Πώς προχωρά ο ενεργειακός μετασχηματισμός στα ελληνικά λιμάνια

14:38 11/5/2024 - Πηγή: Reporter

Στα 80 δισ. ευρώ θα ανέλθουν οι επενδυτικές ανάγκες των λιμένων της Ευρώπης για την επόμενη 10ετία έως το 2034, επισημαίνει σχετική μελέτη του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Λιμένων (ESPO).

Η μελέτη βασίζεται στην ανάλυση των επενδυτικών αναγκών 84 φορέων διαχείρισης λιμένων, που αντικατοπτρίζουν τη γεωγραφική διασπορά και τη λειτουργική ποικιλομορφία των λιμένων τους.

Σημειώνεται ότι οι επενδύσεις για τη βιωσιμότητα και την ενεργειακή μετάβαση είναι η δεύτερη σημαντικότερη προτεραιότητα για τις λιμενικές

αρχές. Ενώ η κατηγορία αυτή αντιπροσώπευε λιγότερο από 10% το 2018, το μερίδιο έχει αυξηθεί σε σχεδόν 25% το 2023. Στην πρώτη θέση βρίσκονται οι νέες υποδομές για την επέκταση των λιμενικών λεκανών, οι προβλήτες και οι τερματικοί σταθμοί.

Σύμφωνα με την ESPO, το 79% των φορέων διαχείρισης λιμένων παρακολουθεί την κατανάλωση ενέργειας, το 88% λαμβάνει μέτρα για τη μείωσή της και το 74% έχει θέσει ενεργειακούς στόχους.

Αναφορικά με τη χώρας μας, ο υπουργός Ναυτιλίας Χρήστος Στυλιανίδης έχει αναφέρει ότι, σε συνεργασία με το υπουργείο Περιβάλλοντος, θα μπορέσει να ληφθεί ένα μεγάλο ποσό από το ταμείο της ΕΕ για την απανθρακοποίηση, σχετικά με τον ενεργειακό μετασχηματισμό των λιμένων με έμφαση στην ηλεκτροδότηση ελλιμενιζόμενων πλοίων - το λεγόμενο «cold ironing».

Ήδη, πάντως, ορισμένα ελληνικά λιμάνια (Πειραιάς, Ηράκλειο και Ηγουμενίτσα) προχωρούν στον ενεργειακό μετασχηματισμό τους.

Η χρηματοδότηση

Η έρευνα του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Θαλάσσιων Λιμένων καλύπτει περίπου το 72% της διακίνησης στην ΕΕ, ενώ επισημαίνεται σε αυτή ότι οι ιδιωτικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στα λιμάνια θα συνεχίσουν να επενδύουν σημαντικά σε νέες εγκαταστάσεις, όπως τερματικούς σταθμούς, αποθήκες και βιομηχανικές εγκαταστάσεις, αλλά και στη διαχείριση καθαρής ενέργειας όπως υδρογόνο, αμμωνία και βιοκαύσιμα. Τονίζει την ανάγκη τα λιμάνια της Ευρώπης να αποκτήσουν πρόσβαση σε επαρκή δημόσια χρηματοδότηση. αλλά και συμμετοχή σε ειδικά κονδύλια των διαφόρων ταμείων της ΕΕ.

Όσον αφορά τις επενδύσεις σε καθαρή ενέργεια και απαλλαγή από τον άνθρακα, το συνηθέστερο επενδυτικό σχέδιο είναι η παροχή ηλεκτρικής ενέργειας σε πλοία από τη ξηρά (OPS). Περισσότερα πάνω από το 70% όλων των λιμένων που παρείχαν στοιχεία για τα επενδυτικά τους σχέδια σχεδιάζουν να επενδύσουν σε OPS. Οι εγκαταστάσεις για τη μεταφορά ή/και την αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας σχεδιάζονται, επίσης, τακτικά. Περίπου το ένα τρίτο των φορέων διαχείρισης σχεδιάζει να επενδύσει στην παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και περίπου το 30% σχεδιάζουν επενδύσεις σε σύστημα διαχείρισης ενέργειας.

Συνολικά, οι λιμένες της ΕΕ σχεδιάζουν να επενδύσουν περίπου 7-9 δισ. ευρώ ετησίως, κατά την επόμενη δεκαετία, σε διάφορους τομείς.

Οι προτάσεις

Στις προτάσεις του, ο Ευρωπαϊκός οργανισμός λιμένων ζητά από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να παρέχουν υποστήριξη στους λιμένες, να άρουν τα εμπόδια αδειοδότησης για την ενεργειακή μετάβαση, δίνοντας, παράλληλα, περιθώριο στους φορείς διαχείρισης να αναλάβουν διαμεσολαβητικό ρόλο για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Για το θέμα των εκπομπών αερίων στη ναυτιλία, ζητά να οριστεί ένας παγκόσμιος μηχανισμός τιμολόγησης, αλλά και να διασφαλιστούν οι ισότιμοι όροι ανταγωνισμού και χρηματοδότησης για τα λιμάνια. Επισημαίνει ότι η ψηφιοποίηση και οι έξυπνες τεχνολογίες αποτελούν κρίσιμα εργαλεία προκειμένου η Ευρωπαϊκή λιμενική βιομηχανία να γίνει πιο αποτελεσματική, ασφαλής και βιώσιμη.

Τα ελληνικά λιμάνια

Τα λιμάνια του Πειραιά, της Ηγουμενίτσας και του Ηρακλείου προχωρούν στον ενεργειακό μετασχηματισμό τους.

Στο πλαίσιο της Πράσινης Συμφωνίας και της Δέσμης Μέτρων της Ε.Ε. «Fit for 55», το λιμάνι του Πειραιά έχει ήδη ολοκληρώσει τις σχετικές μελέτες για την καθαρή ηλεκτρική διασύνδεση των πλοίων της ακτοπλοΐας, στο πλαίσιο του προγράμματος EALING, που ολοκληρώθηκε. Ο ΟΛΠ έχει ήδη υποβάλλει τη σχετική πρόταση για χρηματοδότηση από το ταμείο συνοχής, σε ποσοστό 85%.

Οι περιοχές στο λιμάνι της ακτοπλοΐας, όπου θα γίνουν οι σταθμοί ηλεκτροδότησης και θα συνδέουν το λιμάνι με τους υποσταθμούς που διαθέτει ο Οργανισμός, είναι στην ακτή Ποσειδώνος, Αγίου Διονυσίου, Ηετιώνεια και Περικλέους. Στις συγκεκριμένες θέσεις θα τοποθετηθούν επίσης οι βραχίονες, που θα συνδέουν το πλοίο με την υποδομή του λιμένα.

Στη μελέτη ηλεκτροδότησης περιλαμβάνεται και το σχέδιο για την μεταφορά της καθαρής ισχύος που θα απαιτηθεί από τη ΔΕΔΔΗΕ, η οποία έχει ήδη ολοκληρώσει τη σχετική πρόταση. Σημειώνεται ότι ο ΟΛΠ Α.Ε., μέσω των δυο συγχρηματοδοτούμενων από την Ε.Ε. έργων CIPORT και EALING, έχει ολοκληρώσει ήδη τις τεχνικές μελέτες και για 4 θέσεις ηλεκτροδότησης πλοίων στον χώρο της κρουαζιέρας, ωστόσο, ακόμα δεν ολοκληρωθεί η σχετική μελέτη για τη μεταφορά της απαιτούμενης καθαρής ηλεκτρικής ισχύος.

Επίσης, τα λιμάνια της Ηγουμενίτσας και του Ηρακλείου, μετά την απόκτηση πλειοψηφικού ποσοστού μετοχών από τον μεγάλο ιταλικό όμιλο Grimaldi, έχουν ανακοινώσει επενδυτικά σχέδια που αφορούν την πράσινη μετάβαση μέσω ηλεκτροδότησης από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, με εγκατάσταση συστήματος ηλεκτροδότησης των ελλιμενισμένων πλοίων - cold ironing, εκσυγχρονισμό των υποδομών και του μηχανολογικού εξοπλισμού τους.

Στο πλαίσιο του Χρηματοδοτικού Μηχανισμού «Connecting Europe Facility-CEF», ο Οργανισμός Λιμένος Ηγουμενίτσας Α.Ε υλοποιεί ήδη το έργο «ALFION -INFRA Implementation of energy upgrading infrastructure in Igoumenitsa port» συνολικού προϋπολογισμού 8.900.000,00 ευρώ. Το λιμάνι του Ηρακλείου έχει ήδη ολοκληρώσει δύο μελέτες, χρηματοδοτούμενες από το Connecting Europe Facility-CEF, η μία έχει να κάνει με το elecric port και η δεύτερη με τη χρήση κυματικής ενέργειας.

#ευρωπαϊκά_λιμάνια #ελληνικά_λιμάνια #Ενεργειακός_Μετασχηματισμός #Επενδύσεις