Το ΔΝΤ προειδοποιεί για αυξανόμενη φτώχεια, αναταραχές και γεωπολιτικές εντάσεις

08:57 29/7/2021 - Πηγή: Reporter

Η παγκόσμια οικονομική ανάκαμψη συνεχίζεται, όμως διευρύνεται το χάσμα μεταξύ προηγμένων οικονομιών και πολλών αναδυόμενων αγορών και αναπτυσσόμενων οικονομιών λόγω της άνισης κατανομής των εμβολίων αλλά και της έλλειψης δημοσιονομικής στήριξης, προειδοποίησε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) την Τρίτη.

Ενώ η τελευταία ενημέρωση του World Economic Outlook

του ΔΝΤ βλέπει ότι η παγκόσμια οικονομία εξακολουθεί να αυξάνεται 6% φέτος – εκτίμηση αμετάβλητη από αυτή του Απριλίου– η επικεφαλής οικονομολόγος Γκιτά Γκοπίνατ σημείωσε ότι η σύνθεση της ανάκαμψης συνεχίζει να αλλάζει.

«Η ανάκαμψη δεν είναι εξασφαλισμένη έως ότου η πανδημία ανατραπεί σε παγκόσμιο επίπεδο», δήλωσε η Γκοπινάτ σε δημοσιογράφους κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου, όπου παρουσίασε τις τελευταίες προοπτικές με τίτλο Διευρύνονται τα ρήγματα στην Παγκόσμια Οικονομία.

Το ΔΝΤ εκτιμά πως η παγκόσμια ανάπτυξη θα επιβραδύνθεί στο 4,9 % το επόμενο έτος. Οι προηγμένες οικονομίες αναμένεται να επιτύχουν αύξηση 4,4% το 2022 - από 5,6% το 2021 - ενώ η ανάπτυξη στις αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες οικονομίες φαίνεται να επιβραδύνεται στο 5,2% το 2022 από την αναμενόμενη ανάκαμψη 6,3% το 2021.

Πλούσια, αναδυόμενα και αναπτυσσόμενα έθνη έλαβαν ένα χτύπημα στις οικονομίες τους το προηγούμενο έτος, όταν η πανδημία του κορονοϊού ανάγκασε τις κυβερνήσεις να κλείσουν σύνορα, να κλείσουν επιχειρήσεις και να θέσουν σε αδράνεια τους κατασκευαστικούς κόμβους παγκοσμίως.

Καθώς, όμως, οι χώρες επανήλθαν από τους περιορισμούς φέτος, οι προβλέψεις για την ανάπτυξη σημείωσαν άνοδο ενώ οι άνθρωποι έδειξαν σταθερή ζήτηση για προϊόντα και υπηρεσίες. Ωστόσο, η αύξηση της ζήτησης αναμένεται να ελαττωθεί το επόμενο έτος.

Οι ανεπτυγμένες οικονομίες οπλισμένες και θωρακισμένες με έναν καλό υγειονομικό εφοδιασμό με εμβόλια COVID-19 αλλά και φορολογική δύναμη πυρός κατάφεραν να επανεκκινήσουν τις επιχειρήσεις. Όμως, η εμφάνιση νέων μεταλλάξεων κορονοϊού προκαλεί αβεβαιότητα στην πορεία ανάκαμψης.

Στην οικονομική ανάπτυξη των ΗΠΑ, της μεγαλύτερης οικονομίας στον κόσμο, παρατηρείται επιβράδυνση στο 4,9% το 2022 έπειτα από μια αναπήδηση 7% που αναμενόταν φέτος. Η ευρωπαϊκή ανάκαμψη αναμένεται, επίσης, να επιβραδυνθεί στο 4,3% το 2022 από 4,6% το 2021.

Η ανάπτυξη στη Μέση Ανατολή και την Κεντρική Ασία αναμένεται να επιβραδυνθεί στο 3,7% το επόμενο έτος από 4,0 το 2021, ενώ οι αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες ασιατικές οικονομίες αναμένεται να συρρικνωθούν περισσότερο από το 7,5% το 2021 σε 6,4% το 2022.

Η Λατινική Αμερική και η Καραϊβική εκτιμάται ότι θα παρουσιάσουν απότομη πτώση από 5,8% το 2021 σε 3,2% το 2022 έπειτα από την πτώση 7% το 2020.

Η υποσαχάρια Αφρική είναι η μόνη περιοχή που αναμένεται να αυξηθεί: από 3,4% το 2021 σε 4,1% το 2022.

Εμβόλια και τρισεκατομμύρια στη δημοσιονομική υποστήριξη

Η ανισότητα των εμβολίων διαδραματίζει πρωταρχικό ρόλο στο διευρυνόμενο χάσμα στον τρόπο που ανακάμπτουν οι ανεπτυγμένες και οι λιγότερο ανεπτυγμένες οικονομίες.

Σχεδόν το 40% των ατόμων στις προηγμένες οικονομίες έχουν εμβολιαστεί πλήρως σε σύγκριση με μόλις το 11% στις οικονομίες των αναδυόμενων αγορών και ένα μικρό ποσοστό στις αναπτυσσόμενες χώρες με χαμηλό εισόδημα.

Οι νέες μεταλλάξεις κορονοϊού φέτος, ιδίως στην Ινδία, αποτελούν σημαντική πηγή της βαθύτερης ανισότητας μεταξύ πλούσιων και φτωχών εθνών.

«Η εμφάνιση εξαιρετικά μολυσματικών μεταλλάξεων ιών θα μπορούσε να εκτροχιάσει την ανάκαμψη και να εξαλείψει συνολικά 4,5 τρισ. δολάρια αθροιστικά από το παγκόσμιο ΑΕΠ έως το 2025», προειδοποίησε η Γκοπινάτ.

Η κατάσταση δυσχεραίνεται καθώς οι φτωχές χώρες και ακόμη και οι αναδυόμενες αγορές δεν έχουν πρόσβαση στα κεφάλαια που είναι απαραίτητα για να εκτινάξουν τις οικονομίες τους. Οι προηγμένες οικονομίες, από την άλλη πλευρά, παρείχαν 4,6 τρισ. δολ. για τη δημοσιονομική υποστήριξη για το 2021 αλλά και μετά. Στις αναπτυσσόμενες οικονομίες, τα περισσότερα μέτρα έπαυσαν να ισχύουν από πέρυσι.

Ορισμένες αναδυόμενες αγορές όπως η Βραζιλία, η Ουγγαρία, το Μεξικό, η Ρωσία και η Τουρκία έχουν επίσης αρχίσει να αυξάνουν τα επιτόκια προκειμένου να συγκρατήσουν τον αυξανόμενο πληθωρισμό που προκλήθηκε από τα σημεία συμφόρησης της αλυσίδας εφοδιασμού ενόσω ανοίγουν ξανά οι οικονομίες. Τα υψηλότερα επιτόκια φαίνεται να «φρεσκάρουν» την οικονομική ανάπτυξη.

«Η επιδεινούμενη πανδημία και η ενίσχυση των χρηματοοικονομικών συνθηκών θα προκαλούσαν διπλό πλήγμα στις αναδυόμενες αγορές και στις αναπτυσσόμενες οικονομίες και θα ανέκοπταν σοβαρά όσα ανέκτησαν», προειδοποίησε η Γκοπινάτ.

Πληθωρισμός και δράση

Ένα σημαντικό μέρος των μετρήσεων «ασυνήθιστα υψηλού πληθωρισμού» είναι παροδικό, και προκύπτει από το χτύπημα της πανδημίας σε ζωτικά μέρη της οικονομίας, όπως τα ταξίδια και η φιλοξενία, αλλά και από τη σύγκριση με τις ασυνήθιστα χαμηλές τιμές του περασμένου έτους, δήλωσε ο Γκοπινάθ.

Το ΔΝΤ προβλέπει ότι ο πληθωρισμός θα παραμείνει αυξημένος το έτος που διανύουμε. Στις αναδυόμενες αγορές και στις αναπτυσσόμενες οικονομίες οι πιέσεις στις τιμές των τροφίμων και η υποτίμηση του νομίσματος θα εξακολουθήσουν να δημιουργούν μια ακόμη ανησυχητική ανισότητα στην οικονομική ανάκαμψη.

Οι μεγάλες κεντρικές τράπεζες πρέπει να γνωστοποιήσουν σαφώς τις προοπτικές τους για τη νομισματική πολιτική και να διασφαλίσουν ότι οι φόβοι για τον πληθωρισμό δεν θα προκαλέσουν ταχεία αυστηρότερη κατάσταση στα χρηματοοικονομικά, τόνισε το ΔΝΤ.

Η πρόταση του Ταμείου για τον τερματισμό της πανδημίας, η οποία εγκρίθηκε από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, την Παγκόσμια Τράπεζα και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, θέτει έναν στόχο εμβολιασμού τουλάχιστον 40% όλων των ανθρώπων σε κάθε χώρα έως το τέλος του 2021 και 60% έως τα μέσα του 2022.

Το ΔΝΤ προτρέπει να μοιραστούν τουλάχιστον 1 δισ. δόσεις εμβολίου το 2021 από χώρες με πλεόνασμα και καλεί τους κατασκευαστές να δώσουν προτεραιότητα στις παραδόσεις σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.

«Οι συντονισμένες πολιτικές δράσεις… μπορούν να κάνουν τη διαφορά μεταξύ ενός μέλλοντος όπου όλες οι οικονομίες θα βιώνουν διαρκή ανάκαμψη ή εκείνου όπου οι αποκλίσεις θα εντείνονται, οι φτωχοί θα γίνονται φτωχότεροι και οι κοινωνικές αναταραχές και οι γεωπολιτικές εντάσεις θα αυξάνονται», σημείωσε η οικονομολόγος.

ΔΝΤφτωχειαγεωπολιτικές εντάσειςπανδημία