Η «χοντρή» σακούλα κερδίζει έδαφος

09:43 31/1/2019 - Πηγή: Green agenda

Δραστική ήταν η μείωση της λεπτής πλαστικής σακούλας στα σούπερ μάρκετ κατά τον πρώτο χρόνο επιβολής του περιβαλλοντικού τέλους. Σύμφωνα με νέα στοιχεία του Ινστιτούτου Ερευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), τα οποία συλλέχθηκαν από τις μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ, το 2018 διατέθηκαν περίπου 350 εκατ. τεμάχια λεπτές πλαστικές σακούλες (πάχους 15-50 μικρών) έναντι 1,8 εκατ. τεμαχίων το 2017, καταγράφοντας μείωση 80,3%. Τέσσερις περιβαλλοντικές οργανώσεις, όμως, προειδοποιούν ότι τα καταστήματα αρχίζουν να προωθούν

πιο «χοντρές» σακούλες και αμφισβητούν τις επιλογές του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης για τη διάθεση του περιβαλλοντικού τέλους.

Οι τέσσερις οργανώσεις (WWF, Greenpeace, Μεσόγειος SOS και Ελληνική Εταιρεία Ανακύκλωσης) εκτιμούν ότι η μείωση της πλαστικής σακούλας θα ήταν μεγαλύτερη αν δεν είχαν εξαιρεθεί από το ανταποδοτικό τέλος τα περίπτερα και οι υπαίθριες αγορές. Θεωρούν μάλιστα αποτυχημένη την επιλογή του ΕΟΑΝ να διαθέσει τα έσοδα από το τέλος της πλαστικής σακούλας για να αγοραστούν και να διατεθούν δωρεάν επαναχρησιμοποιούμενες σακούλες, εκτιμώντας ότι οι πολίτες ήδη το έχουν πράξει. Η εκτίμηση αυτή πιστοποιείται και από τα τελευταία στοιχεία του ΙΕΛΚΑ: το 2018 διατέθηκαν 11,55 εκατομμύρια τεμάχια επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες έναντι μόλις 0,95 εκατ. τεμάχια το 2017. Με άλλα λόγια, η διάθεση επαναχρησιμοποιούμενων τσαντών ενδεκαπλασιάστηκε το 2018 σε σύγκριση με το 2017. Σε κάθε νοικοκυριό αναλογούν 2,8 επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες έναντι 0,2 το 2017.

Οι τέσσερις οργανώσεις εκτιμούν ότι πρέπει να επιβληθεί ανταποδοτικό τέλος και στις σακούλες πάχους 50-70 μικρών. Οπως επισημαίνουν, τα καταστήματα χρεώνουν τις σακούλες αυτές (που είναι και ανθεκτικότερες) στους καταναλωτές φθηνότερα από την «κλασική» πλαστική σακούλα, χωρίς να έχουν υποχρέωση να αποδίδουν το έσοδο αυτό. «Συχνά, το λιανεμπόριο προβάλλει στα ταμεία πρώτα την επιλογή της πλαστικής σακούλας πάχους 52 μm ως “επαναχρησιμοποιήσιμης” τσάντας και μετά την επιλογή της κλασικής λεπτής πλαστικής σακούλας», αναφέρουν. Οπως εκτιμούν, η πρακτική αυτή θα οδηγήσει τελικώς σε ένα παράδοξο: «Το 2019 θα ελαχιστοποιηθεί το τέλος που εισπράττεται, χωρίς να ελαχιστοποιηθεί ανάλογα η χρήση πλαστικής σακούλας. Μάλιστα η ποσότητα πλαστικού για τη χρήση πλαστικής σακούλας μπορεί να αυξηθεί. Αυτό θα είναι άλλη μια παγκόσμια πρωτοτυπία της χώρας μας».

Το ΙΕΛΚΑ από την πλευρά του εκτιμά ότι η συνολική κατανάλωση πλαστικής σακούλας το 2018 μειώθηκε τελικά σε περίπου 115-120 σακούλες ανά κάτοικο, δεδομένου ότι μέσω των σούπερ μάρκετ πραγματοποιείται το 50% μόνο των πωλήσεων. Οπως εκτιμά το Ινστιτούτο, η εφαρμογή στο λιανεμπόριο τροφίμων (αρτοποιεία, κρεοπωλεία κ.ά.) είναι εκτεταμένη, ειδικά όταν πρόκειται για αλυσίδες. Στον κλάδο ένδυσης οι πλαστικές σακούλες αντικαταστάθηκαν στις περισσότερες των περιπτώσεων από χάρτινες. Η εφαρμογή του μέτρου είναι πλημμελής στον κλάδο της εστίασης με εξαίρεση, πάλι, κάποιες αλυσίδες. Τέλος, το μέτρο εφαρμόζεται περισσότερο στα μεγάλα αστικά κέντρα παρά στην επαρχία.

Πηγή: Εφημερίδα «Καθημερινή»