«Πράσινη» Ναυτιλία: Ο ΙΜΟ, η κριτική και η παρέμβαση ΕΕ

09:03 19/11/2020 - Πηγή: Reporter

«Θολό» μοιάζει το «πράσινο» μέλλον της Ναυτιλίας, καθώς την ώρα που σε επίπεδο Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (International Maritime Organization - IMO) λαμβάνονται αποφάσεις, με στόχο τη μείωση των εκπομπών ρύπων από τα πλοία, η Ευρωπαϊκή Ένωση φαίνεται αποφασισμένη να προχωρήσει στην επέκταση του Συστήματος Εμπορίας Ρύπων (Emissions Trading System) στη βιομηχανία.

Είναι χαρακτηριστικό πως μόλις έγινε γνωστή η απόφαση της Επιτροπής Προστασίας του Θαλάσσιου Περιβάλλοντος (MEPC 75) του ΙΜΟ για «πράσινο φως» στα

δύο προτεινόμενα μέτρα (Energy Efficiency Existing Ship Index - EEXI και Carbon Intensity Indicator - CII), η ευρωβουλεύτρια της Συμμαχίας των Πρασίνων, Jutta Paulus σχολίασε στο twitter: «Τι ακριβώς περιμένατε από τον ΙΜΟ; Αυτό το αποτέλεσμα δείχνει γιατί πρέπει να αναλάβουμε άμεσα δράση σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης: Ένταξη της Ναυτιλίας στο Emissions Trading System, στόχος αποτελεσματικότητας με ορίζοντα το 2030, με επιβαλλόμενες κυρώσεις».

Η κα Paulus ηγείται των προσπαθειών του Ευρωκοινοβουλίου για άσκηση περαιτέρω πιέσεων στη ναυτιλιακή βιομηχανία μέσω μίας δέσμης μέτρων, κορωνίδα των οποίων είναι η ένταξή της στο ETS, το οποίο υποχρεώνει εργοστάσια, σταθμούς παραγωγής ενέργειας και αεροπορικές να πληρώσουν για τη ρύπανση που προκαλούν. Το Ευρωκοινοβούλιο ψήφισε υπέρ του συγκεκριμένου μέτρου το Σεπτέμβριο του τρέχοντος έτους και το 2021 αναμένεται ψήφιση σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Η πλειοψηφία των φορέων και των ενώσεων της παγκόσμιας Ναυτιλίας έχει απορρίψει με σφοδρότητα το μέτρο, κατηγορώντας το Ευρωκοινοβούλιο για μονομερείς και περιφερειακές ενέργειες, οι οποίες δεν έχουν θέση σε έναν κλάδο με διεθνή εμβέλεια και επισημαίνοντας ότι αυτά τα θέματα πρέπει να διευθετούνται υπό την «ομπρέλα» του ΙΜΟ.

Περιβαλλοντικοί φορείς επικρίνουν τα μέτρα του ΙΜΟ

Αναφορικά με τα μέτρα, τα οποία ενέκρινε η Επιτροπή του ΙΜΟ, πρόκειται για μία υβριδική προσέγγιση (τεχνική + λειτουργική) που προβλέπει ένα δείκτη για τον περιορισμό των εκπομπών από τα εν ενεργεία πλοία, σε αντιστοιχία με τον ισχύοντα δείκτη για το σχεδιασμό των νεότευκτων και ένα σύστημα αξιολόγησης του αποτυπώματος άνθρακα των πλοίων. Ο πρώτος δείκτης εκτιμάται ότι θα τεθεί σε ισχύ το 2023, ενώ το δεύτερο μέτρο αναμένεται να λάβει υποχρεωτικό χαρακτήρα το 2026.

Αναλυτικά το πλαίσιο των μέτρων ΕΔΩ

Σε υψηλούς τόνους ήταν η αντίδραση περιβαλλοντικών οργανώσεων. Πιο συγκεκριμένα, ο John Maggs, πρόεδρος της ΜΚΟ, Clean Shipping Coalition, σχολίασε σχετικά: «Ο εφησυχασμός τους κόβει την ανάσα. Οι σκέψεις μας είναι με τους πιο ευάλωτους, οι οποίοι θα πληρώσουν το υψηλότερο τίμημα γι' αυτήν την πράξη ακραίας ανοησίας».

Παράλληλα, η έτερη ΜΚΟ, Transport and Environment, καταδίκασε τις αποφάσεις του ΙΜΟ και κάλεσε την Ευρωπαϊκή Ένωση σε άμεση δράση. «Η ΕΕ θα πρέπει να απαιτήσει από τα πλοία να πληρώσουν για τη μόλυνση που προκαλούν και να καταστήσει υποχρεωτική τη χρήση εναλλακτικών πράσινων καυσίμων και τεχνολογιών εξοικονόμησης ενέργειας. Σε ολόκληρο τον κόσμο, τα έθνη πρέπει να λάβουν δράση για τις ναυτιλιακές εκπομπές, καθώς ο ΙΜΟ έχει αποτύχει παταγωδώς» επεσήμανε ο διευθυντής ναυτιλίας της ΜΚΟ, Faig Abbassov.

«Σημαντικά δομικά στοιχεία» χαρακτήρισε τις νέες αποφάσεις ο Γενικός Γραμματέας του ΙΜΟ, Kitack Lim, καθώς, όπως είπε, χωρίς αυτές οι μελλοντικές συζητήσεις για μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μέτρα θα ήταν αδύνατες.

Συζήτηση για το Ταμείο R&D ύψους $5 δισ.

Στην ατζέντα της Επιτροπής του ΙΜΟ, η οποία συνεδριάζει μέχρι την Παρασκευή, βρίσκεται και η πρόταση κορυφαίων ναυτιλιακών ενώσεων για Ταμείο Έρευνας και Ανάπτυξης, ύψους 5 δισ. δολαρίων, με στόχο την απανθρακοποίηση των θαλάσσιων μεταφορών.

BIMCO, CLIA, ICS, Intercargo, Interferry, Intertanko, IPTA και WSC, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν το 90% του παγκόσμιου εμπορικού στόλου, εξήγησαν ότι το Ταμείο, το οποίο θα διαχειρίζεται ένας μη κυβερνητικός οργανισμός έρευνας και ανάπτυξης (International Maritime Research and Development Board - IMRB), θα συμβάλει στον εντοπισμό και την ανάπτυξη καυσίμων χαμηλών και μηδενικών εκπομπών άνθρακα, πηγών ενέργειας, συστημάτων προώθησης και άλλων νέων τεχνολογιών μείωσης των αερίων του θερμοκηπίου.

Σύμφωνα με την πρόταση, ο IMO θα επιβλέπει αυτό το δεκαετές πρόγραμμα, το οποίο θα χρηματοδοτείται από τη ναυτιλιακή βιομηχανία, μέσω μίας υποχρεωτικής συνεισφοράς Έρευνας και Ανάπτυξης, 2 δολαρίων ανά τόνο καυσίμου, που θα καταναλώνει το εκάστοτε πλοίο.

Γιώργος Γεωργίου

ΝΑΥΤΙΛΙΑIMOΠλοίαΕυρωκοινοβούλιοJutta PaulusΕΚΠΟΜΠΕΣ ΡΥΠΩΝπράσινη ναυτιλίαΕυρωπαϊκή ΕνωσηΠΡΑΣΙΝΟΙΤαμείο R&D