Αντι-συστημικά συστημικός ο Ντόναλντ Τραμπ! Μάρκος Τρούλης

05:20 25/1/2025 - Πηγή: militaire

Γράφει ο ΜΑΡΚΟΣ ΤΡΟΥΛΗΣ*

Διεθνολόγος

Ενώπιον της διεθνούς κοινωνίας βρίσκονται δύο «συστήματα». Το ένα σχετίζεται με μια συντεταγμένα καλλιεργούμενη και συγκεκριμένη αντίληψη περί των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τρόπου ζωής και συμμετοχής στα κοινά, πολιτισμικών προτύπων και κατ’ επέκταση περί της οντολογικά επιβεβλημένης αυθύπαρκτης παρουσίας ενός εθνοκράτους στο διεθνές στερέωμα. Υπ’ αυτό το πρίσμα, εδραιώνεται ένα πλέγμα ιδεών, το οποίο πραγματώνεται ή επιχειρείται να πραγματοποιηθεί μέσω – σχεδόν όλων πλέον – των κέντρων και των παράκεντρων άσκησης εξουσίας και γι’ αυτό το λόγο,

θεωρείται και «σύστημα», ενώ όποιος ασκεί την οιαδήποτε κριτική προς το εν λόγω μοντέλο κατατάσσεται ως «αντι-συστημικός». Με αυτούς τους όρους, ο νέος Πρόεδρος των Η.Π.Α. έχει χαρακτηριστεί ως «αντι-συστημικός».

Ενισχύστε το militaire.gr ,δείτε γιατί ΕΔΩ

Το βέβαιο, ωστόσο, είναι ότι η «αντι-συστημική» διαδρομή του προς την εκλογική νίκη του περασμένου Νοεμβρίου έφερε τον Ντόναλντ Τραμπ σε μια θέση ώστε να μπορέσει να εκδιπλώσει τη συστημική προσέγγισή του όσον αφορά το διεθνές γίγνεσθαι, ήτοι μια διαφορετική τακτική διαχείριση των προκλήσεων ασφαλείας των Η.Π.Α.. Κατά τον Τραμπ, τα κράτη της αμερικανικής ηπείρου οφείλουν να ευθυγραμμιστούν με τις επιταγές του Δόγματος Μονρόε και να παραμείνουν μακριά από έξωθεν επιρροές και γι’ αυτό, η Κίνα πρέπει να μείνει εκτός διαχείρισης της Διώρυγας του Παναμά, ο Καναδάς πρέπει να σταματήσει να είναι απλός καταναλωτής ασφάλειας, η Γροιλανδία συναρτάται με τις αναδυόμενες προκλήσεις στον Αρκτικό, ενώ και οι Ευρωπαίοι εταίροι πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να πάψουν να αποτελούν “free riders” της νατοϊκής στρατηγικής ομπρέλας.

Οι μεγαλόστομες αξιώσεις σχετίζονται με την ιδιοσυγκρασία του ανθρώπου αλλά κυρίως σκοπεύουν να υπογραμμίσουν την επιτακτικότητα της ανάγκης κινητοποίησης όλων των συμμάχων μέσω επιμερισμού των βαρών. Εντούτοις, εκκινούνται από μια συστημική ανάγνωση, σύμφωνα με την οποία η Κίνα ισχυροποιείται διαρκώς, αποκτά διαρκώς ερείσματα μεταξύ άλλων στην αφρικανική ήπειρο, στην Ευρύτερη Μέση Ανατολή μέσω και του BRI και πλέον στη Νότιο και στην Κεντρική Αμερική και γι’ αυτό το λόγο, πρέπει να εξισορροπηθεί. Άλλωστε, η μέγιστη πρόκληση της σινικής ανόδου συνίσταται στην επαπειλούμενη αποδολαροποίηση της διεθνούς οικονομίας, εξέλιξη η οποία έχει αποδειχθεί ιστορικά ότι αποτελεί «κόκκινη γραμμή» για την Ουάσιγκτον.

Η εν λόγω συστημική ανάγνωση θέτει στο επίκεντρο τις δυνατότητες των μερών και λαμβάνει υπόψιν το χάσμα ισχύος, το οποίο συρρικνώνεται προς όφελος του Πεκίνου, πρωτίστως στο πεδίο της οικονομίας, αλλά και σε εκείνο της διπλωματίας μέσω της ανάληψης διαμεσολαβητικού ρόλου σε μια σειρά σημείων ανάφλεξης και ανταγωνισμού, όπως η περίπτωση Σαουδικής Αραβίας και Ιράν. Το μέγεθος δε της πρόκλησης εξωθεί τις Η.Π.Α. στην υπογράμμιση της αναγκαιότητας άμεσης συστράτευσης των πραγματικών και δυνητικών συμμάχων, αλλά και στην επικέντρωσή τους στην περιοχή της Αυστραλασίας προς αποφυγή μιας ενδεχόμενης υπερεξάπλωσης, που θα προκαλούσε η ταυτόχρονη επιχειρησιακή δέσμευσή τους σε πολλαπλά γεωγραφικά σημεία.

Ενισχύστε το militaire.gr ,δείτε γιατί ΕΔΩ

Είναι προφανές ότι η υψηλή στρατηγική των Η.Π.Α. και οιασδήποτε Μεγάλης Δύναμης δε μεταβάλλεται με την αλλαγή των Κυβερνήσεων. Με άλλα λόγια, ο μείζων στρατηγικός σκοπός πάντοτε είναι η ανάσχεση των χερσαίων δυνάμεων και σε αυτή την ιστορική συγκυρία της Κίνας. Η ειδοποιός διαφορά έγκειται στον τρόπο. Η Κυβέρνηση Μπάϊντεν προέκρινε τη διπλή ανάσχεση, ήτοι της Κίνας και της Ρωσίας, υπό τη λογική ενός πολέμου κατά πάντων με σκληρές γραμμές και ψυχροπολεμικού τύπου προσηλώσεις. Στον αντίποδα, ο Τραμπ και η γραφειοκρατική κουλτούρα, η οποία χρονολογείται από το «Δόγμα Νίξον» και αποτυπώνεται στη λογική του, επιτάσσει μια πιο ευέλικτη διαχείριση των διλημμάτων ασφαλείας. Εν ολίγοις, κατά τον Τραμπ, το πρόβλημα είναι η Κίνα, ενώ η Ρωσία θα μπορούσε να αφεθεί στην ησυχία της, μιας και εγγενείς σινορωσικοί γεωστρατηγικοί ανταγωνισμοί θα μπορούσαν να αποτελέσουν επαρκείς λόγους απομάκρυνσης του ενδεχομένου μεταξύ τους συνεργασίας.

Προφανώς και η προσέγγιση Τραμπ δε θεωρεί τη Ρωσία δυνητικό σύμμαχο, αλλά έναν δρώντα, για τον οποίο υπάρχουν οι συστημικές προϋποθέσεις να συγκρατηθεί μακριά από την κινεζική αγκάλη. Όπως ήδη τονίστηκε, βασική πτυχή του εν λόγω σκεπτικού είναι η αποφυγή της υπερεξάπλωσης. Δεν υφίσταται κάποιος «συναισθηματικός δεσμός» του Τραμπ με τη Ρωσία! Απλώς ο προκείμενος στρατηγικός σχεδιασμός σημειώνει την ισχύ της Κίνας, αλλά και την ισχύ του ευρωατλαντικού μπλοκ και προς τούτο, ο Τραμπ αποζητά την αποκοπή του Πεκίνου από πηγές ισχύος και ταυτόχρονα την εγρήγορση των συμμάχων των Η.Π.Α. και την έξοδό τους από το λήθαργο. Με άλλα λόγια, στοχεύει στην ενίσχυση των συστημικών όρων εξισορρόπησης της Κίνας, χωρίς αφορισμούς στο επίπεδο της ηθικοπλαστικής αξιολόγησης ηγετών ή και κρατών.

*Ο Δρ. Μάρκος Τρούλης είναι Διδάσκων του Τμήματος Τουρκικών Σπουδών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών τόσο στο προπτυχιακό όσο και στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών, καθώς και της Σχολής Εθνικής Ασφάλειας, με αντικείμενο τις «Διεθνείς Σχέσεις της Τουρκίας», τη «Θεωρία Διεθνών Σχέσεων και Συστημικής Γεωπολιτικής» και τη «Γεωπολιτική Τουρκίας-Καυκάσου». Έλαβε μεταπτυχιακό τίτλο από το London School of Economics, διδακτορικό τίτλο από το Πανεπιστήμιο Πειραιώς με θέμα την Τουρκική Εξωτερική Πολιτική στον Καύκασο και στην Κεντρική Ασία, ενώ έχει διεξάγει και δύο μεταδιδακτορικές έρευνες στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς και στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας με θέμα τις Αμερικανοτουρκικές Σχέσεις. Έχει εργαστεί ως Ερευνητής (Research Fellow) στο Begin-Sadat Center for Strategic Studies (BESA Center) του ισραηλινού πανεπιστημίου Bar-Ilan, ενώ κατά τα τελευταία έτη είναι μέλος του Εργαστηρίου Γεωπολιτισμικών Αναλύσεων Ευρύτερης Μέσης Ανατολής και Τουρκίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Είναι συγγραφέας επιστημονικών άρθρων σε ελληνικά και ξένα περιοδικά, καθώς και των βιβλίων «Αμερικανοτουρκικές Σχέσεις», «Περί Τουρκίας» και «Τουρκική Στρατηγική στον Καύκασο και στην Κεντρική Ασία», ενώ έχει συγγράψει μαζί με τον Καθηγητή Ιωάννη Μάζη το βιβλίο «Τουρκική Στρατηγική στη Λιβύη», με τον Καθηγητή Κωνσταντίνο Γρίβα το βιβλίο «Αποτρεπτική έναντι Ηγεμονικής Απειλής στο Ελληνοτουρκικό Σύστημα: Συστημική Γεωπολιτική Ανάλυση και Ζητήματα Αποτροπής στο Μεσανατολικό Γεωγραφικό Χώρο» και με τον Καθηγητή Ιωάννη Μάζη και τη Δρ. Ξανθίππη Δωματιώτη το βιβλίο «Νεορεαλιστική Προσέγγιση Θεωρίας Διεθνών Σχέσεων και Συστημική Γεωπολιτική Ανάλυση», το οποίο έχει μεταφραστεί και κυκλοφορήσει στην αγγλική γλώσσα.

The post Αντι-συστημικά συστημικός ο Ντόναλντ Τραμπ! Μάρκος Τρούλης appeared first on Militaire.gr.