Ο πόλεμος στην Ουκρανία πλήττει το πλέγμα των ναυτιλιακών υπηρεσιών

19:27 15/3/2022 - Πηγή: Reporter

Αν και παραμένει μεγάλη η αβεβαιότητα, οι άμεσες αυξήσεις των τιμών των εμπορευμάτων και οι προκλήσεις στη διαθέσιμη προσφορά των πλοίων που δημιουργήθηκαν από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία είναι πιθανό να γίνουν αισθητές καθ' όλη τη διάρκεια του 2022.

Επίσης, οι κυρώσεις που επιβλήθηκαν πρόσφατα στη Ρωσία πολύ πιθανό να μην αρθούν σύντομα. Αυτό μπορεί να έχει παρατεταμένες επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία.

Τα λιμάνια

της Ουκρανίας είναι κλειστά και πολλές ναυτιλιακές εταιρείες έχουν υποσχεθεί να αποδεσμευτούν από τις ρωσικές αγορές εξαγωγών και εισαγωγών. Πολλές άλλες εταιρείες εκχωρούν ή αναστέλλουν τις δραστηριότητές τους στη Ρωσία. Την ίδια στιγμή, η ΕΕ σκέφτεται να ακολουθήσει το Ηνωμένο Βασίλειο και να απαγορεύσει τα ρωσικά πλοία από τα λιμάνια της περιοχής.

Η παγκόσμια οικονομία υποφέρει ήδη από τις αυξημένες τιμές των εμπορευμάτων. Το πετρέλαιο, το σιτάρι και ο αραβόσιτος (όλες οι βασικές εξαγωγές από τη Ρωσία και την Ουκρανία) διαπραγματεύονται ήδη σε υψηλά επίπεδα δεκαετίας. Το πρόσφατο σύντομο ράλι των τιμών εκτιμάται ότι θα τροφοδοτήσει περαιτέρω τον πληθωρισμό που σε πολλές χώρες βρίσκεται ήδη στο υψηλότερο επίπεδο πολλών ετών. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι αυξημένες τιμές μπορεί επίσης να οδηγήσουν σε καταστροφή της ζήτησης καθώς οι καταναλωτές και οι επιχειρήσεις δίνουν προτεραιότητα στις δαπάνες.

Στα κορυφαία εξαγωγικά προϊόντα της Ρωσίας και της Ουκρανίας, οι δύο χώρες μαζί κατέχουν μερίδιο παγκόσμιας αγοράς άνω του 10% στον άνθρακα, το σιτάρι και τον αραβόσιτο. Ιδιαίτερη ανησυχία για την παγκόσμια προσφορά προκαλεί η εξαγωγή σιταριού και αραβοσίτου, που φορτώνεται κυρίως στη Μαύρη Θάλασσα.

Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς πως ό,τι έχει απομείνει από τη συγκομιδή του 2021 της Ουκρανίας θα αποσταλεί σύντομα και, ανάλογα με τις εξελίξεις, ενδέχεται να πληγεί και η συγκομιδή του 2022. Μένει να φανεί πόσο από τις εξαγωγές της Ουκρανίας μπορεί να αντικατασταθεί από εξαγωγές από άλλες χώρες, αλλά στο βαθμό που είναι δυνατό θα μπορούσε να οδηγήσει σε αυξημένη ζήτηση τονομιλίων και συνεπώς αύξηση των ναύλων για τα πλοία μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου.

Η Ρωσία είναι σημαντικός παίκτης τόσο στον άνθρακα όσο και στο σιτάρι, αν και για τα δύο προϊόντα η πλειονότητα εξάγεται από τα λιμάνια της Βαλτικής και του Ειρηνικού. Κανένα από τα εμπορεύματα δεν υπόκειται σε κυρώσεις επί του παρόντος και αναμένεται ότι οι εξαγωγές της Μαύρης Θάλασσας διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο διαταραχών λόγω έλλειψης προθυμίας των ναυτιλιακών εταιρειών να εξυπηρετήσουν την περιοχή.

Περαιτέρω μέτρα για την επιβολή κυρώσεων σε ορισμένες ή όλες τις εξαγωγές της Ρωσίας θα μπορούσαν να προκαλέσουν περαιτέρω διαταραχή, αν και η Κίνα μπορεί να συνεχίσει να λαμβάνει τα ρωσικά εμπορεύματα.

Σε αντίθεση με τη ναυλαγορά χύδην ξηρού φορτίου, η Ουκρανία δεν αποτελεί παράγοντα κλειδί για τη ναυλαγορά των δεξαμενόπλοιων. Η Ρωσία, ωστόσο, ελέγχει περίπου το 10% όλων των θαλάσσιων εξαγωγών τόσο αργού πετρελαίου όσο και διυλισμένων προϊόντων, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων εξάγεται από λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας.

Εν τω μεταξύ, οι ευρωπαίοι αγοραστές φαίνεται να αποφεύγουν το ρωσικό αργό πετρέλαιο και αναφέρεται ότι έως και το 70% των εξαγωγών αργού δεν έχουν αγοραστή παρά το γεγονός ότι έχουν μεγάλη έκπτωση.

Από την πλευρά της προσφοράς του αργού πετρελαίου, ο ΟΠΕΚ + έχει αποφασίσει να τηρήσει την ήδη προγραμματισμένη αύξηση και τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης της τιμής του αργού πετρελαίου δείχνουν ότι οι τιμές θα παραμείνουν πάνω από τα 100 USD/βαρέλι. Οι υψηλές τιμές είναι πιθανό να προκαλέσουν καταστροφή της ζήτησης, ενώ οι ελλείψεις προσφοράς μπορεί επίσης να βλάψουν τις προοπτικές της ναυτιλίας.

Εν τω μεταξύ, η Κίνα θα μπορούσε να αναδειχθεί ως αγοραστής για το ρωσικό αργό, κάτι που θα μπορούσε να βοηθήσει στην άμβλυνση ορισμένων από τις τρέχουσες ανησυχίες για την παγκόσμια προσφορά, καθώς η ΕΕ θα μπορούσε με τη σειρά της να αγοράσει περισσότερες ποσότητες από τη Μέση Ανατολή.

Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση της ζήτησης τονομιλίων για τα πλοία μεταφοράς αργού πετρελαίου, αλλά εάν διατηρηθούν οι υψηλές τιμές πετρελαίου, η συνολική ζήτηση θα εξακολουθήσει να υποφέρει. Ως εκ τούτου, οι τωρινές προσδοκίες προβλέπουν ότι η πολύ αναμενόμενη ανάκαμψη στη ναυλαγορά των δεξαμενόπλοιων θα καθυστερήσει περαιτέρω.

Τέλος, όσον αφορά τη ναυλαγορά των πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, πολλές από τις μεγαλύτερες εταιρείες αποφάσισαν να αναστείλουν τις κρατήσεις από και προς την Ουκρανία και τη Ρωσία, παρά τις κυρώσεις που επί του παρόντος δεν ισχύουν. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ρωσία και Ουκρανία δεν αποτελούν βασικές αγορές στον τομέα των εμπορευματοκιβωτίων, ωστόσο, η απώλεια του όγκου της Ρωσίας και της Ουκρανίας μπορεί, ωστόσο, να γίνει αισθητή και να επηρεάσει το επίπεδο των ναύλων.

Μαρία Μπερτζελέτου

ΟυκρανίαΝΑΥΤΙΛΙΑΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣπόλεμος