Κυβερνητικό focus σε καινοτομία και παραγωγική ανασυγκρότηση παρά τις… προκλήσεις

11:09 9/2/2025 - Πηγή: Reporter

Ο υπουργός Ανάπτυξης Τάκης Θεοδωρικάκος αναφέρθηκε στη σημαντική θέση που κατέχει στην κυβερνητική ατζέντα η διανομή του μερίσματος της ανάπτυξης στην κοινωνία κι ιδιαίτερα στην ενίσχυση της περιφέρειας και των παραμεθόριων περιοχών.

«Στηρίζουμε με σύγχρονα χρηματοδοτικά εργαλεία μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, ώστε να δημιουργούν θέσεις εργασίας στις τοπικές κοινωνίες. Είναι συνθήκη ασφάλειας για την πατρίδα μας και βιωσιμότητας της οικονομικής ανάπτυξης» δήλωσε χαρακτηριστικά ο υπουργός, ενώ συμπλήρωσε πως στόχος της κυβέρνησης είναι οι «παραγωγικές επενδύσεις, η προώθηση της έρευνας,

η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της κοινωνικής συνοχής».

Με αυτόν το τρόπο, θα καταστεί εφικτό, όπως είπε, «να μειωθεί το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου που παραμένει υψηλό». Παράλληλα, «ενισχύεται η συνεργασία μεταξύ των πανεπιστημίων, των ερευνητικών κέντρων και του ιδιωτικού τομέα, προκειμένου να επιταχυνθεί η εφαρμογή των καινοτομιών στην πράξη, να υπάρξει σύνδεση της εφαρμοσμένης έρευνας με την αγορά».

Το έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο

Πράγματι, όπως αποκαλύπτουν τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το έλλειμμα εμπορικού ισοζυγίου αυξήθηκε κατά 18,7% τον Νοέμβριο, καθώς καταγράφηκε ποσοστιαία αύξηση των εισαγωγών και μείωση των εξαγωγών. Το Δεκέμβριο του 2024, τα πράγματα ήταν κάπως πιο βελτιωμένα, όπως αποδεικνύουν τα προσωρινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ που δημοσιεύθηκαν την Παρασκευή 7 Φεβρουαρίου. Φαίνεται, λοιπόν, ότι η συνολική αξία των εξαγωγών αγαθών ανήλθε στα €4.031,5 εκατ., έναντι €3.739,1 εκατ. τον Δεκέμβριο του 2023, με την αύξηση να φτάνει στα €292,4 εκατ., ή 7,8%. Αντίθετα, ανεπαίσθητη μείωση καταγράφηκε στις εισαγωγές, οι οποίες μειώθηκαν κατά 0,2%, ανερχόμενες σε €7.126,2 εκατ. τον Δεκέμβριο του 2024, σε σύγκριση με €7.140,1 εκατ. τον Δεκέμβριο του 2023. Ως εκ τούτου, το εμπορικό ισοζύγιο βελτιώθηκε κατά €306,3 εκατ., δηλαδή 9%.

Ωστόσο, για την περίοδο Ιανουαρίου – Δεκεμβρίου 2024, οι εξαγωγές ανήλθαν συνολικά σε 49,9 δισ. ευρώ, καταγράφοντας πτώση της τάξης του 2,2% ή του 1.115 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2023. Αντιθέτως, οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά €1.428,8 εκατ. ή 1,7%, φτάνοντας τα €84.517,1 εκατ. Ως εκ τούτου, το έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο πήρε και πάλι την ανηφόρα, ενισχυόμενο κατά 2.544 εκατ. ευρώ ή 7,9%, καταδεικνύοντας έτσι την αρνητική τάση στο εμπορικό έλλειμμα για την υπό εξέταση περίοδο.

«Παρά τις αντιξοότητες, οι εξαγωγές προϊόντων για το 2024 ανήλθαν σε €49.902,2 εκατ., διατηρώντας την ελληνική οικονομία σε υψηλά επίπεδα εξωστρέφειας. Αν και παρουσίασαν μια ήπια μείωση σε σχέση με το προηγούμενο έτος, η ανθεκτικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων ήταν εμφανής, καθώς προσαρμόστηκαν στις νέες συνθήκες και διατήρησαν τη δυναμική τους στις διεθνείς αγορές. Ιδιαίτερα θετική εξέλιξη αποτέλεσε η μείωση του εμπορικού ελλείμματος κατά €2.544,0 εκατ., γεγονός που υποδηλώνει τη συνεχιζόμενη προσπάθεια ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών εξαγωγών και της μείωσης της εξάρτησης από τις εισαγωγές», είχε δηλώσει ο πρόεδρος του ΣΕΒΕ, Συμεών Διαμαντίδης.

Στη μεγάλη εικόνα, λοιπόν, η ελληνική εξαγωγική δραστηριότητα ήταν ασθμαίνουσα για δεύτερο χρόνο. Χαρακτηριστικό είναι ότι ήδη από το α’ εξάμηνο του 2024 οι κλάδοι – εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, των τροφίμων, των ποτών και του καπνού, που κινούνται σταθερά σε θετικό έδαφος – βρίσκονταν στα «κόκκινα», με την πτωτική αυτή τάση να μην έχει υποχωρήσει.

Διακύβευμα η παραγωγική ανασυγκρότηση

Το διακύβευμα της κυβέρνησης, σύμφωνα με τα όσα έθιξε ο κ. Θεοδωρικάκος, είναι η «παραγωγική ανασυγκρότηση της οικονομίας» καθώς και η «ενίσχυση της βιομηχανίας και της καινοτομίας για καλύτερα αποτελέσματα στις εξαγωγές».

Όπως είναι προφανές, το Υπ. Ανάπτυξης διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στην δημιουργία ενός ελκυστικού επενδυτικού περιβάλλοντος, κάτι που τόνισε και ο υπουργός, συμπληρώνοντας ότι «εφαρμόζουμε φιλικές πολιτικές για τις επιχειρήσεις, απλοποιούμε τις γραφειοκρατικές διαδικασίες και προσφέρουμε κίνητρα για νέες επενδύσεις μέσω του αναπτυξιακού νόμου. Η σταθερότητα και η προβλεψιμότητα των εξελίξεων είναι βασικές προϋποθέσεις για την προσέλκυση ξένων και εγχώριων επενδυτών».

Ωστόσο, και εδώ έχουν μαζευτεί μαύρα σύννεφα στον ορίζοντα, με τις παραιτήσεις των κκ. Σπύρου Αρταβάνη-Τσάκωνα και Αγγελου Χανιώτη από το Εθνικό Συμβούλιο Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΣΕΤΕΚ), πριν από μία εβδομάδα, να κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου πως κάτι στην καινοτομία δυσλειτουργεί.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει ότι ο λόγος που εξώθησε σε παραίτηση των προηγούμενο πρόεδρο του ΕΣΕΤΕΚ, κ. Μανώλη Δερμιτζάκη, τον Αύγουστο του 2020 δεν διαφέρει σημαντικά από τις αιτίες που επικαλέστηκαν και τα δύο μέλη του Συμβουλίου – ο ένας εκ των οποίων, ο πρόεδρος του – κατά την ανακοίνωσή της αποχώρησής τους.

Ο κ. Δερμιτζάκης είχε αιτιολογήσει την απόφασή του λέγοντας ότι ο ρόλος του ήταν «διακοσμητικός» και ότι η κυβέρνηση δεν είχε στηρίξει τη βασική έρευνα. Ο κ. Αρταβάνης, λοιπόν, με τη σειρά του, αποχωρώντας, δήλωσε στην «Καθημερινή» της Κυριακής 2/2 ότι το πλαίσιο λειτουργίας του ΕΣΕΤΕΚ δεν ήταν λειτουργικό και πως, παρά τις προθέσεις της ηγεσίας του ΥΠΑΝ, ο ρόλος των μελών του Συμβουλίου – και μάλιστα των υψηλόβαθμων – περιορίστηκε στο να «βάζουν σφραγίδες» και να «νομιμοποιούν» δευτερεύουσας σημασίας πράγματα.

«Αν δε φύγει το ΕΣΕΤΕΚ από την αρμοδιότητα του Υπουργείου Ανάπτυξης και δεν λειτουργεί σαν ένα όργανο που να σχεδιάζει και να συμβουλεύει κατευθείαν τον πρωθυπουργό για την έρευνα δεν κάνουμε τίποτα», ανέφερε χαρακτηριστικά, ενώ σημείωσε πως ένα από τα τρωτά σημεία είναι η πολυδιάσπαση της έρευνας μεταξύ υπουργείων, αλλά και η διαχείριση των κονδυλίων. Εν κατακλείδι, το βασικότερο όλων είναι ότι δεν χαράσσεται στρατηγική στον τομέα της έρευνας.

Με το βλέμμα στραμμένο στην ανάπτυξη

Ο κ. Θεοδωρικάκος αναφέρθηκε και στους αναπτυξιακούς ρυθμούς της ελληνικής οικονομίας, κατά 2%, τελευταία χρόνια, στη δημοσιονομική εξυγίανση, στη μείωση φόρων και ασφαλιστικών εισφορών και στην αύξηση του κατώτατου μισθού.

«Την ίδια στιγμή οι δύο μεγαλύτερες δυνάμεις της Ευρώπης, η Γερμανία και η Γαλλία, ταλανίζονται από πολιτική αστάθεια και οικονομικά προβλήματα, ενώ η νέα ηγεσία των Ηνωμένων Πολιτειών φέρνει αλλαγές στο μοντέλο του οικονομικού ανταγωνισμού», σχολίασε ο κ. Θεοδωρικάκος, ενώ αναφέρθηκε και στη θετική πορεία του ΧΑ που τα τελευταία χρόνια κινείται στα «πράσινα». Τόνισε, δε, ότι για την κυβέρνηση η άνοδος του ΧΑ δεν υπήρξε ποτέ αυτοσκοπός, αλλά σε κάθε περίπτωση παραμένει ένα σημαντικό εργαλείο «για την χρηματοδότηση της οικονομίας μας».

Παρ’ όλα αυτά, οι διεθνείς οίκοι δεν έχουν σταματήσει να επισημαίνουν ότι, παρά το ότι αναμφίβολα η Ελλάδα έχει υιοθετήσει μία πιο σταθερή ρότα σε σχέση με τα δύσκολα χρόνια της κρίσης, έχει ακόμη προκλήσεις να αντιμετωπίσει, όπως είναι το χαμηλό ΑΕΠ, το έλλειμμα συναλλαγών και οι επενδύσεις που πολλές φορές ασθμαίνουν. Μία από τις προκλήσεις είναι, επίσης, η απορρόφηση των πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης κι Ανθεκτικότητας, θέμα για το οποίο έχει χυθεί πολύ μελάνι τελευταία.

Ωστόσο, στα θετικά συγκαταλέγεται η ενίσχυση της εμπιστοσύνης των επενδυτών, οι οποίοι δίνουν ανάσα σε έργα υποδομών και καινοτομίας, όμως πρόκειται για μία εμπιστοσύνη στενά συνδεδεμένη με το ΤΑΑ και το Εθνικό Σχέδιο «Ελλάδα 2.0», ενώ την ίδια στιγμή η Ελλάδα δεν έχει πάψει να είναι ευάλωτη σε εξωτερικές πιέσεις και στις διακυμάνσεις του διεθνούς εμπορίου, καθώς το έλλειμμα στις τρέχουσες συναλλαγές που αγγίζει το 6% του ΑΕΠ δεν βοηθάει τα πράγματα.

Σε κάθε περίπτωση, η χώρα έχει πάψει να είναι «ο πιο αδύναμος κρίκος» της ζώνης του ευρώ και έχει, αναμφίβολα, κάνει βήματα προς την εκπλήρωση των αναπτυξιακών της στόχων και προοπτικών. Μένει να φανεί εάν τελικά θα τα καταφέρει, κάτι που εξαρτάται από την επίτευξη των στόχων καινοτομίας και την προσέλκυση των απαραίτητων επενδύσεων.

#ΥΠΑΝ #ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΕΣ_ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ #ΝΔ #Ταμείο_Ανάκαμψης