ΜμΕ, ρευστότητα και ανάκαμψη: Η δύσκολη εξίσωση για την οικονομία

09:09 30/6/2021 - Πηγή: Reporter

Πριν λίγους μήνες ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας σε συνέντευξή του στον Γρηγόρη Νικολόπουλο, εκδότη του Reporter.gr στο πλαίσιο του 6ου Φορουμ των Δελφών είχε πει ότι ένα σημαντικό ποσοστό των εκταμιεύσεων από τα Ταμείο Ανάκαμψης θα πάει στις ΜμΕ.

«Ποσό 1,5 δισεκ. από επιχορηγήσεις που με τη μόχλευση θα πάνε στα 3,5 δισεκ. ευρώ θα κατευθυνθούν στις ΜμΕ», ανέφερε ο κ. Σταϊκούρας που παρέθεσε ενδεικτικά τέσσερα έργα από το Ταμείο που απευθύνονται

κύρια σε ΜμΕ. Αυτά είναι ο ψηφιακός μετασχηματισμός με 375 εκατ., η αναβάθμιση και ο εμπλουτισμός του τουριστικού προϊόντος με αιχμή τον τουρισμό ευεξίας, τον αγροτουρισμό κτλ με 260 εκ. ευρώ, η αγροδιατροφή με 250 εκ. και το «Εξοικονομώ» με 450 εκ που απευθύνεται μόνο για τις επιχειρήσεις.

«Υπάρχει και το ΕΣΠΑ και όλα τα δανειακά προϊόντα για τις ΜμΕ» προσέθεσε τονίζοντας ωστόσο ότι αυτό δε θα πρέπει να «αποθαρρύνει» το τραπεζικό σύστημα από τη χρηματοδότηση της μικρής και μεσαίας επιχειρηματικότητας.

Στο φόντο αυτό, χτες (29/6), υπήρξε η πρώτη, με τη σφραγίδα της δημόσιας ανακοίνωσης, τηλεδιάσκεψη με τις τράπεζες την οποία συγκάλεσε ο υπουργός Οικονομικών. Όπως φαίνεται βέβαια δε θα είναι η μόνη καθώς από τη μια το υπουργείο Οικονομικών «καίγεται» να τηρήσει δεσμεύσεις, όπως έχουν αποτυπωθεί δημόσια, αλλά και να στηρίξει τη ραχοκοκαλιά της οικονομίας, βλέποντας και την πολιτική διάσταση του όλου εγχειρήματος, κι από την άλλη τα πιστωτικά ιδρύματα προτάσσουν ότι οι χορηγήσεις δεν μπορούν να γίνονται χωρίς κριτήρια και λογοδοσία σε εποπτικές αρχές, ειδικά με τις συσσωρευμένες «αμαρτίες» των κόκκινων δανείων του παρελθόντος.

Είναι προφανές ότι η διαχείριση των ΜμΕ αλλά και η διασφάλιση της πρόσβασής τους σε ρευστότητα θα είναι και το μείζον ζήτημα των επομένων μηνών όταν και αρχίσει να «αποσωληνώνεται» η οικονομία και έλθουν όλοι αντιμέτωποι με τη σκληρή πραγματικότητα.

Στο οικονομικό επιτελείο το γνωρίζουν καλά αυτό το θέμα αλλά και την πρόκληση που αντιμετωπίζουν. Γιαυτό, στο φόντο και του Ταμείου Ανάκαμψης, όπου οι τράπεζες καλούνται να παράσχουν δάνεια 12 δισ. ευρώ μέχρι το 2025, ώστε με τη μόχλευση Δημοσίου και τραπεζών να κινηθεί χρήμα 60 δισ. ευρώ, ο Χρήστος Σταϊκούρας υπενθύμισε στους τραπεζίτες ότι το ελληνικό τραπεζικό σύστημα έχει δει την στήριξη της πολιτείας και άρα θα πρέπει να συνεισφέρει με τη σειρά τους στην όλη προσπάθεια. Όπως ανέφερε ο υπουργός έχει λάβει σχεδόν 45 δισ. ευρώ επιδοτούμενη ρευστότητα, (συν το ότι μέσα από το όλο πλαίσιο που διαμορφώθηκε 24 δισεκ. μπήκαν σε καταθετικούς λογαριασμούς) Γιαυτό, όπως τόνισε, θα πρέπει να καταβάλλει κάθε προσπάθεια για να συμβάλλει στην ενίσχυση της ρευστότητας στην πραγματική οικονομία, και ειδικά στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ). Και υπογράμμισε πως «η ενίσχυση της ρευστότητας αποτελεί βασικό άξονα της κυβερνητικής πολιτικής για την επίτευξη ισχυρής και διατηρήσιμης ανάπτυξης» από εδώ και μπροστά.

Στο ίδιο μήκος κύματος και οι φορείς που συμμετείχαν ζήτησαν από τις τράπεζες να ρίξουν περισσότερο χρήμα στην αγορά. Υπενθυμίζεται ότι με βάση έρευνα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, το 22% των αιτήσεων για δάνειο που υποβάλλουν στην Ελλάδα οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις απορρίπτεται, όταν το αντίστοιχο ποσοστό στην Ε.Ε. είναι μόλις 8%.

Στο μεταξύ με βάση τα στοιχεία που παρέθεσε ο πρόεδρος της ΚΕΕ και του ΕΒΕΑ Κωνσταντίνος Μίχαλος που συμμετείχε στην τηλεδιάσκεψη μόλις 15.000-25.000 μεγάλες επιχειρήσεις στην Ελλάδα επί συνόλου άνω των 840.000 επιχειρήσεων έχουν πρόσβαση στην τραπεζική χρηματοδότηση

Και ο πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ Γιώργος Καββαθάς που συμμετείχε στη σύσκεψη έθεσε το όλο ζήτημα καθώς όπως όλοι γνωρίζουν στην αγορά, ο δανεισμός παραμένει δύσκολη υπόθεση για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Οι τράπεζες

Βέβαια από την πλευρά των τραπεζών τονίζεται ότι τα πιστωτικά ιδρύματα ακολουθοπυν συγκεκριμένους κανόνες και υποδείξεις των εποπτικών αρχών. Επίσης τα πολλά μη εξυπηρετούμενα δάνεια (τα περισσότερα αναλογικά στην ΕΕ) επιβάλλουν στις διοικήσεις να είναι προσεκτικές και να τηρούν και αυστηρούς κανόνες.

Αξίζει να σημειωθεί ότι όπως έχουν ανακοινώσει οι συστημικές τράπεζες το 2020 είχαν πιστωτική επέκταση 5 δισ. ευρώ το 2020. Επίσης σε δημόσιες τοποθετήσεις τους οι επικεφαλής των 4 συστημικών τραπεζών έχουν κάνει λόγο για 8- 10 δισ. ευρώ καθαρή πιστωτική επέκταση από κάθε ένα πιστωτικό ίδρυμα.

Πάντως διοικητικά στελέχη των τραπεζών τοποθετούμενα στο διάλογο για την ανάγκη πιστωτικής επέκτασης σημειώνουν ότι οι εποπτικές αρχές πιέζουν μεν για αύξηση χορηγήσεων αλλά σε δανειολήπτες φερέγγυους με βάση τους κανόνες. «Δώστε δάνεια εκεί που μπορείτε να τα πάρετε πίσω» είναι το μήνυμα όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά.

Υπενθυμίζεται ότι μιλώντας πρόεδρος της Ελληνική Ένωσης Τραπεζών κ. Γιώργος Χατζηνικολάου στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής, τον περασμένο Φεβρουάριο σημείωσε:

«Πρέπει να γίνει κατανοητό, ότι οι τράπεζες είναι εποπτευόμενες οικονομικές μονάδες, γιατί δέχονται καταθέσεις και αναλαμβάνουν την υποχρέωση να επιστρέψουν αυτές τις καταθέσεις, όταν οι καταθέτες τις απαιτήσουν. Και για να είναι αυτό δυνατόν, τα δάνεια τα οποία δίνουν, πρέπει να είναι επίσης εισπράξιμα. Εάν τα δάνεια σταματούν να είναι εισπράξιμα, υπονομεύεται η ικανότητα των τραπεζών να ανταποκριθούν στην υποχρέωση επιστροφής των καταθέσεων στους καταθέτες.» είχε πει ο κ. Χατζηνικολάου. Παράλληλα συμπλήρωσε ότι στόχος της εποπτείας είναι και η διατήρηση μίνιμουμ ίδιων κεφαλαίων για να καλύψουν τυχόν ζημιές, που συμβαίνουν όπως σε κάθε επιχείρηση. «'Αρα, μία οικονομική μονάδα με αρνητική οικονομική εικόνα, δεν μπορεί να έχει πρόσβαση σε τραπεζικό δανεισμό. Εποπτικά, οι κανόνες δεν μας επιτρέπουν να δανείζουμε προβληματικές επιχειρήσεις» είχε αναφέρει χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών.

Βέβαια τις προηγούμενες μέρες ο Επιτρόπος Π. Τζεντιλόνι στη συνέντευξη τύπου μετά το τελευταίο Eurogroup στάθηκε στα θέματα χρηματοδότησης της οικονομίας.

«Φυσικά παραμένουν προκλήσεις, για παράδειγμα όσον αφορά τον χρηματοπιστωτικό τομέα και στην καθυστέρηση εκκαθάρισής του» τόνισε ο Πάολο Τζεντιλόνι ενώ και ο επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ εξήγησε οι δυσκολίες έχουν να κάνουν με τη χρηματοδότηση της οικονομίας και τα κόκκινα δάνεια. Προανήγγειλε μάλιστα ότι θα έρθει ο ίδιος προσωπικά και πάλι στην Αθήνα (δεύτερη φορά μέσα σε 3 μήνες) για συμβάλει στην θετική ολοκλήρωση της 11ης Αξιολόγησης όπου ζητήματα πλειστηριασμών, πτωχευτικού, κόκκινων δανείων αλλά και της ρύθμισης για τα κορονοχρέη θα είναι κεντρικά.

«Το ελληνικό τραπεζικό σύστημα εξακολουθεί να έχει τις υψηλότερες αναλογίες μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPL) από οποιοδήποτε τραπεζικό σύστημα στην Ευρώπη. Τα NPL έχουν μειωθεί, όπως συμφωνήθηκε και με την Ευρωπαϊκή Εποπτική Αρχή Τραπεζών, αλλά εξακολουθούν να είναι τα υψηλότερα στην Ευρώπη. Καταγράφεται καλή πρόοδος, αλλά πρέπει να συνεχίσουμε να δουλεύουμε πάνω σε αυτό. Πρέπει να εφαρμοστούν διαδικασίες αφερεγγυότητας» τόνισε με έμφαση ο κ. Ρέγκλινγκ δίνοντας το στίγμα στο τι έρχεται.

«Στο τραπεζικό σύστημα, υπάρχει το ερωτηματικό εάν οι ελληνικές τράπεζες είναι σε θέση να παρέχουν όλη την πίστωση που απαιτείται για τη χρηματοδότηση της ανάκαμψης. Υπάρχουν λοιπόν ζητήματα, αλλά η ελληνική κυβέρνηση το γνωρίζει πλήρως. Είμαστε σε στενή επαφή» υπογράμμισε ο επικεφαλής του ESM.

Γιώργος Αλεξάκης

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΜΜΕανάκαμψη