ΗΠΑ: Ο «πράσινος» αντιπληθωριστικός νόμος... παλεύει να μείνει «ζωντανός»

09:52 23/10/2024 - Πηγή: Reporter

Ο νόμος που υπέγραψε ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν για την κλιματική αλλαγή, με κρατικές επενδύσεις στην καθαρή τεχνολογία, πέρασε από το Κογκρέσο με πολύ μικρή πλειοψηφία, με τους Ρεπουμπλικανούς να ψηφίζουν όλοι εναντίον του.

Οι Ρεπουμπλικανοί υποσχέθηκαν μάλιστα να καταργήσουν τον νόμο με την πρώτη ευκαιρία. Ωστόσο, παρά τις εξαγγελίες αυτές, ο νόμος για τη μείωση του πληθωρισμού, γνωστός ως IRA (Inflation Reduction Act), θα μπορούσε να αποδειχθεί δύσκολο να ανακληθεί, όποιο και αν είναι το αποτέλεσμα των εκλογών του επόμενου μήνα, όπως επισημαίνει

το Inside Climate News.

Ο ΙRA προκάλεσε τόνωση επενδύσεων με πολλαπλά οφέλη

Σύμφωνα με την πράσινη δεξαμενή σκέψης, ο IRA είναι η μεγαλύτερη πρωτοβουλία των ΗΠΑ για την μείωση ρύπων στην ατμόσφαιρα, η οποία περιλάμβανε με μια σειρά επιχορηγήσεων, δανείων και φορολογικών κινήτρων για να προωθηθεί η πράσινη μετάβαση. Το συνολικό ποσό αναμένεται να φθάσει σε εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια σε μια δεκαετία, χρηματοδότηση που θα κινητοποιήσει περαιτέρω ιδιωτικές επενδύσεις.

Υπάρχουν ήδη θετικά παραδείγματα. Μια έκθεση της E2, μιας φιλοπεριβαλλοντικής επιχειρηματικής ομάδας, εντόπισε τουλάχιστον 334 έργα «καθαρής ενέργειας και καθαρών οχημάτων» που ανακοινώθηκαν από την ψήφιση του νόμου, με δυνατότητα δημιουργίας 110.000 θέσεων εργασίας. Τα έργα αυτά ήταν κατανεμημένα σε 40 πολιτείες, με σχεδόν το 60% σε περιφέρειες του Κογκρέσου που εκπροσωπούνται από Ρεπουμπλικανούς. Μια άλλη αξιολόγηση, από την Rhodium Group, εξέτασε τις συνολικές επενδύσεις «καθαρών τεχνολογιών και υποδομών» από επιχειρήσεις και καταναλωτές κατά τα δύο έτη μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου και διαπίστωσε ότι είχαν ανέλθει σε σχεδόν 500 δισεκατομμύρια δολάρια, δηλαδή 71% αύξηση σε σχέση με τα δύο προηγούμενα έτη.

«Πρόκειται για μια τεράστια επένδυση. Πραγματικά βλέπουμε τις επιπτώσεις της», δήλωσε η Τζάκι Βονγκ, ανώτερη σύμβουλος του NRDC Action Fund, μιας περιβαλλοντικής ομάδας πολιτικής υπεράσπισης που έχει υποστηρίξει την Καμάλα Χάρις. «Αυτό δεν αφορά μόνο το κλίμα. Πρόκειται επίσης για τη δημόσια υγεία, για τις θέσεις εργασίας και για την αναζωογόνηση της αμερικανικής παραγωγής», προσθέτει χαρακτηριστικά.

Για να καταργηθεί ο IRA θα πρέπει να ξεπεραστούν ενδορεπουμπλικανικά εμπόδια

Ο Τραμπ και οι σύμβουλοί του έχουν δηλώσει ότι θα επιδιώξουν να ανακόψουν τις δαπάνες του νόμου. Κι όμως, ενδέχεται λόγω της τόνωσης των επενδύσεων που προκάλεσε το πρόγραμμα, μία κατάργησή του να μη περάσει από το Κογκρέσο, εφόσον επιχειρηθεί.

Τον Αύγουστο, 18 Ρεπουμπλικάνοι της Βουλής των Αντιπροσώπων απέστειλαν επιστολή στον πρόεδρο Μάικ Τζόνσον με την οποία προέτρεπαν να μην καταργηθεί ο νόμος, σημειώνοντας ότι οι φορολογικές πιστώσεις για την καθαρή ενέργεια «έχουν δώσει ώθηση στην καινοτομία, κίνητρα για επενδύσεις και έχουν δημιουργήσει καλές θέσεις εργασίας σε πολλά μέρη της χώρας -συμπεριλαμβανομένων πολλών περιφερειών που εκπροσωπούνται από μέλη του συνεδρίου μας». Ο σχεδιασμός του νόμου -ο οποίος δημιούργησε, επέκτεινε ή παρέτεινε ένα ευρύ φάσμα φορολογικών κινήτρων και ενισχύσεων για την πράσινη μετάβαση, τον έκανε ευρέως δημοφιλή μεταξύ μικρών και μεγάλων επιχειρήσεων.

Πλέον με αυτές οι πιστώσεις και τα κίνητρα είναι σε ισχύ, οι ηγέτες της βιομηχανίας αναμένουν ότι θα διαρκέσουν, δήλωσε ο Φρανκ Μαϊσάνο, ανώτερος διευθυντής της Bracewell LLP, μιας δικηγορικής εταιρίας που εκπροσωπεί πελάτες σε όλη την ενεργειακή βιομηχανία. Πρόσθεσε ότι το νομοσχέδιο περιλάμβανε πολιτικές που έχουν γενικά αποσπάσει διακομματική υποστήριξη κατά την εφαρμογή τους. Συνεπώς εκτιμά πως δύσκολα θα είναι σε θέση οι Ρεπουμπλικάνοι να τον καταργήσουν πλήρως.

Τι συνέπειες θα είχε για τον IRA η εκλογή Τραμπ

Παρόλα αυτά, πολλοί από τους υποστηρικτές του νόμου ανησυχούν ότι μια δεύτερη θητεία Τραμπ ή ένα Κογκρέσο ελεγχόμενο από τους Ρεπουμπλικάνους θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει εκτελεστικές εξουσίες, ακροάσεις ή εποπτεία για να περιορίσει ή να αναμορφώσει τις δαπάνες με τρόπους που θα υπονόμευαν τους στόχους του νόμου.

Οι φορολογικές πιστώσεις, για παράδειγμα, απαιτούν οδηγίες που εκδίδονται από το Υπουργείο Οικονομικών για να βοηθήσουν στον καθορισμό των έργων που είναι επιλέξιμα. Στην περίπτωση της φορολογικής πίστωσης για καθαρό υδρογόνο, μια κυβέρνηση Τραμπ θα μπορούσε να εκδώσει οδηγίες που θα έστρεφαν την πίστωση προς πιο ρυπογόνα έργα ορυκτών καυσίμων, περιορίζοντας ταυτόχρονα τα φορολογικά κίνητρα για επενδύσεις στα ηλεκτρικά οχήματα ή την αιολική και ηλιακή παραγωγή.

Το Ταμείο Μείωσης των Αερίων του Θερμοκηπίου

Πολλά από τα προγράμματα του IRA έχουν τη μορφή επιχορηγήσεων, δανείων ή άμεσων δαπανών που έχουν ήδη δεσμευτεί. Ένα από τα μεγαλύτερα είναι το Ταμείο Μείωσης των Αερίων του Θερμοκηπίου, ένα πρόγραμμα «πράσινης τράπεζας» ύψους 27 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Το μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων αυτών απονεμήθηκε τον Αύγουστο σε μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς, οι οποίοι θα μπορούν πλέον να δανείζουν τα κεφάλαια απευθείας σε έργα μείωσης των εκπομπών ή να τα διανέμουν σε ένα δίκτυο πράσινων τραπεζών σε όλη τη χώρα. Ορισμένα από τα προγράμματά της προορίζονται να ωφελήσουν κοινότητες που έχουν περιορισμένη πρόσβαση σε χρηματοδότηση για πράγματα όπως η ηλιακή ενέργεια στις στέγες ή η αναβάθμιση της ενεργειακής απόδοσης.

Η ευελιξία που παρέχει το συγκεκριμένο ταμείο είναι ίσως το μεγαλύτερο προσόν του, καθώς διαφέρει από τις κλασικές φορολογικές πιστώσεις. Οι αποδέκτες των ενισχύσεων μπορούν να επιλέξουν τα έργα που θα έχουν μεγαλύτερες επιπτώσεις στο κλίμα. Το ταμείο επιδιώκει επίσης να χρηματοδοτήσει έργα σε αγροτικές και συχνά συντηρητικές πολιτείες που μπορεί να είναι λιγότερο πιθανό να λάβουν εμπορικά δάνεια για έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Τα κεφάλαια του Ταμείου Μείωσης των Αερίων του Θερμοκηπίου είναι δεσμευμένα, γεγονός που σημαίνει ότι θα πρέπει να παραβιαστεί μια σύμβαση για να αποσυρθούν. Αλλά μια εχθρική διοίκηση ή το Κογκρέσο θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει ακροάσεις, εποπτεία ή περικοπές προσωπικού για να δυσκολέψει τις τράπεζες να ξοδέψουν τα χρήματα, δήλωσε ο Κάιλ Κάμμιεν, διευθυντής πολιτικής του προγράμματος Green For All στο Dream.org, μια ομάδα υπεράσπισης που επικεντρώνεται στις πράσινες θέσεις εργασίας και την ποινική δικαιοσύνη. Συνεπώς, πολιτικοί παράγοντες θα μπορούν να προκαλέσουν δυσλειτουργίες στο συνολικό πρόγραμμα

Παρόλα αυτά, τα χρονοδιαγράμματα του νομοσχεδίου και η ευρεία κατανομή της χρηματοδότησης είχαν ως στόχο να το καταστήσουν πιο δημοφιλές και ανθεκτικό, γεγονός που εκτιμάται ότι το πέτυχε. Κάποιοι αναλυτές συγκρίνουν μάλιστα τον IRA με τη νομοθεσία του προέδρου Μπαράκ Ομπάμα για την υγειονομική περίθαλψη, η οποία δέχθηκε επί χρόνια επιθέσεις, αλλά παρέμεινε σε ισχύ.

Ως εκ τούτου, το Inside Climate News καταλήγει στο συμπέρασμα, πως η κατάργηση του IRA είναι ευκολότερη στα λόγια παρά στην πράξη. Και μάλλον αυτό θα είναι για καλό, καθώς σύμφωνα με ορισμένες μελέτες εκτιμάται ότι ο IRA θα μειώσει τη ρύπανση του κλίματος της χώρας κατά 43% έως 48% κάτω από τα επίπεδα του 2005 έως το 2035, σε σύγκριση με την αναμενόμενη μείωση κατά 27% έως 35% που θα υπήρχε χωρίς τη νομοθεσία. Επομένως η διατήρησή του κρίνεται απαραίτητη.

#ΗΠΑ #Τραμπ #Μπάιντεν #Χάρις