Αναστάσιος: Η πνευματική μορφή ενός «μεγάλου» Αρχιεπισκόπου

09:42 31/1/2025 - Πηγή: dogma

Η Εκκλησία είναι «φτωχότερη». Η Ορθόδοξη Κοινότητα, όλος ο κόσμος πενθεί για την εκδημία του ανθρώπου του Θεού, του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Τιράνων και πάσης Αλβανίας κυρού Αναστασίου, ο οποίος έφυγε από τη ζωή το πρωί του Σαββάτου, 25 Ιανουαρίου 2025, σε ηλικία 95 ετών. Ο Αρχιεπίσκοπος το τελευταίο διάστημα, νοσηλευόταν στο νοσοκομείο “Ευαγγελισμός”. Η υγεία του επιδεινώθηκε την Παρασκευή, 24 Ιανουαρίου, το βράδυ, παρουσιάζοντας  πολυοργανική ανεπάρκεια.

Στην είδηση της κοίμησής του, οι άνθρωποι, οι κάθε λογής άνθρωποι, όσοι τον γνώριζαν από κοντά αλλά και όσοι

διδάχθηκαν από τα κηρύγματά του και την όλη ταπεινή παρουσία του, δάκρυσαν. Η Εκκλησία είναι «φτωχότερη» χωρίς τον Αναστάσιο, λέγουν οι άνθρωποι μεταξύ τους.

Η Σύνοδος της Εκκλησίας της Αλβανίας, στην είδηση του θανάτου του μακαριστού εξέδωσε Ανακοίνωση:  (ΠΛΑΙΣΙΟ)

«Η Ιερά Σύνοδος της Ορθοδόξου Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Αλβανίας κατά την έκτακτον συνεδρίαν αυτής σήμερον, 25ην Ιανουαρίου 2025, ώραν 11:30 π.μ. εξέφρασε την βαθύτατην θλίψιν αυτής δια την εν Κυρίω κοίμησιν του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας κυρού Αναστασίου, και απεφάσισεν τα εξής:

Να εκλέξει τον Σεβασμιώτατον Μητροπολίτην Κορυτσάς κ. Ιωάννην Τοποτηρητήν του Αρχιεπισκοπικού Θρόνου.
2. Να κηρύξει εκκλησιαστικόν πένθος διαρκείας πέντε ημερών, από 25ης έως 29ης Ιανουαρίου 2025.
3. Να υποδεχθεί το σκήνωμα του αοιδίμου Αρχιεπισκόπου προ του Καθεδρικού Ναού «Αναστάσεως του Χριστού» Τιράνων, την Τρίτη 28ην Ιανουαρίου, ώρα 16:00, το οποίον εν συνεχεία θα τεθεί εις λαϊκόν προσκύνημα εντός του Καθεδρικού Ναού ολονυκτίως ἐως και την επομένην ημέραν, Τετάρτη 29 Ιανουαρίου 2025.
4. Η εξόδιος ακολουθία να τελεσθεί την Πέμπτην 30 Ιανουαρίου, ώρα 11:00, μετά την Θεία Λειτουργία.

Μετά το πέρας της συνεδρίας, η Ιερά Σύνοδος ετέλεσεν επιμνημόσυνον δέησιν και εκἀλεσεν άπαντας τους πιστούς όπως ενωθούν εν προσευχή υπέρ αναπαύσεως της ψυχής του μακαριστού Πατρός και Ποιμενάρχου ημών τριάκοντα και δύο έτη γενομένου, Αρχιεπισκόπου κυρού Αναστασίου».

Ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος κυρός Αναστάσιος υπήρξε ο αναστηλωτής και ανακαινιστής της Ορθοδόξου Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Αλβανίας, την οποία ανέστησε κυριολεκτικώς εκ των ερειπίων μετά την πτώση του αθεϊστικού καθεστώτος. Με το θεόπνευστο όραμα και την ακάματη εργασία του, ανοικοδόμησε εκ βάθρων την εκκλησιαστική ζωή, ανήγειρε εκατοντάδες ναούς, συνέστησε εκπαιδευτικά και φιλανθρωπικά ιδρύματα και ανέδειξε νέο κλήρο, προσφέροντας αδιάλειπτη θυσιαστική διακονία επί 33 και πλέον έτη.

Όπως τονίσαμε και σε προηγούμενο φύλλο της «Κ.τ.Ο.», Δεν θα περιγράψουμε εδώ αναλυτικά – πώς να γίνει, άλλωστε! – το τεράστιο ιεραποστολικό, φωτιστικό, φιλανθρωπικό, λειτουργικό, ποιμαντικό και αντιαιρετικό έργο που έχει επιτελέσει ο κ. Αναστάσιος στην Εκκλησία της Αλβανίας, την οποία, χωρίς υπερβολή, όχι απλά αναστήλωσε, αλλά ανέστησε και την επανέφερε στην εκκλησιαστική πραγματικότητα, μετατρέποντάς την σε κυρίαρχο θεσμό με βαρύνουσα θέση και δεσπόζοντα λόγο στην περιοχή.

Θα αναφερθούμε, όμως, επιγραμματικά, σε όσους μιλούν για τον Αρχιεπίσκοπο, για τον απλό κόσμο, τους απλούς πιστούς που συναντάς στο δρόμο, στα Τίρανα, σε άλλες πόλεις της Αλβανίας, απανταχού: ποιος είναι ο Αναστάσιος; Και όλοι, όλοι, το τονίζω, έχουν να πουν από έναν απλό εγκωμιαστικό λόγο έως βαρύγδουπες εκφράσεις και εγκωμιαστικούς χαρακτηρισμούς, απόρροια της αγάπης και του αληθινού σεβασμού που τρέφουν για τον Αρχιεπίσκοπο! Και, το τονίζω! Ομιλούν πιστοί και άπιστοι, αλλόπιστοι και άθεοι, αλλά όλοι αναγνωρίζουν στο πρόσωπό του τον ακάματο εργάτη, τον αληθινό Πατέρα, τον αδάμαντα της ηθικότητας, τον αφιλάργυρο διάκονό τους!

Ο μακαριστός, στην εις επίσκοπον Ανδρούσης χειροτονίας του (19 Νοεμβρίου 1972), μεταξύ άλλων, είχε τονίσει: «Εζήτησα αυτήν την εβδομάδα καταφύγιον από την εσωτερικήν έντασιν εις την σιωπήν και την λατρευτικήν ζωήν της Εκκλησίας μας, ώστε να προσεγγίσω κάπως το νόημα του επισκοπικού λειτουργήματος. Το αρχικόν δέος μετεμορφώθη εις ρίγος· διότι κατά τας ημέρας, αι οποίαι εμεσολάβησαν από της εκλογής μου, το εορτολόγιον της Εκκλησίας μας προέβαλε τας μνήμας των άγιων, επισκόπων Ιωάννου του Ελεήμονος την Κυριακήν, Ιωάννου του Χρυσοστόμου την Δευτέραν, Γρηγορίου του Παλαμά την Τρίτην, Γρηγορίου Νεοκαισαρείας την Παρασκευήν. Όλαι αυταί αι άγιαι μορφαί ήλθον διά να αποκαλύψουν κατά τρόπον συγκλονιστικόν ποίαι είναι αι πραγματικαί διαστάσεις ζωής του Επισκόπου…».

Αναστήματα πνευματικά ωσάν τον Αναστάσιο, σπάνια, σπάνια συναντάς και γνωρίζεις! Και εάν εκείνος, εξαιτίας της ταπεινότητας και μετριοπάθειάς του, απέφευγε τη δημοσιότητα, ο λαός, ο λαός του Θεού θα φωνάξει, ως ήδη φωνάζει και θα αποτυπώνει πάντοτε την ανεκτίμητη αξία και την αγιαστική πνευματικότητα του ανδρός!

Η σορός του μακαριστού τέθηκε σε λαϊκό προσκύνημα στον Καθεδρικό Ναό του Ευαγγελισμού των Αθηνών, απ΄ όπου πέρασαν πολλοί, κυρίως νέοι, για να αποχαιρετήσουν έναν ταπεινό Επίσκοπο του Χριστού που ήξερε να μιλάει στις καρδιές τους ακόμη και όταν σιωπούσε.

Το πρωί της Δευτέρας, 27 Ιανουαρίου 2025, η σορός του μακαριστού ανεχώρησε από την Αθήνα με προορισμό την Αλβανία, όπου εχθές, Πέμπτη 30 Ιανουαρίου, εψάλλη η Εξόδιος Ακολουθία, παρουσία , μεταξύ άλλων, του Οικ. Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου, του Αρχιεπ. Αθηνών κ. Ιερωνύμου και του Έλληνα Πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη.

Έγραψαν για αυτόν:

Ο Οικ. Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος:

“Μία μεγάλη προσωπικότης, όπως είπα, διότι στα πολλά χρόνια που του εχάρισε ο Θεός επετέλεσε ένα ιεραποστολικό έργο στην Αφρική όπου ήταν Ιεραπόστολος, επιστημονικό στην Αθήνα, όπου εδίδαξε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Θεολογία και Θρησκειολογία, και εκκλησιαστικό στην Αλβανία επί τριάντα χρόνια και λίγο περισσότερο, στην Αλβανία, όπου τον έστειλε η Μητέρα Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως, όταν κατέρρευσε το αθεϊστικό καθεστώς και τον επέλεξε ως ένα μορφωμένο, δυναμικό, άξιο Ιεράρχη για να αναστήσει, να αναγεννήσει από την τέφρα την Εκκλησία της Αλβανίας, από την οποία δεν είχε απομείνει σχεδόν τίποτα. Έλεγα στους συνεργάτες μου, ότι ενθυμούμαι εκείνα τα πρώτα χρόνια της αναγεννήσεως της Εκκλησίας της Αλβανίας που ο Αναστάσιος, ο μακαριστός, μόλις είχε τοποθετηθεί στην Αλβανία, μας έφερε στο Φανάρι δυό-τρεις γέροντες ιερείς, αδυνατισμένους, εξαντλημένους από τις κακουχίες και από την ταλαιπωρία. Δεν τους επετρέπετο να λειτουργήσουν, έκαναν άλλες, χειρωνακτικές, εργασίες στην πατρίδα τους, παρηκολουθούντο μέρα και νύχτα από τα αστυνομικά όργανα του καθεστώτος, και πήραν την ευλογία της Μήτρος Εκκλησίας, του Πατριαρχείου μας, πρώτα ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος, τον οποίο εξέλεξε η Σύνοδός μας και τον διόρισε εκεί, και οι συνεργάτες του, αυτοί οι λίγοι που είχαν απομείνει. Φυσικά, αργότερα, ο Αναστάσιος χειροτόνησε νέους ιερείς, άνοιξε ιερατική σχολή, ίδρυσε εκκλησίες, ορφανοτροφεία, ευαγή ιδρύματα, νοσοκομείο, πανεπιστήμιο, έκανε πάρα πολλά πράγματα με τη χάρη του Θεού, με τους καλούς συνεργάτες τους οποίους επέλεξε, με την οικονομική ενίσχυση πολλών θεσμών, ιδρυμάτων και προσώπων, που πίστεψαν στην ειλικρίνειά του και στην εργατικότητά του και στην αποστολή του και έκανε όλα αυτά τα έργα που ανέφερα. Τώρα ήρθε η ώρα να τον καλέσει ο Κύριος κοντά του, να τον αναπαύσει από τους πολλούς κόπους της ζωής του και της διακονίας του».

Ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων Θεόφιλος Γ΄

«Μετά βαθείας λύπης, ουχ ήττον όμως λύπης Κυρίου του εκ νεκρών Αναστάντος, επληροφορήθημεν την προς Κύριον εκδημίαν του Αρχιεπισκόπου Τιράνων και πάσης Αλβανίας κυρού Αναστασίου.

Συμμετέχοντες εις το κατά Θεόν πένθος της αδελφής Εκκλησίας της Αλβανίας, δεόμεθα εκ βάθους ψυχής του και νεκρών και ζώντων την εξουσίαν έχοντος αθανάτου Βασιλέως Χριστού του Θεού ημών από του Φρικτού Γολγοθά, υπέρ αναπαύσεως της ψυχής Αυτού εν χώρα ζώντων μετά δικαίων, εκφράζοντες την βεβαιότητα ότι «τον αγώνα τον καλόν ηγώνισται, τον δρόμον τετέλεκε, την πίστιν τετήρηκε· λοιπόν απόκειται αυτώ ο της δικαιοσύνης στέφανος, ον αποδώσει αυτώ ο Κύριος εν εκείνη τη ημέρα, ο δίκαιος κριτής, ου μόνον δε αυτώ, αλλά και πάσι τοις ηγαπηκόσι την επιφάνειαν Αυτού», (Πρβλ. Τιμ. Β΄ 4,7-8).

 

Ο Μητροπολίτης Νέας Ιωνίας κ. Γαβριήλ:

Ο μακαριστός Ιεράρχης συνέβαλε τα μέγιστα στην αναβίωση της ορθόδοξης «Ιεραποστολής» στο β΄ μισό του 20ου αιώνα. Ο λόγος του Κυρίου μας: «Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τα έθνη» (Ματθ. 28, 19), αποτέλεσε για τον ίδιο την κινητήρια πνευματική δύναμη, για να αναπτύξει με ιεραποστολικό ζήλο το έργο της Εκκλησίας μας τόσο στην Αφρική, όσο και στην Αλβανία. Στην Αλβανία, με ιεραποστολικό φρόνημα, ξεκίνησε την επανίδρυση της μαρτυρικής τότε Εκκλησίας, όταν ανέλαβε ως Αρχιεπίσκοπος Τιράνων και πάσης Αλβανίας το 1992, με την ευλογία του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Έχοντας ως οδηγό την ιεραποστολική του πίστη, κατάφερε, μέσα σε αντίξοες κοινωνικές, πολιτικές και οικονομικές συνθήκες, την πνευματική αναγέννηση του Αλβανικού λαού. Το ιεραποστολικό πνεύμα του, τον συνόδευε σε κάθε βήμα της ζωής του, διαπνέοντας το έργο του και την καθημερινότητά του.

Ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος υπήρξε άνθρωπος με βαθιά θεολογική κατάρτιση και ακαδημαϊκή ταυτότητα. Συνδύαζε την θεολογία με την ποιμαντική ευθύνη, την γνώση με την εμπειρία. Πίστευε ακράδαντα, ότι ο διάλογος είναι το βασικό θεμέλιο για την επικράτηση της ειρήνης και της καταλλαγής μεταξύ των ανθρώπων. Αντιλήφθηκε σε βάθος, ότι η αλληλοκατανόηση των θρησκειών και η ειρηνική συνύπαρξή τους αποτελούν κεντρικό όρο για την ειρήνη των λαών και των πολιτισμών, καθώς και ανθρώπων διαφορετικών θρησκευτικών πεποιθήσεων και παραδόσεων. Μέσα από τον διάλογο, η Εκκλησία μπορεί να κατανοήσει και να μεταφέρει το μήνυμα της σωτηρίας, ενώ παράλληλα να αγωνιστεί κατά της αδικίας και να προσφέρει πνευματική ανάπαυση στις ψυχές των ανθρώπων.

Δυο λόγια για τον Αρχιεπίσκοπο Αλβανίας κ. Αναστάσιο: 

Ο Αναστάσιος Γιαννουλάτος του Γερασίμου γεννήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 1929 στον Πειραιά.

Σπούδασε στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών όπου και έλαβε το πτυχίο του το 1952 Το 1960 χειροτονήθηκε Διάκονος και Πρεσβύτερος – Αρχιμανδρίτης το 1964. Παράλληλα ξεκίνησε ιεραποστολικές εξορμήσεις στην Αφρική. Στη συνέχεια έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στις Φιλοσοφικές Σχολές του Αμβούργου και Μαρβούργου στη Γερμανία (1965-1969) ως υπότροφος του γερμανικού Ιδρύματος «Alexander von Humboldt».

Μετά την επιστροφή του στην Αθήνα οργάνωσε και διεύθυνε το Διορθόδοξο Ιεραποστολικό Κέντρο «Πορευθέντες», καθώς επίσης και το Διορθόδοξο Κέντρο Αθηνών της Εκκλησίας της Ελλάδος (1971-1975). Χειροτονήθηκε επίσκοπος Ανδρούσης το 1972 οπότε και ανέλαβε έκτακτος καθηγητής Ιστορίας των Θρησκευμάτων στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Διευθυντής του Τομέα Θρησκειολογίας και Κοινωνιολογίας και Κοσμήτωρ της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και από το 1976 τακτικός καθηγητής. Έγινε επίσης γενικός διευθυντής της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος.

Εξέδιδε το περιοδικό «Πορευθέντες» στην ελληνική και αγγλική σε όλη τη δεκαετία 1960-1970. Το 1981 αναχώρησε και πάλι για την Αφρική ως Μητροπολίτης Ανατολικής Αφρικής. Μετά από 10 χρόνια επέστρεψε στην Αθήνα. Από το 1992 είναι Αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας με το εκκλησιαστικό του έργο να κορυφώνεται στην αποστολή που του εμπιστεύθηκε το Οικουμενικό Πατριαρχείο για την εκ των ερειπίων αναστήλωση της Ορθοδόξου Aυτοκεφάλου Εκκλησίας της Αλβανίας.

The post Αναστάσιος: Η πνευματική μορφή ενός «μεγάλου» Αρχιεπισκόπου appeared first on Dogma.