Διχάζουν τα σχέδια για το ρέμα της Ραφήνας

09:34 5/4/2018 - Πηγή: Green agenda

Διχάζουν τα σχέδια για τη διευθέτηση του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας. Χθες η Περιφέρεια Αττικής γνωμοδότησε θετικά στη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργου, προκαλώντας την αντίδραση οργανώσεων που υποστηρίζουν τη διατήρηση της φυσικής του κοίτης. Από την πλευρά της, σύμφωνα με την εφημερίδα «Καθημερινή», η Περιφέρεια υποστηρίζει ότι το έργο θα συμβάλλει στην οριστική επίλυση των προβλημάτων της περιοχής, απομακρύνοντας οριστικά τον κίνδυνο πλημμύρας.

Το

έργο, προϋπολογισμού περίπου 100 εκατ. ευρώ, δρομολογείται εδώ και πολλά χρόνια από το υπουργείο Υποδομών. Αφορά στα τελευταία 15 χλμ του ρέματος, από τη λεωφόρο Σπάτων μέχρι την εκβολή του στη Ραφήνα και περιλαμβάνει την εκβάθυνση και διαπλάτυνση του ρέματος και τη μετατροπή της κοίτης του από φυσική σε τεχνητή, με επένδυση από «συρματοκιβώτια» (κιβώτια από πλέγμα που περιέχουν πέτρες).

Οι αντιδράσεις, που εκφράστηκαν και στο περιφερειακό συμβούλιο, αφορούν τόσο στην καταστροφή της βλάστησης, όσο και την μετατροπή του φυσικού ρέματος σε έναν ανοιχτό αγωγό. «Σήμερα το Μεγάλο Ρέμα είναι στο μεγαλύτερο μέρος του φυσικό», λέει η κ. Εμμανουέλα Τερζοπούλου, μέλος της Κίνησης για την Προστασία και Ανάδειξη του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας. «Επίσης έχει πλούσια βλάστηση, κάτι που δεν το γνωρίζει πολύς κόσμος γιατί τα πρανή του είναι σε μεγάλο βαθμό χτισμένα. Έχει όμως συνεχή ροή νερού, ακόμα και το καλοκαίρι. Για το έργο αυτό θα κοπούν (σύμφωνα με τη μελέτη) 1.439 δέντρα, κυρίως μεγάλα πλατάνια και λεύκες, η φυσική κοίτη θα καταστραφεί, όποια ζωή υπάρχει θα απομακρυνθεί. Το πρόβλημα όμως για τις πλημμύρες δεν είναι η φυσική κοίτη, αλλά το ότι έχουμε παρέμβει στο ζωτικό χώρο του ρέματος. Επομένως δεν θα λυθεί με το “τσιμέντωμα”. Το παραδέχεται εμμέσως και η ίδια η Περιφέρεια, καθώς προβλέπονται σε δεύτερη φάση απαλλοτριώσεις στην παραρεμάτια περιοχή. Επιπλέον, όπως έχει αποδειχθεί από επιστήμονες, με τη μετατροπή της κοίτης σε τεχνητή εκλείπουν πλέον οι φυσικοί τρόπου ανάσχεσης του νερού και των φερτών υλικών, αυξάνεται η ταχύτητα του νερού και το πρόβλημα μεταφέρεται στις εκβολές- που σημειωτέον σήμερα έχουν περιοριστεί από το πάρκινγκ του Οργανισμού Λιμένα Ραφήνας και το μπάζωμα που έγινε για το “πάρκο Καραμανλή”. Αυτό που μας απογοητεύει είναι ότι εδώ και δεκαετίες σε όλη την Ευρώπη απομακρύνονται από τη λογική τέτοιων, «βαρέων» παρεμβάσεων. Εμείς επιμένουμε σε μια φιλοσοφία παρελθόντων ετών, αυτή των μεγάλων έργων υποδομής».

Οι αντιδρώντες εκτιμούν ότι για την καλύτερη αντιπλημμυρική θωράκιση της περιοχής θα αρκούσαν μικρότερες -και πολύ πιο οικονομικές- παρεμβάσεις. «Πράγματι στην περιοχή υπάρχει πλημμυρικός κίνδυνος, κανείς δεν το αρνείται», λέει ο Δημήτρης Ζαρρής, από την οργάνωση «Πολίτες υπέρ των ρεμάτων - Ροή». «Κατά τη γνώμη μου θα έπρεπε εκεί όπου τα πρανή του ρέματος είναι σαθρά να γίνει μια ενίσχυση της κοίτης με συρματοκιβώτια, αλλά μόνο εκεί. Επίσης μέσα στη Ραφήνα να απομακρυνθούν οι παράνομες και να μετεγκατασταθούν οι νόμιμες κατασκευές που βρίσκονται δίπλα στην κοίτη, κάτι που θα έχει τελικά πολύ μικρότερο κόστος (επιλογή που δεν εξετάστηκε ούτε καν ως σενάριο της μελέτης). Τέλος, έχει προταθεί από την Περιφέρεια να γίνει σε δεύτερη φάση ένα μικρό φράγμα που θα βοηθούσε στην ανάσχεση των υδάτων, κάτι που θα ήταν χρήσιμο να γίνει άμεσα». Σύμφωνα με τον κ. Ζαρρή, η μετατροπή της κοίτης του ποταμού σε τεχνητή εγκυμονεί κινδύνους. «Όταν υποκαθιστάς τη βλάστηση με σκληρά υλικά, θα αυξήσεις την ταχύτητα του νερού και μπορεί να προκαλέσεις διάβρωση στις εκβολές. Επίσης θα αυξηθεί η παροχή των φερτών υλικών που θα καταλήγουν μέσα στη θάλασσα, δίπλα στο λιμάνι και έτσι ανά κάποια χρόνια θα απαιτούνται εργασίες καθαρισμού. Γενικώς, είναι μια ξεπερασμένη επιστημονικά επιλογή», τονίζει.

Ο αντιπεριφερειάρχης για θέματα Περιβάλλοντος, Νάσος Αναγνωστόπουλος, εκτιμά ότι οι αντιδράσεις είναι υπερβολικές. «Κατ’ αρχήν το πρόβλημα είναι απαραίτητο», λέει. «Από το 2000-1 που ξεκίνησαν οι διαδικασίες για το έργο, η περιοχή έχει πλημμυρίσει επανειλημμένως. Μετά την ολοκλήρωση της Αττικής Οδού, η ανάγκη για αντιπλημμυρικά έργα έγινε εντονότερη. Πρέπει επομένως να κάνουμε κάτι. Όσον αφορά στο ίδιο το έργο, κατ’ αρχήν πρέπει να διευκρινίσουμε ότι το ρέμα δεν θα καλυφθεί πουθενά. Θα επιστρωθεί η κοίτη του με σαρζανέτια, όγκους πέτρας και σε κάποια σημεία τσιμέντο. Επειδή η φέρουσα ικανότητα του ρέματος δεν επαρκεί, θα γίνει εκβάθυνση και διαπλάτυνση σε όλο το μήκος του. Είναι αλήθεια ότι και πάλι αυτό δεν επαρκεί, γι’αυτό σε δεύτερη φάση προβλέπεται να κατασκευαστεί ένα μικρό φράγμα για να συγκρατεί το πολύ νερό. Η ταχύτητα του νερού δεν θα αυξάνεται γιατί η κοίτη δεν θα είναι λεία. Τα συρματοκιβώτια λειτουργούν όπως η φυσική κοίτη, αφού αφήνουν το νερό να περνά. Κατά τη γνώμη μου είναι ένα έργο που πραγματικά θα ωφελήσει και θα ανακουφίσει μεγάλες περιοχές, απομακρύνοντας τον μόνιμο φόβο μιας πλημμύρας», λέει.