Η πολυεπίπεδη διακυβέρνηση των περιοχών Natura 2000
του Αλέκου Παπαδόπουλου*
Η σκληρή επικαιρότητα του μεταναστευτικού–προσφυγικού και του κορωνοϊού δοκίμασε με δραματικό τρόπο την ικανότητα της δημόσιας διοίκησης στη χώρα μας να αντιμετωπίσουν ασύμμετρες απειλές.
Οι δημόσιες αρχές αναγκάζονται να ενεργοποιήσουν ως εργαλεία "διαχείρισης κρίσης” (crisis management) δύο λειτουργίες που είναι εν ανεπαρκεία στο πολιτικο-διοικητικό σύστημά μας, τον προγραμματισμό και τον συντονισμό. Οι λειτουργίες αυτές καλούνται να αντικαταστήσουν το "βλέποντας και κάνοντας" και την αυτόνομη λειτουργία των δημοσίων φορέων ως "silos” αντίστοιχα.
Διεθνείς
Παρακολουθώντας τις διοικητικές μεταρρυθμίσεις που επέβαλε η κρίση την τελευταία δεκαετία, διαπιστώνω πως στην πλειοψηφία τους είχαν θετικές δημοσιονομικές επιπτώσεις αλλά ελάχιστα συνέβαλαν σε αυτές τις αναγκαίες βελτιώσεις του δημόσιου τομέα.
Με δεδομένη αυτή τη μονομέρεια των διοικητικών μεταρρυθμίσεων αποτελεί μια ευχάριστη έκπληξη το Γ΄ Κεφάλαιο για τη διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών Natura 2000 που ψηφίστηκε πρόσφατα από την Βουλή.
Είναι ο πρώτος νόμος της Μεταπολίτευσης που επιχειρεί να θεσμοθετήσει την Πολυεπίπεδη Διακυβέρνηση μιας σημαντικής δημόσιας πολιτικής.
Πρέπει όμως να διευκρινίσω εδώ, με έμφαση, ότι συχνά μπερδεύουμε την έννοια της Πολυεπίπεδης Διοίκησης (Multilevel Administration) που σημαίνει ότι ασκούν αρμοδιότητες για μια δημόσια πολιτική πολλά διοικητικά επίπεδα, με την έννοια της Πολυεπίπεδης Διακυβέρνησης (Multilevel Governance) που σημαίνει ότι υπάρχει συστημική συνεργασία των επιπέδων αυτών με τη χρήση και των σύγχρονων τεχνολογιών πληροφόρησης και επικοινωνιών. Δηλαδή ότι τα διοικητικά επίπεδα (κεντρικό, περιφερειακό, δημοτικό) συγκροτούν όχι άθροισμα αλλά σύστημα.
Με άλλα λόγια, Κεντρική Διοίκηση – Περιφέρειες – Δήμοι συγκροτούν το λειτουργικά ενιαίο διοικητικό σύστημα της χώρας.
Αυτή τη μορφή της συστημικής συνεργασίας προωθεί πρωτοποριακά ο εν λόγω νόμος. Συγκεκριμένα νομοθετεί:
Εθνικό Σύστημα Διακυβέρνησης της δημόσιας πολιτικής για τις προστατευόμενες περιοχές, που αποτελείται από δημόσιους φορείς και τις συστημικές σχέσεις τους: το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και εποπτευόμενο Οργανισμό του, πέντε συναρμόδια Υπουργεία, τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, τις Περιφέρειες και τους Δήμους. Μητρώο των περιβαλλοντικών οργανώσεων, που αναλαμβάνουν την υλοποίηση δράσεων προστασίας του περιβάλλοντος, εκπροσωπώντας την κοινωνία των πολιτών. Προγραμματικά, συμβασιακά και επιχειρησιακά εργαλεία που διαμορφώνουν τις συστημικές σχέσεις του Συστήματος Διακυβέρνησης: Εθνική Στρατηγική και Πενταετές Σχέδιο Δράσης, Χρηματοδοτικό Πρόγραμμα από το ΕΣΠΑ, Σχέδια Διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών, Προγραμματικές Συμβάσεις με τις Περιφέρειες και τους Δήμους, Πληροφοριακό Σύστημα Διοίκησης (Management Information System – M.I.S.) της δημόσιας πολιτικής.Τριετές Σχέδιο Δράσης για την εφαρμογή των νομοθετικών ρυθμίσεων, την εκπόνηση των προγραμμάτων, την οργάνωση των νέων δομών, τη δημιουργία των εργαλείων του Συστήματος, την προώθηση συνεργειών με άλλες δημόσιες πολιτικές, την κινητοποίηση ιδιωτικών πόρων και τη διοίκηση–παρακολούθηση – αξιολόγηση του Σχεδίου Δράσης.Το Τριετές Σχέδιο Δράσης, μου θυμίζει το Επταετές Πρόγραμμα Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΕΠΤΑ), που ήταν το σημαντικό προγραμματικό εργαλείο με το οποίο διασφάλισα, ως Υπουργός Εσωτερικών τότε μαζί με τους αρμόδιους συνεργάτες μου το 1997, την εφαρμογή του μεταρρυθμιστικού Προγράμματος "Ι. Καποδίστριας".
Θα μπορούσα να συμμεριστώ τις ανησυχίες που εξέφρασαν ορισμένες περιβαλλοντικές οργανώσεις σχετικά με το κατά πόσο θα επιδιώξει το Υπουργείο Περιβάλλοντος την αποκέντρωση αρμοδιοτήτων και πόρων στις 24 Μονάδες Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών και την ουσιαστική συμμετοχή των τοπικών Επιτροπών Διαχείρισης και, θα πρόσθετα, των Περιφερειών και των Δήμων. Είναι στο χέρι της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου να διασκεδάσει τις ανησυχίες αυτές.
Φυσικά δεν συμμερίζομαι την άποψη που διατυπώθηκε ότι θα έπρεπε οι Μονάδες αυτές να διοικούνται από τους εκπροσώπους των κοινωνικών φορέων. Ακόμη και στη δεκαετία του ’80, που εύλογα αναζητούσαμε σε ένα διπολικό κόσμο τον "τρίτο δρόμο", στα διοικητικά συμβούλια των δημοτικών επιχειρήσεων και των λοιπών νομικών προσώπων του ευρύτερου δημόσιου τομέα, συμμετείχαν εκπρόσωποι των εργαζομένων και των κοινωνικών φορέων, αλλά την πλειοψηφία των διοικητικών συμβουλίων και την ευθύνη του μάνατζμεντ αυτών την είχε ο Δήμος ή ο Δημόσιος φορέας που τις είχε ιδρύσει και τις χρηματοδοτούσε.
Σε κάθε περίπτωση, οι συγκεκριμένες ρυθμίσεις αυτού του νόμου αποτελούν μια παιδαγωγικού χαρακτήρα καινοτομία στο διοικητικό δικαιϊκό σύστημά μας και όποιος προτείνει και προωθεί μεταρρυθμίσεις στη Δημόσια Διοίκηση, προκειμένου αυτή να περάσει στη νέα εποχή, πρέπει να μην το επιχειρήσει τόσο με τα παλιά εργαλεία της "αποκέντρωσης αρμοδιοτήτων και πόρων", όσο με τα προγραμματικά, συμβασιακά και επιχειρησιακά εργαλεία αυτού του νόμου.
Πάντως το σημαντικότερο στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί από την Κυβέρνηση είναι η εφαρμογή του Τριετούς Σχεδίου Δράσης του νόμου, ώστε να μην αποτελέσει απλώς μια δέσμη ευχών αναρτημένη στο ΦΕΚ.
*Ο κ. Αλέκος Παπαδόπουλος είναι Πρώην Υπουργός. Το άρθρο του δημοσιεύθηκε στο Capital.gr
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Κατηγορίας Οικονομία
- Εάν λαμβάνεις 2.800 ευρώ κάθε μήνα από το κράτος, γιατί να επιστρέψεις στη δουλειά;
- Αυτές οι φωτογραφίες από το πάρτι του Π. Πολάκη πρέπει να δίνουν πολλές μονάδες προβάδισμα στην ΝΔ
- Άρση μέτρων: Έτσι θα ανοίξουν οι οργανωμένες παραλίες το Σάββατο – Χωρίς αλκοόλ και τραπεζοκαθίσματα
- Γενί Σαφάκ: «Βαθύ ρήγμα» στη πενταμερή – Η Γαλλία δεν έπεισε Ιταλία και Ισραήλ
- Ο Πολάκης καπνίζει ακόμα
- IATA: Οι αεροπορικές μεταφορές δεν αναμένεται να επανέλθουν στο επίπεδο κυκλοφορίας τους πριν από το 2023
- Ποια θα είναι η φετινή συνταγή για το «Εξοικονομώ Κατ' Οίκον»
- 40-year Alimos marina concession awarded to Aktor Concessions
- Wall Street: Πτώση μετά τις προειδοποιήσεις Πάουελ
- Η φλουβοξαμίνη, που χρησιμοποιείται ως αντικαταθλιπτική ουσία κατά του κορονοιού, λένε Αμερικανοί ερευνητές
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Green agenda
- Τελευταία Νέα Green agenda
- Η πολυεπίπεδη διακυβέρνηση των περιοχών Natura 2000
- Ποια θα είναι η φετινή συνταγή για το «Εξοικονομώ Κατ' Οίκον»
- Καφέ αρκούδα εμφανίστηκε στη βορειοδυτική Ισπανία για πρώτη φορά μετά από 150 χρόνια (vid)
- Εικόνες: Πολίτης έσωσε πέντε μικρά παπάκια στη Χαλκιδική
- SOS από Αρχιπέλαγος: Ρίχνουν ανεξέλεγκτα χιλιάδες τόνους τοξικού ιζήματος στον Σαρωνικό (φωτο)
- Agro-U: Πλατφόρμα εύρεσης εργασίας στο χωράφι made in Θεσσαλονίκη
- Νέος περιβαλλοντικός νόμος: Όλο το ψηφισθέν κείμενο και οι τροπολογίες
- Κλιματική αλλαγή: Παράκτια αναχώματα και στην Ελλάδα για προστασία από μελλοντικές πλημμύρες
- Στη Μεσόγειο η μεγαλύτερη ποσότητα μικροπλαστικών που έχει ποτέ καταγραφεί σε θαλάσσιο πυθμένα
- Χατζηδάκης στη Greenagenda: Αυτή είναι η αλήθεια για τον περιβαλλοντικό νόμο και τις εξορύξεις
- Τελευταία Νέα Κατηγορίας Οικονομία
- Αυτές οι φωτογραφίες από το πάρτι του Π. Πολάκη πρέπει να δίνουν πολλές μονάδες προβάδισμα στην ΝΔ
- ΙΑΤΑ: Οι αεροπορικές μεταφορές θα επιστρέψουν στα προ κρίσης επίπεδα το 2023 (Και στην Αθήνα μιλούν για απολύσεις)
- 40-year Alimos marina concession awarded to Aktor Concessions
- Κρι Κρι: «Τask force» για τη διασφάλιση της παραγωγής εν μέσω πανδημίας – Οι 4 κίνδυνοι και το «γεμάτο ταμείο»
- Η φλουβοξαμίνη, που χρησιμοποιείται ως αντικαταθλιπτική ουσία κατά του κορονοιού, λένε Αμερικανοί ερευνητές
- ΕΚΤ-Λουίς ντε Γκίντος: Δύο χρόνια για πλήρη ανάκαμψη των οικονομιών
- Wall Street: Πτώση μετά τις προειδοποιήσεις Πάουελ
- Τα… άυλα € 25,5 εκατ. που φούσκωσαν τον ισολογισμό άνοιξαν τον «ασκό του Αιόλου» για την MLS του Γιάννη Καματάκη
- Ο Πολάκης καπνίζει ακόμα
- Κλειδί για τη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων η "καθαρή θέση"