Στα ύψη οι τιμές λιπασμάτων λόγω πολέμου-Ποιες οι επισιτιστικές επιπτώσεις

23:48 10/4/2022 - Πηγή: Reporter

Σε μια εποχή άφθονων οικονομικών ανησυχιών, το χάος στην παγκόσμια αγορά λιπασμάτων είναι ένα από τα πιο ανησυχητικά.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει αυξήσει τις ήδη υψηλές τιμές των λιπασμάτων. Η Ρωσία είναι ο κορυφαίος εξαγωγέας στον κόσμο, πουλώντας προϊόντα αξίας περίπου 7,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2020, σύμφωνα με στοιχεία του γαλλικού ερευνητικού οργανισμού CEPII.

Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία επέκρινε τις ικανότητες και των δύο χωρών στο εμπόριο και στις αρχές Μαρτίου η ρωσική κυβέρνηση κάλεσε τους παραγωγούς

λιπασμάτων να αναστείλουν πλήρως τις εξαγωγές.

Οι νέες πιέσεις προσφοράς ανέβασαν τις τιμές σε θεαματικό βαθμό. Ο δείκτης τιμών λιπασμάτων της Green Markets της Βόρειας Αμερικής - ο οποίος παρακολουθεί το κόστος της ουρίας, της ποτάσας και του φωσφορικού διαμμωνίου - έχει αυξηθεί κατά 42% από την έναρξη της εισβολής στα τέλη Φεβρουαρίου.

Οι υψηλότερες τιμές λιπασμάτων μπορεί να μην φαίνονται ανησυχητικές για τον μέσο πολίτη- η ποτάσα και η ουρία δεν εμφανίζονται στις λίστες παντοπωλείων των περισσότερων ανθρώπων. Αλλά οι τιμές των βασικών τροφίμων, όπως το σιτάρι, αυξάνονται επίσης, μεγεθύνοντας τον κίνδυνο για επισιτιστικές κρίσεις σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος. Το επίμονα υψηλότερο κόστος των λιπασμάτων θα μπορούσε να μετατρέψει τον πληθωρισμό των τροφίμων σε διαρκές πρόβλημα και να βυθίσει τον κόσμο σε ένα νέο είδος οικονομικής αναταραχής.

«Ανησυχώ βαθιά ότι η βίαιη σύγκρουση στην Ουκρανία, ήδη μια καταστροφή για τους άμεσα εμπλεκόμενους, θα είναι επίσης μια τραγωδία για τους φτωχότερους ανθρώπους του κόσμου που ζουν σε αγροτικές περιοχές και δεν μπορούν να απορροφήσουν τις αυξήσεις των τιμών των βασικών τροφίμων και των γεωργικών εισροών που θα προκύψουν από διαταραχές στο παγκόσμιο εμπόριο», δήλωσε ο Gilbert Houngbo, πρόεδρος του Διεθνούς Ταμείου του ΟΗΕ για την Αγροτική Ανάπτυξη.

«Βλέπουμε ήδη αυξήσεις των τιμών και αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει κλιμάκωση της πείνας και της φτώχειας με τρομερές συνέπειες για την παγκόσμια σταθερότητα».

Οι αυξανόμενες τιμές των λιπασμάτων κλιμακώνουν τις ανησυχίες για την έλλειψη τροφίμων

Ο κόσμος είχε ήδη έλλειψη τροφίμων πριν η Ρωσία εισβάλει στην Ουκρανία στα τέλη Φεβρουαρίου. Μια έκθεση του ΟΗΕ για την επισιτιστική ασφάλεια υπολόγισε ότι περίπου 720 με 811 εκατομμύρια άνθρωποι αντιμετώπισαν πείνα το 2020 - μια αύξηση έως και 161 εκατομμυρίων από το 2019 - καθώς η κρίση του κορονοϊού και η οικονομική ύφεση ταλαιπώρησαν τις φτωχότερες χώρες.

Η σύγκρουση Ρωσίας-Ουκρανίας απλώς επιδείνωσε το πρόβλημα. Οι τιμές του σιταριού έχουν εκτοξευθεί κατά 27% από την έναρξη της εισβολής, με τις αγορές να προετοιμάζονται για εξασθένιση της προσφοράς τόσο από τη Ρωσία όσο και από την Ουκρανία. Ενώ οι προηγμένες οικονομίες μπορούν να απορροφήσουν υψηλότερο κόστος και να στραφούν σε εναλλακτικές, οι αναπτυσσόμενες χώρες έχουν ελάχιστες επιλογές πέρα από το να πληρώσουν μεγαλύτερες τιμές.

Οι τιμές των λιπασμάτων είναι επίσης αυξημένες κατά περίπου 260% σε σχέση με τα προπανδημικά επίπεδα, καθώς έχουν πληγεί από το υψηλότερο ενεργειακό κόστος και τις νέες εντολές αδειοδότησης εξαγωγών που επιβλήθηκαν από μεγάλους εξαγωγείς όπως η Ρωσία και η Κίνα.

Αυτό το υψηλότερο κόστος αναγκάζει τους αγρότες να περιορίσουν την παραγωγή ή να χρησιμοποιήσουν λιγότερα λιπάσματα με κίνδυνο να έχουν μικρότερες αποδόσεις. Ορισμένοι στρέφονται στην κοπριά ζώων ως υποκατάστατο. Ακόμη και αν η ρωσική εισβολή τελείωνε σύντομα και ο πληθωρισμός των τροφίμων μειωνόταν, το αυξανόμενο κόστος των λιπασμάτων θα είχε καθυστερημένη επίδραση στην αγορά και θα άφηνε την προσφορά τεταμένη στο μέλλον.

Τα ακριβά θρεπτικά συστατικά των καλλιεργειών εμποδίζουν την ικανότητα των προηγμένων οικονομιών να αναπληρώσουν τα κενά στον παγκόσμιο εφοδιασμό τροφίμων. Το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ δήλωσε στα τέλη Μαρτίου ότι περίμενε από τους αγρότες να φυτέψουν λιγότερο καλαμπόκι αλλά μια ποσότητα ρεκόρ σόγιας το 2022. Οι σπόροι σόγιας απαιτούν λιγότερα εμπορικά λιπάσματα από το καλαμπόκι και αυτή η αλλαγή θα σηματοδοτήσει ότι οι αγρότες προετοιμάζονται για παρατεταμένη αναστάτωση στο αγορά λιπασμάτων.

Η άνοδος των τιμών των λιπασμάτων θα μπορούσε ακόμη και να πυροδοτήσει εμφύλιες αναταραχές σε χώρες με ασταθή προμήθεια τροφίμων.

ΤΙΜΕΣ ΛΙΠΑΣΜΑΤΩΝεπισιτιστική κρίσηπόλεμος