολή Καλών Τεχνών.ΗΣΑΠ Γραμμή 1 Σταθμός Καλλιθέας.

Πληροφορίες στα social media (Facebook, Twitter, Youtube, Instagram, Linkedin) και στο site της εταιρείας www.eydap.gr

ΕΥΔΑΠΦράγμα Μαραθώνα