Αναλύοντας το καθεστώς ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ

05:35 9/7/2024 - Πηγή: militaire

Για περισσότερες από έξι δεκαετίες, η Τουρκία και η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) έχουν διανύσει μια πολύπλοκη σχέση που χαρακτηρίζεται από πρόοδο και πισωγυρίσματα. Παρά τις σημαντικές μεταρρυθμίσεις της Τουρκίας για την ευθυγράμμιση με τα πρότυπα της ΕΕ, η πλήρης ένταξη παραμένει άπιαστη.Ιστορικό των σχέσεων Τουρκίας-ΕΕΗ σχέση της Τουρκίας με την ΕΕ ξεκίνησε το 1959, όταν η Τουρκία συνδέθηκε για πρώτη φορά με την Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ). Το επίσημο πλαίσιο δημιουργήθηκε με τη Συμφωνία της Άγκυρας το 1963, σηματοδοτώντας την έναρξη

της οικονομικής συνεργασίας μεταξύ των δύο μερών. Η δέσμευση της Τουρκίας για την ενίσχυση αυτών των δεσμών κορυφώθηκε το 1987 με την επίσημη αίτησή της για πλήρη ένταξη στην ΕΟΚ, ενώ αργότερα μεταπήδησε στην ΕΕ.Ωστόσο, η πορεία της Τουρκίας προς την πλήρη ένταξη ήταν γεμάτη προκλήσεις. Το 1989, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγνώρισε τις δυνατότητες της Τουρκίας για ένταξη, αλλά εξέφρασε ανησυχίες για τις οικονομικές και πολιτικές επιδόσεις της, καθώς και για τις προβληματικές σχέσεις της με την Ελλάδα και το Κυπριακό. Παρά τα ζητήματα αυτά, η Τουρκία συνέχισε να προσαρμόζεται στα ευρωπαϊκά πρότυπα, εντασσόμενη στην Τελωνειακή Ένωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 1996, ενισχύοντας έτσι την οικονομική της ολοκλήρωση.Πολιτικά και διπλωματικά εμπόδιαΈνα σημαντικό εμπόδιο για την ένταξη της Τουρκίας είναι η αντίθεση βασικών κρατών μελών της ΕΕ, όπως η Γαλλία, η Γερμανία και η Αυστρία. Οι χώρες αυτές τρέφουν πολιτικές και πολιτιστικές επιφυλάξεις για την ένταξη της Τουρκίας. Οι ανησυχίες τους πηγάζουν συχνά από τις αντιλαμβανόμενες διαφορές στις πολιτικές και κοινωνικές αξίες μεταξύ της Τουρκίας και της ΕΕ.Για παράδειγμα, οι αντιρρήσεις της Γαλλίας αναφέρονται συχνά σε ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθερίας του Τύπου στην Τουρκία, τα οποία θεωρούνται ότι υπολείπονται των προτύπων της ΕΕ. Η Γερμανία εκφράζει επίσης ανησυχίες σχετικά με τις εσωτερικές πολιτικές επιρροές και τις διμερείς σχέσεις με την Τουρκία. Η συζήτηση σχετικά με την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ γίνεται συχνά ένα αμφιλεγόμενο ζήτημα στο πλαίσιο της εσωτερικής πολιτικής των ευρωπαϊκών χωρών, περιπλέκοντας περαιτέρω τις διαπραγματεύσεις.Σύγκρουση με την Ελλάδα και την ΚύπροΟι συνεχιζόμενες διαμάχες με την Ελλάδα και την Κύπρο θέτουν σημαντικά εμπόδια. Η σύγκρουση στην Κύπρο, που αφορά τη διαίρεση μεταξύ του ελεγχόμενου από την Τουρκία βόρειου τμήματος και της διεθνώς αναγνωρισμένης Κυπριακής Δημοκρατίας, παραμένει ένα ευαίσθητο και ανεπίλυτο ζήτημα. Η ΕΕ αναμένει την επίλυση της σύγκρουσης αυτής ως προϋπόθεση για την πλήρη ένταξη της Τουρκίας. Επιπλέον, οι εδαφικές διαφορές με την Ελλάδα στο Αιγαίο Πέλαγος προσθέτουν άλλο ένα επίπεδο πολυπλοκότητας.Το ζήτημα αυτό είναι ιδιαίτερα κρίσιμο δεδομένου ότι η Κυπριακή Δημοκρατία είναι μέλος της ΕΕ από το 2004. Η στρατιωτική παρουσία της Τουρκίας στη βόρεια Κύπρο και οι εδαφικές διεκδικήσεις δημιουργούν διπλωματικές εντάσεις που επηρεάζουν την ενταξιακή διαδικασία. Η ΕΕ θεωρεί ότι η ειρηνική επίλυση του Κυπριακού ζητήματος είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση ότι όλα τα κράτη μέλη μοιράζονται κοινές αξίες και διατηρούν αρμονικές σχέσεις.Κριτήρια της ΚοπεγχάγηςΗ Τουρκία πρέπει να πληροί τα κριτήρια της Κοπεγχάγης, που θεσπίστηκαν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο το 1993, για να καταστεί πλήρες μέλος της ΕΕ. Τα κριτήρια αυτά περιλαμβάνουν τη θεσμική σταθερότητα, τη δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη λειτουργία της οικονομίας της αγοράς. Παρά τις πολυάριθμες μεταρρυθμίσεις, η ΕΕ συνεχίζει να αμφισβητεί την τήρηση των προτύπων αυτών από την Τουρκία, ιδίως όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη δημοκρατία και την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης.Από το 2002, η Τουρκία έχει εφαρμόσει πακέτα τουρκικής εναρμόνισης για την ευθυγράμμιση της εθνικής νομοθεσίας με τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Ενώ έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος, θεμελιώδη ζητήματα εξακολουθούν να υφίστανται. Για παράδειγμα, παρά την κατάργηση της θανατικής ποινής, οι ανησυχίες σχετικά με την ισότητα των φύλων και την ελευθερία του Τύπου παραμένουν εξέχουσες.Νομικά και συνταγματικά ζητήματαΟι νομικές και συνταγματικές αλλαγές στην Τουρκία είναι συχνά πολύπλοκες και παρατεταμένες. Ορισμένοι νόμοι, όπως εκείνοι που αφορούν την ισότητα των φύλων και τη θανατική ποινή, εξακολουθούν να υπολείπονται των προτύπων της ΕΕ. Οι συνταγματικές τροποποιήσεις απαιτούν δημοψηφίσματα και έγκριση από τη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση και τον Πρόεδρο, γεγονός που προσθέτει άλλο ένα επίπεδο δυσκολίας.Οι προσπάθειες για την εκκοσμίκευση των κρατικών θεσμών, της εκπαίδευσης και των νομικών συστημάτων ώστε να ανταποκρίνονται στα πρότυπα της ΕΕ συχνά συναντούν την αντίσταση συντηρητικών ομάδων εντός της Τουρκίας. Οι αλλαγές αυτές απαιτούν ευρεία υποστήριξη από το κοινό και τους πολιτικούς θεσμούς, πράγμα δύσκολο, δεδομένης της πολιτικής πόλωσης της χώρας. Η διαδικασία του δημοψηφίσματος περιπλέκει περαιτέρω την επίτευξη συναίνεσης που ευθυγραμμίζεται με τα ευρωπαϊκά πρότυπα.Πολιτισμικές διαφορές και διαφορές ταυτότηταςΟι πολιτισμικές διαφορές και οι διαφορές ταυτότητας μεταξύ της Τουρκίας και των χωρών της ΕΕ συζητούνται συχνά. Με σημαντικό μουσουλμανικό πληθυσμό και ισλαμική κληρονομιά, η Τουρκία θεωρείται ότι διαφέρει από την κοσμική και φιλελεύθερη πολιτιστική ταυτότητα της Ευρώπης. Η αντίληψη αυτή τροφοδοτεί συζητήσεις σχετικά με την πολιτιστική συμβατότητα της Τουρκίας με την ΕΕ.Πολλοί Ευρωπαίοι θεωρούν την Τουρκία ως μέρος του ισλαμικού κόσμου, διαφορετικό από τις κοσμικές και φιλελεύθερες αξίες που πρεσβεύει η ΕΕ. Οι φόβοι για "ισλαμοποίηση" της Ευρώπης σε περίπτωση ένταξης της Τουρκίας χρησιμοποιούνται συχνά ως επιχειρήματα κατά της ένταξής της. Παρά την κοσμική και σύγχρονη στάση της Τουρκίας, οι επιφυλακτικές αντιλήψεις του κοινού στην Ευρώπη παραμένουν εμπόδιο.Οικονομικά ζητήματαΠαρά την οικονομική ολοκλήρωση με την ΕΕ μέσω της τελωνειακής ένωσης, τα διαφορετικά νομικά πρότυπα και κανονισμοί αποτελούν προκλήσεις. Η βαθύτερη οικονομική εμπλοκή απαιτεί περαιτέρω προσαρμογές από την Τουρκία. Οι διαφορές στους κανονισμούς και τα νομικά πρότυπα μεταξύ της Τουρκίας και της ΕΕ δημιουργούν σημαντικά εμπόδια για τη στενότερη οικονομική ολοκλήρωση.Επιπλέον, ενώ η Τουρκία λαμβάνει οικονομική βοήθεια από τον προϋπολογισμό της ΕΕ ως προενταξιακή στήριξη, δεν υποστηρίζουν όλα τα μέλη της ΕΕ αυτή τη βοήθεια. Ορισμένα κράτη μέλη πιστεύουν ότι η παροχή σημαντικής οικονομικής βοήθειας στην Τουρκία είναι αδικαιολόγητη, ιδίως λαμβάνοντας υπόψη τα συνεχιζόμενα ζητήματα με τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα νομικά πρότυπα στην Τουρκία.Προσφυγική κρίσηΗ Τουρκία φιλοξενεί τον μεγαλύτερο αριθμό προσφύγων στον κόσμο, με περίπου 3,6 εκατομμύρια Σύρους πρόσφυγες. Η ΕΕ επιδιώκει στενή συνεργασία με την Τουρκία για τη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης, αλλά η δίκαιη κατανομή των βαρών παραμένει άλυτη. Η συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας του 2016 με στόχο τη μείωση των προσφυγικών ροών προς την Ευρώπη υπογραμμίζει τον κρίσιμο ρόλο της Τουρκίας στην αντιμετώπιση του ζητήματος.Ωστόσο, η συμφωνία αυτή έχει προκαλέσει αντιδράσεις, με ορισμένους να επικρίνουν την ΕΕ ότι βασίζεται υπερβολικά στην Τουρκία για τη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης. Επιπλέον, οι πολιτικές καταστάσεις στην Τουρκία και η μεταχείριση των προσφύγων εκεί εγείρουν ανησυχίες για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.Λύσεις και μελλοντικές προοπτικέςΤο μέλλον των σχέσεων Τουρκίας-ΕΕ προβλέπεται ότι θα παραμείνει περίπλοκο και γεμάτο προκλήσεις. Παρά τα αμοιβαία συμφέροντα για την ενίσχυση των δεσμών, ευαίσθητα ζητήματα όπως τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα νομικά πρότυπα στην Τουρκία εξακολουθούν να αποτελούν σημαντικά εμπόδια. Η ΕΕ πρέπει να εξετάσει νέες προσεγγίσεις για τη δέσμευση της Τουρκίας σε ένα περιφερειακό πλαίσιο, αναγνωρίζοντας παράλληλα τις φιλοδοξίες της για ένταξη.Μια πιθανή λύση είναι να ενισχυθούν οι οικονομικές σχέσεις και η συνεργασία σε παγκόσμια ζητήματα όπως η προσφυγική κρίση και η τρομοκρατία, ενώ παράλληλα να ενθαρρύνονται συνεχώς οι μεταρρυθμίσεις στους τομείς των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της νομοθεσίας στην Τουρκία. Με μια πιο περιεκτική προσέγγιση και αμοιβαίους συμβιβασμούς, η σχέση μεταξύ της Τουρκίας και της ΕΕ μπορεί να βελτιωθεί.Η εμβάθυνση των οικονομικών δεσμών μέσω ολοκληρωμένων εμπορικών συμφωνιών θα μπορούσε να αποτελέσει ένα σημείο εκκίνησης. Επιπλέον, η συνεργασία στους τομείς της εκπαίδευσης και του πολιτισμού μπορεί να συμβάλει στη γεφύρωση των αντιληπτικών διαφορών μεταξύ των δύο μερών. Προγράμματα ανταλλαγής φοιτητών και επαγγελματιών, καθώς και κοινά έργα στον τομέα της έρευνας και της τεχνολογίας, μπορούν να ενισχύσουν τους δεσμούς και να προωθήσουν την αμοιβαία κατανόηση.Η ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ παραμένει μια μακρινή πραγματικότητα, παρά τις σημαντικές προσπάθειες για την εκπλήρωση των καθιερωμένων κριτηρίων. Πολιτικές, διπλωματικές, περιφερειακές συγκρούσεις και πολιτισμικές διαφορές αποτελούν σημαντικά εμπόδια που πρέπει να ξεπεραστούν. Ο εποικοδομητικός διάλογος και οι συνεχιζόμενες μεταρρυθμίσεις είναι ουσιώδεις για την προώθηση των σχέσεων Τουρκίας-ΕΕ.Και οι δύο πλευρές πρέπει να παραμείνουν προσηλωμένες στο διάλογο και τη συνεργασία παρά τις προκλήσεις. Η Τουρκία θα πρέπει να συνεχίσει να σημειώνει πρόοδο στις μεταρρυθμίσεις στον τομέα των νομικών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ενώ η ΕΕ θα πρέπει να διατηρήσει ανοικτές και διαφανείς διαπραγματεύσεις. Με τον τρόπο αυτό, η μελλοντική σχέση μεταξύ της Τουρκίας και της ΕΕ μπορεί να γίνει πιο φωτεινή, προσφέροντας σημαντικά οφέλη και για τα δύο μέρη.Πηγή: Modern Diplomacy

The post Αναλύοντας το καθεστώς ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ appeared first on Militaire.gr.