«Παγίδα για την πανίδα»

15:10 16/11/2018 - Πηγή: Green agenda

Οποτε ο Βάγκνερ Φίσερ οδηγεί, παρατηρεί νεκρό ζώο στη μέση του δρόμου. Ως μεταπτυχιακός φοιτητής τη δεκαετία του 1990, ο δρ Φίσερ, που είναι σήμερα βιολόγος στο ομοσπονδιακό πανεπιστήμιο Μάτο Γκρόσο ντο Σουντ, ταξίδεψε στο Παντανάλ, έναν υγροβιότοπο στο μέγεθος του Ουινσκόνσιν, που είναι και ο μεγαλύτερος γλυκού ύδατος στον κόσμο. Από τη μοτοσικλέτα του είδε τους πιθήκους να κρέμονται από δένδρα δίπλα στον δρόμο, ενώ τα καμπιμπάρα κοιμούνταν ήσυχα. Εψαχνε νυχτερίδες αλιείς, που ήταν το θέμα της διδακτορικής του διατριβής. Αλλά ταυτόχρονα τον γοήτευε και τον απωθούσε η μεγάλη σφαγή στο κέντρο

του δρόμου: κροκόδειλοι, ανακόντες, τεράστιοι μαυρολαίμηδες πελεκάνοι, ακόμα και μία νεκρή μυρμηγκοφάγος, που το μικρό της ζωντανό κρατιόταν από την πλάτη της.

Ο βασικός δρόμος της περιοχής, ο BR-262, συνδέει τις πόλεις Κάμπο Γκράντε και Κορουμπά, μία απόσταση περίπου 660 χιλιομέτρων. Ο δρ Φίσερ άρχισε να φωτογραφίζει βγάζοντας χιλιάδες φωτογραφίες και να καταγράφει τα είδη που κείτονταν νεκρά στη μέση του δρόμου. Μοιράστηκε τα αδημοσίευτα αποτελέσματα με άλλους ερευνητές και κυβερνητικούς αξιωματούχους. «Ολοι με ρωτούσαν πότε θα τα δημοσιεύσω», θυμάται σήμερα ο δρ Φίσερ. Δύο δεκαετίες αργότερα, το έκανε. Η μελέτη του δημοσιεύθηκε στις 19 Οκτωβρίου στην επιθεώρηση βιοποικιλότητας Check List. Από το 1996 μέχρι το 2000 ο δρ Φίσερ καταμέτρησε 930 νεκρά ζώα, ανάμεσα στα οποία 29 είδη ερπετών και 47 είδη πτηνών. Ενας διαφορετικός απολογισμός για τα θηλαστικά, που θα δημοσιευθεί ξεχωριστά, περιλαμβάνει περισσότερα από 2.200 δείγματα. Αλλά ακόμα και σε αυτή τη φάση, η μελέτη του εμπνέει άλλους που επαληθεύουν το συμπέρασμα του δόκτορος Φίσερ: για τα είδη της άγριας ζωής, ο δρόμος BR-262 είναι ο πιο θανατηφόρος της Βραζιλίας κι ένας από τους φονικότερους του κόσμου.

Η λεωφόρος αναδύεται από τους περιβάλλοντες υγροβιότοπους σαν ένα νησί, προσελκύοντας τα άγρια είδη. «Είναι μία παγίδα για την πανίδα και δεν γνωρίζουν τον κίνδυνο», εξηγεί ο δρ Φίσερ.

Το 2014 μία ομάδα, υπό τον Χούλιο Σεζάρ ντε Σούζα του ομοσπονδιακού πανεπιστημίου του Μάτο Γκρόσο ντο Σουλ, έριξε άλλη μία ματιά στα νεκρά ζώα στην BR-262. Σε μία περίοδο 15 μηνών εντόπισαν 518 πτώματα από 40 διαφορετικά είδη και διαπίστωσαν ότι τα ζώα σκοτώνονταν σε διαφορετικές τοποθεσίες, που απήχαν περίπου οκτώ χιλιόμετρα η μία από την άλλη. Πρόκειται για τη δεκαπλάσια αύξηση από το 2002, όταν ο δρ Φίσερ παρουσίασε κάποια από τα συμπεράσματά του σε συνέδριο μεταφορών.

Ενδεικτικά στον οδικό άξονα 280 της Καλιφόρνια, τον φονικότερο δρόμο της πολιτείας για τα ζώα, 386 πλάσματα σκοτώθηκαν ανάμεσα στο 2015 και το 2016. Στη Βρετανία, περισσότερα από 1.200 ζώα σκοτώθηκαν στον οδικό της δίκτυο το 2017, σύμφωνα με έκθεση.

Οι Αρχές έχουν λάβει κάποια υποτυπώδη μέτρα. Μεγάλες μεταλλικές πινακίδες που απεικονίζουν αρμαντίλο και γιγαντιαίους μυρμηγκοφάγους έχουν τοποθετηθεί στον δρόμο μαζί με παραινέσεις «προστατεύστε την άγρια ζωή». Στις ΗΠΑ έχουν οικοδομηθεί γέφυρες και περάσματα και έχουν τοποθετηθεί φράκτες στο οδικό δίκτυο προκειμένου να μειωθούν οι συγκρούσεις, που είναι επώδυνες για τα ζώα αλλά και τους οδηγούς.