Πρώτη εμφάνιση Χατζηδάκη σε Eurogroup για πλεονάσματα και Σύμφωνο Σταθερότητας

09:31 13/7/2023 - Πηγή: Reporter

Την πρώτη του εμφάνιση στο Eurogroup κάνει σήμερα ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Kωστής Χατζηδάκης, που πέρα από τα συγχαρητήρια για την ανάληψη του χαρτοφυλακίου, αναμένεται να μάθει από πρώτο χέρι τις διαθέσεις των εταίρων για τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες. Τον "οδηγό", δηλαδή για τα επόμενα χρόνια, όσον αφορά τα δημοσιονομικά πλεονάσματα και την πορεία απομείωσης

του χρέους.

Ήδη, τα “στρατόπεδα” έχουν πάρει θέσεις. Οι βόρειες χώρες, 11 τον αριθμό, με επικεφαλής τη Γερμανία, δημοσιοποίησαν επιστολή των υπουργών οικονομικών τους, επιμένοντας σε αυστηρή γραμμή λιτότητας. Ειδικότερα, στην παρέμβασή τους, οι υπουργοί Οικονομικών της Γερμανίας, της Τσεχίας, της Αυστρίας, της Βουλγαρίας, της Δανίας, της Κροατίας, της Σλοβενίας, της Λιθουανίας, της Λετονίας, της Εσθονίας και του Λουξεμβούργου, τόνισαν -ενόψει της μεταρρύθμισης του Συμφώνου Σταθερότητας- ότι η ΕΕ δεν μπορεί “να επιτρέψει στα επίπεδα του χρέους να αυξάνονται από κρίση σε κρίση”. Το αίτημα των 11 χωρών είναι να εισαχθούν “ποσοτικά κριτήρια που θα ισχύουν σε όλα τα κράτη μέλη” και προειδοποιούν ότι “δεν μπορούμε καν να καταλήξουμε σε καταστάσεις στις οποίες μελλοντικές προκλήσεις θα χρησιμοποιούνται για την καθυστέρηση ή την αναβολή των δημοσιονομικών προσαρμογών, που είναι απαραίτητες”. Στον αντίποδα οι νότιοι ζητούν περισσότερες “δημοσιονομικές” ανάσες” ώστε να μην τεθεί σε κίνδυνο η ανάκαμψη αλλά και οι στόχοι για την πράσινη μετάβαση αλλά και τον ψηφιακό μετασχηματισμό της ΕΕ, όπως και η διαδικασία “αμυντικής θωράκισης” ένεκα και της ρωσο -ουκρανικής κρίσης.

Στο φόντο αυτό η Ελληνική ομάδα θα καταθέσει τη δική της πρόταση έχοντας φροντίσει, ήδη, να στείλει τα σχετικά διαπιστευτήρια. “Μας ενδιαφέρει η δημοσιονομική ισορροπία και η επίτευξη δημοσιονομικών στόχων. Δεν ήρθαμε ως Αι Βασίληδες” είχε τονίσει την περασμένη Τρίτη κατά την παρουσίαση του πολυνομοσχεδίου του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για τα μέτρα στήριξης 1,1 δισεκ. ο Κωστής Χατζηδάκης, σημειώνοντας ότι “δεν υπάρχει πολιτικός που να μη θέλει να γίνει ευχάριστος, αλλά το θέμα είναι να είσαι ευχάριστος σε μόνιμη βάση. Θα προχωρήσουμε το πλαίσιο των αντοχών της οικονομίας”.

Είναι προφανές ότι το μήνυμα είναι ξεκάθαρο έναντι τόσο της Κομισιόν, όσο και των “σκληρών” της ΕΕ, που ήδη έχουν περάσει την κεντρική γραμμή, για κατάργηση των οριζόντιων μέτρα στήριξης που έχουν απομείνει, όπως π.χ. οι ενεργειακές επιδοτήσεις, ώστε να διασφαλιστεί η δημοσιονομική ισορροπία και η επίτευξη υψηλών πλεονασμάτων στους κρατικούς προϋπολογισμούς .

Να σημειωθεί, πάντως, ότι εφόσον οι συζητήσεις για το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας δεν ολοκληρωθούν, μέχρι το φθινόπωρο, είναι ανοιχτό, όπως αναφέρουν πηγές των Βρυξελλών, το 2024 να μην είναι ένα μεταβατικό έτος αλλά να ισχύουν οι δημοσιονομικοί κανόνες του παρελθόντος.

Έτσι, με βάση το Μεσοπρόθεσμο 2023-2026, που κατατέθηκε τον Απρίλιο στην Κομισιόν, ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα αναθεωρήθηκε στο 1,1% του ΑΕΠ για το 2023 από 0,7% του ΑΕΠ που ήταν η εκτίμηση στον προϋπολογισμό για να ανέβει στο 2,1% του ΑΕΠ για το 2024, στο 2,3% το 2025 και στο 2,5% το 2026. Αντίστοιχα, το χρέος της γενικής κυβέρνησης, με βάση τις σχετικές δεσμεύσεις, αναμένεται να μειωθεί σε 162,6% του ΑΕΠ το 2023, 150,8% το 2024, 142,6% το 2025 και 135,2% το 2026. Δεσμεύσεις, που ήδη, επανέλαβε η πολιτική ηγεσία κατά την ανάγνωση των Προγραμματικών Δηλώσεων, πριν λίγες μέρες.

Το πλαίσιο

Πάντως, με βάση, την πρόταση που έχει καταθέσει η Κομισιόν προβλέπεται ένα αυστηρό πλαίσιο για την πορεία αύξησης των δαπανών για χώρες με υψηλό δείκτη χρέους. Δηλαδή, τονίζεται ότι η ετήσια αύξηση των δημοσίων δαπανών δεν θα ξεπερνά το 2,6%, πράγμα που σημαίνει ότι στη χώρα μας θα κινείται αυστηρά στα 2,6-2,7 δισ. ευρώ στο θέμα των παροχών καθώς το συνολικό ύψος των πρωτογενών δαπανών αγγίζει τα 106 δις. ευρώ, πράγμα που μειώνει τον διασκελισμό για αυξημένες φοροελαφρύνσεις.

Βέβαια, δίνεται δυνατότητα για νέες παρεμβάσεις, εφόσον υπάρχουν αντίστοιχες αλλαγές στο μείγμα των φόρων, ενώ προβλέπεται η άρση οριζόντων κανόνων για τα κράτη - μέλη και η θέσπιση διμερών συμφωνιών μεταξύ Βρυξελλών και κρατών – μελών, έτσι ώστε οι προϋπολογισμοί να οδηγούν σε καθοδική τροχιά το χρέος τους. Αν οι δείκτες υποδηλώνουν βιωσιμότητα του χρέους μακροπρόθεσμα, τότε τα κράτη θα έχουν μεγαλύτερη ευελιξία στην άσκηση της δημοσιονομικής πολιτικής, δηλαδή για μειώσεις φόρων, κοινωνικές ενισχύσεις κ.α.

Γιώργος Αλεξάκης

EurogroupΧατζηδάκης