Η αληθινή έννοια των Εγκαινίων ενός Ναού

14:45 13/9/2024 - Πηγή: dogma

«Εκπληρώνοντας ο νέος Ισραήλ, (η Εκκλησία), τον παλαιό Νόμο, τιμά τον τάφον Σου, Λόγε Θεού, με εγκαίνια. Τα εγκαίνια της αναστάσεως τάχθηκαν κατά την δεκάτη τρίτη του μηνός Σεπτεμβρίου» (Στίχοι συναξαρίου).

Η Εκκλησία μνημονεύει σήμερα τα εγκαίνια του Ναού της Αναστάσεως του Κυρίου, του Παναγίου Τάφου, τον οποίο ναό οικοδόμησε ο Μέγας Κωνσταντίνος κατά το 330 πάνω στον Γολγοθά, τον τόπο Σταυρώσεως του Κυρίου. Ο Οίκος του Συναξαρίου διευκρινίζει: «Όσοι πίστεψαν στον Χριστό, κατά τον άγιο Ιωάννη τον Θεολόγο,  τους έδωσε την εξουσία να γίνουν τέκνα Θεού. Όσοι λοιπόν

αφού αναγεννηθήκαμε όχι σαρκικά ούτε με το θέλημα του ανθρώπου, κι ακόμη επαυξηθήκαμε από το Άγιον Πνεύμα, οικοδομήσαμε οίκο προσευχής και φωνάζουμε με δυνατή φωνή: Αυτόν τον οίκο στερέωσέ τον, Κύριε».

Ο άγιος υμνογράφος Ιωάννης ο μοναχός με πολλές εικόνες μάς προσφέρει την πνευματική διάσταση των εγκαινίων του σπουδαίου αυτού Ναού, όπως π.χ. ότι είναι θεμελιωμένος όχι στο χώμα της γης αλλά στον ίδιο τον Κύριο, ή ότι η συγκεκριμένη οικοδομή αποτελεί σημείο σύνδεσης των ουρανίων δυνάμεων με τους ανθρώπους, αλλά η ιδιαίτερη συμβολή του έγκειται στη βαθειά θεολογική επισήμανση της σημασίας των εγκαινίων του συγκεκριμένου Ναού και κατ’ επέκταση κάθε ναού. Τι λέει; Βεβαίως ο Ναός εγκαινιάζεται από το τίμιο και ζωήρρυτο αίμα του σαρκωμένου Θεού μας λόγω της τελέσεως της Θείας Λειτουργίας και κάθε άλλης ακολουθίας, όμως χωρίς την ανθρωπολογική προϋπόθεση, δηλαδή την προετοιμασία του ανθρώπου για να δεχτεί τις δωρεές του Θεού και να αλλάξει επί τα βελτίω, τα εγκαίνια καθίστανται ανενέργητα!

Το δοξαστικό των αποστίχων είναι μοναδικό. «Στρέψου στον εαυτό σου, άνθρωπε. Γίνε καινός (καινούργιος) αντί να είσαι παλαιός και γιόρταζε τα εγκαίνια της ψυχής. Όσο υπάρχει καιρός, η ζωή σου  και κάθε τρόπος σου ας γίνονται καινούργια – ιδού, τα πάντα έχουν γίνει καινούργια. Αυτό  φέρε ως καρπό χάριν της εορτής: να αλλοιώνεσαι με την καλή αλλοίωση. Μ’ αυτόν τον τρόπο γίνεται καινούργιος (εγκαινιάζεται) ο άνθρωπος, μ’ αυτόν τον τρόπο τιμάται η ημέρα των Εγκαινίων».

Ο υμνογράφος δεν χαρίζεται. Ο λόγος του λειτουργεί ως δίστομος ρομφαία: αν έχει αξία ο Ναός και κάθε ναός είναι γιατί βοηθάει τον πιστό άνθρωπο στη δική του ανακαίνιση  – για τον άνθρωπο φτιάχνεται το κάθε κτίσμα. Αν ο πιστός δεν παίρνει αφορμή ευρισκόμενος μέσα στον ναό για να στραφεί στον εσωτερικό του κόσμο και να βαθύνει τη μετάνοιά του με τα δάκρυα και το πένθος του για τις κακίες του, ματαίως εισέρχεται σ’ αυτόν. Ίσως μάλιστα να συμβαίνει και το αντίθετο: να αυξάνει τις αμαρτίες του, κατακρίνοντας και σχολιάζοντας τους πάντες και τα πάντα! Κι αυτό σημαίνει περαιτέρω βεβαίως ότι πέραν του όποιου αγίου κτίσματος όπου προσφέρεται πλούσια η χάρη του Θεού, ο όντως ναός του Θεού, ο άνθρωπος ως σώμα και ψυχή, έχει την προτεραιότητα – ό,τι προτρέπει ο απόστολος Παύλος με τον ελεγκτικό λόγο του: «δεν ξέρετε ότι το σώμα σας είναι ναός του αγίου Πνεύματος που κατοικεί μέσα σας και δεν ανήκετε στον εαυτό σας; Δοξάστε τον Θεό με το σώμα σας και με το πνεύμα σας, τα οποία ανήκουν και τα δύο στον Θεό». Κι ο λόγος αυτός του εκκλησιαστικού ποιητή δεν αποτελεί παρά εφαρμογή στην πραγματικότητα  του λόγου του ίδιου του αρχηγού της πίστεως Ιησού Χριστού: «το Σάββατο για χάρη του ανθρώπου έγινε και δόθηκε από τον Θεό, όχι ο άνθρωπος για να υπηρετεί το Σάββατο».

Λοιπόν, ο υμνογράφος σηματοδοτεί με τον πιο εμπνευσμένο τρόπο το γεγονός των Εγκαινίων. Ναι, τα Εγκαίνια μας φέρνουν ενώπιον του Θεού, μας αποκαλύπτουν την αγάπη του Δημιουργού μας που θέλει να βρίσκεται μαζί μας και να μας προσφέρεται διαρκώς, όμως μη ξεχνάμε τον σκοπό: ε μ ε ί ς  είμαστε το πρόβλημα! Τα εγκαίνια, ο εγκαινισμός, ως αδιάκοπη ανανέωση της δικής μας ζωής. Κι είναι ευνόητο βεβαίως ότι ο μόνος τρόπος που κάνει τον άνθρωπο να γίνεται πάντοτε καινούργιος είναι η με συναίσθηση τήρηση του αγίου θελήματος του Χριστού και Θεού μας. Τότε τα εγκαίνια γίνονται όχι ανάμνηση ενός σπουδαίου πράγματι γεγονότος, αλλά φανέρωση του Θεού μέσα στη δική μας θεωρούμενη απλή καθημερινότητά μας! Αυτό άλλωστε δεν επισημαίνουμε και δεν καταγράφουμε ακόμη και στις πιο μικρές εκδηλώσεις της ζωής των αγίων μας;

The post Η αληθινή έννοια των Εγκαινίων ενός Ναού appeared first on Dogma.