Ένα εργαλείο παρακολούθησης 50 λιμνών της χώρας

08:52 22/10/2019 - Πηγή: Green agenda

του Νίκου Αβουκάτου

Διαθέσιμος για τη σύνταξη μιας επιστημονικής εργασίας ή ενός προγράμματος περιβαλλοντικής εκπαίδευσης είναι πλέον ο όγκος δεδομένων παρακολούθησης 50 λιμνών της Ελλάδας. Τα σημαντικά αποτελέσματα και δεδομένα του πρότζεκτ του Ελληνικού Κέντρου Βιοτόπων - Υγροτόπων (ΕΚΒΥ) μπορούν να βοηθήσουν επιπλέον τον κάθε δήμο ή οποιονδήποτε φορέα ώστε να γνωρίζει ενδιαφέρουσες πληροφορίες για τις λίμνες αυτές.

Η πρόσβαση σε χρήσιμες πληροφορίες για τη κατάσταση των λιμνών όπως τα χαρακτηριστικά ποιότητας

και της ποσότητας του νερού, γίνεται μέσω του Δικτυακού Τόπου για τη Φύση και Βιοποικιλότητα της Ελλάδας (www.biodiversity-info.gr) που διατηρεί το ΕΚΒΥ του Μουσείου Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας. Πρόκειται για δεδομένα που συλλέγει και επεξεργάζεται το ΕΚΒΥ από το 2012, ως ο αρμόδιος φορέας λειτουργίας του Εθνικού Δικτύου Παρακολούθησης των Λιμνών.

«Έχουμε ανοίξει ένα παράθυρο γνώσης. Με αυτό το εργαλείο είμαστε σε θέση να γνωρίζει ο κάθε ενδιαφερόμενος στοιχεία, δεδομένα και πληροφορίες για τα υδάτινα οικοσυστήματα της χώρα μας. Επίσης, οι χάρτες μάς δείχνουν την οικολογική ταξινόμηση και τη χημική ταξινόμηση για να μπορούμε να λαμβάνουμε δείγματα νερού προκειμένου να αναλυθούν στο Γενικό Χημείο του Κράτους και το ΕΘΙΑΓΕ. Με εξειδικευμένες αναλύσεις ταξινομείται η οικολογική αλλά και χημική ποιότητα. Με τη συνολική ταξινόμηση γίνεται η εποπτική παρακολούθηση των λιμνών», εξηγεί η Βασιλική Τσιαούση, βιολόγος και συντονίστρια του Εθνικού Δικτύου Παρακολούθησης των λιμνών.

Το ΕΚΒΥ πραγματοποιεί δειγματοληψίες, αναλύσεις και επιτόπιες μετρήσεις, και είναι υπεύθυνο για την ετήσια υποβολή στοιχείων στη Γραμματεία Υδάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Η Γραμματεία Υδάτων συντονίζει και εποπτεύει το Εθνικό Δίκτυο Παρακολούθησης Υδάτων και υποβάλλει τα δεδομένα ετησίως στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος.Η οικολογική ταξινόμηση είναι μία πολύπλοκη διαδικασία που στηρίζεται σε δείκτες και σε συνδυασμούς βιολογικών παραμέτρων (φυτοπλαγκτό, υδρόβια μακρόφυτα, φυτοβένθος, ζωοβένθος, ιχθυοπανίδα), φυσικοχημικών (π.χ. διαφάνεια, συνθήκες οξυγόνωσης, συγκεντρώσεις ειδικών ρύπων), υδρολογικών (π.χ. στάθμη υδάτων, χρόνος παραμονής) και μορφολογικών (μορφολογία παρόχθιας ζώνης, βαθυμετρία).

Επιπροσθέτως, το ΕΚΒΥ διενεργεί συστηματικές δειγματοληψίες για ουσίες προτεραιότητας, ειδικούς ρύπους και λοιπές ουσίες στους σταθμούς των λιμνών και τα δείγματα αποστέλλονται για ανάλυση στο Γενικό Χημείο του Κράτους και το Ινστιτούτο Εδαφοϋδατικών Πόρων του ΕΛΓΟ - ΔΗΜΗΤΡΑ.

Σε ειδική ενότητα υπό τον τίτλο «Δεδομένα λιμνών της Ελλάδας» (http://www.biodiversity-info.gr/index.php/el/lakes-data), οι επισκέπτες του Δικτυακού Τόπου για τη Φύση και Βιοποικιλότητα της Ελλάδας, μπορούν πλέον να έχουν πρόσβαση σε:

Γενικές πληροφορίες για τη λειτουργία του Εθνικού Δικτύου Παρακολούθησης των Λιμνών.Χρονοσειρές βιολογικών, φυσικοχημικών και λοιπών φυσικοχημικών δεδομένων σε επεξεργάσιμη μορφή (αρχεία excel).Χρονοσειρές με δεδομένα διακύμανσης της στάθμης των λιμνών σε επεξεργάσιμη μορφή (αρχεία excel).Χάρτες βαθυμετρίας για 9 φυσικές λίμνες, οι οποίοι παράχθηκαν από συνδυασμό δεδομένων που συλλέχθηκαν στο πεδίο με τη χρήση ηχοβολιστικού βαθυμετρικού οργάνου και ψηφιοποιημένων υψομετρικών πληροφοριών τοπογραφικών χαρτών.Ψηφιακά τεκμήρια για τις λίμνες της Ελλάδας, από το Ψηφιακό Αποθετήριο των εκδόσεων του ΕΚΒΥ.Γεωχωρικά δεδομένα για τις λίμνες της Ελλάδας, από τον Διαδικτυακό Χάρτη Φύσης και Βιοποικιλότητας.Φωτογραφίες από τις εργασίες δειγματοληψιών πεδίου.

Ειδικότερα, στον Διαδικτυακό Χάρτη Φύσης και Βιοποικιλότητας (http://ekbygis.biodiversity-info.gr/map), μπορεί κανείς να πλοηγηθεί στο σύνολο των γεωχωρικών δεδομένων της υδρολογίας και να δει: την κατάσταση (οικολογική, χημική, συνολική) των 50 λιμνών του Εθνικού Δικτύου Παρακολούθησης, τις θέσεις των σταθμών παρακολούθησης των λιμνών, καθώς και τα βαθυμετρικά σημεία και τις αντίστοιχες ισοβαθείς καμπύλες εννέα λιμνών: Αμβρακία, Χειμαδίτιδα, Λυσιμαχεία, Οζερός, Παραλίμνη, Παμβώτιδα, Βεγορίτιδα, Βόλβη και Ζάζαρη.

Τα παραπάνω δεδομένα διατίθενται ανοιχτά προς μεταφόρτωση σε διάφορους μορφότυπους αρχείων (kml, shp, gml, pdf, jpeg, gif κ.λπ.) καθώς και υπό τη μορφή ανοιχτών υπηρεσιών θέασης (WMS, WFS), μέσω του Γεωγραφικού Αποθετηρίου του ΕΚΒΥ (http://ekbygis.biodiversity-info.gr/geoserver). Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα γεωχωρικά δεδομένα μπορούν να αναζητηθούν στον Κατάλογο Μεταδεδομένων των Γεωχωρικών Δεδομένων του ΕΚΒΥ (http://ekbygis.biodiversity-info.gr/geonetwork).