Μενδώνη: Ανιστόρητοι ισχυρισμοί του Βρετανικού Μουσείου για Γλυπτά στα ερείπια

13:55 24/5/2022 - Πηγή: Reporter

Τους πρόσφατους ισχυρισμούς του Βρετανικού Μουσείου ότι τα Γλυπτά βρίσκονταν πεσμένα στα ερείπια του Παρθενώνα, απ' όπου τα ανέσυρε ο Έλγιν, απέκρουσε η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη.

«Αυτά είναι ανιστόρητα πράγματα. Υπάρχουν αδιάψευστα αρχαιολογικά τεκμήρια. Οι μετόπες ήταν πριονισμένες. Δηλαδή είχε κοπεί η ανάγλυφη επιφάνεια και έχει μείνει πίσω το υπόλοιπο σώμα και πετάχτηκε, την εποχή που έγιναν όλοι αυτοί οι βανδαλισμοί στο μνημείο.

Οι πριονισμένες πλάκες είναι στην Ακρόπολη. Αυτά είναι αστεία πράγματα. Είναι αστείοι ισχυρισμοί και δεν μπορούν να σταθούν. Εδώ και πολλά χρόνια το ελληνικό Υπουργείο Πολιτισμού, η Ελληνική Κυβέρνηση και η επιστημονική κοινότητα έχουν δώσει σαφείς απαντήσεις», τόνισε η κα. Μενδώνη μιλώντας στον «Παραπολιτικά FM».

Η υπουργός ξεκαθάρισε ακόμα ότι «τις μόνες αρχαιότητες, τις οποίες διεκδικεί η Ελλάδα -εδώ είμαστε σαφείς, είμαστε κατηγορηματικοί- είναι τα Γλυπτά του Παρθενώνα. Γιατί είναι αυτά τα οποία εκλάπησαν με τον τρόπο που εκλάπησαν αφενός και αφετέρου διότι αποτελούν μία οργανική και αναπόσπαστη ενότητα με τον ίδιο τον Παρθενώνα, ο οποίος είναι το σύμβολο του Δυτικού Πολιτισμού. Η Ελλάδα δεν διεκδικεί τίποτα άλλο. Είναι σαφής. Διεκδικεί μόνο την επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα».

Μοναδικό σενάριο η επιστροφή

Όσον αφορά τις συζητήσεις με το Βρετανικό Μουσείο και αν υπάρχουν στο τραπέζι άλλα σενάρια, όπως του δανεισμού ή της ανταλλαγής, ήταν κάθετη: «Η θέση της Ελλάδας ήταν από την αρχή ξεκάθαρη. Και παραμένει η ίδια. Είμαστε αμετακίνητοι σ' αυτό: δεν αποδεχόμαστε νομή, κατοχή και κυριότητα στο Βρετανικό Μουσείο ή στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ακριβώς για τις συνθήκες υπό τις οποίες εκλάπησαν τα Γλυπτά. Όταν κάτι είναι προϊόν κλοπής δεν μπορείς να δεχθείς ότι ανήκει σε κάποιον άλλο.

Εάν συζητήσει κανείς περίπτωση δανεισμού, είναι σαν να αναγνωρίζει ότι δεν έγινε κλοπή. Γι' αυτό άλλωστε, χειριστήκαμε όπως χειριστήκαμε και το θραύσμα Fagan. Η διαδικασία θεωρήθηκε στην 23η Σύνοδο της UNESCO, η οποία έληξε προχθές, ότι είναι μία καλή πρακτική. Όλα τα κράτη-μέλη απεδέχθησαν με ενθουσιασμό τη συμφωνία, η οποία έγινε μεταξύ της Ελληνικής Κυβέρνησης διά του Υπουργείου Πολιτισμού εν προκειμένω, με την Αυτόνομη Κυβέρνηση της Σικελίας και φυσικά με τη συναίνεση της Ιταλικής Δημοκρατίας».

Για το πώς θα μπορούσε να γίνει η επιστροφή, είπε: « Τρόποι υπάρχουν. Αρκεί να υπάρχει καλή θέληση. Αυτό το οποίο είπαμε και την Παρασκευή, όταν τελείωσε η Σύνοδος της Διακυβερνητικής Επιτροπής της UNESCO για την Επιστροφή των Πολιτιστικών Αγαθών στις Χώρες Προέλευσής τους, είναι ότι η Ελλάδα είναι -και ήταν- έτοιμη να προσέλθει σε έναν καλόπιστο διάλογο. Επίσης, αυτό που πρέπει να επισημάνω, είναι ότι τον Σεπτέμβριο του 2021, η ίδια Διακυβερνητική Επιτροπή εξέδωσε μία πάρα πολύ σημαντική Απόφαση. Ενώ μέχρι τότε είχαμε μόνο Συστάσεις, η Επιτροπή έβγαλε μία Απόφαση, η οποία λέει δύο πάρα πολύ σημαντικά πράγματα. Το ένα είναι ότι αναγνωρίζει το αίτημα της Ελλάδας ως δίκαιο και νόμιμο.

Το δεύτερο, ότι θεωρεί αυτή τη διαφορά διακυβερνητική και όχι θέμα μεταξύ του Βρετανικού Μουσείου ή του Μουσείου της Ακρόπολης. Επίσης, τον Σεπτέμβριο ήταν η πολλοστή φορά που έλεγε ότι η Ελλάδα και το Ηνωμένο Βασίλειο πρέπει να καθίσουν και να συζητήσουν ειλικρινά και καλόπιστα. Η Σύσταση της προηγούμενης Παρασκευής, αυτό το οποίο λέει, είναι ότι χαιρετίζει το γεγονός ότι η Ελλάδα και το Ηνωμένο Βασίλειο θα ξεκινήσουν τον διάλογο.

Η Ελλάδα, σας επαναλαμβάνω, ήταν πάντα υπέρ του διαλόγου. Το Ηνωμένο Βασίλειο ζήτησε και εκείνο πλέον να ξεκινήσει ο διάλογος. Δηλαδή, την Παρασκευή οι εκπρόσωποι του Ηνωμένου Βασιλείου που μετέχουν στην Διακυβερνητική Επιτροπή της UNESCO συμφωνούν στο να καθίσει η Ελλάδα και το Ηνωμένο Βασίλειο στο ίδιο τραπέζι και να συζητήσουν και δυο μέρες αργότερα βγαίνει το Βρετανικό Μουσείο και λέει ότι τα Γλυπτά τα βρήκαμε πεταμένα; Αυτά είναι αστειότητες».

Επίσης, χαρακτήρισε «καλή πρακτική» τη Συμφωνία της ελληνικής κυβέρνησης με την αυτόνομη κυβέρνηση της Σικελίας και τη συναίνεση της Ιταλικής Δημοκρατίας για το θραύσμα Fagan, ενώ επανέλαβε ότι η Ελλάδα είναι έτοιμη να προσέλθει σε έναν καλόπιστο και ειλικρινή διάλογο με το Ηνωμένο Βασίλειο.

«Και η θέση της Διακυβερνητικής Επιτροπής της UNESCO είναι ότι πρόκειται για διακρατικό θέμα. Είναι αυτό το οποίο, με τη δική σας προσέγγιση, μόλις είπατε. Από την άλλη πλευρά, αναφερθήκατε στην απόφαση του Βρετανικού Κοινοβουλίου του 1816. Υπάρχει η λεγόμενη British Museum Act του 1963, πάλι με απόφαση του Βρετανικού Κοινοβουλίου, σύμφωνα με την οποία το Βρετανικό Μουσείο, δεν μπορεί να αφαιρεί από τις συλλογές του ευρήματα. Όλα αυτά τα πράγματα είναι τυπικοί νόμοι. Επομένως, η θέση της Ελλάδας είναι, όπως και της UNESCO εν τέλει, ότι όλα αυτά τα πράγματα αλλάζουν με αντίστοιχες ή ανάλογου νομικού βάρους πράξεις. Γι' αυτό σας είπα προηγουμένως για την συμφωνία μεταξύ της Σικελίας και της Ελλάδος με την συναίνεση της Ιταλικής Δημοκρατίας.

Είναι μια πολύ καλή πρακτική. Υπάρχουν, είμαι σίγουρη και άλλες δυνατότητες, που μπορούν, εφόσον και οι δύο πλευρές είναι καλόπιστες και επιθυμούν με ειλικρίνεια να αντιμετωπίσουν το ζήτημα μέσα στο ιστορικό, πολιτιστικό, ηθικό και νομικό πλαίσιο - τα συμφραζόμενα τους δηλαδή- να βρεθούν λύσεις».

«Ο διάλογος επί της ουσίας δεν έχει ξεκινήσει»

Πάντως, ξεκαθάρισε: «Ο διάλογος επί της ουσίας δεν έχει ξεκινήσει. Εγώ δέχτηκα στις 29 Απριλίου μία πρόσκληση για να συνομιλήσω με τον Λόρδο Πάρκινσον, ο οποίος έχει την αρμοδιότητα στο συγκεκριμένο θέμα. Το αποδέχθηκα αμέσως. Προσπαθήσαμε να βρούμε κοινές ημερομηνίες, δεν κατέστη δυνατό. Είπαμε μετά τις 20 Μαΐου. Αυτό άλλωστε αποτυπώθηκε και στη Σύσταση της UNESCO, να ξεκινήσει αυτή η διαδικασία συζήτησης και συνεννόησης. Θα το δούμε».

Για το αν η Ελλάδα έχει υποστηρικτές σε αυτή την προσπάθεια, επεσήμανε: «Θα σας πω για την κοινή γνώμη καταρχήν. Η διεθνής κοινή γνώμη είναι υπέρ της επιστροφής των Γλυπτών στην Αθήνα. Η βρετανική κοινή γνώμη με βάση μια δημοσκόπηση που έγινε τον Νοέμβριο του 2021, τάσσεται κατά 59,8% υπέρ της επιστροφής των Γλυπτών στην Αθήνα. Επίσης θα έχετε παρακολουθήσει, είμαι σίγουρη, τη μεταστροφή πολύ σημαντικών μέσων μαζικής ενημέρωσης. Αναφέρομαι στους Times του Λονδίνου, υπάρχουν και άλλα, που μέχρι πρότινος, υποστήριζαν ότι τα Γλυπτά πρέπει να παραμείνουν στη Duveen Gallery, στο Βρετανικό Μουσείο. Αλλά τον Νοέμβριο σε κύριο άρθρο τους επέδειξαν πλήρη μεταστροφή. Το λέει ευθέως ο συντάκτης, ότι μετά από 50 χρόνια στήριξης του Βρετανικού Μουσείου, θεωρούμε πλέον ότι αυτή τη στιγμή τα Γλυπτά πρέπει να επιστρέψουν στην Ελλάδα. Άλλωστε και το διεθνές κλίμα, το οποίο σχετίζεται με τις επιστροφές των πολιτιστικών αγαθών στις χώρες που τα δημιούργησαν, ευνοεί απολύτως τους χειρισμούς της Ελλάδας.

Θα έλεγα να μην κάνουμε υποθέσεις. Είμαστε σε μία χρονική στιγμή που το βράδυ της περασμένης Παρασκευής, στις 20 Μαΐου, οι δύο πλευρές, η ελληνική και του Ηνωμένου Βασιλείου στο πλαίσιο της UNESCO συμφώνησαν γι' αυτό τον διάλογο. Ας περιμένουμε λίγο να δούμε πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα».

ΜενδώνηΓλυπτά Παρθενώναβρετανικό μουσείοΕΛΛΑΔΑΒρετανία