Η γρήγορη προσγείωση του τουρισμού καταλύτης για το ΑΕΠ

10:56 31/8/2020 - Πηγή: Reporter

Η χαμηλή πτήση του τουρισμού φέτος και η πρόωρη σε πολλές περιοχές ουσιαστική λήξη της σεζόν, ακόμη και πριν εκπνεύσει ο Αύγουστος, λόγω των τοπικών - μερικών lockdown φαίνεται ότι οδηγούν τους θεσμούς σε μια «επί τα χείρω» αναθεώρηση της πορείας τους Ελληνικού ΑΕΠ.

Μπορεί τα κλιμάκια των θεσμών να αναμένονται στο τέλος του Σεπτέμβρη ή αρχές Οκτώβρη οπότε θα υπάρχει και καλύτερη εικόνα για το 9μηνο και κάποια πιο στέρεα δεδομένα για τη σύνταξη του προσχεδίου

του Προϋπολογισμού του 2021 (που κατατίθεται στη Βουλή μέσα Οκτωβρίου), ωστόσο τα δεδομένα είναι άκρως ανησυχητικά.

Μπορεί το υπ. Οικονομικών να μην έχει προχωρήσει σε επικαιροποίηση των εκτιμήσεών του ωστόσο τα μηνύματα είναι ξεκάθαρα. Ήδη με βάση πληροφορίες οι εταίροι «βλέπουν» για την Ελλάδα το δυσμενέστερο σενάριο με διψήφια ύφεση και έλλειμμα πάνω από 5%, ενώ και στο εσωτερικό παράγοντες της αγοράς κρούουν το καμπανάκι του κινδύνου.

Είναι ενδεικτικό ότι ανάλυση του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιά (Ε.Β.Ε.Π.) αναφέρει σήμερα ότι «το αποτύπωμα του κορωνοϊού στην ελληνική οικονομία και η επίδραση στο ΑΕΠ, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, είναι διψήφιο, με 10% ύφεση και με ευνοϊκή πρόβλεψη να κλείσει στο 8% και δυσμενή να φτάσει το 14%.

Αντίστοιχα, βεβαίως, οι μεγάλες οικονομίες της ευρωζώνης, όπως η Ισπανία, ήδη «γράφουν» 22%, η Γαλλία 19%, η Ιταλία 17% και η Γερμανία 10%. Αυτά τα ποσοστά ύφεσης δεν αφήνουν περιθώρια για παρανοήσεις, καθώς το παγκόσμιο οικονομικό γίγνεσθαι θα απαιτήσει εύλογο χρονικό διάστημα για να ανακάμψει και υπό την προϋπόθεση ότι τα όποια μέτρα που έχουν ληφθεί θα αποδώσουν τα δέοντα.»

Επίσης όπως αναφέρει το ΕΒΕΠ «το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού εκτοξεύτηκε στο επτάμηνο μια ανάσα πριν τα 11 δις ευρώ, λόγω της υπέρβασης των δαπανών για την αντιμετώπιση της πανδημίας, με επιπλέον 4,6 δις ευρώ. Τα καθαρά δημόσια έσοδα μειώθηκαν 15% με λιγότερες εισπράξεις κατά 4,2 δις ευρώ.

Τα φορολογικά έσοδα μειώθηκαν κατά 14% με λιγότερα 3,6 δις ευρώ, κυρίως λόγω των απωλειών από τον ΦΠΑ. Η «τρύπα» του πρωτογενούς ελλείμματος διευρύνθηκε στα 7,5 δις ευρώ και η κατάσταση θα ήταν χειρότερη εάν δεν μειωνόταν 20% το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου στα 8,4 δις από 10,6 δις ευρώ του περυσινού εξαμήνου, από τη μείωση 15% και κατά 4,2 δις ευρώ των εισαγωγών.

Βαρύ το τίμημα στην πραγματική οικονομία

Συμφώνα με το ΕΒΕΠ « η πραγματική οικονομία καταγράφει, επίσης, μεγάλες απώλειες, με το εμπόριο στο -18,3% και με 22 δις ευρώ λιγότερο τζίρο σε ετήσια βάση. Οι εξαγωγές το εξάμηνο κατέγραψαν απώλειες -12,2% με 2 δις ευρώ λιγότερα σε σχέση με την ίδια περίοδο πέρσι. Η ανεργία από το 15,7% αυξήθηκε στο 17,2% με πρόβλεψη να ξεπεράσει το 19%.

Η καταναλωτική συμπεριφορά αποτυπώθηκε στις θερινές εκπτώσεις οι οποίες είναι χαρακτηριστικό «θύμα» της πανδημίας. Το δίμηνο των εκπτώσεων η μείωση ξεπέρασε το 18% με 1 δις ευρώ λιγότερες πωλήσεις και μείωση του όγκου πωλήσεων της τάξης του 25%.

Η αισθητή μείωση της ιδιωτικής κατανάλωσης, αντανακλά στις πωλήσεις του εξαμήνου που υποχώρησαν με ετήσιο ρυθμό 15% καταγράφοντας συνολικές απώλειες 22 δις ευρώ. Ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης υποχώρησε 34 μονάδες στο -8, ο δείκτης προσδοκιών απασχόλησης στις -9 μονάδες, οι επενδυτικές προσδοκίες έπεσαν από το 71% στο 37%, το πρωτογενές έλλειμμα διαμορφώθηκε στα 8,2 δις ευρώ, τα έσοδα μειώθηκαν κατά 3,5 δις ευρώ.

Τα νέα κόκκινα δάνεια υπολογίζονται να υπερβούν τα 8 δις ευρώ, ενώ ενθαρρυντικό είναι ότι οι ιδιωτικές καταθέσεις αυξήθηκαν τον Ιούλιο, κατά 3 δις και συνολικά στα 151,5 δις ευρώ, πριν όμως την έναρξη του «φορολογικού Γολγοθά».

Στο ζύγι οι μειώσεις φόρων

Στο φόντο αυτό το οικονομικό επιτελείο προσπαθεί να καταλήξει λίγο πριν τις επίσημες ανακοινώσεις στο οικονομικό φόρουμ της Θεσσαλονίκης από τον Πρωθυπουργό, στο φθινοπωρινό έκτακτο πακέτο στήριξης της οικονομίας αλλά και στο πακέτο των μειώσεων φόρων. Βέβαια οι αντοχές του προϋπολογισμού είναι δεδομένες και περιορισμένες λόγω και της κάθετης πτώσης του τουρισμού που λειτουργεί ως τροφοδότης εσόδων.

Και είναι η βιωσιμότητα των εσόδων εκείνη που με βάση και τις οδηγίες των θεσμών θα πρέπει να τροφοδοτούν τις μόνιμες μειώσεις φόρων και εισφορών που σχεδιάζει η κυβέρνηση. Έτσι, κυρίως σε σχέση με τα έκτακτα μέτρα, (παράταση του ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ, νέος κύκλος επιστρεπτέας προκαταβολής, δεύτερος κύκλο κρατικών εγγυήσεων για δάνεια ύψους 3,5 δις ευρώ, στήριξη ανέργων και νέες αναστολές συμβάσεων), οι προβλέψεις βασίζονται στο «μαξιλάρι» των 35 δισεκ. ευρώ, τα 2,7 δις ευρώ από το SURE, όπως επίσης στη νέα έκδοση ομολόγου.

Σε σχέση, δε, με τα μόνιμα μέτρα για το 2021 η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες είναι κλειδωμένη καθώς συνδυάζεται με μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας. Έτσι μπορεί να λάβει απευθείας χρηματοδότηση (περίπου 800 εκατ. Ευρώ) από το Ταμείο Ανάκαμψης, δείγμα του πόσο σημαντική είναι η λειτουργία του για την επόμενη μέρα της οικονομίας αλλά και πόσο πολιτικά κομβική είναι η θέση του κ. Θ. Σκυλακάκη.

Γιώργος Αλεξάκης

ΑΕΠΟΙΚΟΝΟΜΙΑΤουρισμός