Καισαριανής Δανιήλ: «Την τεσσαρακοστήν χαίροντες υποδέξασθε»

17:54 11/3/2025 - Πηγή: dogma

“Το στάδιον των αρετών ηνέωκται, οι βουλόμενοι αθλήσαι εισέλθετε”, ψάλλει η Εκκλησία μας προσκαλούσα όλους ¨μετά υψηλού κηρύγματος¨ (Παροιμιών θ΄ 3) να εισέλθουμε στο πνευματικό στάδιο και να αγωνισθούμε τον καλό αγώνα για την καταπολέμησι και εκρίζωση των παθών αφ’ ενός και την απόκτηση και καλλιέργεια των αρετών αφ’ ετέρου.

Επιλέξαμε και παραθέτουμε αποσπάσματα από τρία κατάλληλα διδακτικά και καθοδηγητικά κείμενα για να μας ενισχύσουν στην ανάβασή μας προς το Πάσχα Κυρίου.

1)

Το πρώτο είναι το κήρυγμα του προφήτου Ησαΐου, που  αγωνίσθηκε να διδάξει τους Ιουδαίους ποία είναι η ευάρεστη στο Θεό νηστεία και ποία θεωρείται αγνή λατρεία.

«Λένε, όμως, για ποιο λόγο να κάνουμε νηστεία; Και γιατί να ταλαιπωρούμαστε;». Κι ο Κύριος απαντάει: « Εσείς τη μέρα που νηστεύετε παλεύετε για τα συμφέροντα σας, και βασανίζετε όλους αυτούς που σας δουλεύουν. Νηστεύετε και ταυτόχρονα μαλώνετε και φιλονικείτε, χτυπάτε ο ένας τον άλλον με γροθιές. Μ’ αυτό τον τρόπο που νηστεύετε, δεν πρόκειται να εισακουσθεί η προσευχή σας. Η νηστεία, όπως εγώ την θέλω, δεν είναι να κακουχήστε  για μία μέρα, και να σκύβετε το κεφάλι κάτω, καθώς και το βούρλο, να κάθεστε με ρούχα πένθιμα στη στάχτη. Νηστεία το λέτε σείς αυτό, μέρα αρεστή σ’ εμένα τον Κύριο; Η νηστεία που θέλω εγώ είν’ αυτή: Να σπάτε των αδικημένων τα δεσμά, να λύνετε τα φορτία που τους βαραίνουν, να ελευθερώνετε τους καταπιεσμένους και να συντρίβετε κάθε ζυγό. Νηστεία είναι να μοιράζεστε με τον πεινασμένο το ψωμί σας, να φέρνετε τον άστεγο στο σπίτι, αν κάποιον βλέπετε γυμνόν να τον ντύνετε με ρούχα και να μην αρνιέστε την βοήθεια στον συνάνθρωπό σας. Τότε … Θα με φωνάζετε κι εγώ θα σας αποκρίνομαι· βοήθεια θα γυρεύετε και θα σας απαντώ «εδώ είμ’ εγώ». … Μοιράστε με τον πεινασμένο το ψωμί σας και δώστε ανακούφιση στο καταπιεσμένο…». (Ησαΐου νη΄, 1-12).

Σκοπός αυτής της προφητικής διδασκαλίας είναι να αντιληφθούμε το νόημα της νηστείας και του πνευματικού αγώνος μας. Στην διδασκαλία του Ευαγγελίου αλλά και στην εμπειρία της εν Χριστώ ζωής η νηστεία συνδέεται με την φιλανθρωπία και την δικαιοσύνη.

2) Το δεύτερο είναι του Αστερίου Αμασείας που είναι γνωστός για την πηγαία ευσέβεια του και την ρητορική δεινότητά του.

Στον λόγο του στην είσβαση των αγίων νηστειών, προτρέπει τους πιστούς να αγωνισθούν κατά την αγία Τεσσαρακοστή με την κατά Θεόν φιλοσοφία για την αποκατάσταση της τάξεως και της σχέσεως μεταξύ ψυχής και σώματος.

«…Αυτή δε η ιερά φιλοσοφία το περισσότερο και το κυριώτερο στρέφεται γύρω από την λεγομένη εγκράτεια, έτσι ο νούς μένοντας αθόλωτος και μη δεχόμενος κάποια ανάμιξη είτε από γαστριμαργία είτε από τις άλλες ρυπαρές επιθυμίες ή πράξεις διατηρεί ανεμπόδιστη την ενέργεια και την θεωρία των συγγενών σ’ αυτόν ουρανίων.

Όσοι τρέφεσθε λοιπόν από αυτή την φιλοσοφία … υποδεχθήτε την τεσσαρακοστή με χαρά, διότι είναι διδάσκαλος της σωφροσύνης, μητέρα της αρετής και τροφός των υιών του θεού και παιδαγωγός των ατάκτων και γαλήνη ψυχών και σταθερότητα βίου και της σύμμαχος αδιατάρακτης ειρήνης  (Β.Ε.Π.Ε.Σ. τ. 71, σελ. 351).

Οι άγιοι και θεοφόροι πατέρες μας έκριναν απαραίτητη προϋπόθεση του πνευματικού αγώνος τη νηστεία και την προσευχή και με τις λοιπές ασκήσεις, εξηγώντας το θεολογικό και ανθρωπολογικό υπόβαθρο τους άνευ του οποίου, η άσκησις καθίσταται ακατανόητη ή και παράλογη.

3) Το τρίτο κείμενο είναι του Χρυσορρήμονος Ιωάννου από την α΄ ομιλία του στην Γένεση, που  επιγράφεται “Λόγος παραινετικός εις την είσοδον της Αγίας Τεσσαρακοστής” (PG 53, 25-26).

Στην γ΄ παράγραφο προτρέπει τους πιστούς να αγωνισθούν με την νηστεία  και την άσκηση για την σωτηρία τους.

«Ας υποδεχθούμε με αγάπη την νηστεία και κάθε άλλη αρετή, και ας επιδείξουμε μεγάλη αλλαγή στην ζωή μας και καθημερινώς ας τρέχουμε επειγόντως στην εκτέλεση αγαθών έργων, για να αξιωθούμε έτσι, αφού κατά την διάρκεια όλης της Μεγάλης Τεσσαρακοστής ασχοληθούμε με το πνευματικό εμπόριο και συγκεντρώσουμε μεγάλο πλούτο της αρετής, να φθάσωμε στην ημέρα του Κυρίου και να προσέλθουμε με παρρησία στην φοβερή και πνευματική τράπεζα και να μετάσχουμε στα απόρρητα και αθάνατα εκείνα δώρα με καθαρή την συνείδηση και να γεμίσουμε με την χάρη απ’ αυτά.

Στην διδασκαλία του αγίου Πατρός, διαπιστώνουμε ότι οι πιστοί χρειάζονται όχι μόνον αυστηρότητα, αλλά και ενθάρρυνση. Η προοπτική και το νόημα της ασκήσεως για το σκοπό εξήρθησαν.

The post Καισαριανής Δανιήλ: «Την τεσσαρακοστήν χαίροντες υποδέξασθε» appeared first on Dogma.